Sử 10 Bài 14. Các quốc gia cổ đại trên đất nước Việt Nam

Võ Nguyễn Thu Uyên

Cựu Phụ trách nhóm Sử|CV nhiệt huyết|Cựu CN CLB Sử
Thành viên
20 Tháng ba 2017
4,208
12,673
991
Thành phố Hà Nội
Nghệ An
Học viện Ngân Hàng
[TẶNG BẠN] TRỌN BỘ Bí kíp học tốt 08 môn
Chắc suất Đại học top - Giữ chỗ ngay!!

ĐĂNG BÀI NGAY để cùng trao đổi với các thành viên siêu nhiệt tình & dễ thương trên diễn đàn.

1. Nhà nước Văn Lang - Âu Lạc

a) Cơ sở hình thành:
- Nguyên nhân:
Do nhu cầu trị thủy và chống ngoại xâm dẫn đến sự ra đời của nhà nước Văn Lang - Âu Lạc.
- Thời gian: Thiên niên kỷ I TCN đến thế kỷ I sau CN (đầu của cư dân văn hóa Đông Sơn):
- Kinh tế: Xuất hiện công cụ bằng đồng thau, bằng sắt:
+ Nông nghiệp: Trồng lúa nước tại châu thổ sông Hồng, sông Mã, sông Cả. Biết dùng sức kéo của trâu bò khá phát triển.
+ Săn bắt, chăn nuôi, đánh cá, làm nghề thủ công như đúc đồng, làm gốm.
+ Xuất hiện sự phân công lao động giữa nông nghiệp và thủ công nghiệp.
- Phân hóa xã hội: Từ sự chuyển biến về kinh tế dẫn đến sự thay đổi về xã hội:
+ Xuất hiện kẻ giàu, người nghèo từ thời Phùng Nguyên và phổ biến hơn thời Đông Sơn tuy chưa thật sâu sắc.
+ Các gia đình nhỏ theo chế độ phụ hệ ra đời

b) Cơ cấu tổ chức Nhà nước:
- Quốc gia Văn Lang:
+ Thời gian: VII - III TCN
+ Kinh đô: Bạch Hạc (Việt Trì - Phú Thọ).
+ Tổ chức nhà nước: Đứng đầu nhà nước là vua Hùng, vua Thục, giúp việc cho vua có các Lạc hầu, Lạc tướng. Cả nước chia làm 15 bộ do Lạc tướng đứng đầu. Ở các làng xã đứng đầu là Bồ chính.
=> Tổ chức bộ máy Nhà nước còn đơn giản và sơ khai.
- Quốc gia Âu Lạc:
+ Thời gian: III - II TCN.
+ Kinh đô: Cổ Loa (Đông Anh - Hà Nội).
+ Lãnh thổ mở rộng hơn. Tổ chức bộ máy Nhà nước chặt chẽ hơn.
+ Có quân đội mạnh, vũ khí tốt, thành Cổ Loa kiên cố, vững chắc.
=> Nhà nước Âu Lạc có bước phát triển cao hơn nhà nước Văn Lang.
c) Đời sống vật chất - tinh thần của người Việt Cổ:
- Đời sống vật chất:
+ Ăn: gạo tẻ, gạo nếp, thịt cá, rau củ.
+ Mặc: Nữ mặc áo, váy, nam đóng khố.
+ Nơi ở: Nhà sàn.
- Đời sống tinh thần:
+ Sùng bái thần linh, thờ cúng tổ tiên.
+ Tổ chức cưới xin, ma chay, lễ hội.
+ Có tập quán nhuộm răng đen, ăn trầu, xăm mình, dùng đồ trang sức.
=> Đời sống vật chất tinh thần của Người Việt cổ khá phong phú, hòa nhập với tự nhiên.​

2. Quốc gia cổ Chăm - pa:

a) Nguyên nhân hình thành:
- Ở ven biển miền Trung và Nam Trung Bộ trên cơ sở văn hóa Sa Huỳnh.
- Nhà Hán đặt quận Nhật Nam, chia thành 5 huyện (từ Hoành Sơn đến Quảng Nam); huyện Tượng Lâm xa nhất (Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định).
- Đến cuối thế kỷ II, Khu Liên lãnh đạo nhân dân Tượng Lâm giành độc lập từ tay nhà Hán, Khu Liên lên làm vua, đặt tên nước là Lâm Ấp.
- Các vua Lâm Ấp mở rộng lãnh thổ từ sông Gianh (Quảng Bình) đến Bình Thuận và đổi tên nước là Cham-pa.
b) Kinh tế - chính trị:
+ Kinh tế

- Nông nghiệp trồng lúa.
- Biết sử dụng công cụ sắt, sức kéo của trâu bò, dùng guồng nước trong sản xuất.
- Nghề thủ công, khai thác lâm thổ sản phát triển và kĩ thuật xây tháp đạt tới trình độ rất cao: dệt, đồ trang sức, vũ khí bằng kim loại, đóng gạch và xây dựng khu Thánh địa Mỹ Sơn.
+ Chính trị:
- Theo thể chế quân chủ, trong đó vua nắm mọi quyền hành về chính trị, kinh tế, tôn giáo.
- Giúp việc có tể tướng và các đại thần.
- Cả nước chia thành 4 khu vực hành chính lớn: châu xuống huyện, làng.
- Kinh đô ở Sin-ha-pu-ra (Quảng Nam), rồi In- đra-pu-ra (Quảng Nam), dời đến Vi-giay-a (Chà Bàn - Bình Định).
c) Văn hóa - xã hội:
+ Văn hóa:

- Chữ viết bắt nguồn từ chữ Phạn.
- Theo đạo Hin-đu và Phật Giáo.
- Ở nhà sàn, ăn trầu cau, hỏa táng người chết.
+ Xã hội: Bao gồm: Tầng lớp quý tộc, dân tự do, nông dân lệ thuộc và nô lệ.
- Thế kỷ X - XV phát triển, sau đó suy thoái và là một bộ phận của lãnh thổ, cư dân và văn hóa Việt Nam.​

3. Quốc gia cổ Phù Nam:

a. Nguyên nhân hình thành:
- Hình thành tại châu thổ sông Cửu Long (An Giang, Kiên Giang, Đồng Tháp, Bình Dương, Tây Ninh, Đồng Nai, TP. Hồ Chí Minh)
- Trên cơ sở văn hóa Óc Eo, cách ngày nay 1500 đến 2000 năm (nguồn gốc là văn hóa Đồng Nai).
- Là một quốc gia phát triển ở Đông Nam Á (thế kỷ III-V), có tiếng nói thuộc ngữ hệ Tam Đảo, thể chế quân chủ do vua đứng đầu nắm mọi quyền hành.
b. Kinh tế: Sản xuất nông nghiệp, làm nghề thủ công, đánh cá và buôn bán.
c. Văn hóa - xã hội:
- Nơi ở: nhà sàn.
- Tín ngưỡng: Theo đạo Phật và đạo Hinđu.
- Nghệ thuật: ca, múa, nhạc.
- Xã hội phân hóa giàu nghèo: Tầng lớp quý tộc, bình dân và nô lệ.
- Cuối thế kỷ VI, quốc gia cổ Phù Nam suy yếu và bị Chân Lạp thôn tính.​
 
Top Bottom