GIÁO KHOA HÓA HỮU CƠ THUỘC CHƯƠNG TRÌNH
TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
I. HIĐROCACBON (HIĐROCACBUA)
I.1. Định nghĩa
Hiđrocacbon là một loại hợp chất hữu cơ mà trong phân tử chỉ gồm cacbon (C) và hiđro
(H).
I.2. Công thức tổng quát (CTTQ, Công thức chung)
CxHy x : số nguyên, dương, khác 0.
x = 1; 2; 3; 4; 5; 6; 7; 8; 9 ;...
y : số nguyên, dương, chẵn, khác 0.
y = 2; 4; 6; 8; 10; 12;....
y ≤ 2x + 2 (ymax = 2x + 2)
y ≥ 2 (ymin = 2) nếu x chẵn.
y ≥ 4 (ymin = 4) nếu x lẻ, mạch hở.
x ≤ 4 : Hiđrocacbon dạng khí ở điều kiện thường.
Tất cả hiđrocacbon đều không tan trong nước.
Thí dụ:
CHy ⇒ CH4 duy nhất
C2Hy ⇒ C2H2 ; C2H4 ; C2H6
C3Hy >> C3H4 ; C3H6 ; C3H8 (mạch hở)
C4Hy >> C4H2 ; C4H4 ; C4H6 ; C4H8 ; C4H10
C5Hy >> C5H4 ; C5H6 ; C5H8 ; C5H10 ; C5H12 (mạch hở)
C10Hy >> C10H2 ; C10H4 ; C10H6 ; C10H8 ; C10H10 ; C10H12 ; C10H14 ; C10H16 ;
C10H18 ; C10H20 ; C10H22
Hoặc: CnH2n + 2 − m
n ≥ 1
m : số nguyên, dương, chẵn, có thể bằng 0.
m = 0 ; 2 ; 4 ; 6 ; 8 ; 10 ;...
(m = 0 : ankan; m = 2: anken hoặc xicloankan;
m = 4: ankin hoặc ankađien hoặc xicloanken;...)
Hoặc:
CnH2n + 2 − 2k
n ≥ 1
k: số tự nhiên ( k = 0; 1; 2 ; 3 ; 4 ; 5;...)
( k = 0: ankan; k = 1: có 1 liên kết đôi hoặc 1 vòng;
k = 2: có 2 liên kết đôi hoặc 1 liên kết ba hoặc 2 vòng hoặc 1
vòng và 1 liên kết đôi;...)
I.3. Tính chất hóa học
I.3.1. Phản ứng cháy
Phản ứng cháy của một chất là phản ứng oxi hóa hoàn toàn chất đó bằng oxi (O2). Tất cả
phản ứng cháy đều tỏa nhiệt. Sự cháy bùng (cháy nhanh) thì phát sáng.
Tất cả hiđrocacbon khi cháy đều tạo khí cacbonic (CO2) và hơi nước (H2O).
CxHy + (x +4y )O2 t0 xCO2 + y H2O + Q (ΔH < 0) (Tỏa nhiệt)
CnH2n + 2 - m + (3n − 2m+1)/2O2 t0 nCO2 + (n + 1 -2m )H2O
CnH2n + 2 - 2k + (3n + 1 − k)/2O2 t0 nCO2 + (n + 1 - k) H2O
Hiđrocacbon Khí cacbonic Hơi nước
I.3.2. Phản ứng nhiệt phân
Phản ứng nhiệt phân một chất là phản ứng phân tích chất đó thành hai hay nhiều chất
khác nhau dưới tác dụng của nhiệt.
Tất cả hiđrocacbon khi đem nung nóng ở nhiệt độ cao (trên 10000C) trong điều kiện cách
ly không khí (cách ly O2, đậy nắp bình phản ứng) thì chúng đều bị nhiệt phân tạo Cacbon
(C) và Hiđro (H2).
CxHy t0 cao (>10000C), không tiếp xúc không khí xC + y/2 H2
Hiđrocacbon Cacbon Hiđro
CnH2n + 2 - m t0 cao, cách ly không khí nC + (n + 1 - m/2)H2
ĐẤY THAM KHẢO ĐI CÁC EM ! MÚN CÓ DẠNG BÀI TẬP VỀ CÁC CHẤT NÀY NHỚ LIÊN LẠC VỚI ANH NHÉ!
[TẶNG BẠN] TRỌN BỘ Bí kíp học tốt 08 môn
