Từ những “tấm gương tày liếp” của các đồng nghiệp do không kiềm chế được trong một phút nóng nảy dẫn đến những án kỉ luật nặng nề, nhiều giáo viên đã xác định cho mình một cách ứng xử “khôn ngoan”: thu mình trong “vỏ ốc”, tập trung vào chuyên môn, mặc kệ HS “khôn sống mống chết”, muốn làm gì thì làm, đặc biệt là không bao giờ đụng chạm với những HS cá biệt, không phản ứng trước những biểu hiện vô lễ, vi phạm kỉ cương nề nếp của HS.
Chúng tôi không đồng tình với cách ứng xử đó, song cũng rất thông cảm với đồng nghiệp, bởi vì nếu giáo viên nhiệt tình, xông xáo lỡ xảy ra chuyện gì thì ai đứng ra bảo vệ họ? Không ít người do nghiêm khắc, nhiệt tình đã bị HS thù hằn, chửi bới, thậm chí đánh đập, giết hại… và bị mang tiếng là “ác”, “vô tình”. Sự tổn thương về thể chất có thể hồi phục được, nhưng sự tổn thương về tinh thần thì biết làm sao bù đắp?
Trường chúng tôi có một giáo viên chỉ nhắc nhở HS xuống chào cờ mà bị trả thù, bị đánh cho tơi tả ngay trước cổng trường, sau đó còn bị công an gọi lên mấy lần để tường trình. Trò đánh thầy chỉ bị đuổi học một năm, năm sau học lại và đã ra trường, trong học bạ không có một dòng nào về hành vi đó, nhưng vết thương về tinh thần, nỗi nhục của người thầy thì không thể hàn gắn được. Vì vậy, đừng vội lên án các giáo viên mà hãy hiểu và thông cảm cho họ.
Nguy hại nhất là có không ít hiệu trưởng cũng tiêm nhiễm “tư tưởng” này, dung túng, bao che cho những HS cá biệt. Chúng tôi đã được biết có những HS biết mình sắp bị đuổi học nên đã chạy chọt, đút lót, nhờ những mối quan hệ nào đó tác động lên hiệu trưởng và đã thành công. Có một HS là “quí tử” làm đủ trò tai quái nhưng hiệu trưởng coi như không biết, đến mức cậu quí tử ấy gào lên: “Không biết phải làm gì để được đuổi học đây!?”.
Việc dung túng cho HS cá biệt đã trở thành một sự khuyến khích mạnh mẽ đối với những hành vi ngang ngược, bất chấp kỉ cương khác. Chúng ta ai cũng biết hiệu trưởng là “đầu tàu”, là “linh hồn” của nhà trường. Nhân đây, chúng tôi cũng muốn nói rằng việc giáo dục đạo đức cho HS sẽ thất bại hoàn toàn nếu các hiệu trưởng không công minh chính trực, thiếu công bằng và vụ lợi, thiếu lòng nhân ái.
Vai trò của tập thể lớp, của các tổ chức đoàn thể cũng trở nên mờ nhạt hơn so với trước. Ý thức trách nhiệm, sự gương mẫu của nhiều cán bộ lớp rất yếu. Đa số HS không có phản ứng rõ ràng với những biểu hiện sai trái của bạn, thậm chí còn bao che, đồng lõa. Hoạt động của tổ chức Đoàn, Đội nhiều nơi còn nặng về hình thức, dần dần bỏ rơi vai trò, trách nhiệm giáo dục đạo đức, lối sống cho đoàn viên, đội viên. Sự phân biệt về phẩm chất, tư cách đạo đức giữa đội viên, đoàn viên với những HS chưa là đội viên, đoàn viên không rõ nét, kỉ luật của tổ chức đoàn, đội ngày càng lỏng lẻo.
Chúng tôi cho rằng, những qui định về kỉ luật HS của bộ GD-ĐT có nhiều điểm đã không còn phù hợp. Ví dụ qui định HS nghỉ học trên 45 ngày mới không được lên lớp mà không phân biệt những HS nghỉ học có lí do đặc biệt với những HS cố tình bỏ học, vì vậy đã tạo ra một kẽ hở rất lớn. Theo chúng tôi, HS nghỉ học vì lí do đặc biệt có thể châm chước, còn HS đã cố tình bỏ học thì chỉ cần nghỉ 15 ngày là đuổi luôn. Hoặc hầu như HS nào bị xếp hạnh kiểm loại yếu thì năm sau đều được lên lớp (do đã được địa phương xác nhận “có tiến bộ” trong hè), và kết quả là “chứng nào tật ấy”, thậm chí còn ngỗ ngược hơn trước.
Các HS bị đuổi học một năm cũng vậy, cứ sau một năm là được nhận vào học, và trở thành một nỗi ngán ngại với bất cứ giáo viên nào được phân công vào lớp có những HS đó. Thủ tục để đuổi học một HS thì rất nhiều khâu rườm rà, nhưng khi nhận lại vào học thì quá đơn giản. Hiện nay có ý kiến cho rằng việc đuổi học một năm là không nên, vì hầu như HS sẽ hư hỏng hơn, trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội, vậy nên thay đổi hình thức kỉ luật như thế nào? Chúng ta phản đối cách giáo dục sử dụng bạo lực, vậy thì phải đối phó ra sao với những học sinh quá ngỗ ngược, vô lễ? Việc rà soát lại các qui định không phù hợp, điều chỉnh và bổ sung những qui định mới là một việc làm cấp bách hiện nay.
Việc “dạy người” không thể tách rời với việc “dạy chữ”, phải thông qua dạy chữ để dạy người. Hầu hết những HS cá biệt, hay quậy phá là những HS học yếu, không thiết tha với học hành, không có mục đích, lí tưởng rõ ràng. Vì vậy, sự quan tâm, động viên của gia đình, sự kèm cặp, giúp đỡ của thầy cô, bạn bè là vô cùng cần thiết. Nếu gia đình thiếu quan tâm, thầy cô và bạn bè bỏ rơi thì những em này rất dễ sa ngã.
Từ đó, chúng tôi cho rằng, việc giáo dục đạo đức, lối sống cho HS là một việc làm vô cùng cấp thiết trong thời điểm hiện nay, và phải được đổi mới một cách mạnh mẽ, bắt đầu từ người lớn, từ trên xuống. Muốn trẻ em thay đổi hành vi, trước hết người lớn phải thay đổi. Sự phối hợp giữa nhà trường-gia đình-xã hội là một cái kiềng ba chân, không thể xem nhẹ ở một khâu nào.
Trần Quang Đại
Giáo viên trường THPT Trần Phú, huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh
LTS Dân trí - Có bốn tiêu chí mà UNESCO xác định cho mục tiêu của sự học thời nay: Đó là “Học để biết; Học để làm; Học để chung sống; Học để làm người”. Nói cách khác, việc dạy chữ, dạy kiến thức, dạy kỹ năng thực hành trong nhà trường luôn gắn bó mật thiết với dạy cho HS biết chung sống và có đủ nhân cách để làm người. Công việc nặng nề đó đương nhiên không thể chỉ giao phó cho giáo viên chủ nhiệm lớp, mà mọi giáo viên đều có trách nhiệm chung lòng chung sức phối hợp chặt chẽ giữa việc” dạy chữ” và “dạy người” trong tất cả các giờ học.
Vai trò mô phạm và gương mẫu của giáo viên cũng như của cha mẹ HS là hết sức quan trọng đối với việc giáo dục đạo đức cho HS và cho con em mình. Nếu người lớn không gương mẫu, lời nói không đi đôi với việc làm thì những lời dạy dỗ suông trở nên phản giáo dục. Nhiều bi kịch xảy ra đối với thế hệ trẻ thời nay có nguyên nhân sâu xa từ sự thiếu gương mẫu của người lớn.
Tình trạng suy thoái đạo đức và lối sống của một bộ phận không nhỏ HS phổ thông thời nay quả là “một bức tranh có nhiều mảng tối” như tác giả bài viết trên đây phản ảnh.
Làm sao cho “bức tranh” trở nên có nhiều mảng sáng lấn át những mảng tối không chỉ là trách nhiệm của nhà trường, của thầy cô giáo, mà còn là bổn phận của những người làm cha, làm mẹ, là trách nhiệm của mọi gia đình, mọi đoàn thể và của toàn xã hội.
Tương lai của đất nước trông cậy vào thế hệ trẻ không những có đủ kiến thức, nắm vững kỹ năng nghề nghiệp, lại còn biết chung sống, biết thích ứng và sáng tạo trong thời đại có nhiều đổi thay nhanh chóng theo xu thế toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc tế. Đấy cũng là tiêu chí đào tạo những con người mới mà nền giáo dục của chúng ta phải hướng tới.
Bìa này trên dan tri rất hay sẽ giúp ích dc nhiều cho bạn[/B]
[TẶNG BẠN] TRỌN BỘ Bí kíp học tốt 08 môn
>-