văn 9

L

lililovely

sưu tầm

Trong Truyện Kiều của Nguyễn Du , đoạn nói về tâm trạng của Thúy Kiều ở lầu Ngưng Bích vẫn được người đọc xưa nay coi là một trong những đoạn thơ tuyệt vời về nghệ thuật tả cảnh và tả tình. Thế nhưng cái hay của cả đoạn thơ như ngưng đọng lại trong những câu thơ cuối cùng, ở bốn bức tranh :
Buồn trông cửa bể chiều hôm,
Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa?
Buồn trông ngọn nước mới sa,
Hoa trôi man mác biết là về đâu ?
Buồn trông nội cỏ dàu dàu,
Chân mây mặt đất một màu xanh xanh.
Buồn trông gió cuốn mặt duềnh,
Ầm ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi.
Tám câu thơ trên là cảnh nhưng thực sự là tình, Nguyễn Du tả cảnh nhưng thực sự là tả tình.
Bốn bức tranh đều được nhà thơ khởi đầu bằng hai tiếng "buồn trông" nghĩa là nỗi buồn đã ssẵn tự trong lòng trước khi nhìn vào cảnh và ngắm cảnh cùng với nỗi buồn ấy, vừa ngắm vừa buồn, càng ngắm càng buồn, càng buồn càng ngắm. Nói như thế thật là hợp lý, thật đúng với tâm trạng Thúy Kiều lúc này. Vì sao vậy ? Vì nỗi buồn của Kiều là nỗi buồn lớn, không phải là một nỗi buồn thoáng vqua vì một duyên cớ chốc lát, mà là nỗi buồn đeo đẳng suốt cả đời người. Quả thạt, trong suốt phần đầu của Truyện Kiều, chưa bao giờ Kiều buồn như lúc này, bởi chưa bao giờ Kiều kịp có lúc để nhìn vào chuyện buồn của mình, ngẫm cho kỹ, thấm cho sâu về chuyện buồn ấy. Xa Kim Trọng, phải bán mình chuộc cha, Kiều chỉ kịp đau đớn. Nhưng gia biến nặng nề, nỗi đau của cha, nỗi đau của mẹ, nỗi buồn của các em, những điều ấy đòi hỏi Kiều phải đứng vững, tạm quên mình đi để giải quyết việc nhà cho trọn đạo một người con, một người chị. Phải rời gia đình, cùng Mã Giám Sinh ra đi, trong nỗi buồn vì không vẹn tình với Kim Trọng, Kiều có niềm an ủi đã cứu được gia đình. Vừa đến Lâm Tri, bước vào nhà mụ Tú Bà, chưa kịp hồi sức sau một chặng đường dài "Vó câu khấp khểnh, bánh xe gập ghềnh " , Kiều đã hoảng hốt vì quang cảnh nhà mụ, Kiều gặp ngay một trận "tam bành" của con mụ buôn thịt người ác độc ấy. Có lẽ Kiều đã đau, đã nhục,đã căm hờn,nhưng chưa kịp buồn.
 
L

lililovely

sưu tầm 2

Có 1 nhà thơ mà người dân Việt Nam không ai là không yêu mến, kính phục. Có 1 truyện thơ mà đã hơn 2 thế kỉ qua, không mấy người dân Việt Nam là không thuộc vài đoạn hay nhiều câu. “Đoạn trường tân thanh” của đại thi hào Nguyễn Du đã trở thành niềm tự hào của dân tộc, đỉnh cao của nền văn học trung đại Việt Nam và nền văn học thế giới. 1 trong những thành công của “Truyện Kiều” mà không ai có thể phủ nhận là nghệ thuật tả cảnh ngụ tình, thông qua cảnh thiên nhiên để miêu tả tâm lí nhân vật sắc sảo như Nguyễn Du.
Buồn trông cửa bể chiều hôm
Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa.
Buồn trông ngọn nước mới sa
Hoa trôi man mác biết là về đâu?
Buồn trong nội cỏ rầu rầu
Chân mây mặt đất một màu xanh xanh.
Buồn trông gió cuốn mặt duềnh
ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi.
ở 8 câu thơ cuối trong đoạn trích “Kiều ở lầu Ngưng Bích”, nhà thơ đã dựng lên một bức tranh tâm trạng đầy xúc động của Thúy Kiều qua nhiều cung bậc khác nhau. Một mình giữa không gian mênh mông, Kiều thấy bơ vơ quá! Cảnh vật rợn ngợp bị xé lẻ, chia cắt đẩy nỗi cô đơn của Kiều lên đến đỉnh điểm. Cảnh vật đó được nhìn qua tâm trạng đau đớn, ê chề của nàng. Trong hoàn cảnh cô đơn tội nghiệp đó, nỗi nhớ nhà lại cồn cào mạnh mẽ.
Buồn trông cửa bể chiều hôm
Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa.
Câu thơ tả cảnh biển khơi mênh mông. Trong ánh nắng đang dần lịm tắt, 1 cánh buồm thấp thoáng, lẻ loi khi ẩn khi hiện nơi chân trời xa xôi trong buổi chiều hôm gợi lên cảnh xa vắng. Sự lẻ loi, đơn chiếc của cánh buồm cũng chính là thân phận bơ vơ của Kiều nơi “góc bể chân trời”. Nhìn cánh buồm thấp thoáng, khát khao được đoàn tụ với gia đình trỗi dậy trong nàng nhưng liền tắt ngấm ngay sau đó. Bởi cánh buồm chỉ “thấp thoáng” “xa xa”... mà thôi.
Chiều chiều ra đứng bờ sông
Muốn về quê mẹ mà không có đò.
Kiều đang đứng trước biển nhìn về phương trời xa với một nỗi khao khát. “Buồn trông...” âm điệu lời thơ sao mà buồn và có cái gì thật rã rời! Nỗi buồn ấy như nhân lên khi Kiều nhìn cánh hoa trôi nổi, bập bềnh.
Buồn trông ngọn nước mới sa
Hoa trôi man mác biết là về đâu?
Thuyền trôi trong vô định, đoá hoa cũng vậy, chẳng “biết là về đâu?” Nhìn cánh hoa lang thang trôi dạt, nàng càng buồn hơn cho thân phận của mình cũng bèo bọt lênh đênh, vô định, nhỏ nhoi và tội nghiệp không có nơi để về. ”? Một mình lạc lõng giữa chốn đất khách quê người, không biết đâu là quê nhà - nơi những người thân ngày ngày ngóng trong, chờ đợi mình. Hình ảnh “hoa trôi man mác” gợi lên một nỗi buồn đau sao mà xót xa thế!
 
Top Bottom