[Văn 9]: Bến quê

M

minh_minh1996

Nguyễn Minh Châu là một trong số ít những nhà văn khai thác và thành công với công cuộc "tìm kiếm những hạt ngọc ẩn dấu trong tâm hồn con người".Những tác phẩm của ông giàu tính chiêm nghiệm và chiết lý. Nhân vật Nhĩ trong những truyện ngắn của ông, thường mang đày tâm trạng và rất nặng lòng với cuộc đời, với con người sống quanh mình. Nhân vật Nhĩ trong truyện ngắn Bến Quê cũng nằm trong số ấy.
Nhĩ - một người đàn ông từng đi khắp nơi không sót một xó xỉnh nào trên thế giới. Nhưng về cuối đời lại bị cột chặt ở giường bệnh bởi căn bệnh hiểm nghèo đến nỗi không thể tự mình dịch chuyển được. Chính vào thời điểm ấy nhĩ lại có những chiêm nghiệm sâu sắc, Cảm động về những gì gắn bó với mảnh đát quê hương và những người thân yêu luôn chăn chút lo lắng cho anh. Nhĩ đã phát hiện ra vùng đất bên kia sông nơi bến quê thân thuộc nghèo khó, lại có vẻ đẹp bình dị mà quyến rũ. Người vợ tần tảo,lam lũ, chịu đựng hi sinh những người hàng xóm mộc mạc chân chất ... Hoàn cảnh nhân vật khẽ nhắc nhở bạn đọc rằng cuộc sống và số phận con người chúa đầy những điều bất thường, những nghịch lý ngẫu nhiên vượt ra ngoài những dự định và ước muốn cả những hiểu biết toan tính của con người.Qua những suy nghĩ của nhân vật Nhĩ, Nguyễn Minh Châu còn muốn mang đến cho bạn đọc một chiêm nghiệm khác:"Con người trên đường đời thật khó tránh khỏi những điều vòng vèo hoặc chùng chình". Khi rời gia đình, quê hương, bản quán để lên đường mải mê tìm kiếm những điều kì vĩ đâu đâu mà để đến cuối đời thì mới nhận ra rằng ta đã rời bỏ những điều ta hằng tìn kiếm. Chính sự giàu có lân vẻ đẹp rất gần gũi như cái bãi bồi bên lia sông hay người vợ tảo tần giàu tình yêu và đức hi sinh thì phải đến lúc này khi sắp từ giã cõi đời Nhĩ mới cảm nhận được, thấm thíâ được.
Trong buỏi sáng đầu thu khi sắp từ giã cõi đời Nhĩ bỗng phái hgiện ra vẻ đẹp mà trước đây dù có điều kiện đi khắp thế giới anh đã không thể nhạn thấy được, đó là mmột không gian có chiều sâu và bề rộng từ những bông hoa bằng lăng từ phía ngoài cửa sông hồng có màu tím nhạt, vòm trời và bãi bòi bên kia sông . Đó là một cảnh đẹp dù có thể cảm nhận được bằng những cảm xúc tinh tế .
hjhj^,^ giờ mình hok làm tiếp được để hum khác hen mình sẽ vìt típ

Những chùm hoa thưa thớt nhưng lại đậm sắc hơn, mặt sông như rông thêm ra, vòm trời như cao hơn, những tia nắng sớm đang từ từ di chuyển từ mặt nước lên những khoảng bờ bãi bên kia sông ... Những cảnh sắc rất quen thuộc gần gũi nhưng lại rấtmới mẻ với Nhĩ tưởng chừng như lần đầu anh mới gặp
KJhi miêu tả tâm lý của nhân vật Nhĩ Nguyễn Minh Châu rất tinh tế và thấm đượm tinh thần nhân đạo. Điều đó được thể hiện ngay ở cách lựa chọn vá sử lý tình huống. Trong văn học nhiều tác giả cũng đã đặt nhân vật vào hoàn cảnh hiểm nghèo đã làm nổi bật lên khát vộng sống và sức sống mạnh mẽ của con người. Thay lòng nhân ái sự hi sinh cao thượng, NMC đã khai thác tình huống này theo một tình huống khác. Trong hoàn cảnh ngặt nghèo ấy nhân vật suy ngẫm tự trải nghiệm về cuộc đời với những suy ngẫm sâu sắc.
Những suy nghĩ của nhân vật Nhĩ về lãe sống , về cuộc đời, về những con người hết sức cụ thể về vợ về con về chính cuộc đời mình . Trong con mắt cuẩ người sắp từ giã cõi đời vẫn đẹp vẫn đáng yêu kì lạ. Hôm nay Nhĩ mới phát hiện ra những vết xờn, Những tấm vá trên áo Liên . Vì chính hình ảnh người vợ gầy guộc với đôi bàn tay chan chứa yêu thương đã trở thành nơi nương tựa lag gia đình trong những ngày này.
HJ HJ ^,^ hít giờ mình được lên mạng gùi nên để lần sau mình vít típ hen.
Những chùm hoa thưa thớt nhưng lại đậm sắc hơn, mặt sông hồng như rộng thêm ra vòm trời như cao hơn, những tia năng sớm đang từ từ di chuyển từ mặt nước lên những khoảng bờ bãi bên kia sông... những cảnh sắc ấy rất quen thuộc gần gũi nhưng lại rất mới mẻ với Nhĩ tưởng chừng như lần đầu mới gặp. Khi miêu tả tâm lý nhân vật Nhĩ NMC rất tinh tế và thấm đượm tinh thần nhân đạo. Điều đó được thể hiện ngay ở cáhc chọn và sử lý tình huống. Trong văn học nhiều tác giả cũng đã đặt nhân vật của mình vào hoàn cảnh hiểm nghèo để làm nổi bật lên khát vọng sống và sức sống mạnh mẽ của con người. Thay lòng nhân ái sự hi sinh cao thượng . NMC đã khai thác tình huống này theo một hướng khác, trong hoàn cảnh ngặt nghèo ấy nhân vật suy nghẫm tự trải nghiệm về cuộc đời với những suy nghẫm sâu sắc. Những suy nghĩ của Nhĩ về lẽ sống về cuộc đời mình. Trong con mắt của một người sắp từ giã cỗi đời này cảnh vật trước mắt vẫn đẹp vẫn đáng yêu một cách ki lạ. Hôm nay, Nhĩ mới phát hiện ra những vết xờn, những đường vá trên tấm áo Liên mặc. Vì chính hình ảnh người vợ gầy guộc với đôi bàn tay chan chứa yêu thương đã trở thành nơi nương tựa là gia đình trong những ngày này. Sụu nhận thức của Nhĩ về vẻ đẹp của bãi bồi bên kia sông được tô đạm thêm qua hình ảnh đứa con trong hoàn cảnh bình thường còn mải chơi và thấy bãi bồi bên kia sông chẳng có gì hấp dẫn. Đó chính là tình yêu đối với cuộc sống đã được trải nghiệm qua một cuộc đời nhiều thăng trầm đang trải qua những giây phút hiểm nghèo. Ở đoạn kết tác giả đã tâp trung miêu tả chân dung vf cử chỉ của nhân vật Nhĩ với vẻ rất khác thường :" anh cố thu hết mọi chút sức lực cuối cùng còn sót lạ để đu mình nhô ngưòi ra ngoài cửa sổ khoát khoát _ y như đang khẩn thiết ra hiệu cho một người nào đó" Hành động này của Nhĩ có thể hiểu anh đang nôn nóng thúc giục đứa con trai của mình hay mau lên kẻo lỡ mất chuyến đò duy nhất trong ngày. Thế nhưng trong suy nghĩ cuă Nhĩ trước đó ta lại nhận ra một ý nghĩa khác đó là ý muốn thức tỉnh mọi người về cái vòng vèo chùng chình đẻ hướng tới những giá trị đích thực vốn rất giản dị gần gũi và bền vững.
Nhân vật Nhĩ mang đến cho người đọc nhiều suy nghĩ cuộc đời vá con người. Và ở từng độ tuổi khác nhau qua nhân vật Nhĩ chúng ta có thể rút ra bài học riêng cho mình. Riêng với thế hệ những người trẻ tuổi nhờ nhân vật này chúng ta biết sống gắn bó hơn với quê hương, đất nước còn đói nghèo lam lũ nhưng chất phác hồn hậu và dạt dào tình yêu thương của bản thân mình.

....................................................................................................................
 
P

pety_ngu

dàn bài gợi ý
* mở bài:
" bến quê dc nguyễn minh châu viết năm 1985. tác phẩm là sự thức tỉnh người đọc về những giá trị đích thực của cuộc sống gia đình, quê hương. nhĩ- nhân vật chính trong truyện , với nghịch lí của cuộc đời anh đã để lại cho người đọc những ấn tượng sâu sắc.
* thân bài :
- tóm tắt hoàn cảnh nhân vật
- suy nghĩ và tâm trạng của nhĩ:
+ nhận ra vẻ đẹp của khoảng không gian trc cửa sổ nhà mình trong buổi đầu thu: mấy cây bằng lăng , bãi bồi bên kia sông hồng - cảm nhận sự êm dịu qua sự so sành khi nhận ra vẻ đẹp của bến quê nơi gần gũi mà anh chưa hề đặt chân đến.
+ nhận ra vẻ đôn hậu của liên- vợ anh: sự tảo tần , đức hi sinh, tình yêu thương và sự nương tựa trong bất hạnh của cuộc đời anh.
+ cảm nhận về bước đi thời gian : cảm nhận những ngày góp mặt với đời không còn nhiều nữa; nhận thức đau đớn và sáng ngời : đau đớn vì đời người sắp hết, sáng ngời vì nhận ra vẻ đẹp đích thực của bến quê.
+ khao khát dc một lần đặt chân lên bãi bồi bên kia song hồng pha lẫn sự ân hận , đau đớn vì khao khát ấy giờ đây trở thành vô vọng --> bài học sâu sắc vs người đọc.
+đánh giá về nhân vật, triết lí cược đời qua tác phẩm
* kết bài:
- qua nhân vật nhĩ : người đọc cảm nhận dc đầy đủ những chiêm nghiệm của cuộc đời.
- thức tỉnh người đọc về những giá trị đích thực của cuộc đời , gia đình và quê hương,...

bài làm :

Nguyễn Minh Châu là một cây bút tiêu biểu của thời kì kháng chiến chống Mĩ , ông luôn tìm tòi về những tư tưởng và nghệ thuật từ đó để người đọc suy ngẫm và chiêm nghiệm trong cuộc sống. Tiêu biểu là tác phẩm Bến Quê.
Toàn bộ câu chuyện xoay quanh nhân vật Nhĩ trong những ngày cuối đời .Chuỗi nghịch lý bắt đầu chính trong những ngày ấy. Bị cột chặt trên giuờng bệnh, Nhĩ phát hiện ra vẻ đẹp lạ lùng của bãi bồi bên kia sông. Cảnh vật nơi ấy đẹp như thơ như hoạ: Những bông bằng lăng cuối mùa thưa thớt nhưng đậm sắc, con sông Hồng màu đỏ nhạt, ánh nắng sớm, vùng phù sa lâu đời của bãi bồi bên kia sông …Những cảnh sắc vốn quen thuộc gần gũi nhưng dường như rất mới mẻ đối với anh. Chính vào lúc nhận ra vẻ đẹp và sự giàu có của bến quê cũng là lúc Nhĩ hiểu ra một cách đau xót, bởi một người “đã từng đi tới không sót một xó xỉnh nào trên trái đất ” lại chưa từng đặt chân lên “cái bờ bên kia sông Hồng ngay trước cửa sổ nhà mình ”.

Căn bệnh liệt gắn chặt Nhĩ vào giường bệnh. Mọi sinh hoạt của anh trông cả vào sự chăm sóc của vợ con. Sáng hôm ấy, bằng trực giác, anh nhận ra thời gian của mình chẳng còn bao lâu nữa, anh mới cảm nhận thấm thía về người vợ của mình. Nhĩ để ý “thấy Liên mặc áo vá ”, “những ngón tay gầy guộc âu yếm vuốt ve bên vai anh ”, anh nói với vợ những lời xót xa, ân hận : “Suốt đời anh chỉ làm em khổ tâm ”. Giờ đây Nhĩ mới thực sự thấu hiểu và biết ơn vợ sâu sắc bởi “tâm hồn Liên vẫn giữ nguyên vẹn những nét tảo tần và chịu đựng hy sinh từ bao đời xưa và cũng chính nhờ điều đó, mà sau nhiều tháng ngày bôn tẩu tìm kiếm, Nhĩ đã tìm thấy được nơi nương tựa là gia đình trong những ngày này ”. Nhĩ -con ngưuời của một thời huy hoàng, cho đến khi không còn khả năng đi lại mới phát hiện ra vẻ đẹp của bến quê cũng như sự tảo tần và đức hy sinh của vợ. Trước khi ốm anh chỉ biết đến những chân trời xa ngát với những công việc cao sang mà thờ ơ, vô tình với tất cả những gì gần gụi xung quanh, kể cả nguười vợ suốt một đời yêu thương và tận tuỵ. Sự thấu hiểu muộn màng trong những ngày cuối đời dù sao cũng đem lại cho anh sự bình yên, tin cậy sau cả một đời bôn tẩu, kiếm tìm.

Song nghịch lý của câu chuyện không chỉ có thế. Cũng trong buổi sáng hôm ấy, khi nhận ra vẻ đẹp qua ô cửa sổ, Nhĩ bừng dậy nỗi khát khao cháy lòng và vô vọng là một lần được đặt chân lên bãi bồi bên kia sông. Khát khao đó mang ý nghĩa sâu sắc bởi đó chính là sự thức tỉnh về những giá trị bền vững, bình dị mà sâu xa của cuộc sống, những giá trị dễ bị ta vô tình, bỏ qua và quên lãng nhất là lúc còn trẻ khi những khát vọng xa vời vẫy gọi, cuốn người ta đi. Sự nhận thức này chỉ đến được với ta khi đã từng trải. Với Nhĩ, đó là lúc cuối đời khi phải nằm liệt trên giường bệnh. Vì thế đó là sự thức tỉnh pha lẫn niềm ân hận xót xa : “Hoạ chăng chỉ có anh đã từng trải, đã từng in gót chân khắp mọi chân trời xa lạ mới nhìn thấy hết mọi sự giàu có lẫn vẻ đep của bãi bồi sông Hồng ngay bờ bên kia cả trong những nét tiêu sơ và cái điều riêng anh khám phá thấy giống như một niềm say mê pha lẫn nỗi ân hận đau đớn ”. Với anh, bây giờ đó thực sự là miền đất xa lắc vì Nhĩ “lực bất tòng tâm ” . Không thể tự làm điều mình khao khát, Nhĩ nhờ con trai thay mình sang sông, đặt chân lên bãi phù sa màu mỡ. Oái oăm thay, đứa con không hiểu ước muốn của cha ,đã đi một cách miễn cưỡng và bị cuốn vào trò chơi phá cờ thế trên hè phố. Cậu con trai có thể lỡ chuyến đò duy nhất trong ngày. Từ đó Nhĩ nghiệm ra một qui luật khá phổ biến của đời người “Con nguười ta trên đường đời thật khó tránh đuợc những điều vòng vèo hoặc chùng chình”. Anh không trách con vì “nó đã thấy gì hẫp dẫn bên kia sông đâu ”.

Ở cuối truyện, khi Nhĩ tưởng tượng chính mình như một nhà thám hiểm đang chậm rãi đặt từng bước chân lên mặt đất dấp dính phù sa. Nhĩ xúc động mạnh, chân dung anh khác thường “mặt mũi đỏ rựng, hai mắt long lanh chứa môt nỗi say mê đầy đau khổ ”. Khi con đò sắp chạm vào bờ đất bên này, Nhĩ thu hết tàn lực, đu người lên cửa sổ, giơ cánh tay gầy guộc “khoát khoát y như đang khẩn thiết ra hiệu cho một người nào đó ”. Phải chăng anh đang nôn nóng thúc giục con trai hãy mau hơn kẻo lỡ chuyến đò duy nhất trong ngày? Và duờng như nó còn có ý nghĩa khái quát hơn: Muốn thức tỉnh mọi người vượt lên những cái vòng vèo hoặc chùng chình trên đường đời để hướng tới những giá trị đích thực vốn rất gần gũi bình dị mà bền vững !

Bằng cách tạo dựng chuỗi nghịch lý để nhân vật tự nhận thức, suy ngẫm và cách xây dựng nhiều hình ảnh, chi tiết mang ý nghĩa biểu tượng tác giả đã tạo nên ý nghĩa sâu xa cho tác phẩm. Ngòi bút miêu tả thiên nhiên đẹp, tinh tế, giọng văn thầm trầm ẩn chứa những chiêm nghiệm, suy ngẫm của tác giả đã góp phần không nhỏ tạo nên những ấn tượng riêng cho tác phẩm.

Những dòng cuối cùng của “Bến quê” khép lại nhưng dư âm từ những trải nghiệm sâu sắc của nhà văn về cuộc đời và con ngưuười dường như vẫn còn lan toả đâu đây, thức tỉnh trong ta sự trân trọng vẻ đẹp về những gì bình dị, gần gũi của gia đình, quê hưuơng, xứ sở.

nguồn http://diendan.hocmai.vn/showthread.php?t=51395&page=2
 
Top Bottom