- 25 Tháng mười 2018
- 1,560
- 1,682
- 251
- 27
- Quảng Bình
- Đại học Sư phạm Huế
Chắc suất Đại học top - Giữ chỗ ngay!! ĐĂNG BÀI NGAY để cùng trao đổi với các thành viên siêu nhiệt tình & dễ thương trên diễn đàn.
1. Khái niệm
Đồng phân hình học (đồng phân cis-trans) là loại đồng phân lập thể sinh ra do sự phân bố khác nhau của các nguyên tử hoặc nhóm nguyên tử ở hai bên một bộ phận cứng nhắc của phân tử như liên kết đôi -C=C-, -C=N-, -N=N- hoặc hệ thống vòng no,…
2. Nguyên nhân xuất hiện đồng phân hình học:
- Do bộ phận cứng nhắc của phân tử làm cản trở sự quay tự do của các nhóm thế xung quanh trục liên kết.
3. Điều kiện cần và đủ:
- Phân tử phải có bộ phận cứng nhắc cản trở sự quay tự do của hai nguyên tử ở bộ phận đó.
- Ở mỗi nguyên tử cacbon của liên kết đôi và ở ít nhất hai nguyên tử cacbon của vòng no phải có hai nguyên tử hoặc nhóm nguyên tử khác nhau.
* Bộ phận cứng nhắc là liên kết đôi
Ví dụ:
- Đồng phân hình học của but-2-en
* Bộ phận cứng nhắc là vòng no
- Đồng phân hình học của 1,2-đimetylxiclopropan
* Lưu ý: Các anlen (cumulen) có số nối đôi lẻ liền nhau (mỗi C đầu mạch phải mang 2 nhóm thế khác nhau).
CH3CH=C=CHCH2CH3 => không có đồng phân hình học
CH3-CH=C=C=CH-CH3 => có đồng phân hình học
3. Hệ danh pháp cis – trans
Danh pháp:
[TBODY]
[/TBODY]
- Trong trường hợp anken, nếu mạch chính ở cùng phía nối đôi C=C thì gọi là đồng phân cis, nếu mạch chính khác phía nối đôi thì gọi là đồng phân trans (lưu ý: chữ cis và trans viết in nghiêng).
Ví dụ:
- Đối với hợp chất vòng, nếu hai nhóm thế ở cùng phía với mặt phẳng vòng (hoặc một mặt phẳng chuẩn nào đó) thì gọi là đồng phân cis, nếu khác phía là đồng phân trans.
Ví dụ:
Ví dụ : Được đính kèm ở phần hình ảnh phía dưới. Các bạn thông cảm cho mình 1 chút xíu, lúc soạn mình có chút bất cẩn nên không được chính xác lắm nên bây giờ sửa lại khá khó khăn.
Chính xác: đồng phân trước có tên là cis, trans – hex-2,4-đien; còn đồng phân viết sau là cis, cis – hex-2,4-đien.
*** Vận dụng:
Viết và gọi tên đồng phân hình học của các chất dưới đây
a. 1-clobut-2-en
b. Hept -2,4- đien
c. 1-brom-2-metylxiclohexan
Cảm ơn các bạn đã dành thời gian quan tâm tới bài viết của mình! Rất mong nhận được ý kiến thảo luận của các bạn
Đồng phân hình học (đồng phân cis-trans) là loại đồng phân lập thể sinh ra do sự phân bố khác nhau của các nguyên tử hoặc nhóm nguyên tử ở hai bên một bộ phận cứng nhắc của phân tử như liên kết đôi -C=C-, -C=N-, -N=N- hoặc hệ thống vòng no,…
2. Nguyên nhân xuất hiện đồng phân hình học:
- Do bộ phận cứng nhắc của phân tử làm cản trở sự quay tự do của các nhóm thế xung quanh trục liên kết.
3. Điều kiện cần và đủ:
- Phân tử phải có bộ phận cứng nhắc cản trở sự quay tự do của hai nguyên tử ở bộ phận đó.
- Ở mỗi nguyên tử cacbon của liên kết đôi và ở ít nhất hai nguyên tử cacbon của vòng no phải có hai nguyên tử hoặc nhóm nguyên tử khác nhau.
* Bộ phận cứng nhắc là liên kết đôi
Ví dụ:
- Đồng phân hình học của but-2-en
* Bộ phận cứng nhắc là vòng no
- Đồng phân hình học của 1,2-đimetylxiclopropan
* Lưu ý: Các anlen (cumulen) có số nối đôi lẻ liền nhau (mỗi C đầu mạch phải mang 2 nhóm thế khác nhau).
CH3CH=C=CHCH2CH3 => không có đồng phân hình học
CH3-CH=C=C=CH-CH3 => có đồng phân hình học
3. Hệ danh pháp cis – trans
Danh pháp:
cis/trans – tên của hợp chất hữu cơ |
- Trong trường hợp anken, nếu mạch chính ở cùng phía nối đôi C=C thì gọi là đồng phân cis, nếu mạch chính khác phía nối đôi thì gọi là đồng phân trans (lưu ý: chữ cis và trans viết in nghiêng).
Ví dụ:
- Đối với hợp chất vòng, nếu hai nhóm thế ở cùng phía với mặt phẳng vòng (hoặc một mặt phẳng chuẩn nào đó) thì gọi là đồng phân cis, nếu khác phía là đồng phân trans.
Ví dụ:
Ví dụ : Được đính kèm ở phần hình ảnh phía dưới. Các bạn thông cảm cho mình 1 chút xíu, lúc soạn mình có chút bất cẩn nên không được chính xác lắm nên bây giờ sửa lại khá khó khăn.
Chính xác: đồng phân trước có tên là cis, trans – hex-2,4-đien; còn đồng phân viết sau là cis, cis – hex-2,4-đien.
*** Vận dụng:
Viết và gọi tên đồng phân hình học của các chất dưới đây
a. 1-clobut-2-en
b. Hept -2,4- đien
c. 1-brom-2-metylxiclohexan
Cảm ơn các bạn đã dành thời gian quan tâm tới bài viết của mình! Rất mong nhận được ý kiến thảo luận của các bạn