@megamind_bmt: bạn cần cẩn thận tí nhá, theo SGK nâng cao thì mình không tìm được câu nào nói "chức năng khác nhau", còn ở SGK cơ bản thì mình thấy được "các cơ quan này có thể thực hiện các chức năng rất khác nhau" (bạn chú ý chữ "có thể")
Mong hardyboywwe và hocmai.sinhhoc chịu khó đọc hết phần sau đây nhé!!!!
Xin hỏi mọi người, những nhà nghiên cứu về tiến hoá nghiên cứu các cơ quan tương đồng, tương tự là để làm gì?
Về vấn đề "tương đồng", nhiều người sẽ dựa vào hình vẽ trang 129 sách nâng cao để kết luận cánh chim và cánh dơi tương đồng, một số khác sẽ dựa vào định nghĩa hardyboywwe có đề cập, và dựa vào định nghĩa này thì bạn có thể xếp bất kì chi trước của động vật 4 chi tương đồng với nhau, thậm chí tương đồng với vây của cá (ý mình là cá thực thụ chứ không phải cá voi thôi nhé). Hiện nay người ta đã công nhận rằng tất cả các động vật bốn chân sống trên cạn đều có nguồn góc từ 1 loài cá tay vây , vậy về cơ bản chi trước động vật và vậy cá là có chung nguồn góc.
Tuy nhiên, hình trong sách giáo khoa có ghi rõ là "xương chi trước" chứ không hề khẳng định cánh chim, cánh dơi. Những ai chịu suy nghĩ sẽ nhận thấy rằng, cánh chim không chỉ có xương mà còn có lông vũ để bay, còn cánh dơi thì dùng màng da làm màng bay.
Mọi người trở lại câu hỏi đầu tiên của mình và dành chút thời gian suy nghĩ nhá, việc nhận dạng đó là tính trạng tương đồng hay tương tự có ý nghĩa rất lớn trong việc sắp xếp mối quan hệ của các loài. Còn nếu chỉ nhằm việc kiểm tra em học sinh nào đó có học bài và "hiểu bài"(định nghĩa của giáo viên hiện nay thế nào mình không đủ khả năng diễn tả khi nào giáo viên nói bạn hiểu bài thì tức là thế đó đó) thì mọi người thích nói thế nào cũng không quan trọng, mục tiêu nhảm nhí thì quá trình chỉ đáng bỏ đi thôi ^^.
Thắc mắc của bạn lập topic rất hay, rõ ràng chim và dơi khá là xa nhau, chúng đều xuất phát từ tổ tiên chung là động vật có màng ối, tổ tiên chung này sống trên trái đất hơn 300 triệu năm trước, sau đó chúng tách ra ....... nhóm 1 cung bên thì dần dần tiến hoá thành động vật có vú ..... nhóm bò sát thì phân hoá từ từ thành rất nhiều loài trong đó có chim.
Tổ tiên chung của 2 loài này không biết bay. Nhiều bằng chứng đã cho thấy chim có họ hàng rất gần với khủng long, cho thấy rằng khả năng bay của chim được hình thành khoảng thời gian sau đó. Với dơi thì mình không có nghiên cứu cụ thể, tuy nhiên nếu mình không lầm thì dơi là loài động vật có vú duy nhất biết bay, mình có hai giả thuyết: (1) khả năng bay xuất hiện khá sớm sau khi tách riêng với nhánh của bò sát và dơi là loài thú bay duy nhất được hình thành, (2) khả năng bay này hình thành khá muộn riêng cho nhánh phát triển của loài dơi ....... hai giả thuyết này giải thích vì sao không tìm thấy loài thú bay nào khác.
Nhưng cho dù thế nào thì ta cũng có thể khẳng định rằng khả năng bay không phải là do chúng có cùng nguồn góc mà đây chính là kết quả của tiến hoá hội tụ. Nói cách khác, khi xét về tổng thể, ta hoàn toàn được quyền nói cánh dơi và cánh chim là tương tự.
Chính xác hơn, về khả năng bay thì cánh chim và cánh dơi là cơ quan tương tự, về cấu tạo xương thì cánh chim và cánh dơi là cơ quan tương đồng.