Văn [Lớp 10]Tác phẩm chinh phụ ngâm

A

An Nhã Huỳnh

Học sinh tiến bộ
Thành viên
27 Tháng chín 2017
399
503
164
21
Quảng Ngãi
Trường THCS Bình Chánh
Tiểu An said:
Tư tưởng nhân đạo trong đoạn trích "Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ"
Bấm để xem đầy đủ nội dung ...
dàn ý ...chị tham khảo nha
1. Mở bài:
- Tác phẩm Chinh phụ ngâm của Đặng Trần Côn viết bằng chữ Hán, được sáng tác vào khoảng nửa đầu thế kỉ XVIII, khi xã hội phong kiến nước ta đang lâm vào tình trạng rối ren, khủng hoảng.
- Chinh phụ ngâm của Đặng Trần Côn ra đời đã nhận được sự đồng cảm rộng rãi của tầng lớp Nho sĩ. Nhiều người dịch tác phẩm sang chữ Nôm. Bản dịch của nữ sĩ Đoàn Thị Điểm là thành công hơn cả.
- Nội dung Chinh phụ ngâm phản ánh thái độ căm ghét, lên án chiến tranh phi nghĩa, đề cao quyền sống cùng khát vọng hạnh phúc của con người. .
2. Thân bài:
* Nỗi cô đơn của người chinh phụ trong tình cảnh lẻ loi:
- Khắc khoải mong chờ: Dạo hiên vắng thầm gieo từng bước; bồn chồn sốt ruột: Ngồi rèm thưa rủ thác đòi phen.
- Lúc nào và ở đâu nàng cũng thấy lẻ loi: ban ngày, ban đêm, ngoài hiên vắng, trong phòng khuê... Nỗi cô đơn tràn ngập không gian và kéo dài vô tận theo thời gian luôn đeo đẳng, ám ảnh nàng.
- Khát khao được đồng cảm: Người chinh phụ trách chim thước chẳng chịu mách tin. Lúc đầu, nàng nghĩ may ra chỉ có ngọn đèn biết tâm sự của mình, sau lại nghĩ đèn có biết thì cũng bằng không. Nỗi sầu thương không được san sẻ nên lòng nàng càng bi thiết.
- Hình ảnh người chinh phụ thầm gieo từng bước ngoài hiên vắng và ngồi một mình với ngọn đèn trong phòng đã cực tả nỗi cô đơn trong tình cảnh lẻ loi.
- Từ câu 9 đến câu 12 : Đêm khuya, nghe tiếng gà gáy báo từng trống canh, người chinh phụ không sao ngủ được. Ban ngày, nhìn bóng hòe hết dời bên này tại chuyển bên nọ, người chinh phụ thấy thời gian chờ đợi dài vô cùng. Những từ láy đằng đẵng, dằng dặc có sức gợi tả gợi cảm rất lớn.
- Từ câu 13 đến 16: Người chinh phụ gắng tìm cách vượt ra khỏi vòng vây của cảm giác cô đơn, nhưng rốt cuộc vẫn không thoát nổi. Khi đốt hương thì nàng lại chìm đắm vào sầu tủi miên man; lúc soi gương thì lại nhớ gương này mình với chồng đã soi chung, nên không cầm được nước mắt. Nàng gượng gảy đàn thì lại sợ dây uyên đứt, phím loan chùng... Nàng đành ngẩn ngơ trở về với nỗi cô đơn đang chất chứa trong lòng.
* Nỗi nhớ thương người chổng ở phương xa.
- Người chinh phụ nghĩ đến chồng mình đang xông pha nơi chiến trận ở phương xa, chợt nảy ra ý nghĩ: nhờ gió xuân gửi lòng mình tới chồng:
Lòng này gửi gió đông có tiện ?
................................
Nhớ chàng thăm thẳm đường lên bằng trời.
- Câu thơ thể hiện nỗi nhớ mênh mông, vô tận. Thăm thẳm nỗi nhớ chồng mà cũng là thăm thẳm con đường đến chỗ chồng đang đánh giặc, thăm thẳm con đường lên trời. Đất trời thì bao la, bát ngát, liệu có thấu nỗi sinh li đau đớn hơn từ biệt đang giày vò ghê gớm cõi lòng người chinh phụ hay chăng?
- Giữa cảnh vật và con người dường như có sự tương đồng khiến cho mối sầu thương càng trở nên miên man, bất tận: Cảnh buồn người thiết tha lòng, Cành cây sương đượm tiếng trùng mưa phun... Chinh phụ nhìn cảnh vật bằng đôi mắt chất chứa buồn thương nên thấy bất cứ cái gì cũng gợi dậy bao nỗi đoạn trường. Ý thơ đi từ tình đến cảnh rồi lại từ cảnh trở về tình nhằm thể hiện rõ tình cảnh và tâm trạng lẻ loi của người chinh phụ. Dù ở đâu, lúc nào, làm gì... nàng cũng chỉ lầm lũi, vò võ một mình một bóng mà thôi!
- Trời đất không cùng, nỗi nhớ cũng không cùng; người chinh phụ đành trở lại với thực tế xung quanh. Ý thơ chuyển từ tình sang cảnh. Không gian âm u: Cành cây sương đượm tiếng trùng mưa phun, như truyền, như ngấm cái lạnh lẽo đáng sợ vào tận tầm hơn người chinh phụ cô đơn:
Sương như búa, bổ mòn gốc liễu,
Tuyết dường cưa, xẻ héo cành ngô.
Tuy nhiên, đến câu "Sâu tường kêu vắng chuông chùa nện khơi", không khí đã thấy dễ chịu hơn. Cũng bởi người chinh phụ chỉ mới thấy thất vọng mà chưa tuyệt vọng.
• Trong lòng người chinh phụ rạo rực niềm khát khao hạnh phúc lứa đôi.
- Tám câu cuối là bức tranh tả cảnh ngụ tình đặc sắc nhất trong Chinh phụ ngâm. Chữ thốc rất mạnh trong câu "Một hàng tiêu gió thốc ngoài hiên" báo hiệu sự chuyển sang một tâm trạng mới ở người chinh phụ. Cảnh hoa - nguyệt giao hoà khiến lòng người rạo rực, khao khát hạnh phúc lứa đôi:
Lá màn lay ngọn gió xuyên,
....................................................
Nguyệt lồng hoa, hoa thắm từng bông.
• Điệp từ hoa, nguyệt, các động từ dãi, lồng ngầm diễn đạt ý lứa đôi quấn quýt, gần gũi; âu yếm, nồng nàn mà vẫn kín đáo, tế nhị.
• Đặc điểm nghệ thuật:
- ..Dạo hiên vắng thầm gieo từng bước, Sương như búa, bổ mòn gốc liễu, Tuyết dường cưa, xẻ héo cành ngô, Một hàng tiêu gió thốc ngoài hiên,... Đặc biệt, sử dụng hàng loạt từ láy: gà eo óc, hòe phất phơ, khắc giờ đằng đẵng, mối sầu dằng dặc, hồn mê mải, lệ châu chan, trời thăm thẳm, nhớ đau đáu,... về nhạc điệu, trầm bổng, du dương của thể song thất lục bát giống như những đợt sóng dào dạt diễn tả tâm trạng người chinh phụ hết nhớ lại thương, hết thương lại nhớ trong tình cảnh lẻ loi đơn chiếc.
3. Kết bài:
- Bằng nghệ thuật tả cảnh tả tình điêu luyện, tác giả đã diễn tả thành công những cung bậc cảm xúc khác nhau trong lòng người chinh phụ và thông qua đó lên án chiến tranh phi nghĩa, đề cao hạnh phúc lứa đôi...
- Tác phẩm Chinh phụ ngâm đã toát lẻn tư tưởng chủ đạo trong ván chương một thời, đó là tư tưởng đòi quyền sống, quyền được hưởng hạnh phúc rất chính đáng của con người.
 
  • Like
Reactions: Moonlight.Shadow
haiyen10602

haiyen10602

Học sinh
Thành viên
21 Tháng chín 2017
106
143
46
Hà Nam
NEU (Dream)
Tiểu An said:
Giúp em với ạ đề là: Tư tưởng nhân đạo trong đoạn trích "Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ"
Bấm để xem đầy đủ nội dung ...
Bạn cần làm rõ các ý sau:
- Tư tưởng nhân đạo là gì?
- Tư tưởng nhân đạo đc thể hiện trong tp:
+ Cảm thương sâu sắc cho tình cảnh lẻ loi, cô đơn của người chinh phụ.
+ Đề cao khát vọng tình yêu và hạnh phúc lứa đôi của con người.
+ Lên án, tố cáo chiến tranh phong kiến phi nghĩa làm gia đình, lứa đôi ly biệt.
 
  • Like
Reactions: Anh Đăng
You must log in or register to reply here.
Top Bottom