Văn 11 Bàn về thơ của Nguyễn Đình Thi

Trần Duy Anh

Học sinh
Thành viên
29 Tháng mười một 2019
111
37
36
Hà Nam
THCS Tiến Thắng
[TẶNG BẠN] TRỌN BỘ Bí kíp học tốt 08 môn
Chắc suất Đại học top - Giữ chỗ ngay!!

ĐĂNG BÀI NGAY để cùng trao đổi với các thành viên siêu nhiệt tình & dễ thương trên diễn đàn.

Trong Mấy ý nghĩ về thơ, Nguyễn Đình Thi nhận xét : Bài thơ là sợi dây truyền cảm cho người đọc. Ta nói truyền sang hình như người đọc chỉ đứng yên mà nhận. Nhưng kỳ thực, cái trạng thái tâm lý truyền sang ấy là người đọc tự tạo cho mình, khi nhìn những chữ, khi nghe những lời, khi mọi sợi dây của tâm hồn rung lên vì chạm thấy những hình ảnh, những ý nghĩ, những mong muốn, những tình cảm mà lời và chữ của bài thơ kèm theo đằng sau như vùng sáng chung quanh ngọn lửa.
Anh (chị) hãy làm sáng tỏ nhận định trên qua bài thơ Vội vàng của Xuân Diệu
 

Trần Tuyết Khả

Cựu Mod Văn | Cựu phó CN CLB Địa
Thành viên
13 Tháng hai 2018
2,356
6,278
616
20
Hà Nội
Trường THPT Hoài Đức A
Trong Mấy ý nghĩ về thơ, Nguyễn Đình Thi nhận xét : Bài thơ là sợi dây truyền cảm cho người đọc. Ta nói truyền sang hình như người đọc chỉ đứng yên mà nhận. Nhưng kỳ thực, cái trạng thái tâm lý truyền sang ấy là người đọc tự tạo cho mình, khi nhìn những chữ, khi nghe những lời, khi mọi sợi dây của tâm hồn rung lên vì chạm thấy những hình ảnh, những ý nghĩ, những mong muốn, những tình cảm mà lời và chữ của bài thơ kèm theo đằng sau như vùng sáng chung quanh ngọn lửa.
Anh (chị) hãy làm sáng tỏ nhận định trên qua bài thơ Vội vàng của Xuân Diệu
Mở bài: Giới thiệu nhận định, tác giả, tác phẩm
Thân bài:
1. Giải thích nhận định
- Bài thơ là sợi dây truyền cảm cho người đọc: thơ lấy cảm hứng từ cuộc đời, tình cảm, tư tưởng trong thơ gắn liền với cuộc sống, nằm ngay trong cuộc sống, được nhà thơ gom góp, tích lại và chuyển thành ngôn ngữ nghệ thuật, từ đó, bài thơ có sức truyền tải thông điệp mạnh mẽ hơn, để người đọc nhìn rõ hơn, hiểu rõ hơn về những tình cảm, cảm xúc trong cuộc đời.
- Nhưng kỳ thực, cái trạng thái tâm lý truyền sang ấy là người đọc tự tạo cho mình: thơ làm chất xúc tác khiến bùng lên ngọn lửa cảm xúc trong lòng người đọc nhưng người đọc phải tự mình chủ động tiếp nhận, tự mình muốn tìm hiểu, khám phá tư tưởng ấy thì mới có thể hiểu được, đồng cảm với những gì yêu, ghét, thù, hận,... của nhà thơ gửi gắm trong thơ.
[tex]\Rightarrow[/tex] Nhận định bàn về mối quan hệ giữa thơ và nhà thơ, giữa nhà thơ với bạn đọc. Đó là mối quan hệ không thể tách rời, thơ là tiếng lòng của nhà thơ, thể hiện tình cảm, tư tưởng tác giả muốn gửi gắm; người đọc cũng có liên hệ với nhà thơ, đó là mối tương liên, đồng điệu giữa hai tâm hồn.
2. Chứng minh qua bài thơ "Vội vàng" của Xuân Diệu
- Mở đầu bài thơ là những câu thơ năm chữ với nhịp điệu nhanh gọn cho thấy khát khao níu giữ sự sống muôn màu sắc của nhân vật trữ tình:
Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu đừng nhạt mất
Tôi muốn buộc gió lại
Cho hương đừng bay đi.

+ Nhân vật trữ tình xưng "tôi"- cái tôi đầy bản lĩnh, cái tôi cá nhân đầy thi sĩ xuất hiện một cách trực tiếp, bộc lộ khát khao mãnh liệt của lòng mình. Cái tôi ấy đi ngược lại với thơ ca trung đại- nơi mà rất ít thi sĩ dám thể hiện cái tôi. Cái tôi muốn đoạt quyền tạo hoá để làm những việc mà chỉ tạo hoá mới làm được "tắt nắng đi", "buộc gió lại".
+ Bốn câu thơ sử dụng nghệ thuật điệp cấu trúc => nhấn mạnh khao khát cháy bỏng của lòng mình: khao khát muốn được lưu giữ khoảnh khắc hiện tại bằng cách chặn đứng bước đi của thời gian.
+ Ước muốn của thi sĩ thật kì lạ- ước muốn đi ngược quy luật tự nhiên, điều ấy không thể nào thực hiện được. Và ham muốn lạ lùng ấy mở ra cho ta thấy một lòng yêu nồng thắm, bồng bột với thế giới muôn màu muôn vẻ này.
+ Mong muốn càng trở nên tha thiết hơn với điệp từ "đừng" vang lên như một lời cầu xin màu đừng nhạt mất, hương đừng bay đi để giữ mãi vẻ tươi thắm của cuộc đời.
=> Chỉ với bốn câu thơ ngắn ngủi, tác giả đã diễn tả khát vọng mãnh liệt lưu giữ vẻ đẹp cuộc sống xung quanh.
- Bức tranh mùa xuân tràn đầy sức sống như một thiên đường
Của ong bướm này đây tuần trăng mật;
Này đây hoa của đồng nội xanh rì;
Này đây lá của cành tơ phơ phất;
Của yến anh này đây khúc tình si.
Và này đây ánh sáng chớp hàng mi;
Mỗi sáng sớm, thần vui hằng gõ cửa;
Tháng giêng ngon như một cặp môi gần;
Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa:
Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân.
Xuân đang tới, nghĩa là xuân đang qua,
Xuân còn non, nghĩa là xuân sẽ già,
Mà xuân hết, nghĩa là tôi cũng mất.
Lòng tôi rộng, nhưng lượng trời cứ chật,
Không cho dài thời trẻ của nhân gian,
Nói làm chi rằng xuân vẫn tuần hoàn,
Nếu đến nữa không phải rằng gặp lại.
Còn trời đất, nhưng chẳng còn tôi mãi,
Nên bâng khuâng tôi tiếc cả đất trời;
Mùi tháng, năm đều rớm vị chia phôi,
Khắp sông, núi vẫn than thầm tiễn biệt...
Cơn gió xinh thì thào trong lá biếc,
Phải chăng hờn vì nỗi phải bay đi?
Chim rộn ràng bỗng đứt tiếng reo thi,
Phải chăng sợ độ phai tàn sắp sửa?
Chẳng bao giờ, ôi! Chẳng bao giờ nữa...

+ Mùa xuân được gợi lên với tất cả vẻ đẹp diệu kỳ, đó là màu sắc tươi tắn của hoa lá, màu xanh rì của đồng nội, xanh non của lá cành tơ phơ phất
+ Sự sống ngồn ngộn phơi bày, thiên nhiên hữu tình tươi đẹp thể hiện qua các hình ảnh gợi cảm.
=> Tất cả đã tạo ra 1 gam màu chủ đạo, bức tranh mùa xuân tươi trẻ, mát mẻ đầy sức sống.
+ Mùa xuân còn đến với âm thanh rộn rã, trong trẻo, náo nức của những cánh ong đi tìm mật, tiếng hót si mê đắm đuối của chim yến, chim oanh, cả âm thanh huyền diệu biết bao cây lá cựa mình. Cùng với đó là những hương thơm của hoa lá và ánh sáng mùa xuân ngập tràn rực rỡ.
+ Bằng cách sử dụng điệp từ "này đây" cùng biện pháp liệt kê, những câu thơ như một lời giới thiệu thiên đường mà mình vừa phát hiện.
=> Bức tranh mùa xuân toát ra từ vừng mặt trời, từ ánh sáng lộng lẫy chói loà, mùa xuân và vạn vật bừng lên vẻ đẹp diệu kỳ.
+ Đoạn thơ thể hiện quan niệm nhân sinh mới mẻ của Xuân Diệu
+ Nhà thơ nhìn mặt trời như một cặp mắt người tiên nữ, vị thần vui gõ cửa mỗi sớm mai, chớp mắt toả ra mọi ánh hào quang làm lộng lẫy cả bức tranh.
+ Vạn vật đều ở trạng thái có đôi, có lứa
+ Trong mắt ông, bức tranh xuân như một thiên đường trên mặt đất, nó không ở đâu xa mà ở quanh ta, trước mắt mỗi con người
+ Âm hưởng của đoạn thơ giống như tiếng reo vui thích thú của con người khao khát giao hoà với đời
+ Cũng chính vì vẻ đẹp của thiên đường trên mặt đất mà xuân diệu đã phát hiện ra một sự mới mẻ đến diệu kì: "Tháng giêng ngon như một cặp môi gần". Vẻ đẹp của mùa xuân được nhà thơ cảm nhận bằng tất cả sự tình tứ, nồng nàn, đắm say, quyến rũ và tràn đầy hạnh phúc. Thiên đường ấy khiến chúng ta đắm say khiến chúng ta nếm từng chút một để rồi cảm nhận cuộc sống tươi vui, khiến ta càng tha thiết với đời hơn bao giờ hết. Hãy sống và tận hưởng tình yêu mà thiên nhiên ban tặng và hơn hết hãy trân trọng từng giây từng phút trong cuộc đời của mình.
- Bởi tình yêu với cuộc sống của tác giả rất lớn nên ông luôn tâm niệm phải sống vội vàng
+ Tác giả nhận ra được sự trôi chảy của thời gian là tuyến tính, thời gian trôi đi sẽ mang theo tất cả.
+ Ước muốn tuổi xuân vĩnh viễn nhưng lượng trời không cho phép -> Xót xa, tiếc nuối
- Đến với khổ thơ cuối của bài thơ, ta thấy như ngọn lửa yêu đời đã bừng lên, cuồng nhiệt, cháu bỏng
Ta muốn ôm
Cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn;
Ta muốn riết mây đưa và gió lượn,
Ta muốn say cánh bướm với tình yêu,
Ta muốn thâu trong một cái hôn nhiều
Và non nước, và cây, và cỏ rạng,
Cho chếnh choáng mùi thơm, cho đã đầy ánh sáng
Cho no nê thanh sắc của thời tươi;
- Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi!

+ Cách xưng hô thay đổi: từ "tôi" chuyển thành "ta", sự chuyển đổi này chính là tấm lòng của nhà thơ, ông đầu chỉ muốn giữ tình yêu cho riêng mình mà muốn truyền nó cho tất cả mọi người
+ Thi sĩ muốn ôm cả thế giới, xuân sắc, xuân tình. Trong mắt ông, mùa xuân được hình dung như cơ thể thiếu nữ, như nàng thơ kiều diễm,....
+ "Hỡi xuân hồng ta muốn cắn vào ngươi": đỉnh cao của khát vọng mãnh liệt, là tiếng gọi
3. Bàn luận
- Bài thơ "Vội vàng" là quan niệm sống tích cực của Xuân Diệu, ông đem hết tình yêu thiên nhiên, cuộc đười gửi gắm vào thơ.
- Qua bài thơ, người đọc được tiếp xúc với tư tưởng ấy, khi cảm nhận, bạn đọc cũng được truyền cảm hứng yêu đời, sự vội vàng muốn ngắm nhìn thế giới đầy rực rỡ, ôm trọn những tinh hoa vào lòng....
Kết bài: Tổng kết nội dung, nghệ thuật, nhấn mạnh nhận định của Nguyễn Đình Thi là đúng.

Trên đây là gợi ý của mình, hi vọng giúp ích được cho bạn. Nếu còn thắc mắc hãy trao đổi thêm nhé.
Chúc bạn học tốt!
 
Top Bottom