bài 1
Nhân vật chính của truyện- anh thanh niên chỉ xuất hiện trong chốc lát, nhưng vẫn là điểm sáng chói nổi bật nhất của bức tranh mà tác giả tập trung thể hiện. Để chuẩn bị cho sự xuất hiện của anh, tác giả đã qua lời bác lái xe để giới thiệu về anh: 27 tuổi, người cô độc nhất thế gian, 1 mình trên trạm khí tượng cao 2600 mét, rất " thèm người". Cách giới thiệu ấy đã gây hứng thú và chuẩn bị tâm thế cho nhân vật ông họa sĩ và cô kĩ sư trước cuộc gặp gỡ. Khi xe dừng người thanh niên xuất hiện dưới dáng vẻ nhanh nhẹn tự nhiên và vóc dáng hơi nhỏ bé dường như không có gì đặc biệt. Sức thu hút của anh chính là ở thái độ và những suy nghĩ về cuộc sống và công việc của 1 người 1 mình giữa lặng lẽ của thiên nhiên. Cái mà tác giả muốn làm nổi bật là ở những nhân vật này, không phải là những công việc khó khăn đòi hỏi phải có tinh thần trách nhiệm cao, mà là 1 hoàn cảnh sống và làm việc thật đặc biệt: 1 mình trên đỉnh núi cao Yên Sơn quanh năm suốt tháng giữa cái lặng lẽ mênh mông của cỏ cây, mây núi. Cái khó khăn, thách thức lớn nhất với anh chính là sự cô độc. Cái gì đã giúp anh vượt qua được hoàn cảnh ấy? Trước hết đó là ý thức trách nhiệm và tình yêu đối với công việc khí tượng, vật lí địa cầu. Anh hiểu công việc của mình là rất cần thiết và có ích cho mọi người, nó gắn liền anh với mọi người và cuộc sống chung của đất nước, anh yêu công việc của mình:" Công việc của cháu gian khổ thế đấy, chứ nếu cất nó đi, cháu buồn đến chết mất"
Nét đẹp của nhân vật này không chỉ là ở cách sống có lí tưởng mà còn ở những suy nghĩ sâu sắc về công việc và cuộc sống. Về sự cô độc anh đã nghĩ: " Hồi chưa vào nghề, ngững đêm...mình vì ai mà làm việc". Trong cuộc sống lẻ loi của mình, anh còn tìm thấy 1 nguồn vui, đó là sách , mà anh thấy lúc nào đọc cũng như có 1 người bạn để trò chuyện. Chính vì tất cả những điều trên mà cuộc sống của người thanh niên ấy giữa núi cao mây mù không hề buồn tẻ. Anh tổ chức cuộc sống ở trạm khí tượng thật ngăn nắp và chủ động: trồng hoa, trồng rau, nuôi gà, đọc sách ngoài những giờ làm việc và có mối giao lưu thân thiết với bác lái xe, những cuộc gặp gỡ với mọi người. Ở người thanh niên ấy còn có 1 nét rất đáng mến nữa đó là sự cởi mở, chân thành với mọi người, khao khát được gặp gỡ, trò chuyện với những người khác. Tinh thần của anh với bác lái xe, thái độ ân cần, nhiệt tình, sự săn sóc chu đáo của anh với anh họa sĩ và cô gái mới lần đầu gặp gỡ đã nói lên nét đáng mến ấy ở anh
bài 2
Anh thanh niên là nhân vật chính chỉ hiện ra trong chốc lát, đủ để các nhân vật khác kịp ghi nhận một ấn tượng, một kí hoạ chân dung về anh rồi dường như anh lại khuất lấp vào trong mây mù bạt ngàn và cái lặng lẽ muôn thủa của núi cao Sa Pa. “ Trong cái lặng im của Sa Pa…, có những con người làm việc và lo nghĩ như vậy cho đất nước”
Nhân vật anh thanh niên được hiện ra qua sự nhìn nhận, suy nghĩ, đánh giá của của các nhân vật khác: bác lái xe, ông họa sĩ, cô kĩ sư. Qua cách nhìn và cảm xúc của mỗi người, hình ảnh anh thanh niên thêm rõ nét và đáng mến hơn.
* Hoàn cảnh sống và làm việc: một mình trên đỉnh núi cao, quanh nm suốt tháng giữa cỏ cây và mây núi Sa Pa. Công việc của anh “ đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất, tham dự vào việc báo trước thời tiết hằng ngày, phục vụ sản xuất, phục vụ chiến đấu”. Công việc ấy đòi hỏi phải tỉ mỉ, chính xác và có tinh thần trách nhiệm cao ( nửa đêm đúng giờ ốp thì dù mưa tuyết, giá lạnh thế nào cũng phải trở dậy ra ngoài trời làm công việc đã qui định)
Nhưng cái gian khổ nhất là phải vượt qua được sự cô đơn, vắng vẻ, quanh năm suốt tháng một mình trên đỉnh núi cao không một bóng người – một hoàn cảnh thật đặc biệt
* Vẻ đẹp trong tính cách của người thanh niên
- Trước hết đó là ý thức về công việc và lòng yêu nghề, thấy được ý nghĩa cao quí trong công việc thầm lặng của mình. Anh không tô đậm cái gian khổ của công việc, nhưng anh nhấn mạnh niềm hạnh phúc khi biết được mình góp phần phát hiện kịp thời một đám mây khô mà nhờ đó “ không quân ta hạ được bao nhiêu phản lực Mĩ trên cầu Hàm Rồng”
- Anh đã có những suy nghĩ thật đúng, thật giản dị mà sâu sắc về công việc, về cuộc sống. Có lẽ đây là những tâm sự chân thành và sâu sắc nhất của anh: “ Hồi chưa vào nghề, những đêm bầu trời đen kịt…mình vì ai mà làm việc”. Dù đang một mình nhưng anh tự hiểu mình đang cùng với bao nhiêu người khác làm việc, làm việc vì con người, vì cuộc sống, nên không còn thấy cô đơn nữa.
- Anh còn biết tìm đến những niềm vui lành mạnh để cân bằng cuộc sống tinh thần của mình. Cuộc sống của anh không còn cô đơn, buồn tẻ khi anh biết lấy sách làm người bạn tâm tình, biết tổ chức cuộc sống của mình một cách ngăn nắp, tươi tắn ( trồng hoa, nuôi gà ). Thế giới riêng của anh là công việc “ Một căn nhà ba gian, sạch sẽ, với bàn ghế, sổ sách, biểu đồ, thống kê, máy bộ đàm. Cuộc đời anh thu gọn lại một góc trái gian với chiếc giường con, một chiếc bàn học, một giá sách”
* Ở người thanh niên ấy còn có nhiều nét tính cách và phẩm chất rất đáng mến
- Sự cởi mở, chân thành, rất quí trọng tình cảm của mọi người, khao khát được gặp gỡ, trò chuyện cùng mọi người: tình thân của anh với bác lái xe, anh nhớ cả chuyện vợ bác lái xe vừa ốm dậy nên đào củ tam thất làm quà cho bác.
- Vui mừng đến luống cuống, hấp tấp, cùng thái độ ân cần chu đáo tiếp đãi những người khách xa đến thăm bất ngờ. Anh chân thành bộc lộ niềm vui mừng một cách hồn nhiên, thành thật đến cảm động: “ Tôi cắt thêm mấy cành nữa…Và cô là cô gái thứ nhất từ Hà Nội lên tới nhà tôi bốn năm nay”
- Anh đếm từng phút vì sợ hết mất ba mươi phút gặp gỡ vô cùng quí báu: “ Bác lái xe chỉ cho ba mươi phút thôi. Hết năm phút rồi. Cháu nói qua công việc của cháu năm phút. Còn hai mươi phút, mời cô và bác vào nhà uống chè, cho cháu nghe chuyện. Cháu thèm nghe chuyện dưới xuôi lắm”, “ Trời ơi chỉ còn có năm phút !”
- Đến khi chia tay, anh xúc động đến nỗi phải quay mặt đi mà ấn vào tay ông họa sĩ làn trứng làm quà, và không dám tiễn khách ra xe dù chưa tới giờ ốp.
- Anh còn người khiêm tốn thành thực, cảm thấy công việc và những đóng góp của mình chỉ là nhỏ bé. Khi ông họa sĩ muốn vẽ chân dung anh, anh không dám từ chối để khỏi vô lễ, nhưng anh nhiệt thành giới thiệu những người khác mà anh thực sự cảm phục. Anh nói về ông kĩ sư ở vườn rau dưới Sa Pa, về anh cán bộ nghiên cứu sét với tất cả sự say mê hào hứng và lòng cảm phục chân thành của mình.
=> Dù anh thanh niên chỉ xuất hiện trong khoảnh khắc nhưng bằng những chi tiết tiêu biểu, tác giả đã phác hoạ được chân dung nhân vật với những nét đẹp về tinh thần, tình cảm, cách sống và những suy nghĩ về cuộc sống, về ý nghiã của công việc.
bài 3
Bản thân gia đình của anh thanh niên quê ở Bình Lục -Hà Nam .Khi anh tốt nghiệp Khoa Vật Lý địa cầu thì lúc bấy giờ có phong trào " Ba sẵn sàng " ,cùng với " sóng Duyên hải " ,Gió Đại phong " ,"Cờ ba nhất " đã thôi thúc anh háo hức tình nguyện làm công tác khí tượng trên đỉnh Yên Sơn ( Sa Pa ) cao 2600 mét để trở thành con người " thèm người " và " cô độc nhất thế gian " .
Lặng lẽ Sa pa thành phố trong sương và cũng rất giàu sức sống với hoa trái ngát hương bốn mùa .Lặng lẽ mà không buồn tẻ ,những con người nơi đây đang từng ngày thầm lặng cống hiến sức lực của mình ,thầm lặng đem lại hương sắc cho cuộc sống .Anh thanh niên với tầm vóc nhỏ bé ,nét mặt rạng rỡ , "sống trong một căn nhà ba gian ,sạch sẽ ,với bàn ghế sổ sách ,biểu đồ thống kê ,máy bộ đàm .Cuộc đời riêng của anh thu gọn lại một góc trái gian với chiếc giường con ,một chiếc bàn học ,một giá sách ".Một cuộc sống giản dị ,ngăn nắp của một con người yêu đời ,say mê công việc và không có vẻ gì của sự buồn chán .
Trong sự cảm nhận của cô kỹ sư trẻ mới ra trường ,cuộc sống của người thanh niên là " cuộc sống một mình dũng cảm tuyệt đẹp " ,anh mang lại cho cô " bó hoa của những háo hức và mơ mộng ngẫu nhiên "
Nếu như người họa sỹ lão thành mới chỉ ghi được " lần đầu trên gương mặt của người thanh niên " thì chính những lời tâm sự của một kẻ " thèm người "khi được gặp người đã là một bức chân dung tự họa khá hoàn chỉnh .Chân dung là gì nếu không phải là những nét vẽ tinh thần ,những nét gợi tả phảm chất ? .Những nét tự họa của anh thanh niên về cả những con người đang làm việc như anh khiến người họa sỹ già ,dù đã trải nhiều chuyện đời phải suy ngẫm rất nhiều : " Người con trai ấy đáng yêu thật ,nhưng làm cho ông nhọc quá .Với những điều làm cho người ta suy nghĩ suy nghĩ về anh .Và những điều anh suy nghĩ trong cái vắng vẻ vòi vọi hai nghìn sáu trăm mét trên mặt biển ,cuồn cuộn tuôn ra khi gặp người ".Nỗi " thèm người " ở anh không phải nỗi nhớ cuộc sống đông đúc tiện nghi ,an nhàn như anh nói : " Nếu là nỗi nhớ phồn hoa đô thị thì xoàng " .Người thanh niên hiểu rất rõ công việc của mình ,chấp nhận sống trong hoàn cảnh buồn tẻ , cô độc để làm công việc " đo gió đo mưa ,đo nắng tính mây ,đo chấn động mặt đất ,dự vào việc báo trước thời gian hằng ngày phục vụ sản xuất ,phục vụ chiến đấu " .Những con người ấy không hề thấy buồn tẻ ,cô độc .Cái sự " thèm người " của chàng thanh niên là lẽ bình thường của con người ,nhất lại là tuổi trẻ .Anh sống với triết lý : " khi ta làm việc ,ta với công việc là đôi ,sao gọi là một mình được ? " Được làm việc có ích đối với anh thế là niềm vui . Hơn nữa công việc của anh gắn liền với công việc của bao anh em đồng chí khác ở những điểm cao hơn hoặc thấp hơn . Người họa sĩ đã thấy bối rối khi bất ngờ được chiêm ngưỡng một chân dung đẹp đẽ đến thế :" bắt gặp một con người như anh là một cơ hội hãn hữu cho sáng tác ,nhưng hoàn thành sáng tác là một chặng đường dài ".Cái lặng lẽ của cảnh sắc Sa Pa thì cây cọ trên tay người họa sĩ có thể lột tả được không mấy khó khăn ,nhưng cái không lặng lẽ như ông đã thấy qua những con người kia thì vẽ thế nào đây ?Người họa sĩ nhận thấy rất rõ " sự bất lực của nghệ thuật ,của hội họa trong cuộc hành trình vĩ đại là cuộc đời ".Với những vẻ đẹp mộc mạc ,bức chân dung về mảnh đất trên cao ấy có sức ấm tỏa ra từ những bàn tay ,khối óc đang từng ngày bền bỉ thầm lặng cống hiến .
Anh không chỉ yêu nghề ,có những suy nghĩ đúng đắn mà còn là một con người rất yêu đời : sống một mình trên đỉnh núi cao giữa núi rừng hoang vắng ,nhưng anh không hề buồn nản và lười biếng ;anh trồng hoa nuôi gà ,tìm cây thuốc quý ( tam thất ) ,đọc sách ,tự học ngoài những giờ làm việc ...
Anh còn là một thanh niên có tính cách và phẩm chất đáng mến : sông cởi mở ,chân thành ,ân cần ,chu đáo với mọi người và rất khiêm tốn ( khi họa sĩ muốn vẽ chân dung anh ,anh giới thiệu những người khác đáng cảm phục hơn .)
Thực ra ,những nhân vật ở trong truyện ngắn này ít nhiều đều có màu sắc lý tưởng ,nhưng họ đều là hình ảnh những con người mang vẻ đẹp của một thời kì lịch sử - vẻ đẹp trong cách sống và suy nghĩ của những người lao động bình thường ở miền Bắc xã hội chủ nghĩa vào những năm 60,70 của thế kỉ XX..
[TẶNG BẠN] TRỌN BỘ Bí kíp học tốt 08 môn
>-