- 13 Tháng bảy 2017
- 3,419
- 3
- 4,467
- 644
- 21
- Bình Định
- THPT Chuyên Lê Quý Đôn
[TẶNG BẠN] TRỌN BỘ Bí kíp học tốt 08 môn
Chắc suất Đại học top - Giữ chỗ ngay!!
ĐĂNG BÀI NGAY để cùng trao đổi với các thành viên siêu nhiệt tình & dễ thương trên diễn đàn.
Xin chào cả nhà, tiếp nối series các chuyên đề Vật lý 9 là một chiếc Từ học, phần này học rất thú vị và giải thích khá nhiều hiện tượng đời sống nên mọi người chuẩn bị bước vào thế giới hư ảo nhaa ^_^
Vậy topic sẽ gồm những gì?
Phần A: Kiến thức cơ bản gồm: lý thuyết và công thức áp dụng
Chương 1: Nam châm vĩnh cửu - Từ trường
Chương 2: Nam châm điện - Động cơ điện
Chương 3: Hiện tượng cảm ứng điện từ - Dòng điện xoay chiều
Chương 4: Truyền tải điện năng đi xa - Máy phát điện
Phần B: Bài tập cơ bản liên quan tương ứng với từng chương ở trên
Phần C: Bài tập ở mức độ nâng cao hơn kèm các lý thuyết cần học thêm dành cho những bạn có mong muốn ôn thi HSG/ôn chuyên
Ở chuyên đề này chủ yếu sẽ tập trung lý thuyết nên chị sẽ nhấn mạnh những ý cần nhớ nhầm giúp các em dễ chọn lọc kiến thức ôn bài thật tốt nha. Vào thôiii
*Đặc điểm: Hút sắt hoặc bị sắt hút (còn có niken, coban…)
- Nam châm vĩnh cửu là nam châm mà từ tính của nó không tự bị mất đi.
- Mỗi nam châm có hai cực từ: Cực Bắc và cực Nam.
Cần biết:
Kim nam châm: Luôn chỉ hướng Bắc - Nam địa lý (La bàn)
Ứng dụng: Kim nam châm, la bàn, Đinamo xe đạp, loa điện, động cơ điện đơn giản…
b) Tương tác giữa hai nam châm
Khi đưa cực từ của hai nam châm lại gần nhau thì chúng hút nhau nếu các cực khác tên, đẩy nhau nếu các cực cùng tên.
c) Tác dụng từ của dòng điện
Thí nghiệm: Đặt dây dẫn song song với kim nam châm. Cho dòng điện chạy qua dây dẫn, kim nam châm bị lệch khỏi vị trí ban đầu => có lực tác dụng lên kim nam châm (lực từ).
Kết luận: Dòng điện chạy qua dây dẫn thẳng hay dây dẫn có hình dạng bất kì đều gây ra tác dụng lực (gọi là lực từ) lên kim nam châm đặt gần nó. Ta nói rằng dòng điện có tác dụng từ.
d) Từ trường
- Không gian xung quanh nam châm, xung quanh dòng điện có khả năng tác dụng lực từ lên kim nam châm đặt trong nó. Ta nói trong không gian đó có từ trường.
- Tại mỗi vị trí nhất định trong từ trường của thanh nam châm hoặc của dòng điện, kim nam châm đều chỉ một hướng xác định.
- Để nhận biết trong một vùng không gian có từ trường hay không người ta dùng kim nam châm thử.
e) Từ phổ
Từ phổ cho ta một hình ảnh trực quan về từ trường.
Có thể thu được từ phổ bằng cách rắc mạt sắt lên tấm bìa đặt trong từ trường rồi gõ nhẹ cho các mạt sắt tự sắp xếp trên tấm bìa
f) Đường sức từ
Đường sức từ chính là hình ảnh cụ thể của từ trường. Đây cũng chính là hình dạng sắp xếp của các mạt sắt trên tấm bìa trong từ trường.
Các đường sức từ có chiều nhất định. Ở bên ngoài thanh nam châm, chúng là những đường cong đi ra từ cực Bắc, đi vào ở cực Nam của nam châm.
Nơi nào từ trường càng mạnh thì ĐST dày, nơi nào từ trường càng yếu thì ĐST thưa
g) Từ phổ, đường sức từ của ống dây có dòng điện chạy qua
- Phần từ phổ ở bên ngoài ống dây có dòng điện chạy qua giống từ phổ bên ngoài của một thanh nam châm thẳng.
- Đường sức từ ở bên ngoài ống dây có dòng điện chạy qua là những đường cong khép kín (hình vẽ). Bên trong lòng ống dây là những đoạn thẳng song song nhau.
- Ống dây có dòng điện chạy qua cũng được xem như là một nam châm. Hai đầu của nó cũng như là hai cực từ. Đầu ống dây có các đường sức từ đi ra là cực Bắc, đầu kia có các đường sức từ đi vào là cực Nam.
h) Quy tắc nắm tay phải
Nắm bàn tay phải, rồi đặt sao cho bốn ngón tay hướng theo chiều dòng điện chạy qua các vòng dây thì ngón tay cái choãi ra chỉ chiều của đường sức từ trong lòng ống dây.
Chờ đón tiếp tục những series liên quan đến kiến thức Vật Lí 9 và phần bài tập cơ bản phía sau của phần này nhoaaaa
Tham khảo thêm: Vật Lí 9 [Chuyên đề] Điện học
CHUYÊN ĐỀ TỪ HỌC
Vậy topic sẽ gồm những gì?Phần A: Kiến thức cơ bản gồm: lý thuyết và công thức áp dụng
Chương 1: Nam châm vĩnh cửu - Từ trường
Chương 2: Nam châm điện - Động cơ điện
Chương 3: Hiện tượng cảm ứng điện từ - Dòng điện xoay chiều
Chương 4: Truyền tải điện năng đi xa - Máy phát điện
Phần B: Bài tập cơ bản liên quan tương ứng với từng chương ở trên
Phần C: Bài tập ở mức độ nâng cao hơn kèm các lý thuyết cần học thêm dành cho những bạn có mong muốn ôn thi HSG/ôn chuyên
Ở chuyên đề này chủ yếu sẽ tập trung lý thuyết nên chị sẽ nhấn mạnh những ý cần nhớ nhầm giúp các em dễ chọn lọc kiến thức ôn bài thật tốt nha. Vào thôiii
Phần A. Kiến thức cơ bản
I/ Nam châm vĩnh cửu. Tác dụng từ của dòng điện – Từ trường. Từ phổ - Đường sức từ
a) Nam châm vĩnh cửu*Đặc điểm: Hút sắt hoặc bị sắt hút (còn có niken, coban…)
- Nam châm vĩnh cửu là nam châm mà từ tính của nó không tự bị mất đi.
- Mỗi nam châm có hai cực từ: Cực Bắc và cực Nam.
| Kí hiệu các cực của nam châm: + Kí hiệu theo màu sắc: Cực Nam sơn màu đỏ, cực Bắc sơn màu xanh. + Kí hiệu bằng chữ: Cực Nam viết chữ S, cực Bắc viết chữ N. |  |
Cần biết:
Kim nam châm: Luôn chỉ hướng Bắc - Nam địa lý (La bàn)
Ứng dụng: Kim nam châm, la bàn, Đinamo xe đạp, loa điện, động cơ điện đơn giản…
b) Tương tác giữa hai nam châm
Khi đưa cực từ của hai nam châm lại gần nhau thì chúng hút nhau nếu các cực khác tên, đẩy nhau nếu các cực cùng tên.
c) Tác dụng từ của dòng điện
Thí nghiệm: Đặt dây dẫn song song với kim nam châm. Cho dòng điện chạy qua dây dẫn, kim nam châm bị lệch khỏi vị trí ban đầu => có lực tác dụng lên kim nam châm (lực từ).
Kết luận: Dòng điện chạy qua dây dẫn thẳng hay dây dẫn có hình dạng bất kì đều gây ra tác dụng lực (gọi là lực từ) lên kim nam châm đặt gần nó. Ta nói rằng dòng điện có tác dụng từ.
d) Từ trường
- Không gian xung quanh nam châm, xung quanh dòng điện có khả năng tác dụng lực từ lên kim nam châm đặt trong nó. Ta nói trong không gian đó có từ trường.
- Tại mỗi vị trí nhất định trong từ trường của thanh nam châm hoặc của dòng điện, kim nam châm đều chỉ một hướng xác định.
- Để nhận biết trong một vùng không gian có từ trường hay không người ta dùng kim nam châm thử.
e) Từ phổ
Từ phổ cho ta một hình ảnh trực quan về từ trường.
Có thể thu được từ phổ bằng cách rắc mạt sắt lên tấm bìa đặt trong từ trường rồi gõ nhẹ cho các mạt sắt tự sắp xếp trên tấm bìa
f) Đường sức từ
Đường sức từ chính là hình ảnh cụ thể của từ trường. Đây cũng chính là hình dạng sắp xếp của các mạt sắt trên tấm bìa trong từ trường.
Các đường sức từ có chiều nhất định. Ở bên ngoài thanh nam châm, chúng là những đường cong đi ra từ cực Bắc, đi vào ở cực Nam của nam châm.
Nơi nào từ trường càng mạnh thì ĐST dày, nơi nào từ trường càng yếu thì ĐST thưa
g) Từ phổ, đường sức từ của ống dây có dòng điện chạy qua
- Phần từ phổ ở bên ngoài ống dây có dòng điện chạy qua giống từ phổ bên ngoài của một thanh nam châm thẳng.
- Đường sức từ ở bên ngoài ống dây có dòng điện chạy qua là những đường cong khép kín (hình vẽ). Bên trong lòng ống dây là những đoạn thẳng song song nhau.
- Ống dây có dòng điện chạy qua cũng được xem như là một nam châm. Hai đầu của nó cũng như là hai cực từ. Đầu ống dây có các đường sức từ đi ra là cực Bắc, đầu kia có các đường sức từ đi vào là cực Nam.
Nắm bàn tay phải, rồi đặt sao cho bốn ngón tay hướng theo chiều dòng điện chạy qua các vòng dây thì ngón tay cái choãi ra chỉ chiều của đường sức từ trong lòng ống dây.
Tham khảo thêm: Vật Lí 9 [Chuyên đề] Điện học
Last edited:
