Bức chân dung
Hai cha con nhà nọ tính tình rất gần gũi, hiền lành và thích sưu tầm các kiệt tác nghệ thuật hội hoạ có giá trị. Các tác phẩm vô giá của Picasso, Van Gogh, Monet và nhiều kiệt tác khác được treo khắp trên tường như những tài sản quý giá của gia đình.
Người đàn ông già góa vợ rất hài lòng khi thấy con trai duy nhất của mình trở thành một nhà sưu tầm tranh sành sỏi.
Con mắt lành nghề và đầu óc kinh doanh sắc bén của anh làm cho người cha rất lấy làm tự hào trong những lần làm việc với các nhà sưu tầm tranh trên toàn thế giới.
Mùa đông đến, đất nước chìm trong chiến tranh, chàng trai trẻ lên đường chiến đấu bảo vệ tổ quốc. Và chỉ sau một vài tuần ngắn ngủi, cha anh nhận được một bức điện. Đứa con trai yêu quý của ông đã mất tích trong chiến đấu.
Nhà sưu tầm nghệ thuật chờ đợi thêm thông tin trong sự lo âu, bồn chồn; ông sợ rằng mình sẽ không bao giờ được gặp lại con trai nữa. Và rồi, nỗi lo sợ của ông đã trở thành sự thật. Chàng trai trẻ đã hy sinh trong khi đưa một đồng đội đi cấp cứu.
Cô đơn và tuyệt vọng, người đàn ông già nua đón những ngày lễ Giáng Sinh đang đến gần trong sự buồn tủi, đau đớn. Niềm vui của một mùa Giáng Sinh mà ông và con trai hằng mong mỏi không còn ghé thăm ngôi nhà.
Buổi sáng hôm Giáng sinh, một tiếng gõ cửa làm ông già đau khổ thức giấc. Khi ông bước ra tới cửa, các kiệt tác nghệ thuật chỉ nhắn nhủ ông rằng con trai không còn về nhà được nữa.
Khi ông mở cửa, một người lính chào ông, trên tay anh là một gói đồ lớn. Anh giới thiệu: “Cháu là bạn của con trai bác, là người được anh ấy đưa đi cấp cứu ngày anh ấy hi sinh. Cháu xin phép vào nhà một chút được không ạ? Cháu có cái này muốn cho bác xem”.
Khi hai người bắt đầu nói chuyện, anh lính kể cho ông nghe về lòng đam mê hội hoạ của người con trai, về những điều anh đã nói. “Cháu là một hoạ sĩ ”, người lính nói, “và cháu muốn tặng bác món quà này”.
Mở gói quà ra, bức chân dung người con trai hiện ra trước mắt ông. Mặc dù thế giới không bao giờ coi đó là tác phẩm của một thiên tài, nhưng bức tranh đã khắc họa gương mặt người con trai rất chi tiết và ấn tượng. Tĩnh tâm lại, ông cảm ơn chàng lính trẻ, hứa sẽ treo bức tranh lên phía trên lò sưởi.
Một vài giờ sau khi chàng lính đã chia tay ra về, ông già bắt đầu công việc của mình. Đúng theo lời ông, bức tranh được treo phía trên lò sửa, bên cạnh các bức tranh có giá trị hàng nghìn đô la. Sau đó ông ngồi trên ghế tựa và dành cả buổi Giáng Sinh ngắm nhìn món quà mình được tặng.
Trong suốt những ngày sau đó, ông già nhận ra rằng mặc dù con trai không còn nữa, nhưng anh vẫn còn sống mãi vì hành động dũng cảm của mình. Ông sớm biết rằng con trai ông đã cứu hàng chục chiến sĩ bị thương trước khi một viên đại xuyên vào trái tim nhân ái và gan dạ của anh.
Khi tiếp tục được nghe những câu chuyện về hành động dũng cảm của con trai mình, lòng tự hào và hãnh diện của người cha đã dần xoa dịu nỗi đau trong ông. Bức hình của con trai sớm trở thành tài sản quý giá nhất, làm lu mờ hết đam mê của ông đối với những kiệt tác mà các bảo tàng trên toàn thế giới muốn có. Ông nói với láng giềng rằng đó là món quà quý giá nhất mà ông đã nhận được.
Mùa xuân năm sau đó, ông già lâm bệnh và qua đời. Giới nghệ thuật cũng dự đoán được điều này! Không để ý đến câu chuyện về người con trai duy nhất của ông, nhưng để tỏ lòng tôn kính và theo nguyện vọng của ông; những bức tranh được đem bán đấu giá. Theo di chúc của ông, tất cả các tác phẩm hội họa phải được bán đấu giá vào ngày Giáng Sinh, ngày mà ông đã nhận được món quà quý giá nhất của mình.
Ngày đó sớm đến và các nhà sưu tầm nghệ thuật trên toàn thế giới đã tụ họp để trả giá một số bức tranh đẹp nhất của thế giới.
Ngày này sẽ khiến giấc mơ của những người sưu tầm tranh trở thành hiện thực và nhiều người sẽ phải thốt lên rằng: “Tôi có được bộ sưu tập quý giá nhất”.
Cuộc đấu giá bắt đầu với bức tranh không có trong danh sách của bất cứ bảo tàng nào. Đó là bức tranh người con trai ông già. Người điều khiển cuộc bán đấu giá yêu cầu trả giá lần đầu tiên cho bức tranh. Căn phòng im lặng.
“Ai sẽ mở màn cuộc đấu giá với 100 đô la?” - ông hỏi. Nhiều phút trôi qua. Không có động tĩnh gì. Từ cuối phòng có tiếng người vang lên: “Ai quan tâm đến bức tranh đó? Đó chỉ là bức tranh người con trai ông già thôi. Hãy bỏ qua và chuyển sang những bức tranh quý giá khác đi”.
Nhiều giọng đồng tình nữa vang lên. “Không, chúng tôi phải bán bức tranh này đầu tiên”, người chủ trì cuộc bán đấu giá trả lời. “Nào, ai lấy bức tranh người con trai?”. Cuối cùng, một người bạn của ông già lên tiếng: “Ông có bán bức tranh đó với giá 10 đô la không? Tôi chỉ có tất cả từng ấy thôi. Tôi biết cậu bé, vì vậy tôi muốn mua bức tranh đó. Tôi có 10 đô la”.
“Có ai trả cao hơn không?” người chủ trì cuộc đấu giá hỏi.
Lại sau một hồi im lặng, người chủ trì cuộc đấu giá lên tiếng: “Một lần, hai lần. Kết thúc”.
Chiếc búa rơi xuống. Tiếng reo hò tràn ngập căn phòng, một số người reo lên: “Bây giờ chúng ta có bắt đầu cuộc đấu giá cho các tác phẩm quý giá này rồi!”.
Người chủ trì cuộc đấu giá nhìn vào khán giả và tuyên bố cuộc đấu giá kết thúc. Cả phòng lặng đi trong sự hoài nghi, khó hiểu. Một số người lên tiếng hỏi: “Ông nói cuộc đấu giá kết thúc nghĩa là sao? Chúng tôi không đến đây vì một bức tranh con trai của một ông già nào đó. Thế còn tất cả những bức tranh này? Có hàng triệu đô la nghệ thuật ở đây! Tôi yêu cầu ông giải thích xem trò gì đang diễn ra ở đây vậy…!”
Người chủ trì cuộc đấu giá trả lời: “Rất đơn giản. Theo di chúc của người cha, ai lấy bức tranh người con trai… sẽ được tất cả”.
Mọi thứ đều có giá trị nghệ thuật. Như điều mà các nhà sưu tầm tranh đã khám phá ra vào ngày Noel đó, vẫn dòng thông điệp:
Tình yêu của người cha, một người cha có lòng yêu thương con vô hạn, một người cha lấy người con trai làm niềm vui, niềm an ủi lớn nhất đời mình, người đã qua đời và dành cuộc đời mình cứu vớt những người khác. Và bởi tình yêu của người cha, bất cứ ai lấy bức chân dung người con trai sẽ được hưởng tất cả.
ST
