Nguyên nhân sụp đổ của nhà nước Thái Bình Thiên Quốc được các nhà sử học cho là do thiếu tổ chức (chiếm lĩnh đất đai mà không biết cai trị), nội bộ lủng củng (do tranh giành quyền lực đã chia bè cánh sâu sắc) và nhất là mất lòng người (tư lợi) do muốn hủy bỏ hết truyền thống dân tộc.
Nghĩa Hòa đoàn tự phát, có mục đích chính trị không rõ ràng: lúc đầu phản Thanh phục Minh, sau lại đ.c Từ Hy ủng hộ, trở thành "phù Thanh diệt Dương" (giúp quân Thanh chống "Tây Dương", tức người Tây, người ngoọai quốc nói chung), phạm nhiều sai lầm khi tàn sát những người có tư tưởng thân phương Tây (ví dụ đi du học về, có tư tưởng cái cách....) và cả người nước ngoài nói chung, giáo dân nói riêng nên bị liên quân 8 nước (Nhật, Anh, Pháp, Ý, Đứ,c Áo- Hung, Nga, Mỹ đánh bại).
Vận động cảic ách của Khang, Lương: rất triệt để, tuy nhiên cách làm cải cách là "từ trên xuống", bắt đầu bằng vận đọng vua Quang Tự, đa số dân chúng không hiểu ích lợi từ cuộc cải cách này nên chẳng mấy ai ủng hộ(khác với Nhật, cả nước 1 lòng Duy Tân). Mà tầng lớp trên cũng hầu như không hiểu, nên cản trở rất mạnh và Quang Tự lâm vào thế kẹt, Khang - Lương không thúc đẩy cải cách nổi. Cuối cùng, Quang Tự bị giam lỏng, Khang- Lương phải trốn ra nước ngoài, mọt số nhà cải cách định "dùng máu của mình thúc đẩy Cách mạng" tức là bạo loạn để gây tiếng vang cho dân chúng hiểu, cuối cùng họ bị "tắm máu" (giống như Hạ Du trong truyện "thuốc", đổ máu làm THUỐC để THỨC TỈNH NHÂN DÂN nhưng dân chúng lại xem máu "thằng giặc" đó là THUỐC để chấm bánh bao ăn chữa bệnh- đó chính là ý của Lỗ Tấn).
Nguồn : Sưu tầm