sưu tầm
Trời tháng Tám, cái tháng mà quê tôi không ngớt những cơn mưa đến sớm, những đợt bão lũ rập rình. Ngồi quây quần bên mâm cơm chiều đạm bạc chốn quê nghèo với mắm cà, rau lang luộc, vài con cá bống kho và niêu cơm gạo đồng hãy còn nóng, bà nội vừa xới cơm cho hai cha con tôi vừa đưa mắt dòm xét về phía con đường làng trải dài quanh co, nơi phát ra tiếng chó sủa râm rang. Nhác thấy bóng người cầm súng, nối đuôi nhau đi thành đoàn dài, bà tôi bảo: “Bộ đội Cụ Hồ đi đâu mà đông quá ?”. Nghe nội tôi nói vậy, ba tôi liền tiếp lời: “Đó không phải là bộ đội Cụ Hồ đâu mẹ ơi, là lính của quốc gia đấy. Mẹ mà nói bộ đội Cụ Hồ họ nghe được là họ bắt, họ bỏ tù đó”.
Khi đoàn người đã khuất xa sau luỹ tre cuối làng, tiếng chó cũng im bặt, với tính tò mò tôi gạn hỏi mãi, cha tôi mới giải thích cho tôi hiểu được vấn đề. Tôi thầm nghĩ trong đầu “thế là biết rồi” và cười một mình mãn nguyện trong cái ngây ngô, thơ dại.
Quê tôi, một vùng quê nghèo miền Trung, nơi có phong trào cách mạng sớm từ những năm 1930, phong trào cách mạng của quần chúng sục sôi trong ngày khởi nghĩa 23/8/1945. Cách mạng tháng Tám thành công, quê tôi nằm trong vùng tự do Liên khu V, ông tôi và cha tôi cùng tham gia công tác xã hội, người thì làm Nông hội, người thì làm giáo viên bình dân học vụ,.. Và trên mảnh đất “cái đòn gánh trĩu hai đầu đất nước” trong 9 năm kháng chiến ấy, Đảng và cách mạng đã để lại những tình cảm tốt đẹp trong lòng nhân dân.
Được sống trong thời kỳ ấy, bà tôi như đã nhập vào con tim, khối óc của mình hình ảnh anh bộ đội cụ Hồ thời kháng chiến. Hễ thấy người cầm súng, là bà tôi gọi đó là bộ đội. Cũng còn may là bà chưa bị phát hiện và bắt lần nào.
Những lúc cha tôi vắng nhà, tôi lại nũng nịu đòi bà kể chuyện cho tôi nghe về anh bộ đội cụ Hồ. Thương cháu, bà cười, nét mặt đôn hậu, tay không quên ngoáy cơi trầu, và bắt đầu kể: “Hồi kháng chiến, bà cùng với các cô ở trong làng đi quyên góp các quỹ nuôi quân, quỹ chuyển mạnh sang tổng phản công,.. và hàng ngày, có lúc ban đêm cũng phải ra thao trường, nơi bộ đội luyện quân để động viên anh em hăng say luyện tập, tổ chức tặng quà,.. Các chú bộ đội là con em của nhân dân, chú nào chú nấy tính nết điềm đạm, dễ thương, chú nào cũng đẹp trai cả: một bộ quần áo ca ki, một áo chấn thủ, một đôi dép cao su, một mũ ca lô hoặc nón cời là biết bộ đội Cụ Hồ ngay mà”.
Kể đến đây, bà tôi khoe: “Ngày xưa ông cháu không đi bộ đội, nhưng tham gia dân quân, cũng có đôi dép cao su đã sờn. Nhờ đôi dép ấy mà ông cháu đi làm ngoài đồng không bị gai đâm vào chân như trước nữa. Nay đôi dép đó bà đã dấu kín vào bụi tre sau nhà rồi”.
- Vì sao vậy bà? Tôi hỏi.
- Sau hiệp định Giơ ne vơ, hầu hết cán bộ kháng chiến đi tập kết ra Bắc để chuẩn bị 2 năm tổng tuyển cử trong cả nước, lập lại hòa bình. Chính quyền Ngô Đình Diệm đã truy tróc, truy thu quỹ kháng chiến, tổ chức đàn áp cán bộ kháng chiến và những người có công lao đóng góp cho kháng chiến. Hễ thấy trong nhà còn lưu giữ những gì của kháng chiến là chúng bắt bớ, giam cầm. Lo sợ, bà phải dấu kín đi đó. Hôm trước ra thăm vườn bà thấy nó vẫn còn nguyên vẹn. Đã gần 20 năm rồi mà không bị hư hỏng gì cả. Bà lại nhủ: “Bà nói vậy chứ cháu đừng có tò mò, tìm moi ra nghe hông, ông lính quốc gia ổng bắt bỏ tù đó”.
Thế là hình ảnh đôi dép cao su đã mườn tượng trong đầu óc tôi.
Mùa hè 1969, khi các chú “bộ đội rừng xanh” vượt đầm Thị Nại về làng, sau tiếng gõ cữa là tiếng thì thầm vọng lại từ khung cữa sổ đầu nhà. Mẹ tôi rón rén nâng bước đến mở cánh cữa phía sau nhà, tôi cũng chợt tỉnh giấc, lúc đó tôi còn nhỏ. Nhớ lại lời bà kể: Chú bội đội có đôi dép cao su - đôi dép Cụ Hồ. Tôi tò mò, nhìn mãi vẫn không thấy chú bộ đội nào mang dép cao su cả. Mà cũng chẳng thấy chú nào mặc quần áo ca ki, đội mũ,.. chỉ thấy họ mặc áo nâu sẫm, quần đùi, khăn rằn quấn cổ, một chiếc đèn bin, một khẩu súng trường,... Sau này lớn khôn tôi mới biết đó là những chú bộ đội hoạt động trong lòng địch: đầu trần, chân đất, súng vắt vai, đôi dép cao su đeo bên người phòng khi phải dùng đến. Thực hiện "đi không dấu, nấu không khói, nói không tiếng,.."
Đầu năm 1975, khi quê hương sạch bóng quần thù, những chú bộ đội giải phóng quân đã trở về với nhân dân. Khi ấy tuổi tôi đã vừa tròn 15, tôi thật sự cảm động và biết ơn các chú bộ đội, tôi yêu các chú ấy vì các chú đã anh dũng chiến đấu chống giặc ngoại xâm, giải phóng quê hương mình. Các chú cho tôi quà: quà chỉ là những mẫu bánh lương khô mà chứa đựng bao ân tình sâu nặng. Tôi được các chú bộ đội kể cho nghe nhiều câu chuyện chiến đấu ngoan cường, những tấm gương hy sinh anh dũng trong các trận chiến đấu giữa ta và địch... tôi nghe say mê, trong lòng dâng trào niềm vui sướng. Tay mân mê đôi dép cao su của chú bộ đội trẻ, tôi biết quê chú ở Bắc Ninh, tham gia chiến dịch xuân 1975 trên chiến trường Tây Nguyên trở về. Như đọc được ý tôi, chú bộ đội liền nói: Cháu có thích đôi dép ấy không ạ?
- Cháu thích, nhưng cho cháu rồi lấy gì chú đi? Tôi nói.
- Chú sẽ cho cháu, chú còn đôi khác và chú còn cả đôi giày nữa mà.
- Cháu cảm ơn chú!
Được chú bộ đội cho đôi dép cao su, tôi mừng lắm, nhưng tôi sợ cha tôi thấy sẽ đánh đòn. Thế là, tôi đem đôi dép cao su ra bụi tre sau nhà giấu kỹ, cái nơi mà 6 năm về trước tôi được nghe bà tôi kể rằng bà đã giấu đôi dép của ông tôi. Hồi ấy còn nhỏ, chúng tôi đi chăn con bò làm gì có đôi dép mà mang theo, đi học cũng vậy, cứ cái chân trần mà lê lết. Từ khi được chú bộ đội cho đôi dép cao su tôi len lén cắp nách mang theo khi đi chăn bò, mà chỉ mang khi ra khỏi nhà. Về nhà thì dấu kín trên nóc chuồng bò hoặc lót dưới đống rơm, sợ ba thấy được sẽ gạn hỏi và sợ bị đánh đòn.
Có được đôi dép cao su như mang trong tôi hình ảnh người lính - chú bộ đội Cụ Hồ, tôi mang đôi dép mà không khỏi sợ bị dẫm phải một cây gai, một cây đinh hay một dây thép gai nào,.. kể cả những khóm gai tre nhọn hoắc, những cụm xương rồng lô nhô trong bụi rậm. Mang “đôi hài vạn dặm”, tôi nhảy nhót khắp nơi, như reo vui, mừng rỡ trong cái tuổi thơ ngây, tinh nghịch.
Học hết bậc trung học cơ sở, tôi có dịp lên phố chợ, được tận mắt trông thấy một người đàn ông ngoài 50 đang lục tục bên những chiếc lốp ô tô và những mảnh vụn lốp vứt khắp sân. Bên cạnh ông là những đôi dép cao su được làm từ chiếc lốp ô tô. Với tính tò mò, tôi lại gần và trông đôi tay dẻo dai, uốn lượn để tạo ra những chiếc dép cao su ấy. Tôi đã thầm khen bác ấy có tài.
Với những lưỡi dao thép tự tạo, bác ấy đã vẽ, kẽ, cắt xén, đục khoét và luồn chặt những chiếc quai cao su vào những đôi dép cao su đủ mọi kích cỡ, phục vụ cho mọi lứa tuổi. Và hầu như ở quê tôi ngày ấy, gia đình nào cũng có vài đôi dép cao su để mang đi khai hoang, vỡ hóa. Dép cao su nhiều tiện lợi lắm, không sợ gió mưa, không sợ mòn hao, những chiếc quai cao su bó chặt đôi chân không sợ rơi rớt dọc đường,…
Hai mươi năm sau ngày miền Nam hòan toàn giải phóng, khi những khu, cụm công nghiệp phát triển và hội nhập kinh tế quốc tế với la liệt hàng ngoại nhập và sự canh tranh của chất lượng hàng hóa, mẫu mã... trên thị trường bày bán nhiều mặt hàng dép các lọai, các kiểu, các kích cỡ,.. thì đôi dép cao su không còn bày bán nhiều trong phố chợ, lớp trẻ hiểu đôi dép cao su, đôi “hài vạn dặm” chỉ là trào lưu, là “mốt”. Con gái tôi, khi nó còn đang trong mái trường đại học, đôi dép cao su vẫn theo nó trong hành trình dài ngót 4 năm. Một hôm tôi khẽ hỏi: sao con lại thích đôi dép cao su vậy con? Con gái tôi thản nhiên trả lời: bạn bè con ra phố thấy đôi dép đẹp quá, chúng con thấy thích vậy là cả nhóm rủ nhau mua dép cao su. Tụi con giao ước nhau mang dép cao su mỗi tuần 3 ngày, thứ hai, tư và sáu. Đôi dép cao su trong ký ức tuổi thơ của tôi là thế đấy, trong thực tại của những năm tháng đã qua là thế đấy.
Sau Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ X, thực hiện Chỉ thị 06-CT/TW của Bộ Chính trị về Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, các cấp ủy Đảng trong tỉnh đã triển khai học tập trong cán bộ, đảng viên trong toàn Đảng và trong nhân dân. Qua cuộc vận động nhằm giáo dục cho cán bộ, đảng viên học tập tấm gương đạo đức trong sáng của Chủ tịch Hồ Chí Minh, qua đó phấn đấu làm theo tấm gương đạo đức của Người.
Hơn 3 năm thực hiện đã xuất hiện nhiều tấm gương sáng về “học tập” và “làm theo” tấm gương đạo đức của Bác. Đài Phát thanh và truyền hình Bình Định, Báo Bình Định và trên nhiều phương tiện truyền thông của Trung ương, của tỉnh đã nêu nhiều tấm gương sáng về “làm theo”, đặc biệt biểu dương những cấp ủy Đảng đã triển khai thực hiện tốt cuộc vận động. Nhiều địa phương đã tổ chức Hội thi kể chuyện “Tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, những Hội thi đó đã có sức lan tỏa lớn trong Đảng và trong xã hội. Tôi vinh hạnh được tham dự nhiều hội thi kể chuyện, qua mỗi hội thi, qua mỗi câu chuyện tôi đã nghe, đọng lại trong tôi những ấn tượng thật cảm động. Hôm được dự cuộc thi chung kết Hội thi kể chuyện tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh cấp tỉnh, trong tôi gợn lên những ký ức về những năm tháng tôi đã hiểu, đã tỏ tường về đôi dép cao su - “đôi dép Bác Hồ”.
Đôi dép cao su- đôi dép Bác Hồ cũng gắn bó với bà con Ba-na
Sau các lời dẫn chương trình của Thanh Bê, phóng viên Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh, cả hai thí sinh Nguyễn Thị Kim Dung thuộc Đảng bộ huyện Phù Mỹ (có số báo danh 20) và sau đó thí sinh Võ Thị Hiền Trang thuộc Đảng bộ huyện Vĩnh Thạnh (có số báo danh 25) đã kể lại câu chuyện đầy cảm động, câu chuyện:
Từ đôi dép đến chiếc ô tô.Câu chuyện được in trong cuốn "Bác Hồ với chiến sĩ", NXB Quân đội nhân dân, H. 1994 do tác giả Minh Anh ghi lại theo lời kể của đồng chí Phan Văn Xoàn, Cục Cảnh vệ.
Được nghe hai thí sinh kể cùng một câu chuyện, người nghe không khỏi nảy sinh sự so sánh tương quan, nhưng ở mỗi thí sinh đều thể hiện những nét riêng về chất giọng truyền cảm, sâu lắng, gây sự cuốn hút đối với người nghe, bằng phương pháp dẫn chuyện, đối thoại, độc thoại,.. hai thí sinh đã chuyển cho khán giả sự khâm phục về cuộc sống giản dị của Bác Hồ. Một đôi dép lốp đơn sơ được Bác sử dụng trên 10 năm đó còn theo chân Bác trong những chuyến công tác nước ngoài. “Dép mòn, xe cũ”, có lẽ chúng ta sẽ tự hỏi: Có nơi nào trên trái đất này một vị lãnh tụ lại giản dị và tiết kiệm đến thế? Chắc chắn là không, bởi một bằng chứng hiển nhiên: Đôi dép của Bác đã thu hút sự quan tâm của tất cả các chính khách, nhà báo, quay phim, chụp ảnh của người nước ngoài.
Trong quá trình triển khai thực hiện Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, tôi được nghe đồng đội tôi, bạn bè tôi luôn nhắc nhở nhau học tập và rèn luyện theo tấm gương đạo đức của Bác Hồ: từ những câu chuyện kể ngắn gọn, súc tích, dễ nhớ như nhắc nhở chúng tôi nhiều điều. Khi đọc lại câu chuyện kể Từ đôi dép đến chiếc ô tô, lòng tôi gợi lên bao kỷ niệm, và vẳng bên tai tôi bài hát “Đôi dép Bác Hồ” của nhạc sĩ Văn An:
Đôi dép đơn sơ, đôi dép Bác Hồ. Bác đi từ ở chiến khu Bác về. Phố phường trận địa, nhà máy đồng quê, đều in dấu dép Bác về Bác ơi,..”
Tổng cộng : lần thực hiện
[TẶNG BẠN] TRỌN BỘ Bí kíp học tốt 08 môn
