Hocmai Forum 
[TẶNG BẠN] TRỌN BỘ Bí kíp học tốt 08 môn
Chắc suất Đại học top - Giữ chỗ ngay!!
ĐĂNG BÀI NGAY để cùng trao đổi với các thành viên siêu nhiệt tình & dễ thương trên diễn đàn.
Bài 5: SỰ CÂN BẰNG LỰC - QUÁN TÍNH
Phần 1: LÝ THUYẾT + BÀI TẬP SGK
Phần 1: LÝ THUYẾT + BÀI TẬP SGK
I. Hai lực cân bằng
1/ Hai lực cân bằng là gì?
| Trong hình [imath]5.2[/imath], quyển sách đặt trên bàn, quả cầu treo trên dây, quả bóng đặt trên mặt đất đều đứng yên vì chịu tác dụng của hai lực cân bằng. |  |
C1
| Các lực tác dụng lên quyển sách gồm: - Trọng lực có + Điểm đặt tại tâm vật + Phương thẳng đứng, chiều từ trên xuống + Cường độ: [imath]P=3N[/imath] - Lực đỡ (Phản lực) của mặt bàn có + Điểm đặt tại tâm vật + Phương thẳng đứng, chiều từ dưới lên + Cường độ: [imath]Q=3N[/imath] |  |
| Các lực tác dụng lên quả cầu gồm: - Trọng lực có + Điểm đặt tại tâm vật + Phương thẳng đứng, chiều từ trên xuống + Cường độ: [imath]P=0,5N[/imath] - Lực căng của sợi dây có: + Điểm đặt tại tâm vật + Phương thẳng đứng, chiều từ dưới lên + Cường độ: [imath]T=0,5N[/imath] |  |
| Các lực tác dụng lên quả bóng gồm: - Trọng lực có + Điểm đặt tại tâm vật + Phương thẳng đứng, chiều từ trên xuống + Cường độ: [imath]P=5N[/imath] - Lực đỡ (Phản lực) của mặt đất có: + Điểm đặt tại tâm vật + Phương thẳng đứng, chiều từ dưới lên + Cường độ: [imath]Q=5N[/imath] |  |
2/ Tác dụng của hai lực cân bằng lên một vật đang chuyển động
| C2 Ban đầu quả cân [imath]A[/imath] đứng yên vì nó chịu tác dụng của hai lực cân bằng đó là trọng lực và lực căng sợi dây C3 Khi đặt thêm vật nặng [imath]A'[/imath] lên trên vật [imath]A[/imath], trọng lực tác dụng lên hai vật này đã lớn hơn lực căng sợi dây nên quả cân [imath]A[/imath] cùng với [imath]A'[/imath] sẽ chuyển động nhanh dần. C4 Sau khi vật [imath]A'[/imath] bị giữ lại ở lỗ [imath]K[/imath], quả cân [imath]A[/imath] chỉ còn chịu tác dụng hai lực cân bằng là trọng lực và lực căng sợi dây. |  | ||||||||||||
| C5 Tiến hành đo quãng đường đi được của quả cân [imath]A[/imath] trong các khoảng thời gian theo bảng, từ đó tìm vận tốc theo công thức [imath]v=\dfrac{s}{t}[/imath] Ví dụ: Kết quả đo quãng đường lần lượt là [imath]s_1=2 cm, \ s_2=4 cm, \ s_3=4cm[/imath] thì vận tốc quả cân trong các khoảng thời gian [imath]t_1,t_2,t_3[/imath] sẽ được tính trong bảng bên. |
|
[imath]\rightarrow[/imath] Từ thí nghiệm trên, ta thấy một vật đang chuyển động mà chịu tác dụng của hai lực cân bằng sẽ tiếp tục chuyển động thẳng đều.
II. Quán tính
1/ Nhận xét
Ô tô, tàu hỏa, xe máy khi bắt đầu chuyển động không đạt ngay vận tốc lớn mà phải tăng dần; khi đang chuyển động nếu phanh (thắng) gấp cũng không dừng lại ngay mà còn trượt tiếp một đoạn.
Khi chịu lực tác dụng, mọi vật đều không thể thay đổi vận tốc đột ngột được vì mọi vật đều có quán tính.
2/ Vận dụng
| C6 Búp bê sẽ ngã về phía sau vì ban đầu xe đứng yên, búp bê cũng đứng yên. Khi đột ngột cho xe chuyển động về phía trước, chân búp bê sẽ chuyển động theo xe nhưng phần thân, đầu búp bê theo quán tính vẫn đứng yên như ban đầu. Kết quả là búp bê bị ngã về phía sau. C7 Khi đẩy xe và búp bê cùng chuyển động rồi bất chợt dừng lại, chân búp bê sẽ theo xe dừng lại nhưng phần thân, đầu búp bê theo quan tính vẫn chuyển động về phía trước. Kết quả là búp bê ngã về phía trước. |  |
C8
[imath]a/[/imath] Khi ô tô đợt ngột rẽ phải, hành khách trên xe bị nghiêng về bên trái vì theo quán tính, hành khách vẫn chuyển động thẳng về trước theo hướng cũ.
[imath]b/[/imath] Khi nhảy từ bậc cao xuống, chân ta bị gập lại vì khi nhảy xuống, bàn chân chạm đất đã dừng lại nhưng phần thân trên vẫn chuyển động đi xuống do quán tính
[imath]c/[/imath] Bút tắc mực, ta vẩy mạnh, bút lại có thể viết tiếp được vì theo quán tính mực chuyển động xuống đầu ngòi bút
[imath]d/[/imath] Khi cán búa lỏng, có thể làm chặt lại bằng cách gõ mạnh đuôi cán xuống đất vì khi đó, cán búa chạm đất đã dừng lại nhưng đầu búa theo quán tính vẫn tiếp tục chuyển động đi xuống làm cho búa chắc hơn.
[imath]e/[/imath] Đặt một cốc nước lên tờ giấy mỏng. Giật nhanh tờ giấy ra khỏi đáy cốc thì cốc vẫn đứng yên vì theo quán tính, cốc vẫn đứng yên như ban đầu mà chưa kịp chuyển động theo giấy.
| Tổng kết - Hai lực cân bằng là hai lực cùng đặt lên một vật, có cường độ bằng nhau, có phương nằm trên cùng một đường thẳng, chiều ngược nhau. - Dưới tác dụng của các lực cân bằng, một vật đang đứng yên sẽ tiếp tục đứng yên; một vật đang chuyển động sẽ tiếp tục chuyển động thẳng đều. Chuyển động này được gọi là chuyển động theo quán tính. - Khi có lực tác dụng, mọi vật không thể thay đổi vận tốc đột ngột được vì có quán tính. |
