- 29 Tháng mười 2018
- 3,304
- 4,365
- 561
- TP Hồ Chí Minh
- THCS Nguyễn Hiền
[TẶNG BẠN] TRỌN BỘ Bí kíp học tốt 08 môn
Chắc suất Đại học top - Giữ chỗ ngay!!
ĐĂNG BÀI NGAY để cùng trao đổi với các thành viên siêu nhiệt tình & dễ thương trên diễn đàn.
Bài này được tác giả (Thái Minh Quân) trích lại từ Hồi ký Gorbachev - Đời tôi, phát hành vào cuối tháng 12/2018. Bài này nói rõ về nguyên nhân thành công và thất bại của cải tổ Gorbachev, phần mà các sách giáo khoa đề cập khá sơ lược; cung cấp cho mọi người cái nhìn toàn diện về cải cách của Liên Xô vào đầu thập niên 90 của thế kỷ XX:
Trong thập niên 80 - 90 của thế kỷ XX, thách thức về toàn cầu hóa đã buộc các quốc gia phải lựa chọn. Lựa chọn được tự do và không bị ép buộc, đó là nguồn gốc của "chủ nghĩa cải cách" của Gorbachev:
- Về xã hội, chính quyền cho phép tự do hội họp và biểu tình, cấm kiểm duyệt; cho phép các đảng phái và các tổ chức xã hội được thành lập. Về bản chất, đó là hệ thống chính trị cởi mở với hệ thống dân chủ đại nghị. Người dân lần đầu tiên được tự do ra nước ngoài, công khai phê phán những quan chức trong chính quyền
- Về kinh tế, Liên Xô dỡ bỏ dần hệ thống hành chính mệnh lệnh và triển khai thực hiện nền kinh tế nhiều thành phần, bình đẳng các hình thức sở hữu, tạo đà phát triển cho khởi nghiệp và thuê khoán, tư nhân hóa và cổ phiếu. Kết quả của Luật đất đai là nông dân cảm nhận được sự hồi sinh và những nông dân cá thể bắt đầu xuất hiện. Hàng triệu hecta đất được giao cho hầu hết người dân sống ở nông thôn và thành thị.
- Về chính trị, việc tìm lối cải cách cho một nhà nước đa sắc tộc bằng cách chuyển từ quốc gia siêu tập trung sang liên bang đã dẫn tới hình thành một Thỏa thuận Liên bang mới, dựa trên sự công nhận chủ quyền của nước cộng hòa trong khi bảo toàn được sự tương đồng cần thiết của không gian kinh tế, xã hội và pháp lý, quốc phòng
- Về đối ngoại, Liên Xô xóa bỏ quá khứ đối đầu và chia phe của thế giới, khuyến khích nguyên tắc đối thoại rộng rãi theo nguyên tắc của trật tự thế giới mới. Quan hệ giữa Liên Xô với phương Tây chuyển sang hòa hoãn và có phần nhân nhượng lẫn nhau và một giấc mơ hòa bình sắp trở thành sự thật.
Về thất bại của cải tổ:
- ban lãnh đạo Liên Xô mất quá nhiều thời gian đối phó với phe bảo thủ, có những sai lầm và tính toán không đúng; dẫn đến việc chúng liên kết thành thành một mặt trận để lật đổ chính quyền trung ương
- chính quyền Liên Xô không khai thác triệt để sự ủng hộ của người dân. Gorbachev trách mình đã không dùng thời gian để giải quyết các vấn đề vật giá và thị trường. Ông cho rằng "lẽ ra phải cân đối thị trường tiêu dùng, mạnh mẽ và kiên quyết hơn trong việc định hướng công nghiệp quốc phòng, sản xuất ra nhiều sản phẩm chất lượng cao cho người dân"
- sự tồn tại của xu thế bảo thủ quá mạnh mẽ trong Bộ Chính trị, tầng lớp trên của Đảng nói chung đã làm ban lãnh đạo Đảng chậm trễ trong những quyết định khẩn cấp
Trong thập niên 80 - 90 của thế kỷ XX, thách thức về toàn cầu hóa đã buộc các quốc gia phải lựa chọn. Lựa chọn được tự do và không bị ép buộc, đó là nguồn gốc của "chủ nghĩa cải cách" của Gorbachev:
- Về xã hội, chính quyền cho phép tự do hội họp và biểu tình, cấm kiểm duyệt; cho phép các đảng phái và các tổ chức xã hội được thành lập. Về bản chất, đó là hệ thống chính trị cởi mở với hệ thống dân chủ đại nghị. Người dân lần đầu tiên được tự do ra nước ngoài, công khai phê phán những quan chức trong chính quyền
- Về kinh tế, Liên Xô dỡ bỏ dần hệ thống hành chính mệnh lệnh và triển khai thực hiện nền kinh tế nhiều thành phần, bình đẳng các hình thức sở hữu, tạo đà phát triển cho khởi nghiệp và thuê khoán, tư nhân hóa và cổ phiếu. Kết quả của Luật đất đai là nông dân cảm nhận được sự hồi sinh và những nông dân cá thể bắt đầu xuất hiện. Hàng triệu hecta đất được giao cho hầu hết người dân sống ở nông thôn và thành thị.
- Về chính trị, việc tìm lối cải cách cho một nhà nước đa sắc tộc bằng cách chuyển từ quốc gia siêu tập trung sang liên bang đã dẫn tới hình thành một Thỏa thuận Liên bang mới, dựa trên sự công nhận chủ quyền của nước cộng hòa trong khi bảo toàn được sự tương đồng cần thiết của không gian kinh tế, xã hội và pháp lý, quốc phòng
- Về đối ngoại, Liên Xô xóa bỏ quá khứ đối đầu và chia phe của thế giới, khuyến khích nguyên tắc đối thoại rộng rãi theo nguyên tắc của trật tự thế giới mới. Quan hệ giữa Liên Xô với phương Tây chuyển sang hòa hoãn và có phần nhân nhượng lẫn nhau và một giấc mơ hòa bình sắp trở thành sự thật.
Về thất bại của cải tổ:
- ban lãnh đạo Liên Xô mất quá nhiều thời gian đối phó với phe bảo thủ, có những sai lầm và tính toán không đúng; dẫn đến việc chúng liên kết thành thành một mặt trận để lật đổ chính quyền trung ương
- chính quyền Liên Xô không khai thác triệt để sự ủng hộ của người dân. Gorbachev trách mình đã không dùng thời gian để giải quyết các vấn đề vật giá và thị trường. Ông cho rằng "lẽ ra phải cân đối thị trường tiêu dùng, mạnh mẽ và kiên quyết hơn trong việc định hướng công nghiệp quốc phòng, sản xuất ra nhiều sản phẩm chất lượng cao cho người dân"
- sự tồn tại của xu thế bảo thủ quá mạnh mẽ trong Bộ Chính trị, tầng lớp trên của Đảng nói chung đã làm ban lãnh đạo Đảng chậm trễ trong những quyết định khẩn cấp
