Cảm nhận bức tranh mùa thu trong Thu điếu của Nguyễn Khuyến (nếu có cả bài văn chi tiết không chép mạng thì em cảm ơn nhiều ạ!)
Mở bài: Giới thiệu tác giả, tác phẩm
- Nguyễn Khuyến là nhà nho tài năng, có cốt cách thanh cao, một trong những đại diện xuất sắc cuối cùng của văn học trung đại Việt Nam
- Câu cá mùa thu là bài thơ đặc sắc trong chùm thơ thu, đằng sau bức tranh cảnh thu là vẻ đẹp tâm hồn thi nhân
Thân bài:
Ao thu lạnh lẽo nước trong veo,
Một chiếc thuyền câu bé tẻo teo.
Sóng biếc theo làn hơi gợn tí,
Là vàng trước gió khẽ đưa vèo.
Tầng mây lơ lửng trời xanh ngắt,
Ngõ trúc quanh co khách vắng teo.
Tựa gối buông cần lâu chẳng được,
Cá đâu đớp động dưới chân bèo
1. Khái quát vài nét về tác giả, tác phẩm
- Tác giả: Nguyễn Khuyến
+ Xuất thân trong một gia đình nhà Nho nghèo
+ Tài năng, cốt cách thanh cao, có tấm lòng yêu nước, thương dân
- Nội dung chủ đạo trong các tác phẩm: tình yêu quê hương, đất nước, phản ánh cuộc sống khổ cực, thuần hậu, châm biếm, đả kích thực dân xâm lược. Trong đó tiêu biểu là bài thơ "Câu cá mùa thu" (Thu điếu) nằm trong chùm thơ thu
2. Bức tranh thu
- Cảnh thu được đón nhận từ gần đến xa, rồi từ xa trở lại gần: từ chiếc thuyền câu -> mặt ao -> bầu trời; rồi từ bầu trời -> ngõ trúc -> ao thu -> thuyền câu
- Màu sắc
+ Bài thơ nói về mùa thu - mùa mát mẻ nhất trong năm, vì thế mọi cảnh vật hiện lên thật trong trẻo, yên bình.
+ Màu sắc đặc trưng: màu trong veo của nước, màu xanh ngắt của bầu trời, màu vàng của lá...
+ Trước tiên, hình ảnh mùa thu hiện ra bằng cảm nhận của thị giác "nước trong veo". -> ao thu tĩnh lặng, thanh khiết
+ Trong ao nhỏ có gió và sóng rất nhỏ, rất nhẹ. Độ trong của nước được miêu tả là "sóng biếc"
+ Nhắc đến thu là nhắc tới màu vàng, màu vàng ở đây là của chiếc lá "khẽ đưa vèo" bởi cơn gió thổi qua.
+ Dưới đất được miêu tả tỉ mỉ, bây giờ tác giả lại ngẩng lên, miêu tả bầu trời "trời xanh ngắt", đó là màu xanh đậm trong trẻo, cao rộng
=> Tất cả màu sắc được sử dụng trong bài đều là gam màu sáng, nhẹ nhàng, trong trẻo, gợi sự thanh mát của mùa thu
- Tiếng động
+ Mở đầu bài thơ là không gian tĩnh lặng, lạnh lẽo, không một tiếng động
+ Nhưng sau đó, khi có gió thổi qua, ta liền thấy tiếng động nhỏ "hơi gợn tí". Đó chỉ là sự chuyển động nhẹ, chuyển động mà như không
+ Chiếc lá vàng khẽ rơi nhưng không phải rơi một cách bình thường, tác giả đã khiến nó có hồn hơn khi để chiếc lá "khẽ đưa vèo". Tốc độ bay của lá gợi lên chút âm thanh nhưng cũng chỉ là âm thanh nhỏ, nhanh, vèo cái rồi biến mất
+ Hình ảnh ngõ trúc xuất hiện nhưng không hề làm không gian thêm tiếng động mà chỉ càng thêm yên tĩnh bởi ngõ xóm vắng người
+ Còn ngồi đây là tác giả, đang ngồi dáng ngồi bất bộng, không để ý đến việc cá cắn câu hay không. Không gian yên tĩnh tuyệt đối bởi chỉ có vài tiếng động nhỏ nhẹ vang lên nhưng rồi lại hết ngay, trở lại trạng thái lặng im
=> Tiếng động nhỏ, nhẹ, từ không gian nhỏ hẹp đến cả những tiếng động cũng trở nên hẹp lại, thu lại, muốn trả lại không gian sự yên tĩnh vốn có
- Bức tranh thu ẩn chứa sâu sắc tâm trạng con người
+ Đằng sau bức tranh thu với những cảm nhận tinh tế, người đọc thấy được tình yêu thiên nhiên đất nước, sự gắn bó thiết tha với những sự vật bình dị ở quê hương nhà thơ.
+ Cách gieo vần "eo" ở cuối các câu thơ là một đặc sắc, nó như diễn tả một không gian vắng lặng, dần thu hẹp lại, phù hợp với tâm trạng đầy uẩn khúc của nhà thơ
- Nói đến chuyện "câu cá mùa thu", nhưng thực ra tâm hồn nhà thơ đang tĩnh lặng để đón nhận cảnh thu, để suy tư về thời thế...
- Không gian tĩnh lặng của mùa thu ẩn chứa nỗi buồn cô quạnh, những uẩn khúc thầm kín trong tâm hồn nhà thơ
=> Cảnh thu trong bài thơ hiện lên thật đẹp nhưng phảng phất buồn, vừa phản ánh tình yêu thiên nhiên đất nước, vừa cho thấy tâm sự về thời thế của nhà thơ.
Kết bài: Tổng kết nội dung, nghệ thuật
Chị nghĩ em có thể tham khảo bài của bạn
này nhưng chỉ nên lấy làm gợi ý thôi nhé
Nếu còn thắc mắc hãy đặt câu hỏi
Chúc em học tốt!
[TẶNG BẠN] TRỌN BỘ Bí kíp học tốt 08 môn
