Sinh 8 Bài 56: Tuyến yên, tuyến giáp (Kiến thức SGK)

[Đỗ Hằng]

[TẶNG BẠN] TRỌN BỘ Bí kíp học tốt 08 môn
Chắc suất Đại học top - Giữ chỗ ngay!!

ĐĂNG BÀI NGAY để cùng trao đổi với các thành viên siêu nhiệt tình & dễ thương trên diễn đàn.

Bài 56: Tuyến yên, tuyến giáp​

I. Tuyến yên:
- Tuyến yên là một tuyến nhỏ bằng hạt đậu trắng nằm ở nền sọ, có liên quan với vùng dưới đồi (thuộc não trung gian). Đây là một tuyến quan trọng giữ vai trò chỉ đạo hoạt động hầu hết các tuyến nội tiết khác.
- Tuyến yên gồm thùy trước và thùy sau. Giữa 2 thùy là thùy giữa chỉ phát triển ở trẻ nhỏ, có tác dụng đối với sự phân bố sắc tố da
Bảng 56-1: Các hoocmon tuyến yên và tác dụng của chúng

Hoocmon	Cơ quan chịu ảnh hưởng	Tác dụng chính
Thùy trước tiết: Kích tố nang trứng (FSH)	Buồng trứng, tinh hoàn	Nữ: phát triển bao noãn, tiết ơstrogen Nam: sinh tinh
Kích tố thể vàng (LH)	Buồng trứng, tinh hoàn	Nữ: rụng trứng, tạo và duy trì thể vàng Nam: tiết testosteron
Kích tố tuyến giáp (TSH)	Buồng trứng, tinh hoàn	Tiết hoocmon tiroxin
Kích tố vỏ tuyến trên thận (ACTH)	Tuyến trên thận	Tiết nhiều hoocmon điều hòa hoạt động sinh dục, trao đổi chất đường, chất khoáng
Kích tố tuyến sữa (PRL)	Tuyến sữa	Tiết sữa
Kích tố tăng trưởng (GH)	Hệ cơ xương (thông qua gan)	Tăng trưởng của cơ thể
Thùy sau tiết: Kích tố chống đái tháo nhạt (ADH) Oxitoxin	Thận Dạ con, tuyến sữa	Giữ nước Tiết sữa, co bóp tử cung lúc đẻ

II. Tuyến giáp:
Đặc điểm tuyến giáp:
+ Nằm trước sụn giáp của thanh quản
+ Là tuyến nội tiết lớn nhất, nặng chừng 20 – 25g
+ Cấu tạo gồm: nang tuyến và tế bào tiết
Câu hỏi trang 177: Hãy nêu ý nghĩa của cuộc vận động “Toàn dân dùng muối Iốt”.
Trả lời:
Khi thiếu iot trong khẩu phần ăn hằng ngày, tiroxin không tiết ra, tuyến yên sẽ tiết hoocmon thúc đẩy tuyến giáp tăng cường hoạt động gây phì đại tuyến, là nguyên nhân của bệnh bướu cổ. Trẻ bị bênh sẽ chậm lớn, trí não kém phát triển. Người lớn, hoạt động thần kinh giảm sút, trí nhớ kém
Vậy nên có phong trào toàn dân dùng muối iot để giảm nguy cơ bị bệnh
- Bệnh Bazodo do tuyến giáp hoạt động mạnh, tiết nhiều hoocmon làm tăng cường trao đổi chất, tăng tiêu dùng oxi, nhịp tim tăng, người bệnh luôn trong trạng thái hồi hộp căng thẳng, mất ngủ, sút cân nhanh

- Ngoài ra tuyến giáp còn tiết hoocmôn canxitoxin + hoocmôn của tuyến cận giáp tham gia điều hòa canxi và photpho trong máu.
Tuyến cận giáp gồm có 4 tuyến, nằm sau tuyến giáp, có kích thước rất nhỏ chỉ khoảng 6 x 3 x 2 mm, màu sắc giống tuyến giáp.