Chủ đề 56: Cá chép
Cá chép |
---|
|
[TBODY]
[/TBODY]
Khái quát
Cá chép (tên khoa học là Cyprinus carpio, từ cá chép trong tiếng Hy Lạp nghĩa là mắn con) là một loài cá nước ngọt phổ biến rộng khắp có quan hệ họ hàng xa với cá vàng thông thường và chúng có khả năng lai giống với nhau. Tên gọi của nó cũng được đặt cho một họ là họ Cá chép (Cyprinidae).
Họ cá chép bao gồm cá chép và một số loài có quan hệ họ hàng gần như cá giếc, cá trắm cỏ, cá trắm đen, cá trôi, cá ngão, cá mè, cá tuế,…. Đặc trưng các loài cá trong họ này có lẽ có nguồn gốc từ Bắc Mỹ, châu Phi và đại lục Á-Âu. Loài có kích thước lớn nhất đã biết trong họ này là cá hô (Catlocarpio siamensis), có thể dài tới 3m. Loài lớn nhất tại Bắc Mỹ là Ptychocheilus lucius dài tới 1.83m. Ngược lại, nhiều loài nhỏ hơn 5cm và loài cá nước ngọt nhỏ nhất là Danionella translucida ở Myanma cũng thuộc họ này, chỉ dài tối đa 12 mm. Tất cả các loài trong họ này đều là cá đẻ trứng và hành visinh sản của phần lớn các loài là không bảo vệ trứng, tuy nhiên, có một số ít loài làm tổ và / hoặc bảo vệ trứng. Về mặt y học, cá giếc có nhiều giá trị về sinh dưỡng cũng như đóng vai trò trong thực phẩm chức năng, hỗ trợ điều trị bệnh rất tốt. Song, các nhà khoa học cũng đã phát hiện ra cá giếc cũng như một loài cá trong họ cá chép là vật trung gian thứ 2 truyền bệnh sán lá gan nhỏ, khá nguy hiểm nếu chúng ta không thực hiện vệ sinh ăn uóng một cách hợp lý thì nguy cơ mắc bệnh cũng không phải là nhỏ. Bên cạnh đó, y học bằng chứng cũng đã xác định có mối liên quan giữa bệnh sán lá gan nhỏ với ung thư đường mật trong 10 năm qua và ghi nhận qua nhiều ca bệnh.
Thú vị
1,
Cá chép là loài cá nước ngọt phổ biến, có cả ở sông suối, ao hồ, ngay cả trên những cánh đồng nước thì cá chép cũng sinh sôi nảy nở. Nhiều nghiên cứu cho thấy, cá chép có họ hàng xa với cá vàng và chúng có khả năng lai giống với nhau. Tuy nhiên, theo thời gian, môi trường sống thay đổi, chúng đã ít “đi lại” với nhau hơn, dẫn đến việc cá chép và cá vàng không phải là cùng một gốc.
Cá chép có ở tất cả các châu lục, nhưng nhiều nhất là ở châu Á và châu Âu. Thông thường, một con cá chép trưởng thành dài từ 30-40cm, nặng từ 1,5-2kg. Nhưng trong tự nhiên, người ta từng ghi nhận những con cá chép rất lớn. Trên sông Danube (châu Âu), ngư dân vẫn đánh bắt được những con cá chép dài tới 1,2m, nặng 40kg.
“Những con cá chép khủng như vậy trên sông Danube không ít. Chúng có thể đã sống trên 20 năm”- Jhon Fistenal, một chuyên gia thủy sản nước ngọt người Áo nói. Những nghiên cứu của nhà khoa học nay cho thấy, trong điều kiện tự nhiên một con cá chép có thể sống tới 45 năm.
Cá chép sống thuận lợi nhất trong môi trường nước rộng, dòng chảy chậm, nhiều rong rêu. Cá chép sống theo bầy, ít nhất từ 5 con trở lên, tuy nhiên người ta không rõ tập tính này giúp ích gì cho sự phát triển loài, vì rằng chúng kiếm ăn một cách riêng rẽ...
Chép là loài ăn tạp, chúng ăn gần như mọi thứ khi chúng bơi ngang qua, bao gồm các loại thực vật thủy sinh, côn trùng, giáp xác. Loài cá này cũng thích sục sạo trong bùn để kiếm mồi.
Trong môi trường sống ổn định, cá chép phát triển đàn rất nhanh. Một con cá chép khi đẻ có thể tới 300.000 trứng 1 lần. Tuy nhiên, số trứng đó không phải tất cả đều nở thành con và cũng không phải tất cả những con non đều sống sót, vì trứng và cá chép non lại là “mồi ngon” cho những loài cá khác.
Giới nghiên cứu cá nước ngọt thế giới chia cá chép thành 4 phân loài là: cá chép châu Âu (có nhiều ở sông Danube và sông Volga; cá chép Deniz, có nhiều ở vùng Tiểu Á, Thổ Nhĩ Kỳ; cá chép Amur, có nguồn gốc ở miền Đông Á và cá chép Đông Nam Á. Sau này, cá chép đã được nhập cư vào Bắc Mỹ. Tại đây, do môi trường sống thuận lợi, chúng phát triển rất nhanh.
Tới nay, Bắc Mỹ đã trở thành nơi xuất khẩu cá chép lớn nhất thế giới. Người ta còn nhớ, vào năm 1877, một chiếc tàu từ châu Á đã chở 350 con cá chép giống tới Baltimo (Mỹ), được giới thiệu là “loài cá tuyệt hảo nhất thế giới”.
2,
Từ xa xưa, người dân nhiều nước châu Á coi cá chép là biểu tượng của sự giàu sang, phú quý, sung túc. Người ta còn cho rằng, cá chép là biểu tượng của sự thăng tiến, thành công trong sự nghiệp, từ đó có tích cá chép vượt vũ môn hóa rồng. Còn với giới kinh doanh, cá chép được cho là biểu tượng của sức mạnh, đức tính bền bỉ và sự cố gắng dẻo dai. Cá chép được xem như một hiện thân của rồng- linh thiêng và cao quý.
Sông Mekong có nhiều loài cá khổng lồ, nặng hàng tạ, trong dó nổi bật là cá chép Xiêm Chúng thường sống ở các khúc sông rộng, sâu, nước quẩn, các vũng nước lớn không chảy xiết. Cá chép Xiêm bơi chậm, ăn các loại rau như trái cây và các loại tảo. Người ta từng bắt được một con cá chép Xiêm dài tới đến 3m và nặng 300kg. Con cá chép Xiêm to nhất bắt được gần đây tại Campuchia, nặng 150kg, vào tháng 8/1994. Tới nay, cá chép Xiêm đã có thê trong Sách đỏ của IUCN.
_ Cá chép đỏ _
Cá chép đỏ là các sản phẩm lai giống từ biến thể của cá chép Koi thân ngắn, có màu sắc đỏ hoặc vàng đỏ (biến thể này trong tiếng Nhật còn được gọi là Kawarimono hay Aka Muji-đỏ đơn sắc, hay Higoi-sắc đỏ). Ở Việt Nam chúng thường được dùng làm lễ vật cúng tiễn Táo quân chầu trời vào ngày 23 tháng Chạp, vào dịp này, người ta mua cá chép đỏ về để cúng ông Táo, ông Công và cũng là để phóng sinh. Trong số các sản phẩm của cá chép đỏ thì cá chép đỏ ở Thủy Trầm đã trở thành thương hiệu ở Việt Nam, với việc tỉnh Phú Thọ đã công nhận làng nghề cá chép đỏ Thủy Trầm và Cục Sở hữu trí tuệ đã công nhận thương hiệu cá chép đỏ Thủy Trầm và bảo hộ trên phạm vi toàn quốc
Bài này chỉ có 1 ví dụ, mọi người thông cảm : ((