Bên cạnh "Truyện Kiều" đặc sắc về nội dung lẫn nghệ thuật, ND cũng có nhiều tập thơ nổi tiếng như "Nam trung tập ngâm", "Bắc hành tạp lục". Tiêu biểu trong số đó là bài "ĐTTK"-bài thơ bày tỏ sự đồng cảm sâu sắc của nhà thơ với một người con gái tài hoa mà bạc mệnh và có nột diều gì đó gần gũi với Thuý Kiều:
Tây Hồ hoa uyển tẩn thành khư
Độc điếu song tiền nhất chỉ thư
Chi phấn hữu thần liên tử hậu
Văn chương vô mệnh lụy phần dư
Cổ kim hận sự thiên nan vấn
PHong vận kì oan ngã tự cư
Bất tri tam bách dư niên hậu
Thiên hạ hà nhân khấp Tớ Như ?
Tiểu Thanh là người co gái họ Phùng, có sác có tài nhưng lại phải chịu cảnh lẽ mọn. Vì cả ghen, nên vợ lớn bắt nàng phải sống một nơi xa lạ, chốn Tây Hồ hiu quạnh buồn vì cô dơn, nàng đã chết vào lúc tuổi xuân đẹp nhất, xuân sắc nhất của một người con gái.
Tây Hồ hoa uyển tẩn thành khư
Độc điếu song tiền nhất chỉ thư
( Tây Hồ cảnh đẹp hóa gò hoang
Thổn thức bên song mãnh giấy tàn).
Giữa k gian bao la, hiu quạnh của Tây Hồ, NDu cảm thấy tiếc nuối, khi nghe nói rằng nơi đay trước kia cảnh tri vốn rất đẹp vậy mà giờ đây, còn chăng chỉ là đống gò hoang, vắng lặng. Nghix đến nàng Tieu Thanh phải sống ở nơi đây, cô quạnh một mình như thế, Tố Nhuw càng xót xa hơn cho số phận bất hạnh của nàng, như nghe đang có tiếng ai thổn thức một cách uất ức. Còn với nguời đọc, hình ảnh ấy đã đạp mạnh vao tâm can của họ bởi sự xót thương, tiếc nuối là nơi gò hoang ấy lại chôn vùi một tiểu xuân tài sắc, một đoá hoa bị bão tố cuộc đời vùi dập.
Chi phấn hữu thần liên tử hậu
Văn chương vô mệnh lụy phần dư
( Son phần có thần chôn vẫn hận
Văn chương không mệnh đốt còn vương ).
Son phấn chôn vùi vẫn còn hận, văn chương bị đốt vẫn còn vương.Thế còn con người thì sao? TT đã bị phũ phàng, bị bạc bẽo như thế thì cái hận càng lớn, càng uất ức hơn sao. Nàng bị bóp nghẹt trong khi tuổi thanh xuân còn đang phơi phới. Nếu như trong “Văn Chiêu hồn” Ndu đã từng viết:
“Đau đớn thay phận đàn bà
Kiếp sinh ra thế, biết là tại ai?”
Thì ở đây, nhà thơ đã trách cứ trời đất sao lalij nỡ chôn vùi một thân phận tài hoa như thế.
Cổ kim hận sự thiên nan vấn
PHong vận kì oan ngã tự cư
( Nỗi hờn kim cổ trời khôn hỏi
Cái án phong lưu khách tự mang).
TT đã bị vùi chôn cùng với son phấn, văn chương.Tất cả giờ đây đã trở thành một “nỗi hờn kim cổ”. Đã 300 năm trôi qua, vậy mà ND vẫn khóc thương cho TT. ND đã nêu lên bi kịch nhưng k sao tìm ra ánh sáng cứu đời, cứu mình, Cái tôi tìm ẩn của ND tuy bộc phát nhưng vẫn bị xã hội chi phối, ông cũng k thể thoát ra đc bức tường kiên cố của chế độ phong kiến, xã hội mà ngàn năm nay nó đã đc dựng lên để giam hãm con người.
Hai câu kết của ND đã chuyển hẳn ý thơ sang tự thương mình:
Bất tri tam bách dư niên hậu
Thiên hạ hà nhân khấp Tớ Như ?
( Chẵng biết ba trăm năm lẽ nửa
Người đời ai khóc Tố Như chăng ? )
HAi câu kêt như mang nặng nỗi hoang mang, lo sợ củ Tố Như : Ngày hôm nay, trước câu chuyện của nàng TT, ta đã khóc vói một tấm lòng rất chân thành, trinh bạch. Nhưng ta tự hỏi, rồi đây khi t/g trôi qua đúng 300 năm khi mọi thứ biến dạng chẳng còn như xưa, trong cõi thiên hạ bao la này, có ai sẽ âm thầm nhỏ cho ta một giọt lệ chân thành tưởng nhớ k?
HAi câu kết như một dấu chấm lửng đem đến bao tò mò cho ng đọc. Cuối cùng ND cũng đã giải bày dc tấm lòng của mình: sự sợ hãi, lo sợ rồi dây cho mình cũng chết một cách thật oan khốc, thê thảm. Khóc Tố Như nhưng thật ra ND đã làm bài "điếu văn" trước cho mình, ông cảm thấy cô dơ, trơ trọi trên thế gian, cảm thấy phận mình giống TT.
BÀi thơ thể hiện tấm lòng nhân đạo của ND đv những kiếp người. Ông k hề quên lãng những thân phạn bạc dù bánh xe thời gian dưa họ vào dĩ vãn. Cái vĩ đại của ND là tình cảm nhân đạo của ông k dừng lại ở phạm vi quốc gia mà còn lan rộng ra ngoài biên giới. Tuy nhiên, phía sau lòng thương cảm con người là một sự tự thương mình, một trái tim luôn âm ỉ những nỗi đau thời thế, nỗi đau k có tri kỉ. Thạt ít ai có dc suy nghĩ vượt thời đại như Nguyễn Du. Có lẽ hoàn cảnh lúc bấy giờ đã hình thành trong ông hai con ng: Con người bi kịch và con người thanh cao. Giờ đây, có lẽ ND đã ược thỏa nguyện và cái án phong lưu kia k còn là cái án oan nghiêt nữa,. ND đã găn liền với niềm tự hào của dân tộc Việt Nam, của danh nhân văn hóa thế giới.
@};-@};-@};-@};-@};-
hi, có gì sai sót mong các bạn bỏ qua nha. Mình đánh vội nên cũng có một và từ sai. Mỏi tay ghê á. hi......................
Chú ý đề bài yêu cầu là dàn bài!