Cách mạng tháng 10 có ý nghĩa lịch sử trọng đại đối với nước Nga và Thế giới.
1. Với nước Nga:
- Cách mạng tháng 10 mở ra một kỉ nguyên mới và làm thay đổi hoàn toàn tình hình đất nước và số phận hàng triệu con người ở Nga.
+ Lần đầu tiên trong lịch sử nước Nga, giai cấp công nhân, nhân dân lao động và các dân tộc được giải phóng. Thoát khỏi mọi gông xiềng nô lệ, đứng lên làm chủ đất nước và vận mệnh của mình.
+ Lịch sử nước Nga bước sang một trang mới – một chế độ xã hội mới được thiết lập – chế độ xã hội chủ nghĩa với mục tiêu cao cả là xóa bỏ chế độ người bóc lột người; xây dựng một xã hội tự do, hạnh phúc, bình đẳng và công bằng cho mọi người lao động.
2. Với Thế giới:
- Cách mạng tháng 10 có ảnh hưởng mạnh mẽ tới tiến trình lịch sử và cục diện Thế giới:
+ Thắng lợi của Cách mạng tháng 10 và sự ra đời của nhà nước xã hội chủ nghĩa Xô Viết đầu tiên trên Thế giới đã làm cho chủ nghĩa tư bản không còn là một hệ thống hoàn chỉnh bao trùm Thế giới.
+ Thế giới đã phân chia thành 2 hệ thống xã hội đối lập:
.) Hệ thống xã hội Tư bản chủ nghĩa.
.) Hệ thống xã hội Xã hội chủ nghĩa.
- Cách mạng tháng 10 để lại nhiều bài học kinh nghiệm quý báu cho Cách mạng Thế giới về sự lãnh đạo duy nhất của Đảng Cộng sản, về khối liên minh công nông và nghệ thuật chớp thời cơ để giành thắng lợi.
- Cách mạng tháng 10 đã cổ vũ mạnh mẽ phong trào Cách mạng của giai cấp công nhân Quốc tế, chỉ ra cho họ con đường đi tới thắng lợi trong cuộc đấu tranh chống chủ nghĩa tư bản.
+ Ngay sau khi Cách mạng tháng 10 thắng lợi, một cao trào Cách mạng vô sản đã bùng nổ ở Châu Âu (1918 – 1923) làm chấn động dữ dội nền thống trị của giai cấp tư sản nhiều nước.
+ Quốc tế Cộng sản được thành lập năm 1919 và hoạt động đến năm 1943 có vai trò rất quan trọng trong sự phát triển và thắng lợi của phong trào nông dân nhiều nước.
- Cách mạng tháng 10 mở ra một thời kì mới trong phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc của nhân dân các nước thuộc địa và phụ thuộc ở châu Á, châu Phi và khu vực Mĩ La-tinh. Một xu hướng mới đã xuất hiện trong phong trào giải phóng dân tộc nhiều nước, xu hướng đi theo con đường Cách mạng vô sản dưới ngọn cờ tư tưởng của chủ nghĩa Mác – Lê-nin với những nhận thức mới.
+ Phong trào giải phóng dân tộc là một bộ phận khăng khít của phong trào Cách mạng vô sản Thế giới.
+ Tính tất yếu của sự kết hợp chặt chẽ giữa phong trào Cách mạng của giai cấp vô sản và phong trào giải phóng dân tộc trong cuộc đấu tranh chống kẻ thù chung và chủ nghĩa đế quốc.
=> Nhờ đó, phong trào giải phóng dân tộc nhiều nước phát triển mạnh mẽ, Đảng Cộng sản ở nhiều nước ra đời và giành được những thắng lợi quan trọng.
"Như ánh mặt trời chói lọi, Cách mạng tháng 10 chiếu rọi khắp năm châu, thức tỉnh hàng triệu, hàng triệu người bị áp bức, bóc lột trên Trái đất. Trong lịch sử loài người, chưa có cuộc Cách mạng nào có ý nghĩa to lớn và sâu xa như thế” (Hồ Chí Minh).
Thảo luận 2
Cách mạng tháng 10 Nga chỉ diễn ra trong vòng 10 ngày ngắn ngủi nhưng có ý nghĩa to lớn:
- Những tác động của Cách mạng tháng Mười đối đã làm thay đổi cục diện thế giới - Chế độ mới, nhà nước mới ra đời với lãnh thổ rộng lớn chiếm 1/6 diện tích thế giới, làm cho các nước đế quốc hoảng sợ. Đồng thời, cuộc cách mạng này cũng để lại nhiều bài học quý báu cho cuộc đấu tranh của giai cấp công nhân, nhân dân lao động & các dân tộc bị áp bức trên toàn thế giới.
- Cuộc cách mạng tháng Mười là hiện thân của giai cấp vô sản, giai cấp bị bóc lột tàn nhẫn, nó đã mang lại cho người dân ngèo ở nước Nga có một cuộc sống ấm no hơn, được đối sử bình đẳng như những người dân khác trên đất nước họ. Nó cũng là một nguồn động lực để thúc đẩy khí phách cho nhiều dân tộc khác trên thế giới, trong đó có Việt Nam noi theo để lật đổ cường hào ác bá, những tầng lớp khinh người như rác, những chủ nghĩa thực dân để giành lấy sự độc lập, tự do, bình đẳng và xóa bỏ kiếp nô lệ, tôi đòi.
Thảo luận 3
Thắng lợi vĩ đại của Cách mạng Tháng Mười và sự ra đời của Nhà nước Xôviết đã đánh dấu một bước ngoặt căn bản trong lịch sử nước Nga. Trên đất nước bao la rộng tới 1/6 diện tích đất nổi của trái đất, lần đầu tiên trong lịch sử, các giai cấp bóc lột tư sản, địa chủ đã bị lật đổ. Cũng lần đầu tiên trong lịch sử, giai cấp công nhân và nông dân đã đứng lên làm chủ đất nước, làm chủ vận mệnh cuộc sống của mình. Một nhà nước mới, nhà nước của nhân dân, vì nhân dân và do nhân dân, đã ra đời. Nước Nga bước vào một kỷ nguyên mới - kỷ nguyên của chủ nghĩa xã hội, với những triển vọng phát triển rực rỡ, thực hiện những ước mơ cao đẹp từ ngàn đời của loài người - tự do, hạnh phúc và công bằng xã hội.
Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “Cách mạng Tháng Mười là thắng lợi đầu tiên của chủ nghĩa Mác và học thuyết Lênin ở một nước lớn là Liên Xô, rộng một phần sáu thế giới. Thắng lợi của Cách mạng Tháng Mười là thắng lợi vĩ đại nhất của giai cấp công nhân, của nhân dân lao động và các dân tộc bị áp bức do giai cấp công nhân và đội quân tiên phong của họ là Đảng Bônsêvích lãnh đạo. Cách mạng Tháng Mười đã dùng bạo lực cách mạng đánh đổ giai cấp tư sản và giai cấp phong kiến địa chủ, lập nên chính quyền của những người lao động, xây dựng một xã hội hoàn toàn mới, một xã hội không có người bóc lột người”. Lịch sử nước Nga đã sang chương mới.
Cách mạng Tháng Mười được tiến hành trên mảnh đất dân tộc nhưng ngay từ đầu đã có ý nghĩa quốc tế trọng đại. Thắng lợi của Cách mạng Tháng Mười đã thúc đẩy mạnh mẽ cuộc đấu tranh của các lực lượng cách mạng, các dân tộc bị áp bức trên toàn thế giới chống chủ nghĩa tư bản đế quốc, chủ nghĩa thực dân. Ngay sau Cách mạng Tháng Mười, một cao trào cách mạng của giai cấp vô sản các nước châu Âu đã diễn ra sôi nổi, mạnh mẽ làm chấn động đến tận gốc nền thống trị của giai cấp tư bản độc quyền trong nhiều nước. Đặc điểm nổi bật của cao trào đấu tranh là: trên các ngọn cờ của mình, giai cấp vô sản các nước phương Tây viết những khẩu hiệu mà cuộc cách mạng ở Nga đã chiến thắng dưới những khẩu hiệu ấy. Đấu tranh, bãi công, míttinh, biểu tình bao trùm hầu khắp các nước châu Âu. Năm 1918, giai cấp công nhân các nước Phần Lan, Ba Lan, Tiệp Khắc, Áo, Rumani tiến hành bãi công với quy mô lớn chưa từng có. Cuối năm 1918, cách mạng dân chủ tư sản thắng lợi ở Đức và Áo. Những cuộc đấu tranh mạnh mẽ diễn ra ở Pháp, Italia và Anh. Năm 1919, trong cuộc bầu cử Quốc hội Bungari, những đại biểu cộng sản và nông dân đã giành được đa số phiếu, còn tất cả các đảng của giai cấp tư sản chỉ chiếm một phần ba số phiếu. Đỉnh cao của cao trào cách mạng vô sản là giai cấp công nhân Đức và Hunggari đã anh dũng nổi dậy khởi nghĩa vũ trang, lật đổ ách thống trị của giai cấp tư sản, địa chủ và thành lập các Nhà nước Cộng hòa Xôviết (1919), đi theo con đường cách mạng của những người anh em cùng giai cấp ở nước Nga. Ở Italia, nơi mà cuộc Cách mạng Tháng Mười có ảnh hưởng vang dội, giai cấp công nhân đã tiến hành những cuộc bãi công lớn với việc chiếm giữ các nhà máy, công xưởng của bọn tư bản. Quần chúng nông dân nổi dậy chiếm ruộng đất của bọn địa chủ. Nét hết sức nổi bật của phong trào vô sản Italia là tình đoàn kết, sự ủng hộ mạnh mẽ của họ đối với cuộc cách mạng vô sản thắng lợi và Nhà nước Xôviết ở nước Nga. Các khẩu hiệu: “Lênin muôn năm!”, “Nước Nga Xôviết muôn năm!”, “Noi gương nước Nga” đã được giương cao trong các cuộc đấu tranh của công nhân và người lao động Italia.
Từ trong cao trào cách mạng sôi nổi đó, các tổ chức và các đảng cộng sản đã liên tiếp ra đời. Năm 1918, các đảng cộng sản đã được thành lập ở Phần Lan, Áo, Hunggari, Hà Lan, Ba Lan và Đức. Tiếp đó, trong năm sau các nhóm, các tổ chức cộng sản đã hình thành ở Tiệp Khắc, Rumani, Italia, Pháp, Anh, Đan Mạch, Thụy Sĩ, Canađa, Braxin, Trung Quốc, Triều Tiên, Ôxtrâylia, Cộng hòa Nam Phi... Đó là một thắng lợi to lớn, một bước phát triển quan trọng của phong trào cộng sản và công nhân quốc tế.
Như thế là dưới ảnh hưởng vang dội của Cách mạng Tháng Mười, một cao trào cách mạng vô sản đã diễn ra sôi nổi, dồn dập ở hầu hết các nước châu Âu trong những năm 1918 - 1923, đẩy chủ nghĩa tư bản thế giới càng lún sâu vào khủng hoảng.
Chìm đắm trong đêm dài nô lệ, nhân dân các nước thuộc địa bị áp bức đã thức tỉnh mạnh mẽ trước tiếng sấm vang rền của Cách mạng Tháng Mười. Họ đã tìm thấy ở cuộc cách mạng Tháng Mười Nga một tấm gương đấu tranh, một con đường giải phóng thật sự cho dân tộc, một kiểu mẫu giải quyết mối quan hệ giữa các dân tộc.
Trước hết, cuộc cách mạng xã hội ở nước Nga đã tiến hành dưới ngọn cờ quyền dân tộc tự quyết và bình đẳng giữa tất cả các dân tộc. Ngay sau khi cách mạng thắng lợi, chính quyền Xôviết đã tuyên bố về quyển bình đẳng giữa các dân tộc và giúp đỡ ngay bằng mọi cách cho các dân tộc toàn nước Nga. Chỉ một tuần lễ sau khi giành được chính quyền, Chính phủ Xôviết đã công bố bản Tuyên ngôn về quyền của các dân tộc nước Nga - một trong những văn kiện đầu tiên và quan trọng nhất của Nhà nước Xôviết. Bản tuyên ngôn khẳng định những nguyên tắc căn bản của chính sách dân tộc Xôviết là:
1. Bình đẳng và chủ quyền của các dân tộc;
2. Quyền của các dân tộc Nga được tự quyết một cách tự do, kể cả việc tách ra và thành lập quốc gia độc lập;
3. Xóa bỏ tất cả mọi đặc quyền và hạn chế về dân tộc và tôn giáo dân tộc;
4. Các dân tộc thiểu số và các nhóm nhân chủng sống trên lãnh thổ Nga được phát triển tự do.