V
vuquynhthuhatinh


thuyết minh về 1 danh nhân văn hóa ( về Bác Hồ nha, nếu ko có thì người khác cũng đc)
Last edited by a moderator:
Bình ngô đại cáo được biết đến như một bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của nước ta được viết dưới triều Lê bởi một vị quan đại tài, một danh nhân văn hoá thế giới - Nguyễn Trãi.
Nguyễn Trãi (1380-1442) hiệu là Ức Trai, quê gốc ở làng Chi Ngại (Chí Linh, Hải Dương). Ông sinh ra trong một gia đình mà cả bên nội cũng như bên ngoại đều có hai truyền thống lớn là yêu nước và văn hoá, văn học. Thân sinh ông là Nguyễn Ứng Long (sau đổi là Nguyễn Phi Khanh), một nho sinh nghèo, học giỏi, đỗ Thái học sinh thời Trần. Mẹ là Trần Thị Thái, con quan Tư đồ Trần Nguyên Đán.
Thưở thiếu thời, Nguyễn Trãi sớm phải chịu đựng nhiều mất mát đau thương: tang mẹ lúc 5 tuổi, 10 tuổi mất ông ngoại. Năm 1440, ông đỗ Thái học sinh, cúng cha ra làm quan dưới triều nhà Hồ. Năm 1407, giặc Minh cướp nước ta, Nguyễn Phi Khanh bị chúng đưa sang TQ. "Nợ nước, thù nhà", khắc sâu lời cha dặn, thừa lúc giặc Minh giam lỏng, ông đã trốn về nước, từ Đông Quan tìm vào Lam Sơn tham gia khởi nghĩa dưới sụ chỉ huy của Lê Lợi. Ông đã góp phần to lớn vào chiến thằng vẻ vang của dân tộc.
Sau khi chiến thắng Lam Sơn toàn thắng, thừa lệnh Lê Lợi, Nguyễn Traĩ viết Đại cáo bình Ngô. Ông hăm hở tham gia vào công cuộc xây dựng đất nước, nhưng rồi mâu thuẫn nội bộ triều đình xảy ra, ông bị nghi oan, tống giam rồi lại được thả ra nhưng ko kòn đc tin dùng như trc nên đã lui về Côn Sơn ở ẩn. Năm 1440, ông lại đợc Lê Thái Tông mời ra giúp việc nước, nhưng oan nghiệt lại giáng xuống đâu ông một lần nữa khi xảy ra vụ án Lệ Chi viên, vào năm 1442, nhân vụ việc Lê Thái Tông đột ngột qua đời tại Lệ Chi viên, các gian thần ganh ghét, đố kị vs ông đã vu khống ông tội giết vua, khép ông vào tội "tru di tam tộc". Năm 1467, Lê Thánh Tông đã lật lại hồ sơ, minh oan cho Nguyễn Trãi, sưu tâm lại thơ văn của ông và tìm con cháu còn sống sót để bổ làm quan ...
Nguyễn Trãi không chỉ là một vị quan đại tài của đất nước, ông còn là mốt nhà văn chính luận kiệt xuất, một nhà thơ trữ tình sâu sắc...
Trong văn học trug đại VN, NT là một nvăn chính luận lỗi lạc nhất. Những áng văn chính luận sâu sắc của ông được thể hiện qua nhưng tác phẩm: Quân trung từ mệnh tập, Bình ngô đại cáo, chiếu biểu viết dưới nhà Lê,... Tư tưởng chủ đạo xuyên suốt các áng văn chính luận của ông là tư tưởng nhân nghĩa, yêu nước, thương dân. Nguyễn Trãi quan niệm khi đất nước có giặc ngoại xâm thì yêu nước, nhân nghĩa, anh hùng là chống xâm lược. Trong cảnh thái bình, ông vẫn ước vọng nhà nước phong kiến dùng nhân nghĩa để "trị dân", "khoan dân",...Văn chính luận của NT đạt tới trình đô nghệ thuật mẫu mực từ việc xác định đối tượng, mục đích để sử dụng bút pháp thích hợp đến kết cấu chặt chẽ, lập luận sắc bén.
NT là một người anh hùng vĩ đại nhưng đồng thời cũng là một con người của trần thế.
Lí tưởng của người anh hùng là sự quyện hoà giữ nhân nghĩa vs yêu nc, thương dân. Lí tưởng ấy lúc nào cũng thiết tha, mãnh liệt. Phẩm chất, ý chí của người anh hùng luôn ngời sáng trong chiến đấu chống ngoại xâm cũng như trong đấu tranh chống cường quyền, bạo ngược vì chân lí: "Vườn quỳnh dầu chim kêu hót - Cõi trần có trúc đững ngăn" (Tự thán) ... Là bậc anh hùng vs lí tương cao cả nhưng NT cũng là một con người trần thế. Ông đau nỗi đau của con người, yêu tình yêu của con người. NT đau khi chứng kiến nghịch cảnh éo le của xã hội cũ: "Phượng những tiếc cao diều hãy lượn - Hoa thường hay héo cỏ thường tươi" (Tự thuật).
Tình yêu của NT dành nhiều ckoaz thiên nhiên, đất nc, con người, cuộc sống. Tình yêu thiên nhiên của NT thể hiện qua mảng thơ thiên nhiên rất có giá trị ở Ức Trai thi tập và Quốc âm thi tập. Trong thơ chữ Hán có những bức tranh thiên nhiên hoành tráng: "Kình ngạc băm vằm non mấy khúc - Giáo gươm chìm gãy bãi bao tầng" (Cửa biển Bạch Đằng). Thiên nhiên trong thơ Nôm có bức tranh lụa xinh xắn, phảng phất phong vị thơ Đường: "Nước biếc non xanh thuyền gối bãi - Đêm thanh nguyệt khách lên lầu" (Bảo kính cảnh giới). Thiên nhiên bình dị, dân dã, từ quả núc nác, lảnh mồng tơi, bè rau muống, đến "ngõ cày đất ải", con đòng đong,... đều đi vào thơ NT một cách tự nhiên, tạo nên những rung động thẩm mĩ. Thiên nhiên trở thành môi trường sống thanh tao, con người gắng giữ gìn vẻ đẹp nguyên sơ, không làm tổn thương đến cảnh vật.
Thơ NT có những câu nói về nghĩa vua tôi, về tình cha con xiết bao cảm động: "Quân thân chưa báo lòng canh cánh - Tình phụ cơm trời áo cha". Ức Trai thường hay nói tới lòng bạn. Lòng bạn bao giờ cũng sáng trong như vầng nguyệt: "Lòng bạn trăng vằng vặc cao". NT gắn bó tha thiết vs quê hương. Nỗi nhớ quê hương trong thơ Ức Trai cụ thể, sâu sắc.
Những vần thơ NT viết về thiên nhiên đất nước, về tình cha con, tình bạn,... xiết bao gần gũi, thân thương. Khía cạnh "con người" trong người anh hùng NT chính là vẻ đẹp nhân bản đã góp phần nâng người anh hùng dân tộc lên tầm nhân loại.
NT là bậc anh hùng dân tộc, một nhân vật toàn tài hiếm có nhưng lại là người phải chịu những oan khiên thảm khốc dưới thời phong kiến. Ông là nhà thơ, nhà văn kiệt xuất, là danh nhân văn hoá thế giới, có những đóng góp to lớn cho sự phát triển của văn hoá, văn học dân tộc
nguồn ST!