[TẶNG BẠN] TRỌN BỘ Bí kíp học tốt 08 môn
Chắc suất Đại học top - Giữ chỗ ngay!!
ĐĂNG BÀI NGAY để cùng trao đổi với các thành viên siêu nhiệt tình & dễ thương trên diễn đàn.
Câu 1: Tóm tắt các giai đoạn phát triển thắng lợi của phong trào giải phóng dân tộc ở các nước Á, Phi, Mỹ Latinh từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai đến năm 2000. Thắng lợi đó đã tác động đến quan hệ quốc tế như thế nào?
Trả lời:
a) Các giai đoạn phát triển thắng lợi
* Giai đoạn từ năm 1945 đến giữa những năm 60 của thế kỉ XX
- Ngay khi phát xít Nhật đầu hàng, nhân dân nhiều nước Đông Nam Á đã nổi dậy, tiến hành khởi nghĩa vũ trang, lật đổ ách thống trị của phát xít, thành lập chính quyền cách mạng, tiêu biểu là In-đô-nê-xi-a (17/8/1945), Việt Nam (2/9/1945) và Lào (12/10/1945). Phong trào lan nhanh sang các nước Nam Á và Bắc Phi. Nhiều nước ở hai khu vực này liên tiếp nổi dậy giành độc lập thắng lợi như Ấn Độ (1946 1950), Ai Cập (1952), An-giê-ri (1954-1962).
- Năm 1959, nhân dân Cu Ba lật đổ chế độ độc tài thân Mĩ.
- Năm 1960, 17 nước châu Phi tuyên bố độc lập.
* Giai đoạn từ giữa những năm 60 đến giữa những năm 70 của thế kỉ XX - Từ giữa những năm 60 (thế kỷ XX), nhân dân các nước Ăng-gô-la, Mô dăm-bích và Ghi-nê Bít-xao đấu tranh vũ trang nhằm lật đổ ách thống trị của Bồ Đào Nha.
Chính quyền Bồ Đào Nha phải tuyên bố trao trả độc lập cho Ghi-nê Bít-xao (9/1974), Mô-dăm-bích (6/1975) và Ăng-gô-la (11/1975).
Giai đoạn từ giữa những năm 70 đến giữa những năm 90 của thế kỉ XX * Từ cuối những năm 70 đến đầu những năm 90 (thế kỷ XX), chủ nghĩa thực dân chỉ còn tồn tại dưới hình thức chế độ phân biệt chủng tộc (A-pác thai), tập trung ở ba nước: Rô-đê-di-a, Tây Nam Phi và Cộng hoà Nam Phi. - Năm 1980, chính quyền của người da đen đã được thành lập ở Rô-đêdi-a (Dim-ba-bu-ê), sau đó là Tây Nam Phi (1990). - Năm 1993, chế độ phân biệt chủng tộc bị xoá bỏ hoàn toàn ở Cộng hoà Nam Phi. Đến đây, hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc bị sụp đổ hoàn toàn.
b) Tác động đến quan hệ quốc tế
Đã xoá bỏ ách thống trị của chủ nghĩa thực dân, làm cho hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc và chế độ phân biệt chủng tộc kéo dài nhiều thế kỉ sụp đổ hoàn toàn. Qua đó, góp phần làm suy yếu chủ nghĩa đế quốc, tăng thêm sức mạnh cho phong trào cách mạng thế giới.
- Đã góp phần vào quá trình làm "xói mòn" và tan rã trật tự thế giới hai cực Ianta được thiết lập sau Chiến tranh thế giới thứ hai.
- Sự ra đời của hơn 100 quốc gia độc lập đã đưa các dân tộc thuộc địa và phụ thuộc từ thân phận nô lệ trở thành người làm chủ đất nước. Thắng lợi đó đã làm cho bản đồ chính trị thế giới có những thay đổi to lớn và sâu sắc. - Sau khi giành được độc lập dân tộc, các quốc gia độc lập ngày càng tích cực tham gia và có vai trò quan trọng trong đời sống chính trị thế giới
Câu 2: Hãy chứng minh rằng sự phát triển của phong trào giải phóng dân tộc đã làm cho thế kỉ XX trở thành một "thế kỉ giải trừ chủ nghĩa thực dân"? Cách mạng Việt Nam có vai trò như thế nào trong phong trào đó?
Trả lời:
a) Thế kỉ XX trở thành một "thế kỉ giải trừ chủ nghĩa thực dân
- Trong thế kỉ XX, nhất là sau Chiến tranh thế giới thứ hai, một cao trào giải phóng dân tộc đã dấy lên mạnh mẽ ở các nước Á, Phi và Mỹ la tinh. Đến cuối thế kỉ XX, hầu hết các nước thuộc địa và phụ thuộc ở các khu vực Á, Phi và Mỹ Latinh đã giành được độc lập, hơn 100 quốc gia độc lập trẻ tuổi đã ra đời, bản đồ chính trị thế giới đã thay đổi căn bản.
+ Khu vực châu Á: hầu hết các nước đã giành được độc lập dân tộc như Trung Quốc (1949), Ấn Độ (1950), Việt Nam, Lào và Campuchia (1945-1975), Inđônêxia, Malaixia, Xingapo, Philíppin, Mianma (những năm 1945-1960 ).
+ Khu vực châu Phi: Từ năm 1945-1975, phong trào giành độc lập giành thắng lợi ở nhiều nước vùng Bắc Phi và vùng châu Phi xích đạo. Năm 1960, 17 nước châu Phi tuyên bố độc lập, lịch sử gọi là “năm châu Phi”. Năm 1975, thắng lợi của nhân dân Môdămbích, Ănggôla trong cuộc đấu tranh chống thực dân Bồ Đào Nha về cơ bản đã chấm dứt sự tồn tại chủ nghĩa thực dân cũ ở châu Phi cùng hệ thống thuộc địa của nó. Sau năm 1975, nhân dân các thuộc địa còn lại châu Phi hoàn thành cuộc đấu tranh đánh đổ ách thống trị thực dân cũ, giành độc lập và quyền sống của con người. Tại Nam Phi, năm 1993, chế độ Apacthai - một hình thái của chủ nghĩa thực dân cũ đã hoàn toàn bị xóa bỏ. Sự kiện này đánh dấu thắng lợi hoàn toàn trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc ở châu Phi.
+ Khu vực Mỹ Latinh: Thắng lợi của cách mạng Cuba (1953-1959): Ngày 1/1/1959, chế độ độc tài Batixta sụp đổ, nước Cộng hòa Cuba ra đời do Phiđen đứng đầu. Cách mạng Cuba thắng lợi đã ảnh hưởng, tác động tới phong trào đấu tranh giành và bảo vệ độc lập của nhân dân Mỹ Latinh. Đến năm 1983, tại vùng biển Caribê đã có 13 quốc gia giành độc lập, Mỹ Latinh đã trở thành “Lục địa bùng cháy”, chính quyền độc tài ở nhiều nước bị lật đổ, các chính phủ dân tộc được thiết lập.
Thắng lợi đó đã làm cho bản đồ chính trị thế giới có những thay đổi to lớn và sâu sắc. Hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc kéo dài nhiều thế kỉ sup đổ hoàn toàn.
Trên cơ sở xoá bỏ chủ nghĩa thực dân, các quốc gia độc lập ra đời và ngày càng có vai trò quan trọng trong đời sống chính trị thế giới với ý chí chống chủ nghĩa thực dân, vì hoà bình, độc lập dân tộc và tiến bộ xã hội.
- > Như vậy, với thắng lợi của phong trào giải phóng dân tộc đã làm cho thế kỉ XX trở thành một "thế kỉ giải trừ chủ nghĩa thực dân".
b) Vai trò của Việt Nam
Cách mạng tháng Tám 1945, cuộc kháng chiến chống Pháp (1945 - 1954) và cuộc kháng chiến chống Mỹ (1954-1975) thắng lợi, nhân dân Việt Nam đã giành và bảo vệ được nền độc lập dân tộc của mình. Những thắng lợi đó có tác dụng cổ vũ mạnh mẽ phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới.
- Đặc biệt, cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước của nhân dân Việt Nam, tính đụng đầu lịch sử, tác động đến nội tình nước Mĩ; là một sự kiện có mang tầm quan trọng quốc tế và có tính thời đại sâu sắc.
Trả lời:
a) Các giai đoạn phát triển thắng lợi
* Giai đoạn từ năm 1945 đến giữa những năm 60 của thế kỉ XX
- Ngay khi phát xít Nhật đầu hàng, nhân dân nhiều nước Đông Nam Á đã nổi dậy, tiến hành khởi nghĩa vũ trang, lật đổ ách thống trị của phát xít, thành lập chính quyền cách mạng, tiêu biểu là In-đô-nê-xi-a (17/8/1945), Việt Nam (2/9/1945) và Lào (12/10/1945). Phong trào lan nhanh sang các nước Nam Á và Bắc Phi. Nhiều nước ở hai khu vực này liên tiếp nổi dậy giành độc lập thắng lợi như Ấn Độ (1946 1950), Ai Cập (1952), An-giê-ri (1954-1962).
- Năm 1959, nhân dân Cu Ba lật đổ chế độ độc tài thân Mĩ.
- Năm 1960, 17 nước châu Phi tuyên bố độc lập.
* Giai đoạn từ giữa những năm 60 đến giữa những năm 70 của thế kỉ XX - Từ giữa những năm 60 (thế kỷ XX), nhân dân các nước Ăng-gô-la, Mô dăm-bích và Ghi-nê Bít-xao đấu tranh vũ trang nhằm lật đổ ách thống trị của Bồ Đào Nha.
Chính quyền Bồ Đào Nha phải tuyên bố trao trả độc lập cho Ghi-nê Bít-xao (9/1974), Mô-dăm-bích (6/1975) và Ăng-gô-la (11/1975).
Giai đoạn từ giữa những năm 70 đến giữa những năm 90 của thế kỉ XX * Từ cuối những năm 70 đến đầu những năm 90 (thế kỷ XX), chủ nghĩa thực dân chỉ còn tồn tại dưới hình thức chế độ phân biệt chủng tộc (A-pác thai), tập trung ở ba nước: Rô-đê-di-a, Tây Nam Phi và Cộng hoà Nam Phi. - Năm 1980, chính quyền của người da đen đã được thành lập ở Rô-đêdi-a (Dim-ba-bu-ê), sau đó là Tây Nam Phi (1990). - Năm 1993, chế độ phân biệt chủng tộc bị xoá bỏ hoàn toàn ở Cộng hoà Nam Phi. Đến đây, hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc bị sụp đổ hoàn toàn.
b) Tác động đến quan hệ quốc tế
Đã xoá bỏ ách thống trị của chủ nghĩa thực dân, làm cho hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc và chế độ phân biệt chủng tộc kéo dài nhiều thế kỉ sụp đổ hoàn toàn. Qua đó, góp phần làm suy yếu chủ nghĩa đế quốc, tăng thêm sức mạnh cho phong trào cách mạng thế giới.
- Đã góp phần vào quá trình làm "xói mòn" và tan rã trật tự thế giới hai cực Ianta được thiết lập sau Chiến tranh thế giới thứ hai.
- Sự ra đời của hơn 100 quốc gia độc lập đã đưa các dân tộc thuộc địa và phụ thuộc từ thân phận nô lệ trở thành người làm chủ đất nước. Thắng lợi đó đã làm cho bản đồ chính trị thế giới có những thay đổi to lớn và sâu sắc. - Sau khi giành được độc lập dân tộc, các quốc gia độc lập ngày càng tích cực tham gia và có vai trò quan trọng trong đời sống chính trị thế giới
Câu 2: Hãy chứng minh rằng sự phát triển của phong trào giải phóng dân tộc đã làm cho thế kỉ XX trở thành một "thế kỉ giải trừ chủ nghĩa thực dân"? Cách mạng Việt Nam có vai trò như thế nào trong phong trào đó?
Trả lời:
a) Thế kỉ XX trở thành một "thế kỉ giải trừ chủ nghĩa thực dân
- Trong thế kỉ XX, nhất là sau Chiến tranh thế giới thứ hai, một cao trào giải phóng dân tộc đã dấy lên mạnh mẽ ở các nước Á, Phi và Mỹ la tinh. Đến cuối thế kỉ XX, hầu hết các nước thuộc địa và phụ thuộc ở các khu vực Á, Phi và Mỹ Latinh đã giành được độc lập, hơn 100 quốc gia độc lập trẻ tuổi đã ra đời, bản đồ chính trị thế giới đã thay đổi căn bản.
+ Khu vực châu Á: hầu hết các nước đã giành được độc lập dân tộc như Trung Quốc (1949), Ấn Độ (1950), Việt Nam, Lào và Campuchia (1945-1975), Inđônêxia, Malaixia, Xingapo, Philíppin, Mianma (những năm 1945-1960 ).
+ Khu vực châu Phi: Từ năm 1945-1975, phong trào giành độc lập giành thắng lợi ở nhiều nước vùng Bắc Phi và vùng châu Phi xích đạo. Năm 1960, 17 nước châu Phi tuyên bố độc lập, lịch sử gọi là “năm châu Phi”. Năm 1975, thắng lợi của nhân dân Môdămbích, Ănggôla trong cuộc đấu tranh chống thực dân Bồ Đào Nha về cơ bản đã chấm dứt sự tồn tại chủ nghĩa thực dân cũ ở châu Phi cùng hệ thống thuộc địa của nó. Sau năm 1975, nhân dân các thuộc địa còn lại châu Phi hoàn thành cuộc đấu tranh đánh đổ ách thống trị thực dân cũ, giành độc lập và quyền sống của con người. Tại Nam Phi, năm 1993, chế độ Apacthai - một hình thái của chủ nghĩa thực dân cũ đã hoàn toàn bị xóa bỏ. Sự kiện này đánh dấu thắng lợi hoàn toàn trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc ở châu Phi.
+ Khu vực Mỹ Latinh: Thắng lợi của cách mạng Cuba (1953-1959): Ngày 1/1/1959, chế độ độc tài Batixta sụp đổ, nước Cộng hòa Cuba ra đời do Phiđen đứng đầu. Cách mạng Cuba thắng lợi đã ảnh hưởng, tác động tới phong trào đấu tranh giành và bảo vệ độc lập của nhân dân Mỹ Latinh. Đến năm 1983, tại vùng biển Caribê đã có 13 quốc gia giành độc lập, Mỹ Latinh đã trở thành “Lục địa bùng cháy”, chính quyền độc tài ở nhiều nước bị lật đổ, các chính phủ dân tộc được thiết lập.
Thắng lợi đó đã làm cho bản đồ chính trị thế giới có những thay đổi to lớn và sâu sắc. Hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc kéo dài nhiều thế kỉ sup đổ hoàn toàn.
Trên cơ sở xoá bỏ chủ nghĩa thực dân, các quốc gia độc lập ra đời và ngày càng có vai trò quan trọng trong đời sống chính trị thế giới với ý chí chống chủ nghĩa thực dân, vì hoà bình, độc lập dân tộc và tiến bộ xã hội.
- > Như vậy, với thắng lợi của phong trào giải phóng dân tộc đã làm cho thế kỉ XX trở thành một "thế kỉ giải trừ chủ nghĩa thực dân".
b) Vai trò của Việt Nam
Cách mạng tháng Tám 1945, cuộc kháng chiến chống Pháp (1945 - 1954) và cuộc kháng chiến chống Mỹ (1954-1975) thắng lợi, nhân dân Việt Nam đã giành và bảo vệ được nền độc lập dân tộc của mình. Những thắng lợi đó có tác dụng cổ vũ mạnh mẽ phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới.
- Đặc biệt, cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước của nhân dân Việt Nam, tính đụng đầu lịch sử, tác động đến nội tình nước Mĩ; là một sự kiện có mang tầm quan trọng quốc tế và có tính thời đại sâu sắc.