Toán 9 Bất đẳng thức

7 1 2 5

Cựu TMod Toán
Thành viên
19 Tháng một 2019
6,871
11,478
1,141
Hà Tĩnh
THPT Chuyên Hà Tĩnh
Đặt [imath]a+b+c=p,ab+bc+ca=q,abc=r[/imath] thì ta có [imath]p+r=4[/imath] và cần chứng minh [imath]p \geq q[/imath]
Áp dụng BĐT Schur bậc [imath]3[/imath] ta có: [imath]r \geq \max \lbrace{0,\dfrac{p(4q-p^2)}{9} \rbrace }[/imath]
Xét các trường hợp:
+ [imath]p^2 \geq 4q[/imath]
Khi đó ta có [imath]r \geq 0 \Rightarrow p \leq 4 \Rightarrow 4q \leq p^2 \leq 16 \Rightarrow q \leq 4[/imath]
[imath]\Rightarrow p^2 \geq 4q \geq q^2 \Rightarrow p \geq q[/imath].
+ [imath]p^2 \leq 4q[/imath]
Khi đó [imath]r \geq \dfrac{p(4q-p^2)}{9} \Rightarrow 4=p+r \geq p+\dfrac{p(4q-p^2)}{9}[/imath]
[imath]\Rightarrow \dfrac{4}{p} \geq 1+\dfrac{4q-p^2}{9}=\dfrac{4q-p^2+9}{9}[/imath]
[imath]\Rightarrow \dfrac{36}{p} \geq 4q-p^2+9 \Rightarrow 4q \leq p^2+\dfrac{36}{p}-9[/imath]
Ta sẽ chứng minh [imath]p^2+\dfrac{36}{p}-9 \leq 4p \Leftrightarrow (p-1)(p-3)+\dfrac{36}{p}-12 \leq 0[/imath]
[imath]\Leftrightarrow (p-1)(p-3)+\dfrac{12(3-p)}{p} \leq 0[/imath]
[imath]\Leftrightarrow (p-3)(p-1-\dfrac{12}{p}) \leq 0[/imath](1)
Ta có [imath]r>0 \Rightarrow p<4[/imath]
Từ đó [imath]p-1-\dfrac{12}{p}<p-4+3-\dfrac{12}{p}=p-4+\dfrac{3(p-4)}{p}=(p-4)(1+\dfrac{3}{p})<0[/imath]
[imath]4=p+r =p+abc \leq p+(\dfrac{a+b+c}{3})^3=p+\dfrac{p^3}{27} \Rightarrow p \geq 3[/imath]
Suy ra (1) đúng, tức [imath]4q \leq p^2+\dfrac{36}{p}-9 \leq 4p[/imath] hay [imath]p \geq q[/imath].
Dấu "=" xảy ra tại [imath](a,b,c)=(1,1,1)[/imath] hoặc [imath](2,2,0)[/imath] và các hoán vị.

Nếu còn thắc mắc chỗ nào bạn hãy trả lời dưới topic này để được hỗ trợ nhé. Chúc bạn học tốt ^^
Ngoài ra, bạn tham khảo kiến thức tại topic này nha

[Chuyên đề HSG] Bất đẳng thức Schur và kỹ thuật đổi biến $p,q,r$ cho bất đẳng thức đối xứng 3 biến

 
Last edited:

Cheems

Học sinh chăm học
Thành viên
12 Tháng mười một 2020
649
584
121
Hà Nội
THCS ko noi
Đặt [imath]a+b+c=p,ab+bc+ca=q,abc=r[/imath] thì ta có [imath]p+r=4[/imath] và cần chứng minh [imath]p \geq q[/imath]
Áp dụng BĐT Schur bậc [imath]3[/imath] ta có: [imath]r \geq \max \lbrace{0,\dfrac{p(4q-p^2)}{9} \rbrace }[/imath]
Xét các trường hợp:
+ [imath]p^2 \geq 4q[/imath]
Khi đó ta có [imath]r \geq 0 \Rightarrow p \leq 4 \Rightarrow 4q \leq p^2 \leq 16 \Rightarrow q \leq 4[/imath]
[imath]\Rightarrow p^2 \geq 4q \geq q^2 \Rightarrow p \geq q[/imath].
+ [imath]p^2 \leq 4q[/imath]
Khi đó [imath]r \geq \dfrac{p(4q-p^2)}{9} \Rightarrow 4=p+r \geq p+\dfrac{p(4q-p^2)}{9}[/imath]
[imath]\Rightarrow \dfrac{4}{p} \geq 1+\dfrac{4q-p^2}{9}=\dfrac{4q-p^2+9}{9}[/imath]
[imath]\Rightarrow \dfrac{36}{p} \geq 4q-p^2+9 \Rightarrow 4q \leq p^2+\dfrac{36}{p}-9[/imath]
Ta sẽ chứng minh [imath]p^2+\dfrac{36}{p}-9 \leq 4p \Leftrightarrow (p-1)(p-3)+\dfrac{36}{p}-12 \leq 0[/imath]
[imath]\Leftrightarrow (p-1)(p-3)+\dfrac{12(3-p)}{p} \leq 0[/imath]
[imath]\Leftrightarrow (p-3)(p-1-\dfrac{12}{p}) \leq 0[/imath](1)
Ta có [imath]r>0 \Rightarrow p<4[/imath]
Từ đó [imath]p-1-\dfrac{12}{p}<p-4+3-\dfrac{12}{p}=p-4+\dfrac{3(p-4)}{p}=(p-4)(1+\dfrac{3}{p})<0[/imath]
[imath]4=p+r =p+abc \leq p+(\dfrac{a+b+c}{3})^3=p+\dfrac{p^3}{27} \Rightarrow p \geq 3[/imath]
Suy ra (1) đúng, tức [imath]4q \leq p^2+\dfrac{36}{p}-9 \leq 4p[/imath] hay [imath]p \geq q[/imath].
Dấu "=" xảy ra tại [imath](a,b,c)=(1,1,1)[/imath] hoặc [imath](2,2,0)[/imath] và các hoán vị.

Nếu còn thắc mắc chỗ nào bạn hãy trả lời dưới topic này để được hỗ trợ nhé. Chúc bạn học tốt ^^
Ngoài ra, bạn tham khảo kiến thức tại topic này nha

[Chuyên đề HSG] Bất đẳng thức Schur và kỹ thuật đổi biến $p,q,r$ cho bất đẳng thức đối xứng 3 biến

7 1 2 5Tại sao r >= p(4q-p^2)/9 a ?
 

kido2006

Cựu TMod Toán
Thành viên
26 Tháng một 2018
1,693
2
2,652
401
Bắc Ninh
THPT Chuyên Bắc Ninh
Mình xin góp thêm 1 cách khác :vv

TH1: Tồn tại 1 số bằng 0 ,giả sử [imath]c=0[/imath]
Khi đó bài toán trở thành cho [imath]a+b=4[/imath] . Chứng minh [imath]a+b \ge ab[/imath]
Thật vậy điều đó [imath]\Leftrightarrow (a+b)^2 \ge 4ab[/imath] (đúng)

TH2: Cả ba số đều [imath]>0[/imath]
Giả sử tồn tại [imath]x,y,z[/imath] dương thỏa mãn [imath]x+y+z<xy+yz+zx[/imath] với điều kiện không đổi
Ta sẽ chỉ ra điều giả sử là sai
Thật vậy , đặt [imath]x+y+z=p[/imath] ; [imath]xy+yz+zx=q[/imath] ; [imath]xyz=r[/imath]
Khi đó ta có [imath]p+r=4[/imath] và [imath]p<q[/imath]
[imath]\Rightarrow (q-p)(rq^2+pqr+rp^2+pq^2) > 0[/imath]
[imath]\Leftrightarrow q^3(p+r) > p^2q^2+rp^3[/imath]
[imath]\Leftrightarrow 4> \dfrac{p^2}{q}+\dfrac{rp^3}{q^3}[/imath]

Mặt khác ta có [imath]\dfrac{p^3}{q^3}\geq \dfrac{9}{pq}\Leftrightarrow p^2\geq 3q[/imath]
Do đó [imath]4> \dfrac{p^2}{q}+\dfrac{rp^3}{q^3}\geq \dfrac{p^2}{q}+\dfrac{9r}{pq}\Leftrightarrow 4pq > p^3+9r[/imath]
Điều này mâu thuẫn với bất đẳng thức Schur
Do đó điều giả sử là sai hay không tồn tại bộ x,y,z thỏa mãn
[imath]\Rightarrow[/imath] đpcm

Nếu còn thắc mắc chỗ nào bạn hãy trả lời dưới topic này để được hỗ trợ nhé ^^
Chúc bạn học tốt ^^
Ngoài ra, bạn tham khảo kiến thức tại đây nhé

[Chuyên đề HSG] Bất đẳng thức Schur và kỹ thuật đổi biến p,q,rp,q,r cho bất đẳng thức đối xứng 3 biến
 

7 1 2 5

Cựu TMod Toán
Thành viên
19 Tháng một 2019
6,871
11,478
1,141
Hà Tĩnh
THPT Chuyên Hà Tĩnh
Một cách khác cũng sử dụng BĐT Schur nhưng không phải đổi biến [imath]p,q,r[/imath]!
Vì [imath]abc+ab+bc+ca=4[/imath] nên tồn tại các số thực không âm [imath]x,y,z[/imath] thỏa mãn [imath]a=\dfrac{2x}{y+z},b=\dfrac{2y}{z+x},c=\dfrac{2z}{x+y}[/imath]
Khi đó BĐT cần chứng minh tương đương với [imath]\dfrac{2x}{y+z}+\dfrac{2y}{x+z}+\dfrac{2z}{x+y} \geq \dfrac{4xy}{(z+x)(z+y)}+\dfrac{4yz}{(x+y)(x+z)}+\dfrac{4zx}{(y+x)(y+z)}[/imath]
[imath]\Leftrightarrow \dfrac{x(x+y)(x+z)+y(y+z)(y+x)+z(z+x)(z+y)}{(x+y)(y+z)(z+x)} \geq \dfrac{2xy(x+y)+2yz(z+y)+2zx(x+z)}{(x+y)(y+z)(z+x)}[/imath]
[imath]\Leftrightarrow x(x+y)(x+z)+y(y+z)(y+x) \geq 2xy(x+y)+2yz(y+z)+2zx(z+x)=2[x^2(y+z)+y^2(x+z)+z^2(x+y)][/imath]
[imath]\Leftrightarrow x(x-y)(x-z)+y(y-z)(y-x)+z(z-x)(z-y) \geq 0[/imath] (ở đây để biến đổi nhanh ta để ý [imath](x+y)(x+z)=(x-y)(x-z)+2x(y+z)[/imath])
Mà BĐT hiển nhiên đúng do BĐT Schur bậc [imath]3[/imath] nên ta có đpcm.
 

Cheems

Học sinh chăm học
Thành viên
12 Tháng mười một 2020
649
584
121
Hà Nội
THCS ko noi
Một cách khác cũng sử dụng BĐT Schur nhưng không phải đổi biến [imath]p,q,r[/imath]!
Vì [imath]abc+ab+bc+ca=4[/imath] nên tồn tại các số thực không âm [imath]x,y,z[/imath] thỏa mãn [imath]a=\dfrac{2x}{y+z},b=\dfrac{2y}{z+x},c=\dfrac{2z}{x+y}[/imath]
Khi đó BĐT cần chứng minh tương đương với [imath]\dfrac{2x}{y+z}+\dfrac{2y}{x+z}+\dfrac{2z}{x+y} \geq \dfrac{4xy}{(z+x)(z+y)}+\dfrac{4yz}{(x+y)(x+z)}+\dfrac{4zx}{(y+x)(y+z)}[/imath]
[imath]\Leftrightarrow \dfrac{x(x+y)(x+z)+y(y+z)(y+x)+z(z+x)(z+y)}{(x+y)(y+z)(z+x)} \geq \dfrac{2xy(x+y)+2yz(z+y)+2zx(x+z)}{(x+y)(y+z)(z+x)}[/imath]
[imath]\Leftrightarrow x(x+y)(x+z)+y(y+z)(y+x) \geq 2xy(x+y)+2yz(y+z)+2zx(z+x)=2[x^2(y+z)+y^2(x+z)+z^2(x+y)][/imath]
[imath]\Leftrightarrow x(x-y)(x-z)+y(y-z)(y-x)+z(z-x)(z-y) \geq 0[/imath] (ở đây để biến đổi nhanh ta để ý [imath](x+y)(x+z)=(x-y)(x-z)+2x(y+z)[/imath])
Mà BĐT hiển nhiên đúng do BĐT Schur bậc [imath]3[/imath] nên ta có đpcm.
7 1 2 5Nhưng dự kiện đề bài là abc + a + b + c = 4 ạ
 
Top Bottom