- 29 Tháng mười 2018
- 3,304
- 4,365
- 561
- TP Hồ Chí Minh
- THCS Nguyễn Hiền


- 10/5/1294, Khubilai (Nguyên Thế tổ) băng hà, cháu là Thiết Mục Nhĩ lên ngôi và có hiệu là Nguyên Thành Tông. Thời Thành Tông cầm quyền, ông tiếp tục đế chế này theo cách mà Hốt Tất Liệt đã thực hiện dù ông không đạt được thành tựu lớn nào. Ông đã tiếp tục nhiều cải cách kinh tế của Hốt Tất Liệt, duy trì hòa bình với các hãn quốc phía tây và các nước láng giềng như Đại Việt và Chiêm Thành, những quốc gia công nhận quyền tối cao của ông trên danh nghĩa. Cháu trai của ông sẽ kế vị, hiệu là Vũ Tông
- 10/5/1774, Louis XVI lên ngôi vua Pháp của triều Bourbon. Ông cùng vợ là Marie Antoinette (công chúa gốc Áo) tiến hành cải cách vương quốc theo các chuẩn mực của phong trào Khai sáng (chấm dứt nạn tra tấn, bãi bỏ chế độ nông nô, khoan dung đối với người Do Thái và tín hữu Kháng Cách, bỏ thuế đất đánh trên nông dân và dân thường...) nhưng bất thành. Ông cũng ủng hộ cuộc cách mạng tư sản Mỹ, nhưng áp dụng chính sách bóc lột nhân dân rất nặng nề - nhất là thuế khóa. Điều này gây ra cuộc khủng hoảng tài chính => ngòi nổ dẫn đến cuộc cách mạng tư sản Pháp (1789 - 1794). Nhưng ông ta lại chống cách mạng quyết liệt, nên bị quần chúng yêu cầu xử tử vào năm 1793. Ông có một con trai lên ngôi trên danh nghĩa là Louis XVII, hai em trai sẽ kế vị ông sau đó là Louis XVIII, Charles X.
- 10/5/1940, cựu Bộ trưởng Hải quân là Winston Churchill lên làm Thủ tướng Anh, ngay sau khi người tiền nhiệm là N. Chamberlain từ chức. Ông lãnh đạo nước Anh chống lại cuộc phong tỏa của phát xít Đức năm 1940, để rồi liên minh với Mĩ đánh tan tành phát xít Đức và Italia trong Thế chiến 2. Khi Thế chiến gần kết thúc, ông cùng hai nguyên thủ Mĩ và Liên Xô họp hội nghị Yalta để phân chia thành quả sau cuộc chiến
- 10/5/1941, Hội nghị lần thứ tám của Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam họp tại Pác Bó (Cao Bằng) dưới sự chủ toạ của Nguyễn Ái Quốc. Hội nghị quyết định: kẻ thù là Nhật và Pháp, giương cao giải phóng dân tộc lên hàng đầu. Hội nghị chủ trương lập Mặt trận Việt Minh để tập hợp toàn dân đánh giặc, thiết lập nhà nước Việt Nam dân chủ cộng hòa sau khi giành thắng lợi. Hình thức là khởi nghĩa từng phần để tiến đến tổng khởi nghĩa; chuẩn bị lực lượng chính trị là nòng cốt và vũ trang là xung kích
- 10/5/1994, Nelson Mandela tuyên thệ nhậm chức tổng thống, trở thành tổng thống da đen đầu tiên của Nam Phi. Ông xuất thân là một quý tộc bị phá sản, có lòng yêu nước. Mandela tham gia đấu tranh chống Apartheid khi còn trẻ, là một thành viên tích cực của ANC. Vào năm 1962 ông bị bắt giữ và bị buộc tội phá hoại chính trị cùng các tội danh khác, và bị tuyên án tù chung thân. Mandela đã trải qua 27 năm trong lao tù, phần lớn thời gian là ở tại Đảo Robben. Sau khi được trả tự do vào ngày 11 tháng 2 năm 1990, Mandela đã lãnh đạo đảng của ông trong cuộc thương nghị để tiến tới một nền dân chủ đa sắc tộc vào năm 1994. Trong nhiệm kỳ tổng thống của mình từ năm 1994 đến 1999, Mandela thường ưu tiên cho vấn đề hòa giải dân tộc.
- 5/4/1912, ngày sinh của bác sĩ Tôn Thất Tùng, bác sĩ Việt Nam chuyên về lĩnh vực gan và giải phẫu gan (c.1982).
- 5/4/472, vua Lưu Tống là Minh Đế băng hà. Ông tên thật là Lưu Úc, lên ngôi sau khi lật đổ cháu trai là Tiền Phế đế. Mặc dù, ban đầu Minh Đế được coi là người khoan dung và rộng rãi hơn người tiền nhiệm, song ngay sau khi lên ngôi ông đã sớm trở nên hung ác và luôn nghi ngờ. Trong thời gian trị vì của mình, ông đã ra lệnh tàn sát gần như toàn bộ các cháu trai và anh em của mình, khiến Lưu Tống suy yếu và góp phần vào việc triều đại này sụp đổ vào năm 479, tức chỉ bảy năm sau khi ông qua đời.
- 5/4/1737, Thiên hoàng Nakamikado băng hà. Ông lên ngôi sau khi cha băng hà, thực hiện một cuộc cải cách toàn diện nước Nhật dưới sự hậu thuẫn của Mạc phủ Tokugawa. Cuối thời ông, Nhật luôn bị nạn đói và cháy lớn làm hơn 3.000 ngôi nhà bị thiêu hủy
- 10/5/1774, ngày mất của Louis XV. Ông là chắt của Louis XVI, lên ngôi sau khi ông cố qua đời (mới 5 tuổi). Thời ông, Pháp gây chiến với Áo và Anh. Ở bên ngoài, Pháp để mất Tân Pháp vào tay Anh và Tây Ban Nha sau khi thua trận trong Chiến tranh Bảy năm. Louis XV qua đời năm 1774 và người kế nhiệm là đích tôn của ông, Louis XVI, người bị lật đổ trong Cách mạng Pháp. Hai người cháu khác của ông, Louis XVIII và Charles X, lần lượt giữ ngôi vua sau thất bại của Napoleon Bonapate. Các sử gia đánh giá triều đại của ông là giai đoạn tồi tệ, với liên tiếp các cuộc chiến tranh nổ ra làm hao mòn tiền bạc trong phủ khố rồi dẫn đến sự suy vong của triều đình và cuộc Cách mạng Pháp vào những năm 1780.
- 10/5/1774, Louis XVI lên ngôi vua Pháp của triều Bourbon. Ông cùng vợ là Marie Antoinette (công chúa gốc Áo) tiến hành cải cách vương quốc theo các chuẩn mực của phong trào Khai sáng (chấm dứt nạn tra tấn, bãi bỏ chế độ nông nô, khoan dung đối với người Do Thái và tín hữu Kháng Cách, bỏ thuế đất đánh trên nông dân và dân thường...) nhưng bất thành. Ông cũng ủng hộ cuộc cách mạng tư sản Mỹ, nhưng áp dụng chính sách bóc lột nhân dân rất nặng nề - nhất là thuế khóa. Điều này gây ra cuộc khủng hoảng tài chính => ngòi nổ dẫn đến cuộc cách mạng tư sản Pháp (1789 - 1794). Nhưng ông ta lại chống cách mạng quyết liệt, nên bị quần chúng yêu cầu xử tử vào năm 1793. Ông có một con trai lên ngôi trên danh nghĩa là Louis XVII, hai em trai sẽ kế vị ông sau đó là Louis XVIII, Charles X.
- 10/5/1940, cựu Bộ trưởng Hải quân là Winston Churchill lên làm Thủ tướng Anh, ngay sau khi người tiền nhiệm là N. Chamberlain từ chức. Ông lãnh đạo nước Anh chống lại cuộc phong tỏa của phát xít Đức năm 1940, để rồi liên minh với Mĩ đánh tan tành phát xít Đức và Italia trong Thế chiến 2. Khi Thế chiến gần kết thúc, ông cùng hai nguyên thủ Mĩ và Liên Xô họp hội nghị Yalta để phân chia thành quả sau cuộc chiến
- 10/5/1941, Hội nghị lần thứ tám của Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam họp tại Pác Bó (Cao Bằng) dưới sự chủ toạ của Nguyễn Ái Quốc. Hội nghị quyết định: kẻ thù là Nhật và Pháp, giương cao giải phóng dân tộc lên hàng đầu. Hội nghị chủ trương lập Mặt trận Việt Minh để tập hợp toàn dân đánh giặc, thiết lập nhà nước Việt Nam dân chủ cộng hòa sau khi giành thắng lợi. Hình thức là khởi nghĩa từng phần để tiến đến tổng khởi nghĩa; chuẩn bị lực lượng chính trị là nòng cốt và vũ trang là xung kích
- 10/5/1994, Nelson Mandela tuyên thệ nhậm chức tổng thống, trở thành tổng thống da đen đầu tiên của Nam Phi. Ông xuất thân là một quý tộc bị phá sản, có lòng yêu nước. Mandela tham gia đấu tranh chống Apartheid khi còn trẻ, là một thành viên tích cực của ANC. Vào năm 1962 ông bị bắt giữ và bị buộc tội phá hoại chính trị cùng các tội danh khác, và bị tuyên án tù chung thân. Mandela đã trải qua 27 năm trong lao tù, phần lớn thời gian là ở tại Đảo Robben. Sau khi được trả tự do vào ngày 11 tháng 2 năm 1990, Mandela đã lãnh đạo đảng của ông trong cuộc thương nghị để tiến tới một nền dân chủ đa sắc tộc vào năm 1994. Trong nhiệm kỳ tổng thống của mình từ năm 1994 đến 1999, Mandela thường ưu tiên cho vấn đề hòa giải dân tộc.
- 5/4/1912, ngày sinh của bác sĩ Tôn Thất Tùng, bác sĩ Việt Nam chuyên về lĩnh vực gan và giải phẫu gan (c.1982).
- 5/4/472, vua Lưu Tống là Minh Đế băng hà. Ông tên thật là Lưu Úc, lên ngôi sau khi lật đổ cháu trai là Tiền Phế đế. Mặc dù, ban đầu Minh Đế được coi là người khoan dung và rộng rãi hơn người tiền nhiệm, song ngay sau khi lên ngôi ông đã sớm trở nên hung ác và luôn nghi ngờ. Trong thời gian trị vì của mình, ông đã ra lệnh tàn sát gần như toàn bộ các cháu trai và anh em của mình, khiến Lưu Tống suy yếu và góp phần vào việc triều đại này sụp đổ vào năm 479, tức chỉ bảy năm sau khi ông qua đời.
- 5/4/1737, Thiên hoàng Nakamikado băng hà. Ông lên ngôi sau khi cha băng hà, thực hiện một cuộc cải cách toàn diện nước Nhật dưới sự hậu thuẫn của Mạc phủ Tokugawa. Cuối thời ông, Nhật luôn bị nạn đói và cháy lớn làm hơn 3.000 ngôi nhà bị thiêu hủy
- 10/5/1774, ngày mất của Louis XV. Ông là chắt của Louis XVI, lên ngôi sau khi ông cố qua đời (mới 5 tuổi). Thời ông, Pháp gây chiến với Áo và Anh. Ở bên ngoài, Pháp để mất Tân Pháp vào tay Anh và Tây Ban Nha sau khi thua trận trong Chiến tranh Bảy năm. Louis XV qua đời năm 1774 và người kế nhiệm là đích tôn của ông, Louis XVI, người bị lật đổ trong Cách mạng Pháp. Hai người cháu khác của ông, Louis XVIII và Charles X, lần lượt giữ ngôi vua sau thất bại của Napoleon Bonapate. Các sử gia đánh giá triều đại của ông là giai đoạn tồi tệ, với liên tiếp các cuộc chiến tranh nổ ra làm hao mòn tiền bạc trong phủ khố rồi dẫn đến sự suy vong của triều đình và cuộc Cách mạng Pháp vào những năm 1780.