1:
- Để tô đậm tính chất này, tác giả còn sử dụng một loạt những cụm từ miêu tả về thái độ: gõ đầu roi xuống đất, trợn ngược hai mắt, hầm hè, đùng đùng, sấn đến... Tất cả tạo nên ấn tượng về sự hung dữ, hống hách của cai lệ.
- Những ngôn ngữ và hành động của cai lệ khiến cho anh Dậu: “lăn đùng ra đó, không nói được câu gì”. Sự thảm thương đó không đủ sức đánh thức lòng trắc ẩn của tên cai lệ. Chị Dậu đã phải “run run”, “thiết tha”, “chạy đến đỡ lấy tay hắn”. Bằng lí lẽ và hành động của mình, chị Dậu cũng không thể khiến cai lệ đổi ý. Rõ ràng, cai lệ đã mất hết mọi cảm nhận, mọi ý thức của một con người. Hắn hoàn toàn chỉ là con người - công cụ.
2:Qua hình ảnh này, người đọc thấy rõ tính chất bất nhân và độc ác của bộ máy xã hội đương thời mà cai lệ là một biểu hiện cụ thể.
Trong đoạn trích, thái độ của chị Dậu đối với tên cai lệ và người nhà lí trưởng có cả một quá trình diễn biến.
Khi anh Dậu run rẩy bưng bát cháo, vừa mới kề vào miệng thì cai lệ và người nhà lí trưởng sầm sập tiến vào. Trước thái độ hống hách của tên cai lệ và người nhà lí trưởng, lúc đầu, chị Dậu hết sức nhũn nhặn. Chị lễ phép run run nói: “Nhà cháu đã túng, lại phải đóng cả suất sưu của chú nó nữa, nên mới lôi thôi như thế. Chứ cháu có dám bỏ bê tiền sưu của nhà nước đâu? Hai ông làm phúc nói với ông lí hãy cho cháu khất…” Nhưng chị Dậu càng van xin tha thiết, tên cai lệ càng sừng sộ, sai tên người nhà lí trưởng trói anh Dậu lại, điệu ra đình. Khi thây người nhà lí trưởng hình như không dám hành hạ một người ôm nặng, tên cai lệ sầm sập chạy đến chỗ anh Dậu. Chị Dậu hốt hoảng chạy đến đỡ lấy tay hắn và một lần nữa, khẩn thiết xin tha: “Cháu van ông, nhà cháu vừa mới tỉnh lại được một lúc, ông tha cho!” Tên cai lệ đấm vào ngực chị Dậu rồi lại sấn đôn để trói anh Dậu. Không thể chịu đựng được nữa, chị Dậu liều mạng, cự lại. Từ chỗ xưng là “cháu”, chị đã chuyển sang xưng “tôi”: “Chồng tôi đau ốm, ông không được phép hành hạ!”. Cai lệ tát vào mặt chị Dậu rồi hắn nhảy vào trói anh Dậu. Hành động tàn bạo của tên cai lệ đã thổi bùng lên ngọn lửa căm thù trong lòng chị Dậu. Chị nghiến hai hàm răng: “Mày trói ngay chồng bà đi, bà cho mày xem!”. Rồi bầng sức mạnh của lòng căm thù, chị đã lần lượt quật ngã tên cai lệ và người nhà lí trưởng.
Như vậy là, trước hành động tàn bạo của tên cai lệ và người nhà lí trưởng, chị Dậu đã từ thái độ van xỉn ôn hòa đến chỗ quyết liệt, vùng lên quật ngã bọn tay sai hung ác.
Hành động của chị Dậu trong hoàn cảnh đó không thể khác. Để bảo vệ tính mệnh cho chồng, chị không thể không vùng dậy chông lại hành động tàn bạo của bọn tay sai. Sức mạnh bất ngờ kỳ lạ của chị Dậu chính là sức mạnh của lòng thương chồng, sức mạnh của lòng căm thù bọn tay sai bất nhân, tàn ác.
Đoạn văn trích cho ta thây người nồng dân lao động vốn hiền lành, nhẫn nhục, nhưng khi bị dồn đến cùng đường, họ cũng biết vùng lên chông cự lại một cách dũng cảm. Hành động đánh lại tên cai lệ và người nhà lí trưởng của chị Dậu thể hiện sức mạnh tiềm tàng, tinh thần kiên cường, bất khuất của người nông dân Việt Nam, người phụ nữ Việt Nam. Hành động của chị Dậu cũng phản ánh quy luật “tức nước vỡ bờ”, “con giun xéo mãi cũng quằn”, “có áp bức, có đấu tranh”.
Trong đoạn văn trích, Ngô Tất Tố cũng đã thành công trong việc khắc họa bộ mặt tàn ác, đểu cáng, không chút tính người của tên cai lệ và người nhà lí trưởng.
Với những “roi song, tay thước và dây thừng”, tên cai lệ và người nhà lí trưởng hùng hổ xông vào nhà chị Dậu. Tên cai lệ ra oai, hách dịch ngay từ những giây phút đầu tiên. Gõ đầu roi xuống đất, hắn lên giọng quát anh Dậu phải mau mau nộp thuế. Trước lời van xin nhũn nhặn của chị Dậu, hắn “trợn ngược hai mắt”, lớn tiếng quát tháo: “Mày định nói cho cha mày nghe đó à! Sưu của nhà nước mà dám mở mồm xin khất!” không một chút mủi lòng trước cảnh anh Dậu đang đau ốm, bỏ ngoài tai mọi lời van xin tha thiết của chị Dậu, tên cai lệ dọa dỡ nhà, rồi quát tên người nhà lí trưởng rồi trói cổ anh Dậu lại, điệu ra đình. Khi tên người nhà lí trưởng còn đang “lóng ngóng ngơ ngác” thì tên cai lệ đùng đùng “giật phắt lấy cái thừng trong tay anh này và chạy sầm sập đến chỗ anh Dậu”. Chị Dậu vẫn nhẫn nhục van xin. Nhưng không một chút tình người, tên cai lộ đã đấm vào ngực, tát vào mặt chị Dậu rồi nhảy tới anh Dậu, không kể tới mạng sông của anh. Hành động của tên cai lệ thật đểu cáng, bất nhân, không còn chút tình người.
Tên người nhà lí trưởng cũng đểu cáng, bất nhân không kém. Hắn cười mỉa mai khi thấy anh Dậu vì sợ hãi quá mà lăn đùng xuống phản. Rồi hắn “sấn cổ bước đen giơ gậy chực đánh chị Dậu”. Hành động tàn ác của cả tên cai lệ và người nhà lí trưởng đã đẩy chị Dậu tới chỗ không thể không vùng lên chống trả để bảo vệ mạng sổng cho anh Dậu
Nguồn : internet
[TẶNG BẠN] TRỌN BỘ Bí kíp học tốt 08 môn
