Quá trình chuyển biến tâm trạng và hành động của Chị Dậu trong "tắt đèn" của Ngô tất Tố:
- Từ việc chị nhún nhường với vẻ van lơn 1 cách tội nghiệp, manh bản chất của 1 ngừoi nông dân hiền lành chân chất và ẩn chúa trong đó là hình ảnh người phụ nữ hiền lành, vì chồng vì con vì gia đình nhỏ bé mà chị phải nhún nhường trước bọn cai lệ cường quyền để bảo vệ người chồng - anh Dậu đang cơn đau ốm.
Nhưng bởi quá nhún nhường mà bọn cai lệ đã càng lúc càng lấn tới, chúng ko buông tha và ko thèm quan tâm đến những lời van lơn tội nghiệp mà 1 con ngừời có thể làm.
Điều đó đã khiến cho cái phần bản lĩnh của nông dân còn lại và vẫn cháy âm ỉ trong chị thổi bùng lên, từ cách xưng hô "ông - cháu " -> "bà - mày" và những hànhd dộng quyết lệt của chị, từ van lơn đến đập thẳng vào mặt bọn cai lệ và đập mạnh vào chúng, làm chúng ngã ra , đã thể hiện một tình thần kiên cường vốn có của ngừoi phụ nữ Việt Nam, chất chứa trong con người chị đã đến lúc không thể nào cất giữu mãi được nưã.
- Giá trị nhân văn: Ngô Tất Tố cũng như Nam Cao, luôn có những tác phẩm mang tính chất lên án bọn cường quyền ác độc một cách mạnh mẽ và sâu sắc hơn là tấm lòng nhân đạo đối với những con ngừoi bị bần cùng hóa trong xã hội cũ, trước Cách mạng Tháng Tám, những ngừoi nông dân cần cù chất phác nhưng luôn cháy trong mình một ngọn lửa yêu thương sâu sắc và luôn cháy đúng lúc.
Việc Chị Dậu đứng lên chống lại bọn cường quyền như 1 hành động bản lĩnh của 1 ngừoi phụ nữ, chị làm điều đó chỉ vì tình yêu thương đối với chồng con của mình, Ngô Tất Tố như để cho chị một lần được chứng tỏ tình yêu của mình, ko phải bằng những cái van lớn và sự trơ lì về cảm xúc của bọn cai lệ mà là chính bằng sự mạnh mẽ quyết liệt kiên cường của chị dậu để lộ rõ cái trơ tráo và hèn yếu của bọn cai lệ.
=> Tinh thần nhân đạo được thể hiện sâu sắc trong từng hành động và tâm lý, lừoi nói của Chị Dậu.
- Sức tốt cáo mạnh mẽ:
Dường như cái vật ngã của chị Dậu cũng là cái "vật ngã' đối với cái xã hội thối nát, những con ngừoi chỉ biết cầm gậy và bô bô đòi tiền, tống nạt kẻ yếu hơn.
Một sự sỉ nhục đối với bọn cường quyền:
+ Từ "ông" thực sự chẳng phù hợp gì với chúng, và cũng có thể nói là chúng chả xứng.
+ Việc chuyển biền dần dần từ "ông" sáng "mày" chỉ diễn ra trong chốc lát, và cả những hành động của chị Dậu => chúng chẳng bao giờ có được cái vinh "ông" cả, bởi chúng ko xứng đáng được tôn trọng và được đối xử nhún nhường nhưu thế.
+ Cách xưng hô, hành động của chị Dậu chuyển biến rất nhanh --> tố cáo.
** Và cũng từ việc đấu lí chuyển sang đấu lực của chị Dậu: lực lượng nông dân và nhân dân lao động, sẵn sàng đứng dậy đấu tranh với bọn cường quyền để dành lại được công lý nếu như chúng vẫn tiếp tục dồn con ngừoi ta vào đường cùng.
[TẶNG BẠN] TRỌN BỘ Bí kíp học tốt 08 môn