Sử Samurai da màu được lãnh chúa Nhật tin tưởng

[Thái Minh Quân]

[TẶNG BẠN] TRỌN BỘ Bí kíp học tốt 08 môn
Chắc suất Đại học top - Giữ chỗ ngay!!

ĐĂNG BÀI NGAY để cùng trao đổi với các thành viên siêu nhiệt tình & dễ thương trên diễn đàn.

"Ông ấy cao khoảng 188 cm, da đen như màu than củi", samurai Matsudaira Ietada viết trong cuốn nhật ký hồi năm 1579, mô tả về Yasuke. Chiều cao trung bình của đàn ông Nhật vào năm 1900 là 157,9 cm. Vì vậy, Yasuke cao hơn hầu hết người dân Nhật trong thế kỷ 16.
Chỉ trong vòng một năm, ông đã được phong làm samurai, cấp bậc cao hơn trong hàng ngũ lính Nhật, phụng sự cho Oda Nobunaga, lãnh chúa phong kiến đầy quyền lực hồi thế kỷ 16, có công thống nhất đất nước sau thời kỳ Chiến quốc loạn lạc. Không lâu sau, Yasuke sử dụng tiếng Nhật trôi chảy và sát cánh với Nobunaga trên chiến trường.

Hình vẽ minh họa Yasuke trong cuốn Kuro-suke của tác giả Kurusu Yoshio. Ảnh: Iwasaki Shoten.
Không có hồ sơ nào ghi lại ngày sinh hoặc quê hương của Yasuke. Hầu hết nhà sử học cho rằng ông tới từ Mozambique, một số người đưa ra suy đoán khác như Ethiopia hoặc Nigeria. Tuy nhiên, họ đều thống nhất rằng ông tới Nhật Bản cùng Alessandro Valignano, một tu sĩ Dòng Tên người Italy, trong chuyến đi khảo sát.
Một số chuyên gia còn đoán rằng Yasuke là nô lệ, dù điều này rất khó xác minh. Trong khi đó, Floyd Webb và Deborah DeSnoo, hai nhà làm phim đang thực hiện phim tài liệu về Yasuke, tỏ ý không đồng tình với giả thuyết. "Yasuke không thể thăng cấp thành samurai chỉ trong một năm mà không có kỹ năng chiến đấu", DeSnoo giải thích. Các samurai thường được huấn luyện từ khi còn nhỏ.
Theo các nhà làm phim, Yasuke gặp lãnh chúa Nobunaga ngay sau khi tới Nhật Bản và thu hút thêm sự tò mò của mọi người nhờ khả năng giao tiếp khéo léo. Ông đã nói được một chút tiếng Nhật, giúp buổi trò chuyện diễn ra tốt đẹp và chiếm được cảm tình của lãnh chúa, theo học giả Thomas Lockley, tác giả một cuốn sách về Yasuke.
Lockley cho biết Yasuke giúp Nobunaga giải trí bằng những câu chuyện từ châu Phi và Ấn Độ, nơi mà học giả này tin Yasuke đã ở lại trước khi tới Nhật Bản. Nhà làm phim Floyd Webb bổ sung rằng khả năng tiếng Nhật đã giúp người đàn ông châu Phi được nhìn nhận tích cực. Theo một số tài liệu, Nobunaga đã yêu cầu cháu trai của mình đưa cho Yasuke một khoản tiền ngay trong cuộc gặp đầu tiên.
Nhà văn người Pháp gốc Bờ Biển Ngà Serge Bile bị thu hút bởi sự thăng tiến phi thường của Yasuke đến mức quyết định viết một cuốn sách về samurai này. "Có những bí ẩn xoay quanh Yasuke. Đó là lý do ông ấy mê hoặc tôi", Bile cho biết.
"Chiến binh châu Phi" và lãnh chúa Nhật Bản được cho là có rất nhiều điểm chung. Nobunaga vô cùng yêu thích võ thuật và dành rất nhiều thời gian luyện tập. Theo Webb, lãnh chúa này còn là người lập dị, thường mặc quần áo kiểu phương Tây, cố gắng tìm kiếm những người thông minh và kỷ luật cao.
"Yasuke lại mang tinh thần chiến binh", Webb cho hay, nói thêm rằng người đàn ông châu Phi này hiểu ngôn ngữ Nhật, yêu thích nhảy múa và biểu diễn Utenzi, một hình thức dùng thơ kể chuyện bằng tiếng Swahili nhằm ca ngợi những chiến công anh hùng. Chi tiết này củng cố cho suy đoán của một số nhà sử học rằng Yasuke tới từ Mozambique. Tiếng Swahili vẫn được sử dụng tại một số vùng phía bắc quốc gia này.
Nobunaga cũng là người yêu nghệ thuật, đặc biệt là Kịch Noh, một hình thức nhạc kịch cổ điển của Nhật. Những điểm chung này khiến Nobunaga ngày càng hứng thú với Yasuke và đối xử với ông như một thành viên gia đình, thậm chí cho phép dùng bữa chung. "Nobunaga ca ngợi sức mạnh và tầm vóc của Yasuke, mô tả năng lực của samurai này tương đương với 10 người đàn ông", DeSnoo cho biết.
Trước khi Nobunaga thăng cấp cho Yasuke lên samurai, chưa từng có người nước ngoài nào đạt tới cấp bậc này. Tuy nhiên, nhiều người nước ngoài khác sau đó cũng nhận được danh hiệu. Yasuke còn sát cánh cùng lãnh chúa Nobunaga trong những trận chiến quan trọng.

Hình vẽ minh họa Yasuke (ngoài cùng bên trái) chiến đấu cùng lãnh chúa Nobunaga trong cuốn Kuro-suke. Ảnh: Iwasaki Shoten.
Yasuke cũng ở bên Nobunaga trong đêm định mệnh khi tướng Akechi Mitsuhide nổi dậy, đốt cháy cung điện của lãnh chúa và giam ông vào một căn phòng. Nobunaga sau đó thực hiện seppuku, nghi thức tự sát bằng cách đâm kiếm vào bụng của samurai.
Trước khi tự kết liễu đời mình, Nobunaga yêu cầu Yasuke chặt đầu thi thể của ông, rồi đưa nó cùng thanh kiếm cho con trai ông, theo Lockley. Đây được cho là hành động thể hiện sự tin tưởng tuyệt đối.
Những câu chuyện về Yasuke không còn được lưu truyền sau cái chết của lãnh chúa Nobunaga hồi năm 1582. Ông được cho là trở lại nhiệm vụ truyền đạo ở Kyoto. Dù chưa rõ về số phận cũng như những năm cuối đời của Yasuke, samurai châu Phi đầu tiên này vẫn xuất hiện trong trí tưởng tượng của những người Nhật từng đọc Kuro-suke, cuốn sách thiếu nhi của tác giả Kurusu Yoshio.
Kuro-suke (kuro nghĩa là màu đen trong tiếng Nhật) kể về cuộc đời của Yasuke, kết thúc bằng câu: "Sau khi Nobunaga tự sát, Kuro-suke được đưa tới một ngôi đền, nơi ông mơ về cha mẹ mình ở châu Phi và khóc".
Ánh Ngọc (Theo BBC)

 

[ღ๖ۣۜPɦυσηɠℓĭηɦღ]

Huyền thoại về samurai da màu đầu tiên: Từ bị nhầm lẫn là "đại hắc thần" đến trợ thủ đắc lực cho lãnh chúa khét tiếng nhất Nhật Bản

Oda Nobunaga là vị lãnh chúa khét tiếng, có tài cầm quân tuyệt vời nhưng cũng vô cùng quái đản và tàn bạo. Lịch sử ghi nhận ông là người đầu tiên trong 3 vĩ nhân có công thống nhất Nhật Bản, chấm dứt thời chiến tranh loạn lạc.
Như một thỏi nam châm thu hút anh hùng hào kiệt, dưới trướng nhà Oda cũng không hiếm các kì nhân dị sĩ. Trong số đó, nổi bật nhất về ngoại hình phải kể đến người tự xưng là Yasuke - một samurai xuất thân từ châu Phi mà không rõ tên thật là gì.

Thời niên thiếu của Yasake: Từ thân phận nô lệ đến 2 cuộc gặp gỡ định mệnh
Một số nhà sử học nói rằng Yasuke đến từ Mozambique, số khác khẳng định ông sinh ra ở Sudan. Họ cũng không đưa ra giả thiết thuyết phục vì sao Yasuke lại đến Nhật
Riêng Thomas Lockley - một tác giả đã bỏ ra 7 năm nghiên cứu về nhân vật lịch sử bí ẩn này - cho rằng Yasuke tha hương từ nhỏ. Đứa trẻ bị bán làm nô lệ ở Ả Rập rồi lại "qua tay" nhiều chủ nô, vượt Đại Tây Dương đến Ấn Độ.
Ở tuổi thiếu niên, Yasuke từng chiến đấu trong đội quân ở Goa (Ấn Độ), sau đó được thuê làm tùy tùng cho một nhà truyền giáo đức cao vọng trọng người Bồ Đào Nha - Alessandro Valignano. Gặp gỡ Valignano có thể nói là dấu mốc định mệnh quan trọng đầu tiên trong đời Yasuke.
Bởi vì thời bấy giờ, Goa là trung tâm thương mại, nơi đặt nhiều cứ điểm quân đội và cũng quy tụ rất nhiều nhà truyền giáo người Bồ Đào Nhà ở Ấn Độ. Đồng thời đây còn là một trung tâm mua bán nô lệ da màu lớn nhất thế giới.
Nhưng thật may mắn cho Yasuke, cậu đã theo nhà truyền giáo lên thuyền rời khỏi "điểm đen" Goa để đến cảng Kuchinotsu thuộc Nagasaki, miền nam Nhật Bản vào năm 1579.
Không phải ngẫu nhiên mà Valignano chọn Yasuke là người hầu cận bên mình. Chuyến đi của ông đến Nhật Bản ngập tràn hiểm nguy. Thời chiến quốc lúc đó là nơi tranh bá của các lãnh chúa, với lực lượng ninja, tăng binh và samurai dũng mãnh hiếu chiến. Valignano cần ai đó bảo vệ mình, một người cao lớn, không tiếc rẻ mạng sống và từng chiến đấu trong quân đội. Đó chính là Yasuke.

Đội thuyền đen của người Bồ Đào Nha cập bến Nhật Bản. Một chiếc như thế này đã chở theo Yasuke - người sau này là trợ thủ đắc lực cho nhà Oda.
Một nhà truyền giáo Bồ Đào Nhà danh tiếng vừa đến Nhật Bản, dắt theo cận vệ cao to như hộ pháp, làn da đen bóng như tượng đồng. Tin tức sốt dẻo làm sao qua mặt được đại lãnh chúa Oda Nobunaga, lúc đó đang chiếm giữ Kyoto.
Với bản tính hiếu kỳ thích điều mới lạ, đặc biệt từ ngoại quốc, Oda đã cho vời Yasuke đến ra mắt. Đây chính là cuộc gặp gỡ định mệnh đáng nhớ nhất trong cuộc đời Yasuke.
Lãnh chúa Oda không thể tin vào mắt mình, trên đời này lại tồn tại một ai đó như Yasuke, quá khác với người Á Đông. Thậm chí Oda cho rằng Yasuke là hiện thân của "Đại Hắc Thần" - thần tài bằng đồng trong các ngôi đền ở Nhật Bản.

Lãnh chúa Oda Nobunaga...


... cho rằng Yasuke là hiện thân của "Đại Hắc Thần" trong truyền thuyết! (ảnh: Wikipedia)
Lãnh chúa thử... chà xát da của Yasuke xem có bay màu hay không. Sau khi chứng nhận đây là người thật, Oda liền thiết đãi Yasuke không tiếc món gì và cho giữ lại để làm trò tiêu khiển. Nhiều giai thoại kể rằng, Oda đặc biệt yêu thích được trò chuyện với Yasuke.