Đã lâu rồi chúng mình không ôn bài cùng nhau đúng không nhỉ 
Các bạn có nhớ topic Ôn bài đêm khuya không nào
Tuần này chúng mình sẽ trở lại để cùng các bạn ôn tập những kiến thức trên lớp để không bị "luộc" khi lâu quá không làm bài tập lại nhé
Các bạn nên xem thêm [THCS] Ôn bài đêm khuya nếu các bạn đang học THCS nhé
Hãy cùng mình bắt đầu với một chút kiến thức Lí 10 nhé
TÍNH TƯƠNG ĐỐI CỦA CHUYỂN ĐỘNG. CÔNG THỨC CỘNG VẬN TỐC
A. LÍ THUYẾT TRỌNG TÂM
1. Tính tương đối của chuyển động
+ Tính tương đối của quỹ đạo: Hình dạng quỹ đạo của chuyển động trong các hệ quy chiếu khác nhau thì khác nhau – quỹ đạo có tính tương đối.
+ Tính tương đối của vận tốc: Vận tốc của vật chuyển động đối với các hê quy chiếu khác nhau thì khác nhau – vận tốc có tính tương đối.
2. Công thức cộng vận tốc
+ Hệ quy chiếu đứng yên và hệ quy chiếu chuyển động
- Hệ quy chiếu gắn với vật đứng yên gọi là hệ quy chiếu đứng yên.
- Hệ quy chiếu gắn với vật chuyển động gọi là hệ quy chiếu chuyển động.
+ Vectơ vận tốc tuyệt đối bằng tổng vectơ của vận tốc tương đối và vận tốc kéo theo: ${{\vec{v}}_{13}}={{\vec{v}}_{12}}+{{\vec{v}}_{23}}$
- Vận tốc tuyệt đối ${{\vec{v}}_{13}}$ là vận tốc của vật đối với hệ quy chiếu đứng yên.
- Vận tốc tương đối ${{\vec{v}}_{12}}$ là vận tốc của vật đối với hệ quy chiếu chuyển động.
- Vận tốc kéo theo ${{\vec{v}}_{23}}$ là vận tốc của hệ quy chiếu chuyển động đối với hệ quy chiếu đứng yên.
B. PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP
Dạng 1. Bài toán thuyền (ca nô, xuồng …) đi trên sông.
Gọi (1) thuyền, (2) nước, (3) bờ sông. Ta có công thức cộng vận tốc: ${{\vec{v}}_{13}}={{\vec{v}}_{12}}+{{\vec{v}}_{23}}.$
${{\vec{v}}_{13}}$ là vận tốc của thuyền (1) đối với bờ sông (3).
${{\vec{v}}_{12}}$ là vận tốc của thuyền (1) đối với nước (2).
${{\vec{v}}_{23}}$ là vận tốc của nước (2) đối với bờ sông (3).
+ Nếu thuyền đi xuôi dòng nước: ${{\vec{v}}_{12}}\uparrow \uparrow {{\vec{v}}_{23}}\Rightarrow {{v}_{13x}}={{v}_{12}}+{{v}_{23}}=\frac{s}{{{t}_{x}}}\cdot$
+ Nếu thuyền đi ngược dòng nước: ${{\vec{v}}_{12}}\uparrow \downarrow {{\vec{v}}_{23}}\Rightarrow {{v}_{13n}}={{v}_{12}}-{{v}_{23}}=\frac{s}{{{t}_{n}}}\cdot$
+ Nếu thuyền đi mà mũi thuyền luôn hướng vuông góc với bờ sông: ${{\vec{v}}_{12}}\bot {{\vec{v}}_{23}}\Rightarrow {{v}_{13}}=\sqrt{v_{12}^{2}+v_{23}^{2}}.$
+ Nếu thuyền được thả trôi theo dòng nước ${{v}_{12}}=0\Rightarrow {{v}_{\text{13trôi}}}={{v}_{\text{23trôi}}}=\frac{s}{{{t}_{\text{trôi}}}}\cdot$
Dạng 2. Bài toán hai xe (vật) chuyển động tương đối với nhau.
Khi hai xe chuyển động với vận tốc lần lượt là ${{\vec{v}}_{1}}$ và ${{\vec{v}}_{2}}$ thì vận tốc tương đối giữa hai xe là: ${{\vec{v}}_{12}}={{\vec{v}}_{10}}+{{\vec{v}}_{02}}={{\vec{v}}_{1}}-{{\vec{v}}_{2}}.$
Trong đó
${{\vec{v}}_{1}}={{\vec{v}}_{10}}$ là vận tốc của xe 1 đối với mặt đất;
${{\vec{v}}_{2}}={{\vec{v}}_{20}}=-{{\vec{v}}_{02}}$ là vận tốc của xe 2 đối với mặt đất.
+ Nếu hai xe chuyển động cùng phương cùng chiều: ${{\vec{v}}_{1}}\uparrow \uparrow {{\vec{v}}_{2}}\Rightarrow {{v}_{12}}=\left| {{v}_{1}}-{{v}_{2}} \right|=\frac{{{s}_{c}}}{{{t}_{c}}}\cdot$
+ Nếu hai xe chuyển động cùng phương ngược chiều: ${{\vec{v}}_{1}}\uparrow \downarrow {{\vec{v}}_{2}}\Rightarrow {{v}_{12}}={{v}_{1}}+{{v}_{2}}=\frac{{{s}_{n}}}{{{t}_{n}}}\cdot$
+ Nếu hai xe chuyển động vuông góc: ${{\vec{v}}_{1}}\bot {{\vec{v}}_{2}}\Rightarrow {{v}_{12}}=\sqrt{v_{1}^{2}+v_{2}^{2}}.$
+ Nếu $\left( {{\overrightarrow{v}}_{1}};\,{{\overrightarrow{v}}_{2}} \right)=\alpha \Rightarrow {{v}_{12}}=\sqrt{v_{1}^{2}+v_{2}^{2}+2{{v}_{1}}{{v}_{2}}\cos \alpha }.$
Xem chi tiết tại
đây
SAI SỐ CỦA PHÉP ĐO CÁC ĐẠI LƯỢNG VẬT LÍ
A. LÍ THUYẾT TRỌNG TÂM
1. Phép đo các đại lượng vật lí. Hệ đơn vị SI
+ Phép đo các đại lượng vật lí là phép so sánh nó với đại lượng cùng loại được quy ước làm đơn vị.
- Công cụ để thực hiện việc so sánh nói trên gọi là dụng cụ đo.
- Phép so sánh trực tiếp thông qua dụng cụ đo được gọi là phép đo trực tiếp.
- Phép xác định một đại lượng vật lí thông qua một công thức liên hệ với các đại lượng đo trực tiếp gọi là phép đo gián tiếp.
+ Hệ đơn vị SI: là hệ thống các đơn vị đo các đại lượng vật lí đã được quy định thống nhất áp dụng tại nhiều nước trên thế giới, trong đó có Việt Nam.
Hệ SI quy định 7 đơn vị cơ bản, đó là:
| Đơn vị độ dài: mét (m) | Đơn vị nhiệt độ: kenvin (K) |
| Đơn vị thời gian: giây (s) | Đơn vị cường độ dòng điện: ampe (A) |
| Đơn vị khối lượng: kilôgam (kg) | Đơn vị cường độ sáng: canđêla (Cd) |
| Đơn vị lượng chất: mol (mol). | |
[TBODY]
[/TBODY]
2. Sai số của phép đo
Kết quả của các phép đo không bao giờ đúng hoàn toàn với giá trị thật của đại lượng cần đo. Nói cách khác là mọi phép đo đều có sai số.
+ Phân loại sai số
- Sai số hệ thống: là loại sai số có tính quy luật ổn định, nguyên nhân có thể do máy móc, dụng cụ chế tạo chưa chuẩn, đôi khi do tật của người đo ⇒ thường chỉ xét sai số dụng cụ.
- Sai số ngẫu nhiên: là loại sai số do các tác động ngẫu nhiên gây nên, có thể do quy trình đo hoặc do chủ quan của người đo.
+ Xác định sai số của phép đo trực tiếp
- Giá trị trung bình khi đo nhiều lần một đại lượng A: $\overline{A}=\frac{{{A}_{1}}+{{A}_{2}}+...+{{A}_{n}}}{n}$
$\Rightarrow \overline{A}$ là giá trị gần đúng nhất với giá trị thực của đại lượng A.
- Sai số tuyệt đối ứng với mỗi lần đo: $\Delta {{A}_{1}}=\left| \overline{A}-{{A}_{1}} \right|;\,\Delta {{A}_{2}}=\left| \overline{A}-{{A}_{2}} \right|;\,...;\,\Delta {{A}_{n}}=\left| \overline{A}-{{A}_{n}} \right|.$
- Sai số ngẫu nhiên là sai số tuyệt đối trung bình của n lần đo: $\overline{\Delta A}=\frac{\Delta {{A}_{1}}+\Delta {{A}_{2}}+...+\Delta {{A}_{n}}}{n}$
- Sai số dụng cụ $\Delta {A}'$ có thể lấy bằng nửa hoặc một độ chia nhỏ nhất trên dụng cụ.
⇒ Sai số tuyệt đối của phép đo: $\Delta A=\overline{\Delta A}+\Delta {A}'.$
⇒ Sai số tỉ đối (tương đối) của phép đo: $\delta A = \frac{{\Delta A}}{{\overline A }} \cdot 100\% .$
+ Xác định sai số của phép đo gián tiếp.
Để xác định sai số của phép đo gián tiếp ta có thể vận dụng hai quy tắc sau:
- Sai số tuyệt đối của một tổng hay hiệu thì bằng tổng các sai số tuyệt đối của các số hạng.
Ví dụ: Nếu $F = X + Y – Z$ thì $\Delta F=\Delta X+\Delta Y+\Delta Z.$
- Sai số tỉ đối của một tích hay thương thì bằng tổng các sai số tỉ đối của các thừa số.
Ví dụ: Nếu $F=X\frac{Y}{Z}\Rightarrow \delta F=\delta X+\delta Y+\delta Z.$
+ Cách viết kết quả đo đại lượng A: $A=\overline{A}\pm \Delta A$ hoặc $A=\overline{A}\pm \delta A.$
B. PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP
Dạng 1. Xác định sai số của phép đo trực tiếp
Bước 1: Tính giá trị trung bình của đại lượng A: $\overline{A}=\frac{{{A}_{1}}+{{A}_{2}}+...+{{A}_{n}}}{n}$
Bước 2: Xác định sai số tuyệt đối ứng với mỗi lần đo:
$\Delta {{A}_{1}}=\left| \overline{A}-{{A}_{1}} \right|;\,\Delta {{A}_{2}}=\left| \overline{A}-{{A}_{2}} \right|;\,...;\,\Delta {{A}_{n}}=\left| \overline{A}-{{A}_{n}} \right|.$
Bước 3: Xác định sai số ngẫu nhiên của n lần đo: $\overline{\Delta A}=\frac{\Delta {{A}_{1}}+\Delta {{A}_{2}}+...+\Delta {{A}_{n}}}{n}$
Bước 4: Xác định sai số tuyệt đối hoặc sai số tỉ đối của phép đo $\Delta A = \overline {\Delta A} + \Delta A'$ hoặc $\delta A = \frac{{\Delta A}}{{\overline A }} \cdot 100\%.$
Trong đó sai số dụng cụ $\Delta {A}'$ có thể lấy bằng nửa hoặc một độ chia nhỏ nhất trên dụng cụ.
Bước 4: Viết kết quả đo $A=\overline{A}\pm \Delta A$ hoặc $A=\overline{A}\pm \delta A.$
Dạng 2. Xác định sai số của phép đo gián tiếp
Quy tắc xác định sai số của phép đo gián tiếp.
| Công thức của đại lượng | Công thức tính sai số |
| $F=X\pm Y$ | $\Delta F=\Delta X+\Delta Y$ |
| $F = X.Y$ hoặc $F=\frac{X}{Y}$ | $\frac{\Delta F}{\overline{F}}=\frac{\Delta X}{\overline{X}}+\frac{\Delta Y}{\overline{Y}}\Leftrightarrow \delta F=\delta X+\delta Y$ |
| $F={{X}^{n}}$ | $\frac{\Delta F}{\overline{F}}=\left| n \right|.\frac{\Delta X}{\overline{X}}$ |
[TBODY]
[/TBODY]
Xem chi tiết tại
đây
