CLB lịch sử Chuyện năm một ngàn chín trăm hồi đó...

Thái Minh Quân

Cựu Cố vấn Lịch sử | Cựu Chủ nhiệm CLB Lịch sử
Thành viên
29 Tháng mười 2018
3,304
4,365
561
TP Hồ Chí Minh
THCS Nguyễn Hiền
[TẶNG BẠN] TRỌN BỘ Bí kíp học tốt 08 môn
Chắc suất Đại học top - Giữ chỗ ngay!!

ĐĂNG BÀI NGAY để cùng trao đổi với các thành viên siêu nhiệt tình & dễ thương trên diễn đàn.

Có bao giờ bạn tự thắc mắc rằng, ở tỉnh (thành) của mình lại có một, hai, hay thậm chí rất chi là nhiều những công trình, kiến trúc, con đường,...mang tên các địa phương, tỉnh (thành) khác hay không? Hay bạn có tự hỏi tại sao ở Thành phố Hồ Chí Minh lại có xa lộ Hà Nội? Ở Đà Nẵng tại sao có đường Hải Phòng? Ở Bình Dương có đường Lào Cai hay ở Thái Bình có rạp chiếu phim Vĩnh Trà (Vĩnh Long-Trà Vinh), vân vân và vân vân...Một lần tình cờ thì mình/em đã được biết rằng thời kháng chiến chống Mĩ cứu nước đã có một phong trào mang tên "Phong trào kết nghĩa Bắc-Nam". Bằng kiến thức hạn hẹp nhưng mong muốn chia sẻ với tất cả mọi người, hôm nay mình/em xin đăng bài này để mọi người cùng tìm hiểu và thư giản sau một tuần học tập và làm việc căng thẳng và có một kì nghỉ cuối tuần vui vẻ^^
" Vai trò của hậu phương miền Bắc trong cuộc kháng chiến chống Mĩ?", có lẽ là một thành viên ôn thi HSG Lịch sử thì câu hỏi này đã quá gần gũi rồi phải không ạ? Miền Bắc theo Đại hội đại biểu toàn quốc lần III (1960) đã được nhắc đến với vị trí là quan trọng nhất đối với sự nghiệp cách mạng cả nước. Vì vậy mà đã tiến hành nhiều phong trào trong tất cả các mặt chính trị-kinh tế-văn hóa-giáo dục,...nhằm cung cấp sức người sức của cho tiền tuyến lớn miền Nam, các phong trào "Vì miền Nam ruột thịt" mang đậm nghĩa tình Bắc - Nam và có hiệu quả thiết thực.
Đầu năm 1960, Trung ương Đảng và Bác Hồ khởi xướng, phát động phong trào “kết nghĩa Bắc - Nam” và "Phong trào kết nghĩa Bắc-Nam" ra đời như một kết quả tất yếu thể hiện sự đoàn kết của toàn thể quân và dân hai miền, hai trái tim hòa chung một nhịp đập của Tổ quốc vì một ngày chiến thắng kẻ thù xâm lược thống nhất nước nhà. Các thành phố, các tỉnh miền Bắc đã kết nghĩa với các thành phố, các tỉnh miền Nam.
Đối với miền Bắc, phong trào này đã động viên dân và quân miền Bắc thi đua sản xuất và chiến đấu bảo vệ miền Bắc, chi viện miền Nam theo tinh thần "Thóc không thiếu một cân, quân không thiếu một người" (miền Bắc đưa vào 50 vạn bộ đội, 25% số lương thực phục vụ chiến đấu), học tập và cổ vũ tinh thần hy sinh chiến đấu của quân, dân miền Nam thi đua giết giặc lập công giải phóng miền Nam, bảo vệ miền Bắc.(kham thảo nguồn Wiki)
Các tỉnh, thành phố kết nghĩa nhận con em miền Nam tập kết về nuôi dưỡng và cán bộ miền Nam ra an dưỡng theo kế hoạch của cấp trên giao; cung cấp cán bộ cho các tỉnh miền Nam khi có yêu cầu và sau giải phóng hoàn toàn miền Nam; thăm hỏi, động viên cán bộ miền Nam tập kết trong các dịp lễ, Tết...(kham thảo nguồn Wiki)
Danh sách các tỉnh, thành liên kết giữa hai miền Bắc-Nam (sưu tầm và chọn lọc):

1. Hà Nội - Huế - Sài Gòn (8-10-1960)
"Hà Nội - Huế - Sài Gòn như cây một gốc, như con một nhà"
+Tháng 1 năm 1977, chính quyền thành phố Huế đã quyết định đổi tên đường Lê Thánh Tôn thành đường Hà Nội, đổi tên đường Phạm Hồng Thái thành đường Bến Nghé cho đến nay.
+Năm 1984, nhân dịp kỷ niệm 30 năm ngày giải phóng Thủ đô Hà Nội (1954-1984), Ủy ban nhân dân thành phố Hồ Chí Minh đã quyết định đổi tên Xa lộ Biên Hòa, đoạn từ cầu Sài Gòn đến cầu Đồng Nai (giáp ranh tỉnh Đồng Nai) thành “Xa lộ Hà Nội” cho đến ngày nay.

2. Hải Phòng - Đà Nẵng (1960)
"Hải Phòng - Đà Nẵng, nặng lòng tình nghĩa"
-Trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, Hải Phòng đã giúp đỡ, hỗ trợ cả sức người lẫn sức của cho chiến trường Quảng Nam - Đà Nẵng. Đặc biệt, trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Hải Phòng đã hai lần cử gần 700 cán bộ, chiến sĩ Đoàn 399 Bạch Đằng 1 Thủy Nguyên (sau này là Tiểu đoàn Hải Đà) vào chiến trường Quảng Nam - Đà Nẵng chiến đấu.
+Năm 1963, chính quyền thành phố Hải Phòng chính thức dùng tên gọi Đà Nẵng để đặt tên cho một con phố trong khu vực nội ô thành phố: phố Đà Nẵng. Trên chính con phố này, ngôi trường cấp III và sau này là trường Trung học phổ thông Thái Phiên cũng được xây dựng nên. Thái Phiên vốn là tên của một chí sĩ yêu nước thời chống Pháp ở Đà Nẵng.
+Ngày 29 tháng 3 năm 1975, Đà Nẵng hoàn toàn được giải phóng. Ngày 18 tháng 4 năm 1975, Hải Phòng cử đoàn cán bộ Vệ sinh phòng dịch do bác sĩ Nguyễn Văn Hoan - trưởng đoàn, bác sĩ Sự - phó đoàn cùng 10 y bác sĩ, kỹ thuật viên vào Đà Nẵng.
+Sau năm 1975, chính quyền mới ở thành phố Đà Nẵng đã quyết định đổi tên đường Nguyễn Hoàng cũ thành đường Hải Phòng cho đến nay.

3. Bình - Trị - Thiên
-Thời kháng chiến chống Mĩ, nhân dân 3 tỉnh Bình-Trị-Thiên cùng đoàn kết chiến đấu, là "điểm quyết chiến trực tiếp" giữa quân và dân ta trước lực lượng đế quốc Mĩ và quân đội Sài Gòn tay sai. Mặt trận Quảng Trị luôn là "điểm nóng" trong các cuộc tiến công chiến lược của quân ta. Thành cổ Quảng Trị (1972) và chiến thắng sau này đã được viết bởi máu và tinh thần bất khuất của hàng vạn người con ưu tú của đất nước.
+Bài ca "Bình-Trị-Thiên khói lửa" của Nguyễn Văn Thương.
+Sau giải phóng, chính thức hợp nhất ba tỉnh thành tỉnh Bình Trị Thiên và tách lại thành ba tỉnh như ngày nay vào năm 1989.

4. Thanh Hoá - Quảng Nam (ngày 12 tháng 3 năm 1960)
-Không những kết nghĩa giữa hai tỉnh, mà cả các huyện, thị cũng tiến hành kết nghĩa: thị xã Thanh Hóa (nay là thành phố Thanh Hóa - thị xã Hội An (nay là thành phố Hội An); Hoằng Hóa - Điện Bàn; Quảng Xương - Hòa Vang (nay thuộc thành phố Đà Nẵng); Thọ Xuân - Quế Sơn; Đông Sơn - Thăng Bình; Triệu Sơn - Tam Kỳ; Nông Cống - Duy Xuyên; Tĩnh Gia - Đại Lộc, Nga Sơn - Tiên Phước.
+Tháng 3 năm 1960: Thư viện Thanh Hóa khai trương tủ sách kết nghĩa, đặt nền móng để bước sang năm 1961, thực hiện chủ trương của Tỉnh ủy Thanh Hóa về việc thành lập Thư viện Thanh Hóa - Quảng Nam.
+Ngày 07 tháng 12 năm 1960: chiến dịch Đông Xuân, “Điện Biên - Thanh Hoá - Quảng Nam quyết thắng”.
+Ngày 21 tháng 02 năm 1961: Phổ biến bức thư của đồng bào Quảng Nam gửi đồng bào Thanh Hoá.
+Cuối tháng 7 năm 1962: Đồng bào Quảng Nam - Đà Nẵng gửi thư cho đồng bào tỉnh Thanh Hoá về một số thành tích của đồng bào và nhân dân Quảng Nam - Đà Nẵng giành được trong cuộc kháng chiến chống Mỹ.
+Ngày 16 tháng 7 năm 1963: Đảng bộ và nhân dân Quảng Nam - Đà Nẵng gửi thư cho Đảng bộ và nhân dân Thanh Hóa: "Chúng tôi tin tưởng sắt đá là thắng lợi cuối cùng thuộc về nhân dân chúng ta, Mỹ - Diệm nhất định bị thất bại thảm hại."
+Ngày 16 tháng 7 năm 1965: Cán bộ, chiến sĩ bộ đội địa phương, bộ đội phòng không và dân quân tự vệ Thanh Hoá gửi Thư chúc mừng chiến thắng sân bay Đà Nẵng.
+Đầu tháng 3 năm 1967: Chị Trần Thị Vân - chiến sĩ cách mạng, người huyện Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam đã gửi Thư cho các mẹ các chị người con của quê hương Thanh Hóa về những tình cảm của mình khi được ra thăm Miền Bắc và về thăm Thanh Hoá.
+Tháng 8 năm 1967: Tiểu đoàn đặc công Lam Sơn được thành lập. Ngày 01 tháng 01 năm 1968, Tiểu đoàn làm lễ xuất quân, chi viện cho Quảng Nam, Quảng Đà. Từ năm 1968 đến năm 1975, Tiểu đoàn đã chiến đấu, lập nhiều chiến công xuất sắc, góp phần vào việc giải phóng Quảng Nam- Đà Nẵng.
+Giữa năm 1968: Sau cuộc Tổng tấn công và nổi dậy Tết Mậu Thân (1968), Công an Thanh Hóa đã chi viện cho an ninh hai tỉnh Quảng Nam và Quảng Đà 32 đồng chí.
+Từ ngày 21 tháng 10 đến ngày 4 tháng 11 năm 1969: Đoàn đại biểu tỉnh Quảng Nam do đồng chí Trần Đình Tri làm Trưởng đoàn đến dự Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa lần thứ VII. Tại Đại hội, Đoàn đại biểu Quảng Nam tham gia phát biểu đã khẳng định: "Quảng - Thanh chung sức diệt thù. Mối tình đoàn kết nghìn thu không mờ."
+Năm 1971: Cán bộ đảng viên và quần chúng yêu nước bị địch bắt giam tại nhà lao Hội An, không quản chế độ lao tù hà khắc đã thêu một chiến khăn bài thơ: Nhật ký trong tù của Bác Hồ, tặng cho Đại hội Đảng bộ thị xã Thanh Hóa lần thứ VIII năm 1971.
+Tháng 8 năm 1972: Quân dân Thanh Hoá gửi thư cho chiến sỹ và đồng bào Quảng Nam - Đà Nẵng nhân kỷ niệm 2/9/1972.
+Giữa năm 1973: Đoàn văn công mang tên Thanh - Quảng đã từ Thanh Hóa vào phục vụ tại Quảng Nam nói riêng, khu 5 nói chung
Ngày 12 tháng 4 năm 1975: Thư kêu gọi của UBHC và UBMTTQVN tỉnh Thanh Hoá về chủ trương tổ chức cuộc vận động vay lương thực để chi viện cho tiền tuyến lớn miền Nam trong đó có tỉnh Quảng Nam kết nghĩa.
+Tháng 5 năm 1975: Tỉnh Thanh Hoá tăng cường đợt cán bộ đầu tiên cho tỉnh Quảng Nam - Đà Nẵng; các năm sau đó, tiếp tục tăng cường hàng ngàn cán bộ, có cả cán bộ lãnh đạo trên các lĩnh vực Y tế, Giáo dục, Nông - lâm nghiệp...
+Tháng 5 năm 1975: Thư viện Thanh Hóa - Quảng Nam đã chuyển tặng Đảng bộ, nhân dân Quảng Nam - Đà Nẵng 6 vạn cuốn sách gồm nhiều thể loại khác nhau.
+Ngày 17 tháng 10 năm 1978: Tỉnh Quảng Nam - Đà Nẵng thực hành tiết kiệm lương thực, tương trợ đồng bào Thanh Hóa kết nghĩa khắc phục hậu quả bão lụt.
+Ngày 09 tháng 10 năm 1980: Tỉnh ủy Quảng Nam - Đà Nẵng tiến hành chi viện với tỉnh Thanh Hóa kết nghĩa vừa bị cơn bão số 6 gây thiệt hại nghiêm trọng.
+Ngày 6 tháng 6 năm 1989: Tỉnh uỷ Thanh Hóa ra Thông báo số 43TB/TU về việc ủng hộ nhân dân tỉnh Quảng Nam - Đà Nẵng khắc phục hậu quả cơn bão số 2 (5/1989).
+Trưa ngày 19 tháng 7 năm 2007: Đài Phát thanh - Truyền hình Quảng Nam và Đài Phát thanh- Truyền hình Thanh Hóa phối hợp tổ chức cầu truyền hình trực tiếp với chủ đề “Thủy chung nghĩa tình Thanh Hóa - Quảng Nam”.
+Tháng 12 năm 2008: Tỉnh Quảng Nam xuất bản cuốn Tiểu thuyết: “Truyền thuyết Sông Thu Bồn” (viết về quá trình chiến đấu của Tiểu đoàn Lam Sơn trên chiến trường Quảng Nam) của tác giả Từ Nguyên Tĩnh, nguyên Chủ tịch Hội Văn học - nghệ thuật tỉnh Thanh Hóa.
+Tháng 3 - 4 năm 2010: Hai tỉnh Thanh Hóa - Quảng Nam tổ chức một số hoạt động lớn chào mừng kỷ niệm 50 năm kết nghĩa như: tổ chức cầu truyền hình trực tiếp, xuất bản và phát hành kỷ “50 năm, nghĩa tình Thanh Hóa - Quảng Nam” và nhiều hoạt động khác.
+Hiện nay ở thành phố Thanh Hóa có rạp hát Hội An, công viên Thanh Quảng.
+Ngày 11-3-2010, tại giao lộ Hùng Vương, thành phố Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam đã chính thức khai trương tên đường Thanh Hóa tại TP. Tam Kỳ. Ngoài ra, TP. Tam Kỳ còn có tuyến đường mang tên Lam Sơn.

5. An - Ngãi
-Từ những năm 1960, tại Nghệ An dấy lên phong trào "An - Ngãi quật khởi", "Lam - Trà nổi sóng" để vừa phát triển toàn diện, vừa thể hiện tấm lòng của Nghệ An đối với miền Nam, tiền tuyến lớn anh hùng, mà cụ thể là tỉnh Quảng Ngãi kết nghĩa.
-Trong bài hát tiếng hò trên đất Nghệ An có đoạn:
" Tiếng ai hò trong kia vang tới Nghệ An, Ấy tiếng quê hương kết nghĩa thắng càn, Câu hò Quảng Ngãi rộn vang. Ôi mảnh đất quê hương còn nhiều gian khổ, Như nhắc quê ta nuôi chí căm thù Dặn nhau hãy vì miền nam vượt lên".
6. ̀ ̃ - ̀ Đ̣ (ngày 16 tháng 3 năm 1960)
-Hà Tĩnh có 8 huyện, thị đã kết nghĩa với 8 huyện, thị của Bình Định.
+Sau chiến thắng Núi Nài bắn rơi nhiều máy bay Mỹ (ngày 26 tháng 3 năm 1965), Hà Tĩnh đã phát động phong trào "Phát huy chiến thắng 26-3, Bình Hà quyết thắng".
+Năm 1966, Hà Tĩnh phát động chiến dịch thủy lợi Bồng Sơn (một huyện phía Bắc tỉnh Bình Định trước đây kết nghĩa với Hà Tĩnh). Trên 2 vạn người được công nhận "Dũng sĩ Bồng Sơn". Kết quả đó càng tăng thêm tình cảm đoàn kết Bình Định - Hà Tĩnh và tinh thần hướng về miền Nam ruột thịt.
+ Năm 1968, huyện Kỳ Anh - đơn vị kết nghĩa với huyện Phù Cát - đã phát động làm công trình thủy lợi Hoài Châu (một địa danh ở Hoài Nhơn).
7. ̆́ ̣ -
8. ̆̀ -
9. ̣Lạng Sơn - Đăk Lăk
-Năm 1965 – 1966, tỉnh Lạng Sơn đã lập tiểu đoàn Bắc Sơn 1, Bắc Sơn 2 vào chiến trường miền Nam chiến đấu và đã lập nhiều thành tích xuất sắc.
+Qua làn sóng điện của Đài Phát thanh Giải phóng, lãnh đạo tỉnh Lạng Sơn thường xuyên gửi thư thăm hỏi, động viên, chia sẻ niềm vui với những chiến công của nhân dân tỉnh Đắk Lắk.
10. ̀ - ̂ Đ̂̀ (ngày 2 tháng 9 năm 1960)
11. Hải Dương - Phú Yên (ngày 9 tháng 1 năm 1960)
-Sau khi tỉnh Hải Dương kết nghĩa với tỉnh Phú Yên thì có bốn đường phố của thị xã Hải Dương (nay là thành phố Hải Dương) được đổi và mang địa danh của Phú Yên.
+Năm 2007, tỉnh Phú Yên cũng đặt tên 11 đường phố của thành phố Tuy Hòa theo tên các huyện của tỉnh Hải Dương kết nghĩa.
12. Thái Nguyên - Nha Trang
-Tại thành phố Thái Nguyên có đường Nha Trang, trường THCS Nha Trang, và một trường THPT Khánh Hòa, ngoài ra còn có một mỏ than lớn mang tên Khánh Hòa nằm ở xã Phúc Hà - TP. Thái Nguyên.
-Tại Nha Trang có trường THCS Thái Nguyên và đường Thái Nguyên.

13. Yên Bái - Ninh Thuận
-Tại Thành phố Yên Bái có một con đường mang tên Yên Ninh, ghép từ tên hai tỉnh Yên Bái và Ninh Thuận để hưởng ứng Phong trào kết nghĩa Bắc-Nam.
-Tại Thành phố Yên Bái cũng có một phường mang tên Yên Ninh và một trường Tiểu học mang tên Yên Ninh.

14. Phan Thiết - Tuyên Quang
-Tại thành phố Phan Thiết có một con đường và một trường tiểu học mang tên "Tuyên Quang".
-Tại thành phố Tuyên Quang có một phường, một trường tiểu học và một trường trung học cơ sở mang tên "Phan Thiết"; một trường tiểu học và một trường trung học cơ sở mang tên "Bình Thuận".

15. Hà Nam - Sông Bé (nay là tỉnh Đồng Nai) (ngày 2 tháng 4 năm 1959)
-Hà Nam tự hào là địa phương đã đề xuất sáng kiến và mở đầu cho phong trào. Ngày 2/4/1959, tại thị xã Phủ Lý đã tổ chức trọng thể lễ kết nghĩa với đại diện tỉnh Biên Hòa.
+Ở Hà Nam hiện nay có đường Biên Hòa và Trường Trung học phổ thông Chuyên Biên Hòa.
+Ở Biên Hoà (tỉnh Đồng Nai) hiện nay có rạp hát Hà Nam và Trường Trung học phổ thông Nam Hà.

16. Lào Cai - Thủ Dầu Một (nay là tỉnh Bình Dương)
+-Tại thị trấn Sa Pa hiện nay có một tuyến phố mang tên Thủ Dầu Một.
+Ngày 18 tháng 4 năm 2019, tại thành phố Thủ Dầu Một (tỉnh Bình Dương) đã làm lễ đặt tên đường Lào Cai tại trung tâm thành phố Thủ Dầu Một.
17. Vũng Tàu - Quảng Ninh (Hồng Gai và Quảng Yên cũ) - ̀ ̣ (ngày 1 tháng 5 năm 1960)
+Cụ Nguyễn Ngọc Đàm, nguyên Chủ tịch Uỷ ban Hành chính tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 1969-1976 đã từng kể lại rằng: "Có một lần Quảng Ninh được các đồng chí Trung Quốc tặng 3 chiếc máy chiếu phim; Ban lãnh đạo tỉnh đã quyết định đem tặng những chiếc máy này cho 3 tỉnh kết nghĩa với Quảng Ninh khi đó là Long Châu Hà (nay một phần thuộc tỉnh An Giang, một phần thuộc tỉnh Kiên Giang); Rạch Giá (nay thuộc tỉnh Kiên Giang) và Bà Rịa. Trong giai đoạn này, tỉnh còn cử cán bộ ngành Văn hoá vào 3 tỉnh kết nghĩa nói trên, giúp xây dựng trạm truyền thanh và tặng thư viện sách..."
+Sau năm 1975, chính quyền mới ở thị xã Vũng đã quyết định đổi tên đường Võ Tánh cũ dọc theo bờ biển phía tây ở khu vực trung tâm Vũng Tàu thành đường Hạ Long cho đến nay.
+Năm 1976, sau khi Vũng Tàu và Hạ Long (của tỉnh Quảng Ninh) chính thức kết nghĩa, trường Nữ Tiểu học ở Vũng Tàu cũng được đổi tên thành trường Tiểu học Hạ Long (sau đó là trường Cấp I – II Hạ Long và trở lại tên trường Tiểu học Hạ Long từ năm 1989 cho đến nay).

18. Tây Ninh - Hòa Bình (sau này hợp nhất với tỉnh Hà Đông thành tỉnh Hà Tây) - ̂
-Những năm đầu thập kỷ 60 của thế kỷ XX, có một công trình thủy lợi đào đắp với quy mô liên xã ở vùng Sơn Tây, đã vinh dự được mang tên tỉnh kết nghĩa miền Nam, đó là “Sông Tây Ninh”.
19. ̀ ̀ - Đ̣ (ngày 3 tháng 4 năm 1960)
+Năm 1960, bà Hồ Thị Bi đắc cử đại biểu Quốc hội khóa II thuộc đơn vị tỉnh Hòa Bình (tỉnh kết nghĩa với tỉnh Gia Định). Bà Hồ Thị Bi vốn sinh năm 1916 tại tỉnh Gia Định và đã từng tham gia kháng chiến chống Pháp trên quê hương của mình trước khi tập kết ra miền Bắc vào năm 1954.
+Sau sự kiện 30 tháng 4 năm 1975, lần đầu tiên Đoàn nghệ thuật các dân tộc tỉnh Hoà Bình đã có những đêm diễn đáng nhớ tại mảnh đất Sài Gòn - Gia Định.
+Cuối năm 1975, thư viện của tỉnh Hòa Bình, hợp nhất 2 tỉnh Hà Tây và Hòa Bình thành tỉnh Hà Sơn Bình kết nghĩa với tỉnh Gia Định cũ (nay thuộc địa phận hành chính của Thành phố Hồ Chí Minh) được chuyển vào gọi là thư viện kết nghĩa Hòa Bình. Năm 1978, thư viện kết nghĩa Hòa Bình sáp nhập với thư viện quốc gia II. Một phần kho sách của thư viện nay được để lại và đổi tên là thư viện quận Bình Thạnh.

20. Hà Bắc - Tân An (sau này hợp nhất với tỉnh Tân An thành tỉnh Long An)
-Trong sự nghiệp kháng chiến chống Mỹ cứu nước, tỉnh Hà Bắc (hai tỉnh Bắc Ninh và Bắc Giang hợp lại) có hàng vạn người con ưu tú đi bộ đội vào chiến trường miền Nam chiến đấu.
+Tháng 9 năm 1965, Trung đoàn 4 - Ngô Gia Tự được thành lập vào Nam để chia lửa với đồng bào và chiến sĩ hai tỉnh kết nghĩa là Sóc Trăng và Chợ Lớn.
+Trong cuộc Tổng công kích Tết Mậu Thân năm 1968, tỉnh Bắc Ninh ở miền Bắc đã tiếp lửa cho tiền tuyến Sài Gòn - Chợ Lớn ở miền Nam.
+Hiện nay, ở khu vực trung tâm thành phố Bắc Ninh thuộc tỉnh Bắc Ninh vẫn còn Vườn Cây Kết Nghĩa Bắc Ninh - Chợ Lớn.

21. Tân An - Hưng Yên
-Sau khi miền Nam hoàn toàn giải phóng, hàng vạn người dân Hưng Yên, Hải Dương vào xây dựng kinh tế, khai hoang lập nghiệp ở Long An - bên dòng sông Vàm Cỏ Đông và nơi đây đã trở thành quê hương thứ hai của họ.
+Một con sông đào ở Hưng Yên được đặt tên là Tân Hưng, lấy theo tên ghép hai tỉnh

22. Nam Định - Mỹ Tho (nay là tỉnh Tiền Giang) (ngày 6 tháng 1 năm 1960)
-Trong kháng chiến chống Mỹ, tỉnh Mỹ Tho nổi tiếng toàn miền Nam với Chiến thắng Ấp Bắc diễn ra vào ngày 2 tháng 1 năm 1963. Sau chiến thắng to lớn này, toàn chiến trường miền Nam đều phát động phong trào "Thi đua Ấp Bắc, giết giặc lập công".
+Ngày 6 tháng 1 năm 1960, tỉnh Nam Định đã tổ chức lễ kết nghĩa với tỉnh Mỹ Tho. Ngoài ra sau này huyện Nghĩa Hưng của tỉnh Nam Định cũng tổ chức kết nghĩa với huyện Chợ Gạo của tỉnh Mỹ Tho. Hiện nay ở thị trấn Quỹ Nhất thuộc huyện Nghĩa Hưng, tỉnh Nam Định vẫn còn có một con đường mang tên là đường Chợ Gạo.
+Tháng 8 năm 1968, tại huyện Ý Yên (Nam Định) ngày nay đã có một trường học mới được thành lập, lấy tên là Trường Cấp III Mỹ Tho và ngày nay là trường Trung học phổ thông Mỹ Tho. +Hiện tại, thành phố Nam Định trực thuộc tỉnh Nam Định còn có chợ lớn thứ hai trong thành phố có tên gọi là chợ Mỹ Tho.
+Tháng 4 năm 1972, Tiểu đoàn 2009B của tỉnh Nam Hà (tên tỉnh từ sau năm 1965 do hợp nhất hai tỉnh Nam Định và Hà Nam) kết nghĩa đã về đến chiến trường Mỹ Tho và đánh thắng ngay trận đầu.
+Tháng 5 năm 1972 đến ngày 30 tháng 4 năm 1975, Tiểu đoàn 2009B liên tục chiến đấu và chiến thắng - nổi lên là đơn vị phòng ngự kiên cường, giữ vững trận địa dài ngày đánh địch giành dân lấn đất, đã được tặng thưởng nhiều Huân chương và danh hiệu cao quí.
+Tháng 8 năm 2013, thành phố Mỹ Tho thành lập trường Trung học cơ sở Nam Định.
+Đầu năm 2014, Khu đô thị mới Thống Nhất ở thành phố Nam Định đã có tên đường Mỹ Tho.
23. Tiên Lãng (sau này sáp nhập vào Hải Phòng)- Gò Công (hợp nhất thành tỉnh Tiền Giang) (ngày 24 tháng 1 năm 1960)
+Trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Kiến An lấy tên Gò Công đặt tên cho chợ (có chợ Gò Công), tên sân vận động.
+ Huyện Tiên Lãng thuộc thành phố Hải Phòng (trước đây thuộc tỉnh Kiến An) lấy tên địa danh Vàm Láng (thuộc vùng đất Gò Công) đặt cho chợ, bến xe, bưu điện, ngân hàng ở trung tâm xã Hùng Thắng (ngày ấy được coi là khu trung tâm thứ hai của huyện.
-Đồng thời, Hải Phòng đã tập trung cao độ chi viện cho tiền tuyến, luôn luôn dành cho đồng bào miền Nam tình cảm sâu sắc và hành động thiết thực nhất với tinh thần “Vì đồng bào miền Nam ruột thịt”, “Vì Đà Nẵng - Gò Công kết nghĩa”.
+Sau ngày miền Nam giải phóng, bộn bề khó khăn, Gò Công đã nhận được sự hỗ trợ nhiệt tình, quý báu từ thành phố Hải Phòng. Thư viện mang tên Gò Công - Hải Phòng kết nghĩa được ra đời.
+Chợ Gò Công nằm ở trung tâm quận Kiến An thuộc thành phố Hải Phòng hiện nay được xây dựng từ những năm 1960 và được xếp hạng chợ loại II của toàn thành phố.

24. Bến Tre - Vĩnh Phúc (Vĩnh Yên và Phúc Yên cũ) - ̂́
+Ngày 20 tháng 12 năm 1962, tại thị xã Phúc Yên thuộc tỉnh Vĩnh Phúc, trường cấp III Bến Tre (nay là trường Trung học phổ thông Bến Tre) được thành lập.
+Tại thành phố Bến Tre thuộc tỉnh Bến Tre hiện nay có trường Tiểu học Phú Thọ và trường Trung học cơ sở Vĩnh Phúc.

25. Thái Bình - Vĩnh Trà (Vĩnh Long và Trà Vinh) (ngày 20 tháng 3 năm 1960)
-Hai tỉnh kết nghĩa Trà Vinh và Thái Bình được biết đến nhiều qua bài hát Hai chị em của nhạc sĩ Hoàng Vân:
"Cô Ba dũng sĩ quê ở Trà Vinh, chị Hai năm tấn quê ở Thái Bình, hai chị em trên hai chiến tuyến anh hùng bất khuất – trung hậu đảm đang..."
-Cũng trong bài hát Cô gái Thái Bình được nhạc sĩ Hoàng Vân phổ nhạc từ một bài thơ của Huy Cận có câu:
"Cô gái Thái Bình, cô gái Việt Nam
...
Cùng bạn Vĩnh Long, bạn lứa Trà Vinh."
+Ngoài ra tại thành phố Thái Bình thuộc tỉnh Thái Bình còn có rạp chiếu phim mang tên Vĩnh Trà (hai tỉnh Trà Vinh và Vĩnh Long hợp thành tỉnh Vĩnh Trà), Sông Vĩnh Trà, phố Bắc Vĩnh Trà, Nam Vĩnh Trà...
26. Cần Thơ - Hà Đông (hợp nhất với tỉnh Sơn Tây thành tỉnh Hà Tây) - ̂̀ ̛
-Những năm 1961-1965, thị xã Hà Đông (lúc bấy giờ còn là tỉnh lỵ tỉnh Hà Đông) thường xuyên tổ chức các cuộc mit tinh, biểu tình chống Mỹ, đồng thời biến căm thù đế quốc Mỹ và bè lũ tay sai thành hành động thiết thực,các cơ sở của Thị xã nơi nào cũng có phong trào thi đua đẩy mạnh sản xuất, công tác, học tập...vì đồng bào miền Nam ruột thịt. Các công trình " kênh nổi làng Văn Quán, con mương làng Yên Phúc", hưởng ứng "tuần lễ vì đồng bào miền Nam ruột thịt", "vì nhân dân Cần Thơ", nhân dân Thị xã hăng hái lao động, góp ngày công ủng hộ đồng bào miền Nam.
+Sau ngày làm lễ kết nghĩa Hà Đông - Cần Thơ, đường Tía đi Ứng Hòa (trước đây thuộc tỉnh Hà Đông cũ), được đặt tên là đường Cần Thơ.
+Từ ngày hợp tác xã Mỗ Lao ở thị xã Hà Đông cũ được mang tên "Cần Thơ" kết nghĩa, thì mỗi xã viên ngày càng hướng về miền Nam hơn: Cánh đồng Cần Thơ, câu lạc bộ Cần Thơ, trường mẫu giáo Cần Thơ... Những cái tên thân thương ấy như nhắc nhở mọi người Mỗ Lao hãy vì miền Nam, vì Cần Thơ mà tích cực làm việc.
+Cuối năm 1972, trong sự kiện "Điện Biên Phủ trên không", thôn Yên Bệ thuộc xã Kim Chung, huyện Hoài Đức, tỉnh Hà Tây bị bom Mỹ tàn phá nặng nề. Nhân dân trong tỉnh Hà Tây và cả nhân dân tỉnh Cần Thơ kết nghĩa khi nhận được tin về tội ác tày trời của đế quốc Mỹ gây ra cho nhân dân Yên Bệ, đã hết lòng sẻ chia, đánh cho chúng những đòn chí tử, trả thù cho nhân dân Yên Bệ.
+Sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, tháng 10 năm 1975, Ty Văn hóa thông tin tỉnh Hà Tây (tỉnh kết nghĩa với Cần Thơ) đã tặng cho Ty Văn hóa thông tin tỉnh Cần Thơ 15.000 bản sách. Trên cơ sở này, tổ Thư viện trực thuộc Ty Văn hóa thông tin Cần Thơ được hình thành và là tiền thân của Thư viện thành phố Cần Thơ hiện nay.
+Thời chống Mỹ, nhạc sĩ Lý Cảnh trong ca khúc "Bài ca gởi Hà Tây" đã thể hiện tâm tình của người Cần Thơ – Hậu Giang chiến đấu chống giặc kiên cường gởi về Hà Tây kết nghĩa:
"Vì Hà Tây, thành phố Cần Thơ anh dũng tuyệt vời
Có Nguyễn Việt Hồng, em bé Ngọc Trai
Dòng nước Xà No cuốn phăng tàu giặc
Đồng Long Mỹ, Kế Sách, Ô Môn, Phụng Hiệp, Châu Thành
Xác quân thù bón phân tươi màu lúa!"

27. Hà Bắc - Sóc Trăng (ngày 27 tháng 2 năm 1960)
-Trong sự nghiệp kháng chiến chống Mỹ cứu nước, tỉnh Hà Bắc (gồm hai tỉnh Bắc Ninh và Bắc Giang hợp lại từ cuối năm 1962) có hàng vạn người con ưu tú đi bộ đội vào chiến trường miền Nam chiến đấu.
+Tháng 9 năm 1965 Trung đoàn 4 - Ngô Gia Tự được thành lập vào Nam để chia lửa với đồng bào và chiến sĩ hai tỉnh kết nghĩa là Sóc Trăng và Chợ Lớn (tỉnh kết nghĩa với tỉnh Bắc Ninh trước đó).
+Sau khi tỉnh Cần Thơ và tỉnh Sóc Trăng được sát nhập thành tỉnh Hậu Giang, vào tháng 5 năm 1979, tỉnh Hà Bắc (là tỉnh kết nghĩa với tỉnh Sóc Trăng cũ) đã tặng Thư viện Hậu Giang 12.000 bản sách.

28. Phú Thọ - Long Châu Sa (Long Xuyên, Châu Đốc và Sa Đéc) (ngày 1 tháng 2 năm 1960)
-Sau khi tỉnh Phú Thọ kết nghĩa với tỉnh Long Châu Sa; Đảng bộ, chính quyền và nhân dân thị xã Phú Thọ đã tích cực hưởng ứng tham gia kết nghĩa với thị xã Sa Đéc.
+Năm 1960, đoàn cán bộ thị xã Sa Đéc thuộc tỉnh Long Châu Sa (ngày nay là thành phố Sa Đéc thuộc tỉnh Đồng Tháp) ra thăm thị xã Phú Thọ và đã đến thăm trường cấp II III Hùng Vương (thành lập năm 1958). Từ đó, trường được đổi tên thành trường cấp II Sa Đéc và ngày nay là trường Trung học cơ sở Sa Đéc. Đồng thời gần ngôi trường này, tại trung vực trung tâm thị xã Phú Thọ cũng có một đường phố mang tên là Sa Đéc cho đến nay.
+Ngày 25 tháng 8 năm 1960, trường cấp III Long Châu Sa và sau này gọi là trường Trung học phổ thông Long Châu Sa được thành lập trên đất gò, mép đồng đất xã Cao Mại thuộc huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ ngày nay và là trường học cấp III thứ hai được mở trong toàn tỉnh Phú Thọ lúc bấy giờ. Địa danh Long Châu Sa có nguồn gốc từ khát vọng hòa bình thống nhất đất nước.
+Ngày 21 tháng 7 năm 1964, lễ kết nghĩa giữa huyện Tam Nông thuộc tỉnh Phú Thọ với huyện Cao Lãnh thuộc tỉnh Long Châu Sa (bao gồm cả thành phố Cao Lãnh thuộc tỉnh Đồng Tháp ngày nay) đã diễn ra tại huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ.
+Ngày 5 tháng 5 năm 1969, sau khi chính quyền Việt Nam Cộng hòa cho thành lập mới quận Đồng Tiến ở tỉnh Kiến Phong, chính quyền Cách mạng cũng cho thành lập huyện Tam Nông thuộc tỉnh Kiến Phong có địa giới hành chính trùng với quận Đồng Tiến. Tam Nông là tên một huyện của tỉnh Phú Thọ (miền Bắc) kết nghĩa với tỉnh Long Châu Sa. TỪ tháng 2 năm 1976 đến nay, huyện Tam Nông thuộc về tỉnh Đồng Tháp.
+Năm 1992, trường Trung học cơ sở Vĩnh Phước 2 thuộc thị xã Sa Đéc (ngày nay là thành phố Sa Đéc thuộc tỉnh Đồng Tháp) được đổi tên thành trường Trung học cơ sở Hùng Vương cho đến nay.
+ Trong giai đoạn 1976-1994, thị xã Sa Đéc cũng là nơi đặt tỉnh lỵ tỉnh Đồng Tháp, tuy nhiên từ năm 1994 đến nay tỉnh lỵ lại dời về thị xã Cao Lãnh (ngày nay là thành phố Cao Lãnh thuộc tỉnh Đồng Tháp).

29. ̉ Long Châu Hà - Quảng Ninh (hợp nhất với đặc khu Hồng Quảng trở thành tỉnh Quảng Ninh) - Long Châu Hà (Long Xuyên, Châu Đốc và Hà Tiên) (ngày 1 tháng 5 năm 1960)
+Hiện nay, vẫn còn một con đập mang tên Long Châu Hà ở huyện Đầm Hà thuộc tỉnh Quảng Ninh (huyện này trước đây thuộc tỉnh Hải Ninh cũ).
+Cụ Nguyễn Ngọc Đàm, nguyên Chủ tịch Uỷ ban Hành chính tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 1969-1976 đã từng kể lại rằng: "Có một lần Quảng Ninh được các đồng chí Trung Quốc tặng 3 chiếc máy chiếu phim; Ban lãnh đạo tỉnh đã quyết định đem tặng những chiếc máy này cho 3 tỉnh kết nghĩa với Quảng Ninh khi đó là Long Châu Hà (nay một phần thuộc tỉnh An Giang, một phần thuộc tỉnh Kiên Giang); Rạch Giá (nay thuộc tỉnh Kiên Giang) và Bà Rịa. Trong giai đoạn này, tỉnh còn cử cán bộ ngành Văn hoá vào 3 tỉnh kết nghĩa nói trên, giúp xây dựng trạm truyền thanh và tặng thư viện sách...".
+Hiện nay ở thành phố Móng Cái thuộc tỉnh Quảng Ninh vẫn còn có ba con đường lần lượt mang tên 3 thị xã của tỉnh Long Châu Hà cũ kết nghĩa với thị xã Móng Cái cũ ngày trước là: Long Xuyên, Châu Đốc và Hà Tiên (nay là các thành phố thuộc 2 tỉnh An Giang, Kiên Giang).

30. Ninh Bình - Bạc Liêu (gồm cả Cà Mau) (ngày 23 tháng 1 năm 1960)
+Huyện Kim Sơn thuộc tỉnh Ninh Bình cũng đã tổ chức kết nghĩa với huyện Cà Mau thuộc tỉnh Bạc Liêu, thể hiện qua một số công trình mang tên địa danh gắn liền với quê hương kết nghĩa như: rạp chiếu bóng Kim Mau (ghép tên hai địa danh Kim Sơn - Cà Mau), cầu Cà Mau.
+Ngày 23 tháng 1 năm 1964, Trường cấp II Gia Khánh được đổi tên là Trường cấp II Ninh Bình - Bạc Liêu, ngày nay là Trường Trung học cơ sở Ninh Khánh tại thành phố Ninh Bình thuộc tỉnh Ninh Bình.
+Thời đó, Trường Nội trú Ninh Bình - Cà Mau được thành lập tại Cà Mau với nhiều thầy giáo người Ninh Bình vào giảng dạy. Nhiều thế hệ học sinh Cà Mau theo học tại trường, trưởng thành và đang hoạt động, công tác ở nhiều lĩnh vực của tỉnh. Ở Ninh Bình cũng có một số địa danh gắn liền với quê hương kết nghĩa như: trạm bơm Vĩnh Lợi, kênh Giá Rai, cánh đồng Long Điền, trường cấp 2 Ninh Bình – Bạc Liêu, cánh đồng Ninh Bình – Bạc Liêu, vườn cây Bạc Liêu, phòng thí nghiệm Bạc Liêu, cống Biện Nhị, đê Năm Căn, cầu Chà Là, rạp chiếu bóng Kim Mau (ghép hai địa danh Kim Sơn và Cà Mau), cầu Cà Mau (Kim Sơn).
+Sau năm 1975, nhiều cán bộ, đồng bào tỉnh Ninh Bình được điều động, tăng cường tham gia công tác, xây dựng quê hương mới Cà Mau và Bạc Liêu trở thành những cán bộ, công dân của tỉnh. Họ đã góp phần quan trọng vun đắp tình đoàn kết giữa nhân dân 3 tỉnh: Ninh Bình - Bạc Liêu - Cà Mau. Hiện có hàng ngàn người con của quê hương Ninh Bình đang sinh sống, làm việc ở Bạc Liêu và Cà Mau.
+Khi tỉnh Cà Mau và tỉnh Bạc Liêu sát lập thành tỉnh Minh Hải, khoảng tháng 5 năm 1977, chính quyển hai tỉnh Minh Hải và Hà Nam Ninh kết nghĩa (tên tỉnh cũ giai đoạn 1975-1991 do nhập ba tỉnh Hà Nam, Nam Định và Ninh Bình) đã thống nhất đưa một số bà con giáo dân thuộc giáo phận Bùi Chu ở miền bắc vào nam xây dựng vùng kinh tế mới. Số bà con di dân trong đợt này được chia thành 10 cụm phân bổ rải rác trong tỉnh Minh Hải.
+Đặc biệt, vào những năm 1977 và 1978, Nhà nước tổ chức di dân từ tỉnh Hà Nam Ninh kết nghĩa vào tỉnh Minh Hải để khai thác bãi bồi Bạc Liêu, thành lập Nông Trường Đông Hải. Dân số trong vùng đến gần 80% là ngoại giáo, chỉ khoảng 1/4 là công giáo. Hiện nay vùng đất này thuộc địa bàn hai xã Vĩnh Hậu và Vĩnh Hậu A của huyện Hòa Bình, tỉnh Bạc Liêu. Giáo dân họ Đạo Vĩnh Hậu phần nhiều là giáo dân gốc giáo phận Bùi Chu (thuộc tỉnh Nam Định), do Nhà nước đưa đi theo kế hoạch giãn dân của Chính phủ. Tuy nhiên, phần lớn người dân miền Bắc đến sinh sống tại đây vẫn chủ yếu là người gốc Ninh Bình.
+Ngoài ra, tại xã Khánh Hải (huyện Trần Văn Thời)-tỉnh Cà Mau hiện nay còn có Giáo xứ Khánh Hưng vốn cũng tập trung đông đảo giáo dân gốc giáo phận Bùi Chu (Nam Định) vào sinh sống và lập nghiệp sau năm 1975. Trong đó, tên gọi Khánh Hưng vốn là tên ghép từ hai địa danh xã Khánh Hải và huyện Nghĩa Hưng của tỉnh Nam Định, vốn là nguyên quán của những giáo dân nơi đây.
+Hiện nay, các đơn vị hành chính cấp huyện của hai tỉnh Bạc Liêu và Ninh Bình cũng kết nghĩa với nhau, cụ thể như sau:
Thành phố Bạc Liêu - thành phố Ninh Bình;
Huyện Vĩnh Lợi - huyện Hoa Lư,
Huyện Đông Hải - huyện Kim Sơn;
Huyện Hòa Bình - huyện Yên Khánh;
Thị xã Giá Rai - phố Tam Điệp;
Huyện Phước Long - huyện Yên Mô và huyện Nho Quan;
Huyện Hồng Dân - huyện Gia Viễn.
+Ngày 26 tháng 8 năm 2013, tỉnh Bạc Liêu quyết định đổi tên đường Lê Hồng Phong thành đường Ninh Bình, đặt tên cho Cầu dây văng bắc qua kinh 30 tháng 4 thuộc địa bàn phường 2, thành phố Bạc Liêu (thuộc tỉnh Bạc Liêu) có tên là Cầu Tràng An; đổi tên trường Trung học cơ sở phường 2 đổi thành trường Trung học cơ sở Bạc Liêu – Ninh Bình.
+Ngày 24 tháng 4 năm 2014, đoàn cán bộ tỉnh Ninh Bình kết nghĩa do đồng chí Nguyễn Thị Thanh, Bí thư Tỉnh ủy làm trưởng đoàn, đã đến thăm tỉnh Bạc Liêu nhân sự kiện Festival Đờn ca tài tử (ĐCTT) quốc gia lần I - Bạc Liêu 2014. Tỉnh Bạc Liêu có nhiều công trình phục vụ và chào mừng sự kiện Festival, trong đó có biểu tượng kết nghĩa hai tỉnh Bạc Liêu - Ninh Bình.
+Ngày 15 tháng 12 năm 2014, tỉnh Bạc Liêu quyết định đặt tên đường Yên Mô và đường Nho Quan ở thị trấn Phước Long thuộc huyện Phước Long (Yên Mô và Nho Quan là hai huyện thuộc tỉnh Ninh Bình kết nghĩa với huyện Phước Long); đặt tên cầu Gia Viễn cho một cây cầu ở thị trấn Ngan Dừa thuộc huyện Hồng Dân (Gia Viễn là một huyện nằm ở cửa ngõ phía Bắc thuộc tỉnh Ninh Bình kết nghĩa với huyện Hồng Dân).
"Bạc Liêu kết nghĩa Ninh Bình
Keo sơn, gắn bó mối tình Bắc Nam
Khó khăn ta vẫn chung tình
Ngày nay thuận lợi nguyện hết mình với nhau!"
+Ngày 31/12/2016, Trong khuôn khổ lễ ký thỏa thuận hợp tác giữa 3 tỉnh Ninh Bình, Bạc Liêu, Cà Mau nhân dịp kỷ niệm 20 năm tái lập tỉnh Bạc Liêu và Cà Mau; tại thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau, Lãnh đạo 2 tỉnh Ninh Bình và Cà Mau đã ký kết Bản ghi nhớ hợp tác.
+Ngày 26/3/2017, nhân kỷ niệm 25 năm tái lập tỉnh Ninh Bình, Đoàn công tác tỉnh Cà Mau do đồng chí Phạm Bạch Đằng, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy làm trưởng đoàn đã đến thăm, làm việc với lãnh đạo tỉnh Ninh Bình. Đây là một trong những hoạt động nhằm thắt chặt hơn mối quan hệ kết nghĩa giữa hai tỉnh Cà Mau - Ninh Bình.

Nguồn: bài viết của Dương Định
 
Top Bottom