Sử Lê Duy Chỉ

[Thái Minh Quân]

[TẶNG BẠN] TRỌN BỘ Bí kíp học tốt 08 môn
Chắc suất Đại học top - Giữ chỗ ngay!!

ĐĂNG BÀI NGAY để cùng trao đổi với các thành viên siêu nhiệt tình & dễ thương trên diễn đàn.

I. Trong lịch sử:
Lê Duy Chỉ là nguời con thứ chín của cố thái tử Lê Duy Vĩ và là nguời em của vua Lê Chiêu Thống.
Theo Khâm định Việt sử thông giám và Lê Mạt sử ký của Nguyễn Duy Chính, Lê Duy Chỉ là người hộ vệ hoàng phi và cung tần đến bến sông thì cầu gãy, không qua sông được, phải hướng về phía tây mà chạy trốn.
Không rõ trong quảng thời gian đó, Lê Duy Chỉ có sang phương Bắc với vua Chiêu Thống hay không (theo ý kiến chủ quan của mình thì không) nhưng sau đó vào khoảng năm 1790-1791, Duy Chỉ liên kết với các tù trưởng Hoàng Văn Đồng, Nông Phúc Tấn ở Cao Bằng, Tuyên Quang và các tù trưởng người Vạn Tượng (vương quốc Viêng Chăn, Nanthasen (tức Chiêu Nan) và vua (Chao) Intharavong Setthathirath III (tức Chiêu Ấn)) để chống Tây Sơn.
Nước Xiêm La khi đó cũng muốn trả thù Tây Sơn sau Trận Rạch Gầm – Xoài Mút nên tìm cách khống chế nước Vạn Tượng và tràn sang tác động tới các tù trưởng người Việt ở Trấn Ninh, Quy Hợp xứ Nghệ An và liên lạc với cựu thần nhà Lê là Trần Phương Bính. Mặt khác, Xiêm La cũng liên lạc với Nguyễn Phúc Ánh ở Gia Định để cùng Duy Chỉ tổ chức tấn công Tây Sơn.
Quân Duy Chi sẽ đánh xuống từ Cao Bằng, Nguyễn Ánh đánh lên từ Gia Định, còn quân Vạn Tượng và Xiêm sẽ đánh vào Thanh Hóa, Nghệ An, tấn công Tây Sơn từ ba phía.
Đầu năm 1791, vua Quang Trung tập trung đối phó với Lê Duy Chỉ và quân Vạn Tượng – Xiêm. Ông sai sứ sang Trấn Ninh, Quy Hợp để thăm dò tình hình nhưng bị vua Vạn Tượng bắt giữ và nộp cho Xiêm La. Xiêm La sai sứ mang cờ và trống của Tây Sơn vào Gia Định cho Nguyễn Ánh để khuyến khích Ánh ra quân.
Quang Trung sai hoàng tử Nguyễn Quang Thùy đang trấn thủ Thăng Long cùng các tướng Bắc Hà mang quân đánh Lê Duy Chỉ; sai Trần Quang Diệu và Lê Trung mang quân đánh Trấn Ninh, Quy Hợp. Quang Thùy đánh lên Cao Bằng nhanh chóng đánh bại và bắt được cả Lê Duy Chỉ, Hoàng Văn Đồng và Nông Phúc Tấn mang về Thăng Long xử tử.
II. Trong "Huyết Long Chủy Thủ":
Lê Duy Chỉ xuất hiện chớp nhoáng ở chương đầu tiên khi hộ tống đoàn phi tử của hoàng huynh Chiêu Thống. Sau, dù xung phong bảo vệ mẹ con bà phi Nguyễn Thị Kim ở lại Đại Việt nhưng bị Lê Duy Tà ngăn cản.
Lê Duy Chỉ cũng được nhắc đến ở chương 5 qua cuộc đối thoại ngắn giữa Lê Duy Nhưng và Nguyễn Phúc Ngọc Châu.
Ngọc Châu về sau sẽ tiết lộ rằng Duy Chỉ là người nàng rất coi trọng. Trong lúc chiến trận đang ác liệt, một thủ hạ của Hoàng Văn Đồng nghe ngóng, tưởng lầm Ngọc Châu là con gái của Trần Quang Diệu, hắn đột nhập vào doanh của họ Trần, bắt cóc nàng đem đến trước mặt Duy Chỉ. Hoàng Văn Đồng và Nông Phúc Tấn nghĩ kế uy hiếp Trần Quang Diệu, chúng treo nàng lên cây cột, bao nhiêu cây đuốc nhắm vào nàng chuẩn bị bắn. Duy Chỉ không tán thành với Đồng và Tấn, ông tìm cách cứu Ngọc Châu đưa trở lại với họ Trần và vì điều này khiến ông bị Nguyễn Quang Thùy bắt được.
_________
Đoạn thơ trong ảnh trích từ bài Bi Ca Hành của Lý Bạch. Không hẳn mình trích câu này cho Duy Chỉ, mà rộng hơn nữa chính là cảm cho họ Lê Duy.
Trời tuy truờng, đất tuy cửu
Vàng ngọc đầy nhà không thể giữ
Giàu có trăm năm rồi được gì
Đời người một lần ai cũng tử
Dưới trăng vượn hú ôi sầu bi.

Nguồn: Đêm Trăng Sáng, Uống Rượu, Kể Chuyện - 夜明月 喝酒 講故事