Nguyễn Du là nhờ thơ nhân đạo tiêu biểu trong nền văn học trung đại Việt Nam. Trong sự nghiệp sáng tác của mình ông đã cho ra đời nhiều tác phẩm có giá trị cao về cả mặt nội dung lẵn nghệ thuật trong đó Truyện Kiều được xem là kiệt tác số một của ông, là niềm tự hào của thơ ca trung đại. “ Trao Duyên” là một một trong những đoạn trích tiêu biểu nhất của tác phẩm, nó đã thể hiện được trọn vẹn sự đau khổ, dằn dặt của nàng Kiều khi phải bán mình chuộc cha và trao lại mối nhân duyên dở dang của mình cho em gái.
Truyện Kiều ( đoạn trường Tân Thanh) dựa trên nguyên tác chữ Hán " Kim Vân Kiều truyện" của Thanh Tâm Tài Nhân , tuy nhiên với ngòi bút tài hoa của mình , Nguyễn Du đã sáng tạo nên một kiệt tác tự sự, trữ tình độc nhất vô nhị trong nền thơ ca trung đại Việt Nam
Tác phẩm chính là tiếng khóc thương cho số phận con ngườu mà đặc biệt là người phụ nữ, đấy chính là lời tố cáo mạnh mẽ đến các thế lực phong kiến xấu xa , đến cái xã hội mục nát vô lương tâm , nơi mà đồng tiền và quyền lực có thể chi phối tất cả mọi thứ. Đồng thời tác giả cũng thể hiện sự trân trọng với những người phụ nữ tài sắc vẹn toàn nhưng lại bạc mệnh , lênh đênh. Đoạn trích Trao Duyên nằm trong phần gia biến cảu tác phẩm. Đang lúc gia đình và tình duyên đang độ viên mãn thì sóng gó ập tới khiến Kiều phải lỡ dỡ mối duyên đầu cùng Kim Trọng, nàng phải bắt buộc lựa chọn giywax hiếu và tình . Và hiển nhiên trước hết nàng phải làm tròn trách nhiệm của một người con. Khi hiếu và tình chẳng vẹn cả hai, nhưng món nợ với chàng Kim thì không thể nào không trả vậy nên nàng dã quyết định gửi gắm mối duyên này cho em mình là Thúy Vân.
Sau khi giãi bày nguyên nhân và lý lẽ trao duyên của mình với Thút Vân ,thì bao nhiêu cảm xúc tình cảm trong Kiều đã chạm đến kì đỉnh điểm. Trong lúc đau buồn, tuyệt vọng nàng còn phải đau thấu tâm can khi tự tay trao lại cho em những tính vật tình duyên của mình và Kim Trọng
"Chiếc vành với bức tờ mây,
Duyên này thì giữ vật này của chung"
Tình cảm vẫn còn đấy, kỉ vật vẫn còn hiện hữu nơi đây nhưng đôi lứa ấy sấp phải xa lìa mãi mãi. Nên khi trao lại cho em 'chiếc vành với bức tờ mây' trái tim Kiều như vỡ vụng thành trăm mãnh, nó đau đớn tột cùng nỗi đau đớn khi phải chia lìa với người thương, nổi giằn giặt khôn nguôi khi chính mình đã buôn đi câu gò hẹn. Vật này của chung" bấy nhiêu đấy thôi cũng cho thấy sự luyến tiếc không nguôi của Kiều với mối tình đầu dang vỡ. Nàng đành phải chặn lòng dặn dò em thương lấy cái linh hồn vật vờ của mình giữa biển đời bạc bẽo
"Dù em nên vợ nên chồng,
Xót người mệnh bạc ắt lòng chẳng quên.
Mất người còn chút của tin,
Phím đàn với mảnh hương nguyền ngày xưa"
Lời nhắn nhủ cũng như một lời cầu xin tha thiết của người ra đi với người ở lại. Kiều chỉ mong muốn rằng hình ảnh của mình, sự hi sinh của mình sẽ được nhớ đến, sẽ mãi hiện hữu trong tim những người ở lại.
Thúy Kiều nghỉ rằng sau khi ra đi chắc nàng sẽ chỉ còn là một linh hồn vất dưỡng, vô tri. Nàng nói rằng linh hồn mình sẽ hiện lên qua hương trầm phảng phất, qua tiếng nhạc vu vơ, qua những nơi mà bản thân đã có những kỉ niệm đẹp đẽ và khó quên cùng Kim Trọng. Tình cảm ấy sâu nặng đến nổi mà tận lúc chết đi nàng vẫn tha thiết mong muốn được được gắn bó, được âm thầm bên cạnh chàng Kim. Trước nổi đau khổ đó nàng cũng chẳng biết làm gì hơn ngoài việc than trách cả, than trách cho số phận, cho tình yêu sao mà lận dận trái ngang và trắc trở của mình. Nàng bắt đầu có những dự cảm chẳng lành vào rương lai của mình về một cáu chết oan ức và đầy sự cô dơn , hiu quạnh
"Trông ra ngọn cỏ lá cây,
Thấy hiu hiu gió thì hay chị về.
Hồn còn mang nặng lời thề,
Nát thân bồ liễu đền nghì trúc mai.
Dạ đài cách mặt khuất lời,"
Rưới xin giọt nước cho người thác oan
Nay lo cho người đã xong, nàng mới nghĩ đến mình và thấy mình mệnh bạc. ''Dạ Đài" là nơi âm phủ tăm tối, trong cảnh ngộ ''cách mặt khuất lời'' linh hồn Thúy Kiều vẫn khao khát nhận được sự cảm thông, tưởng nhớ của những người yêu thương nên chỉ xin Trọng một ''chén nước'' để làm phép tẩy oan. Điều đó chứng tỏ Thúy Kiều vẫn khao khát được trở về cõi thế để chứng minh cho ty bất diệt của mình. Hồn của nàng còn ‘mang nặng lời thề’ nên dù có chết đi cũng chẳng thể siêu thoát. Nàng vừa đau đớn, sợ hãi trước tương lai mù mịt, vừa đau khổ dằn dặn bởi hiện tại đầy những khổ đau mất mát
Qua các câu thơ vừa phân tích, bằng việc sử dụng các hình ảnh độc đáo lời văn cô động đầy cảm xúc, lối miêu tả tâm trangj nhân vật vừa chân thực vừa sâu sắt đã phần nào giúp chúng ta cảm nhận được tâm trạng đau khổ, uất ức và bi lụy của Thúy Kiều trước thực tại quá khóc liệt và bi thảm của mình. Nàng là một người phụ nữ yêu hết mình và yêu thật lòng thật dạ bởi thế còn nổi đau nào hơn việc phải chia xa người yêu , và quá đáng hơn là nghĩ đến cảnh em mình sẽ là người thay mình vung hưởng hạnh phúc đấy
Truyện Kiều là kiệt tác văn học số một của Nguyến Du , là lời ca khổ đau cho thân phận người phụ nữ, là sự lên án xã hội mục nát đương thời là minh chứng cho sự tài năng hơn người của đại thi hào dân tộc Nguyễn Du. Qua ngòi bút điêu luyện của mình, qua sự tinh tế trong lối xây dựng hình tượng và tâm trạng nhân vật thì Nguyễn Du đã hoàn toàn thành công trong việc khắc họa những nỗi niềm, cảm xúc và sự khổ đau của Kiều trong khi phải trao lại mối duyên đầu của mình lại cho em. Nàng như mất niềm tin vào tất cả, tuyệt vọng và chẳng còn thiết sống.
Bạn tham khảo bài làm
Chúc bạn học tốt !
[TẶNG BẠN] TRỌN BỘ Bí kíp học tốt 08 môn
