L
lifeisgray
[TẶNG BẠN] TRỌN BỘ Bí kíp học tốt 08 môn
Chắc suất Đại học top - Giữ chỗ ngay!!
ĐĂNG BÀI NGAY để cùng trao đổi với các thành viên siêu nhiệt tình & dễ thương trên diễn đàn.
Chào mọi người, kì thì đại học lại sắp đến. Khoảng thời gian tham gia diễn đàn gần đây, mình nhận thấy có rất nhiều bạn hỏi bài tập, tuy đã được giải đáp nhưng do thời gian của mọi người có hạn nên không thể nào trình bày quá chi tiết.
Lần này mình sẽ cố gắng tổng kết một số vấn đề khá quan trọng để giải bài tập sinh học nhưng mà nhiều bạn giỏi sinh học cũng như nhiều giáo viên đã mặc định những điều này (và cũng không trình bày ra) nên khiến cho nhiều bạn khác không thể nào hiểu nổi.
Đồng thời, nếu ghi nhớ những mặc định này sẽ giúp bạn nhạy hơn khi đề bài có một dữ liệu nào đó mà ta không thể giải theo cách cũ được.
Một dạng "mặc định" khá quan trọng là thông tin về bệnh mình đã từng tổng kết. Nhưng do nó được đóng góp từ những thành viên "khủng" nên nếu ghi nhớ thì các bạn cần tự xem sách, tổng kết, phân loại những gì cần nhớ. Các bạn có thể tham khảo ở link http://diendan.hocmai.vn/showthread.php?t=147504
Số lượng cá thể lớn
: một trong những cở sở để "tính theo lý thuyết" là số lượng cá thể lớn, sinh sản nhiều .... Cách đây khoảng 2 năm, từng có một nhóm các bạn giải bài theo cách tính tổng tỉ lệ mỗi kiểu gen ở P, F1, F2, .... Fn khi đề yêu cầu tính tỉ lệ của "quần thể" sau n thế hệ. Một quần thể tại 1 thời điểm tất nhiên sẽ có các cá thể của nhiều thế hệ. Nếu P có a cá thể, ứng với mỗi cặp sinh ra 2n cá thể, vậy F1 sẽ có a.n cá thể, với n rất lớn thì bằng cách lấy giới hạn, ta có thể thấy rằng a.(n+1)~a.n ... và cho dù tỉ lệ KG P và F1 khác nhau bao nhiêu thì số lượng cá thể của F1 cũng rất lớn so với P. Vì vậy, dù đề yêu cầu tính "sau 1 thế hệ" thì ta vẫn tính theo F1.
Khái niệm cân bằng : Khi ta học, nếu như không có gì lạ, ta sẽ hiểu cân bằng ở đây là cân bằng theo định luật H-V. (Tuy nhiên, quần thể cân bằng di truyền là quần thể có thành phần kiểu gen ổn định qua các thế hệ.)
Hoán vị gen ở ruồi giấm : hoán vị gen chỉ xảy ra ở ruồi cái, không xảy ra ở ruồi đực. Nhiều bạn cho rằng đó là do sách trình bày cặp NST giới tính. Nhưng thực tế sách trình bày bao gồm cặp số 2 và cặp giới tính.
Claifento có kiểu gen XXY : do sách chỉ giới thiệu dạng này nên ta cũng chỉ nên hiểu như vậy, tuy nhiên thực tế thì thì đặc trưng của bệnh nhân Claifento là nam có thừa nhiễm sắc thể giới tính X. Vậy nên thường đề sẽ cho thêm dữ liệu của bố mẹ.
Hội chứng Đao là 3 NST 21 : vấn đề này cũng được trình bày ở trong sách, tuy nhiên có trường hợp là NST số 4 mang một phần của NST số 21. Vì vậy, đề nếu có sẽ giới hạn "không có đột biến cấu trúc NST".
Mức độ phổ biến của đột biến : 2 trường hợp trên cũng là ví dụ về mức phổ biến. Gần đây có bạn hỏi về bài tập của thầy Quang Anh (mình không có học thầy), sau khi xem đáp án mình nhận ra rằng nó dựa vào mức phổ biến. Ví dụ: cá thể có bộ NST ít hơn 2 chiếc so với bộ NST của loài thì: 2n-1-1 (xác xuất theo lý thuyết khoảng n-1/n) phổ biến hơn 2n-2 (xác suất theo lý thuyết khoảng 1/n). Không rõ thầy giải bài thế nào nhưng mình tin nó cũng có cơ sở từ tính phổ biến. Khi làm bài, nếu nhìn thấy các đáp án đều có thể, bạn nên xem xét tới vấn đề này.
Không thấy, nói không có ở quần thể : "Giả sử" Việt Nam không phát hiện người bị bạch tạng, nếu như không xảy ra đột biến, thì ta xem như không có gen bạch tạng ở Việt Nam
.
Không thấy, nói không biết ở phả hệ Chẳng hạn, nếu ta chỉ có dữ liệu rằng một cặp vợ chồng có kiểu hình bình thường sinh ra 10 người con có kiểu hình bình thường. Hỏi cặp vợ chồng kia có mang alen gây bạch tạng hay không? --> Không biết. Nếu như ta có thể xác định được ông bà nội ngoại đều là dị hợp thì ta cũng chỉ có thể giới hạn khả năng để cả 2 đều là thể mang.
Các tính trạng trên đậu Hà Lan của Menden là các tính trạng phân li độc lập : trên thực tế, có tính trạng Menden đề cập lại cùng trên 1 NST nhưng gần như luôn xảy ra hoán vị gen
Công thức tính số liên kết giữa các nu 1 mạch là N-1 : sẽ là vấn đề nếu như bạn gặp phải các phân tử vòng nhỏ, khi đó số liên kết=số nu.
Khi tính nu của gen, mARN ta dựa vào cơ sở của chuỗi polypeptide : Theo đó, chiều dài gen=chiều dài mARN=10,2.(n+2) với n là số aa của chuỗi poplypeptide hoàn chỉnh.
Trao đổi chéo đơn là trao đổi chéo tại 1 điểm Trao đổi chéo kép là trao đổi chéo tại 2 điểm Mình vẫn thắc mắc, chẳng hạn như ABDE/abde chỉ xảy ra hoán vị giữa B,b thì sẽ gọi là đơn hay kép.
P/S: Tất nhiên, nếu như đề có thông tin khác, ta phải làm bài dựa theo thông tin mới đó. Những mặc định này có thể đúng, có thể sai, tuy nhiên những điều này là từ quan niệm từ trước đến nay, những phát hiện mới có thể sẽ chỉ ra sai sót trong những điều này. Nhưng vấn đề là đến bao giờ mới được cập nhật.
Các bạn có thắc mắc gì xin hãy liên hệ box cá nhân.
Lần này mình sẽ cố gắng tổng kết một số vấn đề khá quan trọng để giải bài tập sinh học nhưng mà nhiều bạn giỏi sinh học cũng như nhiều giáo viên đã mặc định những điều này (và cũng không trình bày ra) nên khiến cho nhiều bạn khác không thể nào hiểu nổi.
Đồng thời, nếu ghi nhớ những mặc định này sẽ giúp bạn nhạy hơn khi đề bài có một dữ liệu nào đó mà ta không thể giải theo cách cũ được.
Một dạng "mặc định" khá quan trọng là thông tin về bệnh mình đã từng tổng kết. Nhưng do nó được đóng góp từ những thành viên "khủng" nên nếu ghi nhớ thì các bạn cần tự xem sách, tổng kết, phân loại những gì cần nhớ. Các bạn có thể tham khảo ở link http://diendan.hocmai.vn/showthread.php?t=147504
Khái niệm cân bằng : Khi ta học, nếu như không có gì lạ, ta sẽ hiểu cân bằng ở đây là cân bằng theo định luật H-V. (Tuy nhiên, quần thể cân bằng di truyền là quần thể có thành phần kiểu gen ổn định qua các thế hệ.)
Hoán vị gen ở ruồi giấm : hoán vị gen chỉ xảy ra ở ruồi cái, không xảy ra ở ruồi đực. Nhiều bạn cho rằng đó là do sách trình bày cặp NST giới tính. Nhưng thực tế sách trình bày bao gồm cặp số 2 và cặp giới tính.
Claifento có kiểu gen XXY : do sách chỉ giới thiệu dạng này nên ta cũng chỉ nên hiểu như vậy, tuy nhiên thực tế thì thì đặc trưng của bệnh nhân Claifento là nam có thừa nhiễm sắc thể giới tính X. Vậy nên thường đề sẽ cho thêm dữ liệu của bố mẹ.
Hội chứng Đao là 3 NST 21 : vấn đề này cũng được trình bày ở trong sách, tuy nhiên có trường hợp là NST số 4 mang một phần của NST số 21. Vì vậy, đề nếu có sẽ giới hạn "không có đột biến cấu trúc NST".
Mức độ phổ biến của đột biến : 2 trường hợp trên cũng là ví dụ về mức phổ biến. Gần đây có bạn hỏi về bài tập của thầy Quang Anh (mình không có học thầy), sau khi xem đáp án mình nhận ra rằng nó dựa vào mức phổ biến. Ví dụ: cá thể có bộ NST ít hơn 2 chiếc so với bộ NST của loài thì: 2n-1-1 (xác xuất theo lý thuyết khoảng n-1/n) phổ biến hơn 2n-2 (xác suất theo lý thuyết khoảng 1/n). Không rõ thầy giải bài thế nào nhưng mình tin nó cũng có cơ sở từ tính phổ biến. Khi làm bài, nếu nhìn thấy các đáp án đều có thể, bạn nên xem xét tới vấn đề này.
Không thấy, nói không có ở quần thể : "Giả sử" Việt Nam không phát hiện người bị bạch tạng, nếu như không xảy ra đột biến, thì ta xem như không có gen bạch tạng ở Việt Nam
.Không thấy, nói không biết ở phả hệ Chẳng hạn, nếu ta chỉ có dữ liệu rằng một cặp vợ chồng có kiểu hình bình thường sinh ra 10 người con có kiểu hình bình thường. Hỏi cặp vợ chồng kia có mang alen gây bạch tạng hay không? --> Không biết. Nếu như ta có thể xác định được ông bà nội ngoại đều là dị hợp thì ta cũng chỉ có thể giới hạn khả năng để cả 2 đều là thể mang.
Các tính trạng trên đậu Hà Lan của Menden là các tính trạng phân li độc lập : trên thực tế, có tính trạng Menden đề cập lại cùng trên 1 NST nhưng gần như luôn xảy ra hoán vị gen
Công thức tính số liên kết giữa các nu 1 mạch là N-1 : sẽ là vấn đề nếu như bạn gặp phải các phân tử vòng nhỏ, khi đó số liên kết=số nu.
Khi tính nu của gen, mARN ta dựa vào cơ sở của chuỗi polypeptide : Theo đó, chiều dài gen=chiều dài mARN=10,2.(n+2) với n là số aa của chuỗi poplypeptide hoàn chỉnh.
Trao đổi chéo đơn là trao đổi chéo tại 1 điểm Trao đổi chéo kép là trao đổi chéo tại 2 điểm Mình vẫn thắc mắc, chẳng hạn như ABDE/abde chỉ xảy ra hoán vị giữa B,b thì sẽ gọi là đơn hay kép
.P/S: Tất nhiên, nếu như đề có thông tin khác, ta phải làm bài dựa theo thông tin mới đó. Những mặc định này có thể đúng, có thể sai, tuy nhiên những điều này là từ quan niệm từ trước đến nay, những phát hiện mới có thể sẽ chỉ ra sai sót trong những điều này. Nhưng vấn đề là đến bao giờ mới được cập nhật
.Các bạn có thắc mắc gì xin hãy liên hệ box cá nhân
.
Last edited by a moderator: