Ánh trăng “cứ tròn vành vạnh” của Nguyễn Duy không một lời trách cứ. Ngược lại, cứ bao dung, độ lượng; cứ nghĩa tình thủy chung; cứ “im phăng phắc” tỏa sáng xuống nhân gian. Chính sự im lặng khiêm nhường ấy của trăng mới đánh thức niềm cảm suy trong những con người vốn sống thủy chung với tình nghĩa.
Bài thơ “Ánh trăng” của nhà thơ họ Nguyễn, kết trong trạng thái “giật mình” mang cả nỗi tình thành thực; cũng mang bao điều nhắc nhớ: xin đừng vô tình! Xin đừng quên lãng sự hồn nhiên của con người bản thể thuở nào. Bài thơ của Duy viết vào năm 1978 – tại thành phố Hồ Chí Minh. Nghĩa là bài thơ ấy ra đời chỉ sau ngày giải phóng miền Nam ba năm. Nhưng, điều nhắc nhớ mà cũng là điều khẳng định, tựa như quy luật của muôn đời: cái nghĩa, cái tình của con người sẽ mãi không có cái giá nào mua được:
Trăng cứ tròn vành vạnh
kể chi người vô tình
ánh trăng im phăng phắc
đủ cho ta giật mình.
Điều tâm niệm ấy, hẳn sẽ vang mãi trong tâm tưởng ta: hãy gìn giữ duy mãn một vầng trăng tình nghĩa.
Chúc bạn học tốt!