Toán 12 Biện luận tham số m(nằm trong biểu thức loga) của pt logarit

Tiến Phùng

Cựu Cố vấn Toán
Thành viên
27 Tháng mười 2018
3,742
3,706
561
Hà Nội
Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội
[TẶNG BẠN] TRỌN BỘ Bí kíp học tốt 08 môn
Chắc suất Đại học top - Giữ chỗ ngay!!

ĐĂNG BÀI NGAY để cùng trao đổi với các thành viên siêu nhiệt tình & dễ thương trên diễn đàn.

Sau đây là cách làm chung cho dạng bài này


Cho phương trình: [tex]log_2(x-1)=log_2(x^2-2mx+m)[/tex] . Tìm tập giá trị của m để pt có 2 nghiệm phân biệt

Để giải pt logarit thì phải đặt điều kiện cho biểu thức của logarit có nghĩa.
Với pt kiểu này ta chỉ cần đặt điều kiện cho 1 biểu thức loga. Và chọn biểu thức đơn giản hơn để đặt.

ĐK:x>1.
PT<=>[tex]x-1=x^2-2mx+m[/tex](1)

Tại sao không cần đặt điều kiện cho biểu thức còn lại. Đơn giản là vì nếu (1) có nghiệm, thì nghiệm đó chắc chắn thỏa mãn VP=VT. MÀ VT luôn lớn hơn 0 với mọi x thuộc ĐKXĐ đã đặt ra. Vậy VP cũng sẽ luôn lớn hơn 0.

PT<=>[tex]x^2-(2m+1)x+m+1=0[/tex](2)

Để pt đã cho có 2 nghiệm phân biệt, thì pt (2) phải có 2 nghiệm phân biệt lớn hơn 1 ( thỏa mãn ĐKXĐ)
Như vậy, ta có các biểu thức điều kiện sau:
[tex]\left\{\begin{matrix} \Delta >0\\ (x_1-1)+(x_2-1)>0\\ (x_1-1)(x_2-1)>0 \end{matrix}\right.[/tex]

Hệ thức thứ 2 và thứ 3, chúng ta áp dụng Vi-ét để giải và kết hợp tập nghiệm. Đây là bài toán cơ bản

Có thể người ta sẽ cho tham số m phức tạp hơn, nhưng nhìn chung cái giải là như vậy. Cũng có thể có biến thể như sau:

Tìm m để pt : [tex]log_2\frac{x+2}{x^2-mx+3m}=0[/tex] có 2 nghiệm phân biệt

Thì ở dạng này sẽ có chút đánh lừa hơn dạng trên, bởi nếu ta giải:
PT<=>[tex]log_2(x+2)-log_2(x^2-mx+3m)=0<=>log_2(x+2)=log_2(x^2-mx+3m)[/tex]

Rồi sau đó ta đặt [tex]x>-2[/tex] rồi giải tương tự bài trên. Thì sẽ gây thiếu trường hợp. Bởi vì khi biến đổi :
[tex]log\frac{a}{b}=loga-logb[/tex] thì ĐKXĐ đã bị thay đổi, từ việc a,b chỉ cần cùng dấu, sang thành: a,b phải cùng dương.

Vậy giải đúng:
ĐK: [tex]x \neq -2[/tex]
PT<=>[tex]\frac{x+2}{x^2-mx+3m}=1<=>x^2-(m+1)x+3m-2=0(3)[/tex]

Để phương trình đã cho có 2 nghiệm phân biệt thì pt (3) có 2 nghiệm phân biệt khác -2

Vậy chỉ đơn giản: [tex]\Delta > 0[/tex]

Và x=-2 không là nghiệm nên : [tex](-2)^2-(m+1).(-2)+3m \neq 0<=>m\neq \frac{-6}{5}[/tex]

Với bài toán bất phương trình, thì cách làm gần tương tự.

Tim m để bpt :
[tex]log(x^2+mx+3)\geq log(x-5)[/tex] nghiệm đúng với mọi x thuộc tập xác định

Ta có:
[tex]x^2+mx+3 \geq x-5 >0[/tex]

<=>x>5 và [tex]x^2+(m-1)x+8\geq 0[/tex]

<=> [tex]m\geq \frac{-8-x^2}{x}+1[/tex]

Khảo sát hàm [tex]f(x)=\frac{-8-x^2}{x}+1[/tex] trên đoạn (5;+oo)

Ta có [tex]max[/tex] [tex]f(x)=[/tex] [tex]\frac{-28}{5}[/tex] tại x=5

Vậy điều kiện của m là: [tex]m\geq \frac{-28}{5}[/tex]
 
Last edited by a moderator:
  • Like
Reactions: hip2608
Top Bottom