{Văn 8}Ca dao tục ngữ có từ ngữ địa phương

[babie_cuibap]

Mẹ Suốt (Tố Hữu)


Lặng nghe mẹ kể ngày xưa
Chang chang cồn cát nắng trưa Quảng Bình
Mẹ rằng: Quê mẹ Bảo Ninh
Mênh mông sông biển, lênh đênh mạn thuyền
Sớm chiều, nước xuống triều lên
Cực thân từ thuở mới lên chín mười
Lớn đi ở bốn cửa người
Mười hai năm lẻ, một thời xuân qua
Lấy chồng, cũng khổ con ra
Tám lần đẻ, mấy lần sa, tội tình!
Nghĩ mà thương mẹ cha sinh
Thương chồng con lại thương mình xót xa
Bây chừ sông nước về ta
Đi khơi đi lộng, thuyền ra thuyền vào
Bây giờ biển rộng trời cao
Cá tôm cũng sướng, lòng nào chẳng xuân!
Ông nhà theo bạn "xuất quân"
Tui nay cũng được vô chân "sẵn sàng"
Một tay lái chiếc đò ngang
Bến sông Nhật Lệ, quân sang đêm ngày
Sợ chi sóng gió tàu bay
Tây kia mình đã thắng, Mỹ này ta chẳng thua!
Kể chi tuổi tác già nua
Chống chèo xin cứ thi đua đến cùng![/COLOR]
Ngẩng đầu, mái tóc mẹ rung
Gió lay như sóng biển tung, trắng bờ...
Gan chi gan rứa, mẹ nờ?
Mẹ rằng: Cứu nước mình chờ chi ai?
Chẳng bằng con gái, con trai
Sáu mươi còn một chút tài đò đưa
Tàu bay hắn bắn sớm trưa
Thì tui cứ việc sớm trưa đưa đò...
Ghé tai mẹ, hỏi tò mò:
Cớ răng ông cũng ưng cho mẹ chèo?
Mẹ cười: Nói cứng, phải xiêu
Ra khơi ông còn dám, tui chẳng liều bằng ông!
Nghe ra, ông cũng vui lòng
Tui đi, còn chạy ra sông dặn dò:
"Coi chừng sóng lớn, gió to
Màn xanh đây mụ, đắp cho kín mình!"
Vui sao, câu chuyện ơn tình
Nắng trưa cồn cát Quảng Bình cũng say...
Cái này ở miền Trung!

mình là người miền Trung chính gốc (xuất xứ cố đô Huế đàng hoàng nghe) có chi (gì) cứ việc hỏi. Mình mới tham gia, mong mọi người ủng hộ
Mình xin giải thích một số từ trong bài thơ trên:
1) đẻ=sinh
ngày ni mẹ tao đẻ = hôm nay mẹ tao sinh
2) chừ = bây giờ
Chừ tao mắc việc rồi = chừ tao bận việc rồi
3) tui = tao, mình, tớ.... chỉ cách xưng hô của người nói
4) vô = vào
Mi vô đây tao dặn nè = Mi vào đây tao dặn nè
5) rứa = thế, vậy...
Rứa à? = Thế à? ; Rứa răng nữa? = Vậy sao nữa?
6) nờ = nhé
mẹ nờ, cho con đi chơi nờ = mẹ nhé, cho con đi chơi nhé (chỉ cách nịnh nọt)
7) răng = sao
Chừ mi tính răng? = Bây giờ mày tính sao?
8) ưng = thích, yêu thích
Mi ưng cái nớ không? = Mày thích cái đó không?
9) chi = gì
Gan chi gan rứa = gan gì gan thế
Có gì không hiểu thì hỏi nhá! Có cần bài tập để chuyển từ câu nói của miền Trung sang miền Bắc hoặc miền Nam thì liên hệ nha!
Sẵn sàng giúp đỡ!

 

[congnm]

Có ai có ca dao tục ngữ về tỉnh Phú Thọ không? Giúp mình cái! Thanks nhiều!

 

[il0v3g6b0ng_9704]

Có ai bjt 20 câu tục ngữ về kinh nghiệm sản xuất và các câu tục ngữ của một số địa phương h0k?Zúp em vs!!!!!!!!!!!

 

[pro007]

Các bạn có biết các câu ca dao tục ngữ về tỉnh Quảng Ninh ko?
Giúp tớ nha các bạn!

 

[tien_deptrai0705]

Anh đi anh nhớ quê nhà
Nhớ canh rau muống, nhớ cà dầm tương.

 

[tien_deptrai0705]

Ai về Bích La Đông khỏi lòng đau xót ruột
Ai về An Hoà khỏi hậm hực thù Tây

 

[tien_deptrai0705]

Thân em như cá trong lờ
Hết phương vùng vẫy không biết nhờ nơi đâu.@};-

 

[01688026698]

ai bít câu ca dao tục ngữ nói về Danh nhân hà nọ
i

 

[thuyhoa17]

ai bít câu ca dao tục ngữ nói về Danh nhân hà nọ
i

- Thăng Long, Hà Nội đô thành
Nước non ai vẽ nên tranh họa đồ
Cố đô rồi lại tân đô
Nghìn năm văn vật bây giờ vẫn đây

- Ai về đến huyện Đông Anh
Ghé thăm phong cảnh Loa Thành Thục Vương
Cổ Loa hình ốc khác thường
Trải bao năm tháng nẻo đường còn đây

- Nhất cao là núi Ba Vì
Thứ ba Tam Đảo, thứ nhì Độc Tôn

- Vải Quang, húng Láng, ngổ Đầm
Cá rô đầm Sét, sâm cầm Hồ Tây.

- Ai về Hà Nội, ngược nước Hồng Hà
Buồm giong ba ngọn vui đà nên vui.

- Sông Tô nước chảy quanh co
Cầu Đông sương sớm, quán Giò trăng khuya...

- Nước sông Tô vừa trong vừa mát
Em ghé thuyền đỗ sát thuyền anh
Dừng chèo muốn tỏ tâm tình
Sông bao nhiêu nước thương mình bấy nhiêu.

- Rủ nhau xem cảnh Kiếm hồ
Xem cầu Thê Húc, xem chùa Ngọc Sơn
Đài Nghiên, Tháp Bút chưa mòn
Hỏi ai gây dựng nên non nước này?

 

[thuyhoa17]

Các bạn có biết các câu ca dao tục ngữ về tỉnh Quảng Ninh ko?
Giúp tớ nha các bạn!

- Hồng Gai có núi Bài Thơ
Có hang Đầu Gỗ, có chùa Long Tiên.

- Đồn Cẩm Phả sơn hà bát ngát
Huyện Hoành Bồ đồi cát mênh mông
Ai ơi, đứng lại mà trông
Kìa khe nước độc, nọ ông hùm già
Việc gì mà rủ nhau ra
Làm ăn cực khổ nghĩ mà tủi thân.

 

[yoona_7a]

ai giúp tớ tìm 2o câu ca dao tục ngữ về tỉnh quảng ninh đii!! cần lắm!!!!!!!!

 

[phuong_vib]

ai giup e tim may cau ca dao co tu ngu dia phuong voi

 

[azuredragonzx]

Má ơi đừng bỏ con xa
Chiu kêu vượn hú biết nhà má đâu )

 

[petruckute97]

1 vài câu tục ngữ về quảng ninh nè bạn, kham khảo chút nhé:

1)- Cọp dữ Mông Dương.Nước độc Hà Tu.
Ra đây bụng ỏng,mặt phù chân sâu.
( Hà Tu là vùng mỏ ở tỉnh Quảng Ninh.Chứng chân sâu đi kèm với bệnh sốt rét thấy ở vùng Quảng Ninh và ở nhiều nơi khác là chứng lở loét nổi tiếng vì khó trị nên mới được gọi là chứng sâu Quảng ).
2)- Hồng Gai có núi Bài Thơ
Có hang Đầu Gỗ, có chùa Long Tiên.
- Đồn Cẩm Phả sơn hà bát ngát
Huyện Hoành Bồ đồi cát mênh mông
Ai ơi, đứng lại mà trông
Kìa khe nước độc, nọ ông hùm già
Việc gì mà rủ nhau ra
Làm ăn cực khổ nghĩ mà tủi thân
- Cái cân có quỷ có ma
Gạo vào một lối, gạo ra một đường
Thẻ tôi ba mươi sáu kí rõ ràng
Về nhà khảo lại chỉ còn mười lô.
( Ca dao vùng mỏ )
( Cái cân cân gạo của bọn nhà thầu đất mỏ )
- Bảo không đi không biết Bàng Gianh
Đi ra cái áo một manh không còn
Bảo không đi không biết Hồng Gai
Đi ra cái khố một phai mà về.
( Ca dao vùng mỏ )
( Các địa danh thuộc tỉnh Quảng Ninh, tên các mỏ than ).

1) Chưa đi chưa biết Cửa Ông
Đến đây mới biết đường không lối về.
2) Khu Bò Đái sương khô rải rác
Bến Lò vôi mấy xác bềnh bồng
Lạc loài bể khổ mênh mông
Thân vò xơ xác lênh đênh chết mòn.
3) Ai đi Uông Bí, Vàng Ranh
Má hồng để lại, má xanh mang về.
Ăn cơm với cá mòi he
Lấy chồng Cẩm Phả đun xe suốt ngày.
à còn câu nữa: Trai Hòn Gai, gái Cẩm Phả (đáo để lắm)
Đồn rằng Cẩm Phả vui thay
Bước ra đến mỏ trông ngay lên tầng
Xin được gánh nước đã mừng
Tôi xin ông sếp ông đừng ghẹo tôi
Ông sếp mới nói một lời:
Nếu không cho ghẹo thì thôi, trở về!

 

[petruckute97]

Đất Quảng Nam chưa mưa đà thấm
Rượu hồng đào chưa nhấm đà say
Bạn về nằm nghĩ gác tay
Hỏi nơi mô ơn trọng nghĩa dày bằng ta
Đất Quảng Nam chưa mưa đà thấm
Rượu hồng đào chưa nhấm đà say.
Chàng đi mô đã mấy hôm rày
Phòng văn vắng vẻ, sách bày cho ai ?

Đời mô cơ cực như ri
Đồng Khánh ở giữa, Hàm nghi hai đầu

Ai mô mộ cảnh ưa thiền
Lòng trần dũ sạch nhơn nhơn (duyên) ra về

Đôi ta như chỉ xe đôi
Khi săn săn rứa, khi lơi lơi chùng

Anh nói với em
Như rựa chém xuống đá
Như rựa cắt xuống đất
Như mật rót vào tai
Bây chừ anh đã nghe ai
Bỏ em giữa chốn thuyền chài rứa ri

Em chưa có chồng chân rời tay rảnh
Em có chồng rồi một cảnh hai quê
Nói ra cam khổ nhiều bề bạn ơi
Phải răng chịu rứa cho rồi
Gạo trút vô nồi không lẽ trút ra
Xưa kia quyền mẹ với cha
Bây giờ có lẽ người ta nắm quyền
Vợ với chồng là nghĩa bá niên
Bạn biểu ta phân chiếc đũa, đồng tiền sao nên





Từ ngữ địa phương chủ yếu trong đoạn trên là các từ phương ngữ Trung Bộ : "mô", "tê", "răng"," rứa"....

Về nghĩa:

Mô - Tê - Răng - Rứa
Đâu - Kia - Sao - Thế
Bạn đã biết chưa ?

Với những từ địa phương này, tùy trường hợp mà bạn có thể có những cách hiểu khác nhau. Tuy nhiên, nghĩa thông thường của những từ này là:
mô=đâu, nào
tê=kia
răng=sao
rứa=vậy, thế
Ví dụ:
"Anh đi mô rứa?" có thể hiểu là "Anh đi đâu vậy?"
"Khi mô thì về rứa?" có thể hiểu là "Khi nào thì về vậy?" hoặc "Khi nào thì về thế?"
"Răng rứa?" có thể hiểu là "Sao vậy?"
"ngày tê" có thể hiểu là "ngày kia"
...

 

[ngocmai1997]

tìm ca dao tục ngữ có từ địa phương

giúp mình tìm các câu ca dao tục ngữ có từ địa phương với mình sắp phải làm bài kt rùi
cảm ơn các bạn trước nha!

 

[ngongiothansau]

các a chị cho em mấy câu thơ ca có sử dụng từ ngữ chỉ người có quan hề ruột thịt hoặc thân thích được ko ạ??? em xin ths trước nha

 

[ngongiothansau]

a chị cũng tìm hộ e lun một số từ ngữ chỉ người có qhe ruột thịt có từ ngữ địa phương nha. e ths nhìu

 

[deltafoce11]

Chồng chèo thì vợ cũng chèo
Hai đứa cùng nghèo lại đụng với nhau.

Thân em như cá trong lờ
Hết phương vùng vẫy không biết nhờ nơi đâu.

Anh than một tiếng nát miễu xiêu đình
Cây huệ kia đang xanh lại héo, cá ở ao huỳnh vội xếp vi.

Anh thương em,
Thương lún, thương lụn,
Thương lột da óc,
Thương tróc da đầu,
Ngủ quên thì nhớ,
Thức dậy thì thương

Anh về em nắm vạt áo em la làng
Phải bỏ chữ thương chữ nhớ giữa đàng cho em.

Anh tưởng giếng sâu anh nối sợi dây cụt
Ai dè giếng cạn nó hụt sợi dây
Qua tới đây không cưới được cô hai mày
Qua chèo ghe ra biển đợi nước đầy qua chèo trở vô.

 

[deltafoce11]

- Cho dù cha mắng mẹ treo
Em không bỏ hội chùa keo hôm rằm.
- Ngại gì một nỗi xa đàng
Bác mẹ chưa biết họ hàng chưa hay.
Anh có lòng thương chờ đợi ít ngày,
Được phép mẹ thầy, anh hãy vãng lai.
Trước răng sao rứa không sai.
- Em về thưa mẹ cùng thầy,
Cho anh cưới tháng này anh ra.
Anh về thưa mẹ cùng cha,
Bắt lợn sang cưới, bắt gà sang cheo.
- Ân cha nghĩa mẹ chưa đền,
Bậu mong ôm gối cuốn mền theo ai ?
- Con cá lăn lốc bờ tường
Thầy tôi muốn lấy một người ngoài Nga
Ai làm cho mẹ tôi già
Lưng eo, vú dếch cho cha tôi buồn ?
- Đồng Đăng có phố Kỳ Lừa
Có nàng Tô Thị, có chùa Tam Thanh
Ai lên Xứ Lạng cùng anh
Bõ công bác mẹ sinh thành ra em.
- Ngó lên trời, trời cao lồng lộng
Ngó xuống đất, đất rộng mênh mông
Biết răng chừ cá gáy hoá rồng
Đền ơn thầy mẹ ẵm bồng ngày xưa.
- Đi đây ai vợ ai chồng
Ai cá dưới nước ai rồng trên mây ?
Đi đây ai tớ ai thầy?
Ai hòn đá tảng ai cây ngô đồng ?
- Mẹ tôi sinh một mình tôi
Tôi ở nhà người chịu đắng chịu cay !
Đắng cay thì mặc đắng cay
Tôi ở năm ngoái năm nay tôi về
Gĩa ơn cái rổ cái sề
Tao chẳng ở được tao về nhà tao
Gĩa ơn cái cọc cầu ao
Nửa đêm gà gáy có tao có mày !
- Ru em em théc cho muồi
Để mẹ đi chợ mua vôi ăn trầu
Mua vôi chợ quán chợ Cầu
Mua cau Nam Phổ, mua trầu chợ Dinh.
(théc : ngủ; muồi ; say )