Muốn sống bình thường thôi cũng phải sống anh hùng
Nuôi sống người là cây lá trên rừng
Vầng trăng đẹp nhưng bóng đêm cần cho người vượt lộ
Đường nhiều địch không kịp nhìn hoa nở
Thắng trận về chim báo đã sang xuân
Cái thời khắc ngàn năm qua mới có một lần
Ngàn năm sau chưa dễ gì có lại…
(Sông núi trên vai - Anh Ngọc)
Vườn cây xanh và chiếc nón trắng kia
Không giấu nổi tình yêu cô rực cháy
Không che được nước mắt cô đã chảy
Những giọt long lanh, nóng bỏng, sáng ngời
Chảy trên bình minh đang hé giữa làn môi
(Nguyễn Mỹ)
“Chúng con đi từng trận gió rừng
Cả thế hệ xoay trần đánh giặc”
(Tới biển, Thanh Thảo )
Xin các chị cho em nén giữ trong lòng
Làn hương sả bắt đầu từ ký ức
Mười sáu tuổi, mười bảy tuổi ai không náo nức
Mong được rời nách áo mẹ ra đi
Tiếng núi sông thăm thẳm rầm rì
Phía mặt trận trai làng hành quân lũ lượt
Mười sáu tuổi cởi khăn quàng mơ ước
Mũ tai bèo đỏng đảnh bím đuôi sam
(Lửa mùa hong áo, Lê Thị Mây)
[*]
Dấu chân chúng mình chắc đã gặp nhau
Mùa thu trong thành phố với rừng sâu
Đất nước rộng, ta đi nghe súng nổ
Những chiến trường nào ai đến trước đến sau
(Hoàng Nhuận Cẩm)
”
.
Câu 2: Dẫn chứng bạn có thể lấy trong nhiều tác phẩm khác nhau, nếu phạm vi trong chương trình lớp 9 có thể lấy truyện Những Ngôi Sao Xa Xôi. Về dẫn chứng ở tác phẩm này, và những suy nghĩ về thế hệ trẻ thời kỳ chống mỹ bạn có thể tham khảo và lặt ý ở dán ý này, bạn nhé:
1. Mở bài:
- nhà văn Lê Minh Khuê: nhà văn nữ trưởng thành trong kháng chiến chống Mỹ
- Trong chiến tranh, chị viết nhiều về bộ đội và TNXP, chị có ngòi bút miêu tả tinh tế, nhất là tâm lý phụ nữ.
- NNSXX (1971) ca ngợi vẻ đẹp của 3 cô gái TNXP, từ đó ca ngợi vẻ đẹp của tuổi trẻ VN thời kì kháng chiến chống Mỹ
2, Thân Bài: a, Vẻ đẹp tinh thần dũng cảm, hết mình vì nhiệm vụ
+, Hoàn cảnh sống, chiến đấu:
- sống và chiến đấu ở một cao điểm, trọng điểm Trường Sơn..
- Con đường: bị đánh lở loét...
- Máy bay rít, bom nổ...
- Công việc phá bom, khó khăn và nặng nề, thường xuyên phải đối mặt với tử thần...
==> Hoàn cảnh sống gian khổ, căng thẳng, nguy hiểm...=> cuộc sống đó thực sự là một thử thách đối với các cô gái, đa phần là vừa mới rời ghế nhà trường, vào thẳng Trường Sơn...
+, Nhưng trong họ vẫn là một tinh thần dũng cảm, hết mình vì nhiệm vụ...
- Công việc gian khổ, đầy căng thẳng là thế nhưng chưa một lần các cô nhụt chí, rum sợ, hay buông lời thở than. Vẫn kiêm cường bám trụ cao điểm và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ thông suốt con đường Huyết mạch...
- Những khi đi phá bom, họ vẫn bình tĩnh đến lạ lùng (PĐ có cảm giác hồi hộp, lo âu, căng thẳng...nhưng vẫn biết cách tự trấn tĩnh, biết cách tập trung cho công việc.. Cô lo lắng phải chăng là sợ mình không thể hoàn thành nhiệm vụ, chứ ko phải lo cho mạng sống của mình...)
- Nho bị thương nhưng vẫn cắn răng chịu đựng, nén đau, ko rên la để động viên và giữ vưng tinh thần cho chính cô và đồng đội của cô......
===> Vẻ đẹp ấy của các cô gái TNXP là vẻ đẹp chung của tuổi trẻ VN thời kì chống Mỹ: vẻ đẹp ngoan cường, dũng cảm, sẵn sàng hi sinh vì Tổ Quốc, luôn luôn có một tinh thần trách nhiệm cao vì công cuộc cứu Quốc...
b, Vẻ đẹp tâm hồn trẻ trung, sôi nổi, lạc quan yêu đời...
- Tâm hồn nhạy cảm, dễ buồn, dễ vui, mơ mộng, yêu đời... , thích làm duyên..., thêu thùa, may vá... tiếng cười luôn thường trực trên môi những cô gái, luôn tỏa sáng trong hang đá dưới chân cao điểm...
- Thích hát, dùng tiếng hát át tiếng bom...
- Đặc biệt , khi đón cơn mưa đá bất thường đến trên cao điểm. Họ như quên hết gian khổ, mất mát vừa trải qua để vui vẻ, hồn nhiên như những đứa trẻ...
===> Tâm hồn các cô gái cũng chính là tâm hồn của thế hệ trẻ Việt Nam thời bấy giờ: Dù trong bom đạn, gian khổ nhưng tuổi thanh xuân của họ vẫn tỏa sáng, tâm hồn tươi trẻ, trong sáng, đầy sức sống...luôn lạc quan trong mọi hoàn cảnh... Họ coi cuộc sống của mình cũng bình yên, êm dịu như thời bình... Chính điều đó đã giúp họ vượt qua hiện thực tàn khốc của chiến tranh.
c, Tình đồng đội, đồng chí
- Trên cao điểm Trường Sơn, chỉ có 3 cô gái nhưng cuộc sống của họ vẫn sôi nổi trẻ trung vì họ gắn bó với nhau bằng tình đồng chí cao đẹp, bằng tình bạn trong sáng...
- Họ chia sẻ, yêu thương nhay, nhất là khi đồng đội gặp nạn (Khi Nho bị thương: PĐ và Thao chăm sóc...)
===> Tình đồng đội cũng là tình cảm chung của những thanh niên xung phong trong kháng chiến, học sát cánh bên nhau, giúp đỡ nhau, cùng nhau vượt qua gian khổ... sống giàu tình cảm, yêu thương nhau đã tạo cho họ một sức mạnh, một ý chí kiên cường hơn...
3, Đánh giá;
- 3 cô gái TNXP với phẩm chất của mình đã trở thành "Những Ngôi Sao Xa Xôi" lấp lánh, mang vẻ đẹp và có sức lan tỏa đến triệu triệu người con VN yêu nước. Vẻ đẹp của họ là hiện thân cho vẻ đẹp của tuổi trẻ Việt Nam thời kì chống Mỹ
- Lời văn giản dị, những câu văn ngắn gọn nối tiếp nhau, ngôi kể là một cô gái TNXP với giọng kể trẻ trung, sôi nổi... tất cả đã làm hiện lên không khí khốc liệt của chiến tranh, từ đó nổi bật lên vẻ đẹp của các cô gái TNXP...
Bài này mình học năm ngoái, cũng không nhớ rõ lắm, mình vạch một số ý như thế, bạn tham khảo.