Nắm chắc kiến thức cơ bản
Tương tự như với các bộ môn khác, cách học giỏi môn Văn đầu tiên và quan trọng nhất là phải nắm chắc nội dung cơ bản nhất của từng tác phẩm văn học. Không cần phải học hay phân tích những thứ quá trừu tượng, hoa mỹ, xa xôi. Trước hết, hãy cố gắng đọc hết tác phẩm và nắm rõ nội dung chính của nó, sau đó mới triển khai ra các ý mới.
Nắm chắc kiến thức cơ bản là cách học giỏi môn Văn quan trọng nhất
Chẳng hạn trong tác phẩm “Vợ nhặt”, từ câu chuyện cưới vợ của một chàng trai nhà nghèo giữa nạn đói năm 1945, tác giả Kim Lân đã ngầm tố cáo tội ác của bọn thực dân, phát xít; khắc họa và cảm thông với những mảnh đời thê thảm; đồng thời lột tả vẻ đẹp của người lao động, dù đói nghèo, cơ khổ, họ vẫn vượt lên cái chết để đùm bọc, cưu mang nhau và không bao giờ ngừng hy vọng vào một ngày mai tươi sáng hơn.
Để ghi nhớ nội dung các tác phẩm, tốt nhất nên lập sơ đồ tư duy để hệ thống kiến thức hoặc lập bảng để phân biệt, so sánh và liên hệ nội dung, nghệ thuật của các tác phẩm với nhau hoặc giữa các tác phẩm của cùng một tác giả.
Không phụ thuộc vào sách tham khảo
Với nhiều học sinh, sách tham khảo gần như là “cứu cánh” cho môn Văn vì có thể “vay mượn” câu chữ, cách phân tích hoặc thậm chí là chép nguyên đoạn văn vào bài làm của mình. Tuy nhiên, Văn học là bộ môn cần đến sự sáng tạo và phong cách riêng, do đó, hãy tập viết bằng chính cảm xúc, suy nghĩ của riêng mình thay vì đi theo khuôn phép sáo mòn của các bài văn mẫu.
Hãy nhớ, sách tham khảo chỉ là để tham khảo
Sách tham khảo không hề xấu, nhưng nếu muốn học giỏi môn Văn thì không nên phụ thuộc vào nó. Thay vào đó, bạn cần tập lập dàn bài cho bài viết theo cảm nhận của bản thân, rồi mới đọc sách văn mẫu để bổ sung thêm ý tưởng hoặc biến những cách dẫn dắt trong đó thành của riêng mình.
Không đi học thêm tràn lan
Thay vì chen chúc trong những lò luyện thi đông đúc, ồn ào mà đôi khi chỉ dạy theo phương pháp “thầy đọc, trò chép”, cách học giỏi môn Văn đơn giản nhất là tự học ở nhà một cách nghiêm túc, tập phân tích các tác phẩm văn học theo bộ đề tham khảo để nâng cao khả năng viết lách. Nếu có điều gì không hiểu, hãy chủ động trao đổi cùng bạn bè hoặc hỏi trực tiếp giáo viên bộ môn.
Đọc, đọc nữa, đọc mãi
Một trong những bí quyết để học giỏi Văn của các học sinh xuất sắc là đọc, đọc thật nhiều từ sách giáo khoa, vở ghi, báo chí, sách tham khảo, sách văn học,… Dĩ nhiên, đọc ở đây không phải là học thuộc lòng như vẹt từng câu, từng chữ một cách thụ động mặc dù trong Ngữ văn, học thuộc văn bản (hoặc những chi tiết đắt giá) để làm dẫn chứng khi viết bài là rất tốt.
Để học giỏi Văn, hãy dành 30 – 60 phút đọc sách mỗi ngày
Hãy luyện đọc nhanh và ghi nhớ cấu trúc văn bản thường gồm 20% từ khóa quan trọng, 80% từ thừa (từ dẫn dắt, đưa đẩy,…). Khi đọc, cần biết phối hợp vừa đọc bằng mắt, vừa nhẩm theo bằng miệng và động não suy nghĩ về nội dung, nghệ thuật của tác phẩm. Trong lúc đọc, cần dùng bút nhớ để gạch cụm từ khóa, ghi bình luận hoặc chú thích câu hỏi thì mới có thể hiểu được văn bản.