Sinh 8 Bài 59: Sự điều hòa và phối hợp hoạt động của các tuyến nội tiết (Kiến thức SGK)

[Đỗ Hằng]

[TẶNG BẠN] TRỌN BỘ Bí kíp học tốt 08 môn
Chắc suất Đại học top - Giữ chỗ ngay!!

ĐĂNG BÀI NGAY để cùng trao đổi với các thành viên siêu nhiệt tình & dễ thương trên diễn đàn.

Bài 59: Sự điều hòa và phối hợp hoạt động của các tuyến nội tiết ​

I. Điều hòa hoạt động của các tuyến nội tiết:
Câu hỏi trang 185 SGK:
Hãy kể tên các tuyến nội tiết chịu ảnh hưởng của các hoocmon tiết ra từ tuyến yên
Trả lời: Một số tuyến nội tiết chịu ảnh hưởng của hoocmon tiết ra từ tuyến yên:
+ Tuyến giáp
+ Tuyến tụy
+ Tuyến trên thận
+ Tuyến sinh dục
.....
** Các tuyến nội tiết không chỉ chịu sự điều khiển của các hoocmon tuyến yên mà ngược lại, hoạt động của tuyến yên đã được tăng cường hay kìm hãm cũng bị sự chi phối của hoocmon do các tuyến này tiết ra. Đó là cơ chế tự điều hòa của các tuyến nội tiết nhờ các thông tin ngược.

Một số ví dụ cho thấy sự điều hòa của tuyến yên tác động lên các tuyến nội tiết khác:

VD1: Điều hòa hoạt động của vỏ tuyến trên thận:
+ Thùy trước tuyến yên tiết hoocmon ACTH kích thích cho vỏ trên tuyến trên thận tiết hoocmon cooctizon điều hòa lượng K+ và Na+ trong máu.
+ Khi hàm lượng cooctizon trong máu quá cao sẽ theo máu tác động lên vùng dưới đồi dẫn đến tiết chất kìm hãm thùy trước tuyến yên tiết hoocmôn ACTH, hoặc tác động trực tiếp thùy trước tuyến yên làm giảm tiết hoocmôn ACTH dẫn đến vỏ tuyến trên thận giảm tiết cooctizon và hàm lượng được cân bằng.


VD2: Điều hòa hoạt động của tuyến giáp:
Thùy trước tuyến yên tiết hoocmon TSH kích thích tuyến giáp tiết hoocmon tiroxin. Khi hàm lượng tiroxin quá cao tác động lên vùng dưới đồi ức chế thùy trước tuyến yên, hoặc tác động trực tiếp lên thùy trước tuyến yên dẫn đến ức chế tuyến yên tiết TSH làm cho tuyến giáp giảm tiết tiroxin, hàm lượng tiroxin trở về trạng thái cân bằng.

II. Sự phối hợp hoạt động của các tuyến nội tiết:

*Lượng đường trong máu giữ được ổn định do đâu?
Trả lời: Do sự hoạt động của tế bào [imath]\alpha[/imath] và [imath]\beta[/imath] của đảo tụy:
+ Khi lượng đường lớn hơn 0,12%, tế bào [imath]\beta[/imath] tiết insulin biến glucozo thành glicogen. Hạ đường huyết xuống mức bình thường
+ Khi lượng đường nhỏ hơn 0,12% tế bào [imath]\alpha[/imath] tiết hoocmon glucagon biến glicogen thành glucozo. Nâng đường huyết lên mực bình thường



Sự điều hòa đường huyết có thể nếu vắn tắt thành sơ đồ như sau: