Giúp Em Phân Tích 3 Khổ Thơ Đầu Trong Bài Thơ Tiểu Đội Xe Không Kính với ạ. Em cảm ơn.
Mở đầu bài thơ là hình ảnh chẳng thơ chút nào:”Xe không có kính” làm người đọc dễ nhầm là loại chế phẩm chưa hoàn chỉnh hay bị hư hỏng. Quả nhiên, hình ảnh những chiếc xe không kính trở thành một hình tượng xuyên suốt bài thơ, trở thành nguồn cảm hứng cho tác phẩm. Những chiếc xe không kính xuất hiện qua lời kể của người lính lái xe thật độc lạ:
“ Không có kính không phải vì xe không có kính
Bom giật, bom rung kính vỡ đi rồi
Ung dung buồng lái ta ngồi,
Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng.”
Với câu thơ đầu, tác giả đã ngầm báo hiệu rằng những chiếc xe ấy có kính và nguyên nhân kính vỡ là do sự ác liệt của chiến tranh, tiếng bom đạn làm vỡ kính. Hai câu thơ đầu nhưng một lời nói thường, miêu tả đặc điểm nổi bật của những chiếc xe trên tuyến đường Trường Sơn. Phép đảo ngữ đặt từ "ung dung" lên đầu làm nổi bật tư thế vững chãi của người lính lái xe. Điệp từ "nhìn" cùng với nhịp thơ đều đặn 2/2/2 khẳng định tinh thần dũng cảm hiên ngang bất khuất của những người lính lái xe. Đặc biệt cái nhìn thẳng là cái nhìn không hề né tránh, run sợ, dám đương đầu với khó khăn thử thách tư thế lạc quan, hiển hách, vô tư dẫu sự thiệt hại vật chất có tồn tại. Tinh thần thế hệ trẻ hòa trong tư thế người bộ dội cụ Hồ tỏa sáng bằng tâm hồn lạc quan, tích cực. Chiến trường đầy bom đạn hiện ra trước cảnh nói bông đùa làm kính vỡ đi nhưng thái độ thản nhiên trước hiện thực khốc liệt, tàn nhẫn của cuộc chiến. Những cái nhìn những hố bom tử thần đang ẩu sau lơp đất đá gồ ghề, nhìn những bom đạn rơi từ chiến tranh không trung, chiến tranh trên không từ các máy bay của địch miêu tả chân thực tinh thần đời lính lạc quan, khí phách còn nhìn thẳng là một phép ẩn dụ độc đáo nhìn về tương lai của Cách Mạng miền Nam phía trước.
Không phải nói một cách khoa trương, hoa mĩ. Cách nói tinh nghịch mà trần trụi, vui nhộn về hiện thực chiến trường trong phong cách nhìn của người lính:
“Nhìn thấy gió vào xoa mắt đắng
Nhìn thấy con đường chạy thẳng vào tim
Thấy sao trời và đột ngột cánh chim
Như sa, như ùa vào buồng lái.”
Những đoàn xe bon bon trên dặm đường tiếp tế lương thực, tạo ra những cơn gió lốc, bụi phủ mù trời. Xe không kính, gió lùa mạnh vào buồng lái khiến người lái xe tưởng như nhìn thấy gió. Gió thốc làm cay đến chảy nước mắt mà lại nói là gió vào xoa mắt đắng thì quả là độc đáo và hóm hỉnh. Nhìn thấy con đường chạy thẳng vào tim, nhìn ở đây không còn là một động từ bình thường mà đó là sự hoãi bão, ước mơ về cách mạng thắng lợi, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, chạy thẳng và xoáy sâu trong trái tim yêu nước. Hai câu thơ cuối diễn tả hiện thực vô cùng, không còn lớp kính ngăn cách, con người và thiên nhiên như gần gũi hơn, do đó mà sự cảm nhận dường như tăng lên gấp bội. Sao trời ban đêm, cánh chim ban ngày nhự say như ùa vào buồng lái. Phép đảo ngữ tính từ ''đột ngột'' lên trước nhấn mạnh yếu tố thiên nhiên trong đời lính chống Mỹ, đó còn là sự suy nghĩ yêu cái đẹp, hồn nhiên, lạc quan trước chiến tranh. Sự ngạo nghễ, yêu cái đẹp, trân trọng cuộc sống, những phẩm chất tốt đẹp của người chiến sĩ. Cách nói tinh nghịch của người lính không gợi liên tưởng đến con đường mà thực chất là những con đường đến với miền Nam yêu thương, con đường giải phóng đất nước. Con đường gắn liền với nhiệm vụ cao cả của toàn dân tộc trong thời điểm ấy cũng là con đường chiếm trọn trái tim người lính.
Bụi đến mức tóc xanh bụi trắng như người già thì mắt miệng phải chịu đựng đến thế nào vậy mà với người lính Trường Sơn thì đó chỉ là chuyện vặt và cách ứng xử của họ thật hồn nhiên, vui tươi:
''Không có kính ừ thì có bụi'
Bụi phun tóc trắng như người già
Chưa cần rửa, phì phèo châm điếu thuốc
Nhìn nhau mặt lấm cười ha ha.''
Khẩu ngữ ''ừ thì'' khiến tổng thể khổ thơ những câu nói thường ngày, một giọng văn xuôi giản dị. Không có kính bụi đường Trường Sơn hóa tóc người lính trở nên bạc thể hiện sự khắc nghiệt của chiến tranh, lên án chiến tranh phi nghĩa lí. Hình ảnh ''phì phèo châm điếu thuốc'' cùng động từ ''nhìn nhau'' lột tả cái tình, chất lính ở tinh thần đoàn kết, vui tươi chứ không chỉ là đau đớn, mất mát hy sinh trên chiến trường. Hình ảnh thơ so sánh "bụi phun tóc trắng như người già" và "mưa tuôn mưa xối như ngoài trời" là cách ví von đầy dí dỏm, vui tươi, sôi nổi: trên con đường ra trận những mái đầu xanh của các chàng trai trẻ đã bị bụi đường nhuộm trắng, đã bị mưa làm ướt như đứng giữa trời. Đây chắc chắn hình ảnh của những chàng trai trẻ ở độ tuổi mười tám, đôi mươi. Họ vô cùng tếu hóm "phì hèo châm điếu thuốc", "cười haha". Tâm hồn sôi nổi ấy gợi một cảm giác nhẹ nhõm thanh thản, xua tan mọi khó khăn. Dường như giọng cười khoái chí đã lấn ác cả binh đoàn đế quốc, mưa bão đạn cũng phải dè chừng, nín thít, chỉ còn lại nụ cười niềm nở trên đôi môi dẫu tương lai có biến động thế nào. Đó là chất lạc quan thanh thản của một dân tộc, chất dũng cảm thuộc về bản chất con người Việt Nam. Các chiến sĩ lái xe chấp nhận tất cả với thái độ vui vẻ, phớt đời, pha chút ngang tàng, rất lính.
Hoàn cảnh không bẻ gãy được ý chí, sức mạnh và nhất là niềm lạc quan, yêu đời của những người trẻ tuổi, yêu nước ấy. Họ vẫn ở tư thế ung dung, hiên ngang, oai hùng mặc dù trải qua muôn vàn thiếu thốn, gian khổ và chấp nhận nó một cách rất lính.
Bạn tham khảo nhaa, có gì không hiểu hay sai sót ở đâu cứ nói nha ^^