Sử TẠI SAO THIÊN TỬ CHẾT LẠI GỌI LÀ BĂNG?

Thái Minh Quân

Cựu Cố vấn Lịch sử | Cựu Chủ nhiệm CLB Lịch sử
Thành viên
29 Tháng mười 2018
3,304
4,365
561
TP Hồ Chí Minh
THCS Nguyễn Hiền
[TẶNG BẠN] TRỌN BỘ Bí kíp học tốt 08 môn
Chắc suất Đại học top - Giữ chỗ ngay!!

ĐĂNG BÀI NGAY để cùng trao đổi với các thành viên siêu nhiệt tình & dễ thương trên diễn đàn.

Chữ “băng” 崩 có nghĩa là núi lở. Ở Tả truyện – Thành Công ngũ niên 左傳 - 成公五年 có ghi:
梁山崩
''Lương sơn băng''
(Núi Lương sạt lở)
- Chữ “băng” 崩 còn dùng với ý nghĩa trừu tượng, biểu thị “băng hội” 崩潰 (tan vỡ, sụp đổ). Trong Tả truyện - Ẩn Công nguyên niên 左傳 - 隱公元年:
不義不暱, 厚將崩
''Bất nghĩa bất nật, hậu tương băng''
(Đối với quốc quân bất nghĩa, đối với huynh trưởng không thân, cho dù thế lực có hùng hậu, cũng sẽ sụp đổ)
Ở Luận ngữ - Quý thị 論語 - 季氏:
邦分崩離析而不能守也
''Bang phân băng li tích nhi bất năng thủ dã''
(Nước sụp đổ, chia rẽ mà không biết bảo vệ)
- Dẫn đến nghĩa chết, đặc biệt chỉ thiên tử. Ở Chiến Quốc Sách – Triệu Sách tam 戰國策 - 趙策三 có ghi:
周烈王崩
''Chu Liệt Vương băng''
-Xét: dùng “băng” 崩 để chỉ thiên tử chết, rõ ràng đây là một loại tỉ dụ. Cho nên trong Chiến Quốc Sách – Triệu Sách戰國策 - 趙策 khi cáo phó Chu Liệt Vương băng có nói:
天崩地坼, 天子下席
''Thiên băng địa sách, thiên tử hạ tịch''
((Thiên tử băng cũng như) Trời sụp đất lở, vị thiên tử mới nối ngôi phải nằm chiếu cỏ, ở nhà lá)
-Xúc Chiệp 觸讋 cũng nói với Triệu Thái Hậu rằng:
一旦山陵崩, 長安君何以自託於趙?
Nhất đán sơn lăng băng, Trường An Quân hà dĩ tự thác ư Triệu?
(Mai kia khi sơn lăng sụp đổ, Trường An Quân biết lấy gì mà gởi thân ở nước Triệu?)
(Triệu Thái Hậu không phải là thiên tử, nhưng lúc bấy giờ Chu thiên tử không có quyền, Triệu Thái Hậu là chủ của một nước, cho nên dùng “sơn lăng” để tỉ dụ)

inbound7176349401478584918.jpg

Trích nguyên tác Trung văn trong CỔ ĐẠI HÁN Ngữ (古代漢語) (tập 1), Chủ biên: Vương Lực 王力, Trung Hoa thư cục, 1998

Nguồn: tôn gia - sĩ tộc
 
  • Like
Reactions: Kuro-chan
Top Bottom