- 29 Tháng mười 2018
- 3,304
- 4,365
- 561
- TP Hồ Chí Minh
- THCS Nguyễn Hiền
[TẶNG BẠN] TRỌN BỘ Bí kíp học tốt 08 môn
Chắc suất Đại học top - Giữ chỗ ngay!!
ĐĂNG BÀI NGAY để cùng trao đổi với các thành viên siêu nhiệt tình & dễ thương trên diễn đàn.
Biên soạn: Thái Minh Quân
a. Hoàn cảnh:
- Khách quan: Liên Xô đánh bại được đạo quân Quan Đông của Nhật. Quân Nhật thất trận, tàn quân Nhật ở Đông Dương (rất kỷ luật) nghe tin này bèn dao động, không chiến đấu nữa
- Chủ quan: Đảng Cộng sản Đông Dương trải qua ba cao trào cách mạng nên đã tập hợp được lực lượng đông đảo, đường lối cách mạng đã hoàn chỉnh
Trong hai điều kiện trên, điều kiện chủ quan là quan trọng: lấy mốc từ 14 - 28/8/1945 (khởi nghĩa thắng lợi) => thời cơ rất ngắn - nếu khởi nghĩa trong tháng 8 và lập ngay chính phủ hợp pháp thì khi Đồng minh vào thì nước ta đã có chủ, đã có một chính phủ hợp pháp và có địa vị pháp lý; nếu trễ thì quân Đồng minh vào sẽ chiếm hết Đông Dương (22/8, quân Trung Hoa Dân quốc vào; đến 3/9 chúng đến Hà Nội) => thời gian rất ngắn nên phải tận dụng.
b. Chuẩn bị của Đảng Cộng sản Đông Dương
- Ngày 14 và 15/8/1945, Đảng thể hiện vai trò của mình khi vạch ngay kế hoạch khởi nghĩa đúng lúc quân Nhật vừa đầu hàng Đồng minh
- Ngày 16 và 17/8/1945, Đại hội Tân Trào quyết định thành lập Chính phủ lâm thời, định ra chính sách đối nội và đối ngoại ngay sau giành được chính quyền. Điểm quan trọng: khởi nghĩa ở địa phương thắng lợi sẽ tiến tới tổng khởi nghĩa toàn quốc (đoàn kết ở địa phương theo chỉ đạo của toàn quốc, nhưng ở một số nơi còn thiếu liên kết và tư tưởng cục bộ ở địa phương nên phải lập Ủy ban giải phóng nhằm tập hợp hơn nữa sức mạnh của toàn dân tộc)
- Lãnh tụ Hồ Chí Minh với uy tín to lớn được cử làm người đứng đầu Ủy ban Giải phóng, lãnh đạo cách mạng tháng Tám cho đến 28/8 thì giao lại công việc tiếp theo cho Chính phủ lâm thời tiếp quân Đồng minh
c. Diễn biến:
Diễn ra đúng như kế hoạch của Đảng Cộng sản Đông Dương từ Hội nghị VIII, các hội nghị giữa năm 1945 từ 14 đến 17/8/1945
- Ngày 14/8/1945, nghe tin Nhật sắp sửa đầu hàng, Ủy ban khởi nghĩa thông qua Quân lệnh số 1, tiến hành khởi nghĩa từng phần ở các địa phương. Từ các tỉnh đồng bằng Bắc Bộ và Thanh - Nghệ - Tĩnh cho đến Khánh Hòa đồng loạt và linh hoạt khởi nghĩa theo Chỉ thị ngày 12/3/1945 của Đảng. Tại Sài Gòn - Chợ Lớn, Xứ ủy Nam Kỳ linh hoạt
- Ngày 16/8/1945, chủ lực Việt Nam tuyên truyền Giải phóng quân của tướng Võ Nguyên Giáp giải phóng thị xã Thái Nguyên
- Ngày 18/8/1945, khởi nghĩa thắng lợi ở các tỉnh miền núi Bắc Bộ là Bắc Giang, Hải Dương, Hà Tĩnh và Quảng Nam
- Ngày 19/8/1945, khởi nghĩa cướp chính quyền ở Hà Nội có điểm khác: 17/8 chính quyền tay sai tổ chức mít tinh; Việt Minh lừa và cướp được chính quyền. Sau đó, quân ta lập tức "chặn" để quân phát xít Nhật không thể can thiệp được. Ở Hà Nội chủ yếu là bạo lực chính trị, đội tự vệ phối hợp đoàn biểu tình cùng cướp chính quyền
- Ngày 23/8/1945, khởi nghĩa ở Huế: lực lượng chính trị ở các địa phương lân cận kéo về phối hợp với lực lượng sở tại cùng giành chính quyền
- Ngày 25/8/1945, khởi nghĩa Sài Gòn: ở Sài Gòn, lực lượng cách mạng không nhận được lệnh từ Trung ương nên Trần Văn Giàu họp hội nghị Chợ Đệm để tiến hành khởi nghĩa nháp ở Tân An, Chợ Đệm. Xứ ủy Nam Kỳ nhanh chóng tập hợp lực lượng trong các đơn vị Thanh niên tiền phong (đơn vị này do Nhật lập, hoạt động hợp pháp với đại biểu là Phạm Ngọc Thạch). Phạm Ngọc Thạch chỉ đạo Thanh niên tiền phong cướp chính quyền bằng cách cho cắm cờ trước khi khởi nghĩa; hơn nữa thành phần trong đội Thanh niên tiền phong đều là quan chức trong chính quyền nên họ có cảm tình cách mạng, nhanh chóng phối hợp và gây áp lực nên giành thắng lợi trọn vẹn
- Ngày 30/8/1945, vua Bảo Đại thoái vị (thể hiện sự sáng tạo khi nghe tin Nhật đầu hàng)
- Ngày 2/9/1945, thành lập Chính phủ lâm thời và công bố tên quốc gia mới => làm chủ đất nước để chuẩn bị tiếp đón quân Đồng minh
d. Ý nghĩa lịch sử
- Mở ra bước ngoặt lớn trong lịch sử Việt Nam: Đập tan ách thống trị của Pháp và Nhật, phong kiến; lập nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa
- Đánh dấu bước phát triển nhảy vọt của cách mạng Việt Nam: đưa dân tộc Việt Nam đứng lên làm chủ, mở ra kỷ nguyên độc lập và làm chủ đất nước
- Góp phần vào chiến thắng chủ nghĩa phát xít: cổ vũ mạnh mẽ phong trào giải phóng dân tộc thuộc địa ở châu Á, Phi và Mỹ latinh
e. Nguyên nhân thắng lợi:
* Chủ quan:
- Truyền thống yêu nước của nhân dan ta
- Đảng Cộng sản Đông Dương lãnh đạo, đề ra đường lối chiến lược đúng và sáng tạo
- Tinh thần đoàn kết toàn dận
- Đảng có chuẩn bị 15 năm qua ba đợt tập dượt vĩ đại
* Khách quan: Hồng quân Liên Xô và đồng minh đánh thắng quân phát xít
f. Bài học kinh nghiệm
- Vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lenin vào thực tiễn cách mạng Việt nam; trong đó kết hợp đúng đắn sáng tạo nhiệm vụ dân tộc và dân chủ, đưa nhiệm vụ chống đế quốc và tay sai lên hàng đầu.
- Đánh giá đúng và biết cách tập hợp lực lượng yêu nước với nòng cốt là công - nông, dựa trên Mặt trận Việt Minh và phân hóa cao độ kẻ thù.
- Đảng chỉ đạo khởi nghĩa linh hoạt và sáng tạo (kết hợp đấu tranh chính trị với đấu tranh vũ trang, quan điểm bạo lực cách mạng, Tổng khởi giành chính quyền từ khởi nghĩa từng phần, chớp thời cơ Tổng khởi nghĩa vũ trang trong cả nước)
a. Hoàn cảnh:
- Khách quan: Liên Xô đánh bại được đạo quân Quan Đông của Nhật. Quân Nhật thất trận, tàn quân Nhật ở Đông Dương (rất kỷ luật) nghe tin này bèn dao động, không chiến đấu nữa
- Chủ quan: Đảng Cộng sản Đông Dương trải qua ba cao trào cách mạng nên đã tập hợp được lực lượng đông đảo, đường lối cách mạng đã hoàn chỉnh
Trong hai điều kiện trên, điều kiện chủ quan là quan trọng: lấy mốc từ 14 - 28/8/1945 (khởi nghĩa thắng lợi) => thời cơ rất ngắn - nếu khởi nghĩa trong tháng 8 và lập ngay chính phủ hợp pháp thì khi Đồng minh vào thì nước ta đã có chủ, đã có một chính phủ hợp pháp và có địa vị pháp lý; nếu trễ thì quân Đồng minh vào sẽ chiếm hết Đông Dương (22/8, quân Trung Hoa Dân quốc vào; đến 3/9 chúng đến Hà Nội) => thời gian rất ngắn nên phải tận dụng.
b. Chuẩn bị của Đảng Cộng sản Đông Dương
- Ngày 14 và 15/8/1945, Đảng thể hiện vai trò của mình khi vạch ngay kế hoạch khởi nghĩa đúng lúc quân Nhật vừa đầu hàng Đồng minh
- Ngày 16 và 17/8/1945, Đại hội Tân Trào quyết định thành lập Chính phủ lâm thời, định ra chính sách đối nội và đối ngoại ngay sau giành được chính quyền. Điểm quan trọng: khởi nghĩa ở địa phương thắng lợi sẽ tiến tới tổng khởi nghĩa toàn quốc (đoàn kết ở địa phương theo chỉ đạo của toàn quốc, nhưng ở một số nơi còn thiếu liên kết và tư tưởng cục bộ ở địa phương nên phải lập Ủy ban giải phóng nhằm tập hợp hơn nữa sức mạnh của toàn dân tộc)
- Lãnh tụ Hồ Chí Minh với uy tín to lớn được cử làm người đứng đầu Ủy ban Giải phóng, lãnh đạo cách mạng tháng Tám cho đến 28/8 thì giao lại công việc tiếp theo cho Chính phủ lâm thời tiếp quân Đồng minh
c. Diễn biến:
Diễn ra đúng như kế hoạch của Đảng Cộng sản Đông Dương từ Hội nghị VIII, các hội nghị giữa năm 1945 từ 14 đến 17/8/1945
- Ngày 14/8/1945, nghe tin Nhật sắp sửa đầu hàng, Ủy ban khởi nghĩa thông qua Quân lệnh số 1, tiến hành khởi nghĩa từng phần ở các địa phương. Từ các tỉnh đồng bằng Bắc Bộ và Thanh - Nghệ - Tĩnh cho đến Khánh Hòa đồng loạt và linh hoạt khởi nghĩa theo Chỉ thị ngày 12/3/1945 của Đảng. Tại Sài Gòn - Chợ Lớn, Xứ ủy Nam Kỳ linh hoạt
- Ngày 16/8/1945, chủ lực Việt Nam tuyên truyền Giải phóng quân của tướng Võ Nguyên Giáp giải phóng thị xã Thái Nguyên
- Ngày 18/8/1945, khởi nghĩa thắng lợi ở các tỉnh miền núi Bắc Bộ là Bắc Giang, Hải Dương, Hà Tĩnh và Quảng Nam
- Ngày 19/8/1945, khởi nghĩa cướp chính quyền ở Hà Nội có điểm khác: 17/8 chính quyền tay sai tổ chức mít tinh; Việt Minh lừa và cướp được chính quyền. Sau đó, quân ta lập tức "chặn" để quân phát xít Nhật không thể can thiệp được. Ở Hà Nội chủ yếu là bạo lực chính trị, đội tự vệ phối hợp đoàn biểu tình cùng cướp chính quyền
- Ngày 23/8/1945, khởi nghĩa ở Huế: lực lượng chính trị ở các địa phương lân cận kéo về phối hợp với lực lượng sở tại cùng giành chính quyền
- Ngày 25/8/1945, khởi nghĩa Sài Gòn: ở Sài Gòn, lực lượng cách mạng không nhận được lệnh từ Trung ương nên Trần Văn Giàu họp hội nghị Chợ Đệm để tiến hành khởi nghĩa nháp ở Tân An, Chợ Đệm. Xứ ủy Nam Kỳ nhanh chóng tập hợp lực lượng trong các đơn vị Thanh niên tiền phong (đơn vị này do Nhật lập, hoạt động hợp pháp với đại biểu là Phạm Ngọc Thạch). Phạm Ngọc Thạch chỉ đạo Thanh niên tiền phong cướp chính quyền bằng cách cho cắm cờ trước khi khởi nghĩa; hơn nữa thành phần trong đội Thanh niên tiền phong đều là quan chức trong chính quyền nên họ có cảm tình cách mạng, nhanh chóng phối hợp và gây áp lực nên giành thắng lợi trọn vẹn
- Ngày 30/8/1945, vua Bảo Đại thoái vị (thể hiện sự sáng tạo khi nghe tin Nhật đầu hàng)
- Ngày 2/9/1945, thành lập Chính phủ lâm thời và công bố tên quốc gia mới => làm chủ đất nước để chuẩn bị tiếp đón quân Đồng minh
d. Ý nghĩa lịch sử
- Mở ra bước ngoặt lớn trong lịch sử Việt Nam: Đập tan ách thống trị của Pháp và Nhật, phong kiến; lập nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa
- Đánh dấu bước phát triển nhảy vọt của cách mạng Việt Nam: đưa dân tộc Việt Nam đứng lên làm chủ, mở ra kỷ nguyên độc lập và làm chủ đất nước
- Góp phần vào chiến thắng chủ nghĩa phát xít: cổ vũ mạnh mẽ phong trào giải phóng dân tộc thuộc địa ở châu Á, Phi và Mỹ latinh
e. Nguyên nhân thắng lợi:
* Chủ quan:
- Truyền thống yêu nước của nhân dan ta
- Đảng Cộng sản Đông Dương lãnh đạo, đề ra đường lối chiến lược đúng và sáng tạo
- Tinh thần đoàn kết toàn dận
- Đảng có chuẩn bị 15 năm qua ba đợt tập dượt vĩ đại
* Khách quan: Hồng quân Liên Xô và đồng minh đánh thắng quân phát xít
f. Bài học kinh nghiệm
- Vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lenin vào thực tiễn cách mạng Việt nam; trong đó kết hợp đúng đắn sáng tạo nhiệm vụ dân tộc và dân chủ, đưa nhiệm vụ chống đế quốc và tay sai lên hàng đầu.
- Đánh giá đúng và biết cách tập hợp lực lượng yêu nước với nòng cốt là công - nông, dựa trên Mặt trận Việt Minh và phân hóa cao độ kẻ thù.
- Đảng chỉ đạo khởi nghĩa linh hoạt và sáng tạo (kết hợp đấu tranh chính trị với đấu tranh vũ trang, quan điểm bạo lực cách mạng, Tổng khởi giành chính quyền từ khởi nghĩa từng phần, chớp thời cơ Tổng khởi nghĩa vũ trang trong cả nước)