Hình tượng tiêu biẻu đặc trưng trong cả truyện ngắn là rừng xà nu, một hình ảnh rất đẹp và giàu thơ cho một sức sống tiềm tàng, quật khởi vẫn vượt lên hết thảy những khó khăn, thử thách, bom đạn hiểm nghèo của súng ông pháp kích tàu bay giặc Mĩ. Rừng xà Nu hiên ngang ngẩn cao đầu đối diện vơí thực tại nghiệt ngã của cuộc chiến, trước những vết thương tưởng chừng như khó lòng liền vết, vươn cao lên bầu trời ảnh sáng của tự do, của lý tưởng cách mạng, che chắn cho người dân Tây Nguyên trước bom đạn kẻ thù.
Rừng xà nu xuất hiện cả ở đầu và cuối truyện, mở đầu là hiện thực bi thương, là những vết thương, vết cắt của chiến tranh của kẻ thù tàn ác không tôn trọng sự sống, và đến cuối truyện, từ cái màu xanh bệch bạc, màu xanh le lói hi vọng từ trong bi phẫn, đãc chuyển thành màu xanh bạt ngàn bát ngát lan rộng đến cuối trời. Xà nu có sức sống mãnh kiệt như người dân Tây Nguyên kiên cường trước hòn tên mũi đạn, sự đàn áp khốc liệt của kẻ thù, mà vẫn vươn lên, đứng len từ trong đau thương, từ trong máu và nươc mắt của những người đã hi sinh than mình để vun xới cho thế hệ sau đường tìm lên với trời xanh với ánh sáng. Cây xà nu vẫn mọc bất chấp bom Mĩ đạn Mĩ dội xuống suốt đêm ngày. Vết thương còn chưa lành lặn, có những cây đã ngã xuống, như một thế hệ người dân làng Xô man, như anh Quyết, đã ngã xuống trên con đường tìm đến với lý tưởng giải phóng quê hương khỏi kẻ thù tàn bạo; nhưng cũng có những cây vụt lên thắng tắp, như Tnú, như Mai, như Dít để tiếp nối truỳen thống cũ, tiếp bưóc trên con đường dẫn tới độc lập tới tự do đầy chông gai, đau khổ, nhưng cũng rất vinh quang của những con người đi tìm chân lý, để rồi đưng len, giáng trả lại kẻ thù.
Rừng xà nu chính là hình tượng đpẹ tuyệt vời cho con người Tây Nguyên hiên ngang, kiên cường, dũng cảm, cho chàng Tnú bị lửa đốt mười đầu ngón tay vẫn không hé miệng kêu la, cho cụ mết kiên cường tin tưởng vào đảng, vào Cách Mạng. Kẻ thù tìm cách vùi dập sự sống và xà nu tìm đến với sự sống. Kẻ thù dội bom xuống đất thì cây vươn thẳng lên trời, hướng đến với ánh sáng lý tưởng; Những thân cây đổ xuống còn chưa liền lại sẹo thì những cây khác đã lại mọc lên để rồi nối nhau thành một màu xanh ngút ngát. Những con người đã dúng cảm đứng lên trong tăm tối để nhen lên một nắm lửa soi đường cho cả dân tộc tìm vê nơi nguồn sáng. Và chính trong bão đạn của màn đêm dày đặc súng ống của quân thù, xà nu vẫn vươn cao:
Nơi hầm tối lại là nơi sáng nhất
Nơi con nhìn lên sức mạnh Việt Nam
Chính từ trong gian khó hiểm nghèo rừng xà nu đã đứng len để rồi ghi lại trong lịch sử nước nhà những tấm gương sáng, những con người không rõ tên tuổi, bởi vì rừng thì còn rộng và còn xa tăm tắp bởi vì những đồi xà nu còn cứ nối tiếp nhau dằng dặc. Đó không chỉ là một laòi cây đơn lẻ, nó dựa vào nhau để sống và tồn tại. Kẻ thù diệt được một cây, thì năm cây, mười cây lại đã nhú mầm ngay trên thế hệ cha anh vừa ngã xuống. Đó là cuộc chiến không bao giờ dừng lại, giữa một bên tìm tự do mà một bên muốn xoá sổ tự do....
[TẶNG BẠN] TRỌN BỘ Bí kíp học tốt 08 môn