- 25 Tháng mười 2018
- 1,560
- 1,682
- 251
- 27
- Quảng Bình
- Đại học Sư phạm Huế
Chắc suất Đại học top - Giữ chỗ ngay!! ĐĂNG BÀI NGAY để cùng trao đổi với các thành viên siêu nhiệt tình & dễ thương trên diễn đàn.
Hôm trước mình thấy khá nhiều bạn đăng bài hỏi cách biện luận công thức phân tử của một chất dựa vào công thức đơn giản nhất của chất đó. Nên hôm nay mình chia sẻ bài viết này, hy vọng bài viết sẽ có ích cho các bạn. Nếu có thiếu sót hay sai lầm ở chỗ nào mong các bạn góp ý.
Xin cảm ơn
Xét hợp chất CxHyOzNt
Độ bất bão hòa = (2 + 2x – y + t)/2
[TBODY]
[/TBODY]VD1: Một anđehit no có công thức đơn giản nhất C2H3O. Xác định CTPT của anđehit.
Giải: Anđehit no nên ta có: k = (2 + 4n – 3n)/2 = 0
ð n = 2
Vậy CTPT của anđehit là C4H6O2
VD2: Xác định CTPT của anđehit mạch hở, chưa no, có 1 nối 3 trong phân tử có công thức (C4H4O)n
Giải: Ta có: k = (2 + 8n – 4n)/2 = 1 + 2n = n + 2
ð n = 1
Vậy CTPT của anđehit là C4H4O
Vận dụng:
1. Xác định CTPT của axit hữu cơ no, mạch hở có công thức (C2H3O2)n
2. Xác định CTPT của axit no, mạch hở có công thức (C3H4O3)n
3. Xác định CTPT của axit no, có công thức (C3H5O2)n
VD 3: Xác định công thức phân tử các chất có công thức đơn giản giản nhất là
a) C2H7NO2
b) C2H5O
Giải:
a. (C2H7O2N)n
Ta có: k = (2 + 4n – 7n + t)/2 = 1 – n ≥ 0
ð n ≤ 1
Vì n là số nguyên nên n = 1
ð CTPT: C2H7O2N
b. (C2H5O)n
Ta có: k = (2 + 4n – 5n)/2 = (2 – n)/2 ≥ 0
ð n ≤ 2
+ n = 1 => Loại vì số nguyên tử H lẻ
+ n = 2 => Số nguyên tử H là số chẵn
Vậy n = 2 Vậy CTPT: C4H10O2
Vận dụng: Xác định công thức phân tử của các chất có công thức đơn giản nhất sau: a. C4H9Cl2N
b. C2H4ClO
VD 4: a) Có những đồng phân mạch hở nào ứng với công thức tổng quát CnH2nO. Cho ví dụ
b) Một hợp chất mạch hở có công thức phân tử CnHmO2. Hỏi n, m có những giá
trị nào để gốc hiđrocacbon của chất đó là no.
c) Viết công thức cấu tạo các đồng phân mạch hở, no có công thức phân tử
C3H6O3
Giải:
a. Độ bất bão hòa k = (2 + 2n – 2n) = 1
Vậy hợp chất có thể là:
- Anđehit no, đơn chức
VD: HCHO, CH3CHO, …
- Xeton no, đơn chức
VD: CH3COCH3
- Ancol không no, đơn chức có 1 liên kết đôi C=C (n ≥ 3)
VD: CH2=CH-CH2-OH
b. Độ bất bão hòa: k = (2 + 2n – m)/2
TH1: Hợp chất gồm 1 chức axit/este thì ta có:
k = 1 + 2n – m ≥ 1
ð 2n – m ≥ 0
Để gốc hidrocacbon no: 2n = m
TH2: Hợp chất gồm 2 chức anđehit/xeton
k = (2 + 2n – m)/2 ≥ 2
ð 2n ≥ m + 2
Để gốc hidrocacbon no: 2n = m + 2
TH3: Hợp chất X gồm 1 chức anđehit (xeton) và 1 chức ancol (hoặc ete)
k = (2 + 2n – m)/2 ≥ 1
ð 2n ≥ m
Để gốc hidrocacbon no: 2n = m
Xin cảm ơn
BIỆN LUẬN CTPT CỦA CHẤT HỮU CƠ DỰA VÀO CÔNG THỨC ĐƠN GIẢN NHẤT
Dựa vào độ bất bão hòa: Xét hợp chất CxHyOzNt
Độ bất bão hòa = (2 + 2x – y + t)/2
Dạng công thức phân tử | Điều kiện |
CxHy | - x ≥ 1 - y ≤ 2x + 2 ; y chẵn |
CxHyOz | - x, y, z ≥ 1 - y ≤ 2x + 2, y chẵn |
CxHyNt | - x, y, t ≥ 1 - y ≤ 2x + 2 + t + t: lẻ → y: lẻ + t: chẵn → y: chẵn |
CxHyOzNt | - x, y, z, t ≥ 1 - y ≤ 2x + 2 + t + t: lẻ → y: lẻ + t: chẵn → y: chẵn |
Giải: Anđehit no nên ta có: k = (2 + 4n – 3n)/2 = 0
ð n = 2
Vậy CTPT của anđehit là C4H6O2
VD2: Xác định CTPT của anđehit mạch hở, chưa no, có 1 nối 3 trong phân tử có công thức (C4H4O)n
Giải: Ta có: k = (2 + 8n – 4n)/2 = 1 + 2n = n + 2
ð n = 1
Vậy CTPT của anđehit là C4H4O
Vận dụng:
1. Xác định CTPT của axit hữu cơ no, mạch hở có công thức (C2H3O2)n
2. Xác định CTPT của axit no, mạch hở có công thức (C3H4O3)n
3. Xác định CTPT của axit no, có công thức (C3H5O2)n
VD 3: Xác định công thức phân tử các chất có công thức đơn giản giản nhất là
a) C2H7NO2
b) C2H5O
Giải:
a. (C2H7O2N)n
Ta có: k = (2 + 4n – 7n + t)/2 = 1 – n ≥ 0
ð n ≤ 1
Vì n là số nguyên nên n = 1
ð CTPT: C2H7O2N
b. (C2H5O)n
Ta có: k = (2 + 4n – 5n)/2 = (2 – n)/2 ≥ 0
ð n ≤ 2
+ n = 1 => Loại vì số nguyên tử H lẻ
+ n = 2 => Số nguyên tử H là số chẵn
Vậy n = 2 Vậy CTPT: C4H10O2
Vận dụng: Xác định công thức phân tử của các chất có công thức đơn giản nhất sau: a. C4H9Cl2N
b. C2H4ClO
VD 4: a) Có những đồng phân mạch hở nào ứng với công thức tổng quát CnH2nO. Cho ví dụ
b) Một hợp chất mạch hở có công thức phân tử CnHmO2. Hỏi n, m có những giá
trị nào để gốc hiđrocacbon của chất đó là no.
c) Viết công thức cấu tạo các đồng phân mạch hở, no có công thức phân tử
C3H6O3
Giải:
a. Độ bất bão hòa k = (2 + 2n – 2n) = 1
Vậy hợp chất có thể là:
- Anđehit no, đơn chức
VD: HCHO, CH3CHO, …
- Xeton no, đơn chức
VD: CH3COCH3
- Ancol không no, đơn chức có 1 liên kết đôi C=C (n ≥ 3)
VD: CH2=CH-CH2-OH
b. Độ bất bão hòa: k = (2 + 2n – m)/2
TH1: Hợp chất gồm 1 chức axit/este thì ta có:
k = 1 + 2n – m ≥ 1
ð 2n – m ≥ 0
Để gốc hidrocacbon no: 2n = m
TH2: Hợp chất gồm 2 chức anđehit/xeton
k = (2 + 2n – m)/2 ≥ 2
ð 2n ≥ m + 2
Để gốc hidrocacbon no: 2n = m + 2
TH3: Hợp chất X gồm 1 chức anđehit (xeton) và 1 chức ancol (hoặc ete)
k = (2 + 2n – m)/2 ≥ 1
ð 2n ≥ m
Để gốc hidrocacbon no: 2n = m