Bài tập về phương hội thoại
Câu 1:
Trong “Truyện Kiều” của Nguyễn Du, đoạn kể về Thuý Kiều bị đưa vào lầu xanh, Từ Hải - một bậc anh hùng cái thế – gặp Kiều nơi này, song vẫn tâm sự:
“ Thiếp danh đưa đến lầu hồng”
Theo em Từ Hải có “vi phạm” phương châm hội thoại nào không? vì sao?
Gợi ý:
- Từ Hải đã vi phạm phương châm hội thoại về chất (0,5 điểm)
- Vì: Kiều đang sống ở lầu xanh – một nơi xấu xa. Từ Hải lại gửi thiếp danh đến lầu hồng – chỉ nơi ở của người con gái đài các.
Song chính cách nói đó của Từ Hải người đọc mới ngỡ ngàng để rồi thấm thía hơn tình cảm nhân văn bình dị của một bậc anh hùng cái thế, luôn trân trọng nhân phẩm của Thuý Kiều, cảm thông với cuộc sống bị đầy đoạ của nàng.
Câu 2: Sau đây là ba lượt lời của nhân vật chị Dậu nói với nhân vật cai lệ trong “Tắt đèn” của Ngô Tất Tố:
+ Lượt lời thứ nhất: “- Cháu van ông, nhà cháu vừa mới tỉnh được một lúc, ông tha cho!”.
+ Lượt lời thứ hai: “ - Chồng tôi đau ốm, ông không được phép hành hạ!”.
+ Lượt lời thứ ba: “ – Mày trói ngay chồng bà đi, bà cho mày xem!”.
Từ ba lượt lời trên, em hãy cho biết:
a) Từ ngữ xưng hô đã làm cho vai xã hội của các nhân vật thay đổi như thế nào?
b) Sự tuân thủ và không tuân thủ phương châm lịch sự của người nói được thể hiện ra sao?
c) Ý nghĩa của sự thay đổi từ ngữ xưng hô của nhân vật?
Câu 3:
Câu tục ngữ “ Lời nói gói vàng” và câu “ Lời nói chẳng mất tiền mua – Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau” có phải mâu thuẩn nhau không ? Dựa vào phương châm hội thoại em hãy lý giải điều đó.
Gợi ý
Khẳng định không mâu thuẩn (0,5 điểm)
Giải thích:
+ Lời nói gói vàng là sự so sánh giá trị của lời nói (gói vàng). đó là khi ta phát huy được hiệu quả lời nói trong giao tiếp, làm thỏa mãn người nghe.(1 điểm)
+ Lời nói ……Vừa lòng nhau: Không có nghĩa là lời nói không có giá trị, mà là tài sản chung của cộng đồng xã hội. Khi giao tiếp chúng ta sử dụng, lựa chọn sao cho phù hợp để lời nói phát huy được hiệu quả trong giao tiếp (1 điểm)
Câu 4:
a/ Em hãy kể tên các phương châm hội thoại.
b/ “Chim khôn kêu tiếng rảnh rang,
Người khôn nói tiếng dịu dàng dễ nghe.”
Nội dung câu ca dao trên khuyên ta trong giao tiếp nên tuân thủ phương châm hội thoại nào?
Câu 5:
Hãy nêu ví dụ cho mỗi phương châm sau:
1. Phương châm về lượng
2.Phương châm về chất
3.Phương châm quan hệ.
4.Phương châm lịch sự
5.Quan hệ giữa phương châm hội thoại với tình huống giao tiếp
6. Những trường hợp ko tuân thủ phương châm hội thoại (cái này có 3 trường hợp. lấy cả 3 VD luôn nha).
Câu 6: Viết đoạn văn ngắn trong đó đã sử dụng các phương châm đã học ( Phương châm về lượng và Phương châm về chất )
Bài làm:
Ngày hôm nay quá mệt mỏi đối với tôi.muốn khóc nhưg tự nhủ lòng fai nến lại.muốn hét lên thật to nhưng lại sợ người ta nghe thấy.cuộc đời wa la những chuỗi ngày dài.có đôi khi ta ko là ta.ta là một ai đó một người nào đó núp dưới thể xác ta.ước mơ hi vọng cuối cùng cũng chỉ là những hạt cát nỏ bé bị cuốn trôi giữa dòng đời xuôi ngược.cố gắng rất nhiều nhưng nhận được chẳng là bao hạnh phúc fai chăng quá xa vời hay là do chính bản thân tôi ko nhận thấy ko cảm nhận đc ko trân trọng mà để nó vụt qua lúc nào ko hay
phương châm về lượng nói ko thừa cũng ko ít->có
phương châm về chất-> rất đúng theo sự thật
Chúc em học tập tốt nhé!