- 3 Tháng mười hai 2018
- 85
- 100
- 21
- 25
- Thái Bình
- Cao đẳng y tế Thái Bình
Chắc suất Đại học top - Giữ chỗ ngay!! ĐĂNG BÀI NGAY để cùng trao đổi với các thành viên siêu nhiệt tình & dễ thương trên diễn đàn.
(Trên diễn đàn có rất nhiều tài liệu tham khảo về chuyên đề đọc hiểu nhưng mình vẫn làm nhằm cung cấp thêm cho các bạn về nội dung, cách làm cũng như thêm ví dụ để các bạn luyện. Phần ví dụ mình sẽ đăng dưới phần trả lời, sau 1 khoảng thời gian mình sẽ đăng đáp án để các bạn cùng tham khảo!)
A: Kỹ năng nhận dạng câu hỏi:
Theo đề thi của BỘ thì đọc hiểu sẽ trích dẫn một văn bản hoặc đoạn trích. Câu hỏi ở phần đọc hiểu- NLXH thuộc kiểu câu hỏi ở mức độ nhận biết- thông hiểu- vận dụng thấp và vận dụng cao
- Ở mức nhận biết: Đề thường yêu cầu chỉ ra văn bản thuộc phong cách ngôn ngữ nào? Phương thức biểu đạt là gì? Thao tác lập luận, lỗi tu từ? Phép tu từ? Lỗi về tạo lập văn bản?...
- Ở mức thông hiểu: Câu hỏi thường yêu cầu xác định nội dung, chủ đề, bố cục, nội dung từng phần của văn bản ; nêu tác dụng phép tu từ được sử dụng trong đoạn văn
- Ở mức vận dụng thấp: Đề thường có nhiều cách hỏi về vận dụng: Từ chủ đề của VB, trình bày ý kiến của bản thân liên quan đến chủ đề đó; hoặc yêu cầu đưa thêm những ý kiến riêng của bản thân ngoài quan điểm, cách nhìn của tác giả.
- Ở mức vận dụng cao: Câu hỏi sẽ mang tính ứng dụng thực tiễn về vấn đề nghị luận vào đời sống, đưa ra biện pháp giải quyết cần thiết, chứng minh hay so sánh các quan điểm, tư tưởng khác nhau bằng lí lẽ và dẫn chứng thực tế.
B: Kỹ năng tiếp xúc với đề đọc hiểu:
- Khi bắt đầu làm phần này: Không nên đọc vào ngay vào văn bản mà nên đọc các câu hỏi định hướng yêu cần trước, sau đó mới đọc Vb để trả lời
- Khi đọc câu hỏi: Xác định số câu hỏi, gạch chân từ khóa để tránh nhầm lẫn. Cần phân tích sự liên quan giữa các câu hỏi vì có thể câu hỏi ở sau chính là gợi ý trả lời cho câu hỏi phía trước?
- Khi đọc VB: Xác định VB gồm bao nhiêu đoạn, bao nhiêu câu. Xác định VB đang nói về nội dung gì. Tận dụng thông tin đã cho ở dưới phần trích dẫn như nhan đề, nguồn gốc và xuất xứ từ đó đưa ra câu trả lời chứ không phải sao chép từ đó đưa vào bài làm.
- Khi trả lời: Trả lời trực tiếp, tránh vòng vo, giải thích vì khiến bài văn thêm lủng củng và dẫn đến lạc đề. Chú ý đến độ dài mà đề bài yêu cầu. Phân bổ thời gian hợp lý, nên dành cho phần đọc hiểu 25 phút.
C: Kỹ năng giải hóa các câu đọc hiểu:
1: Dạng câu hỏi nhận biết:
- Kiến thức cần học: Các câu hỏi ở dạng này bao gồm những vấn đề sau:
+ Thể thơ: lục bát, thất ngôn, ngữ ngôn ,tự do ....
+ Thể loại VB: thư từ, bài nghiên cứu, bài diễn thuyết, truyện ngắn, phóng sự, ...
+ Thao tác lập luận: Phân tích, chứng minh, so sánh, bình luận, bác bỏ, giải thích.
+ Phương thức biểu đạt: tự sự( kể), miêu tả (tái hiện đặc điểm), biểu cảm (bộc lộ cảm xúc), thuyết minh (giới thiệu), nghị luận (bàn luận), hành chính- công vụ (đơn từ).
+Phong cách ngôn ngữ chức năng : sinh hoạt, khoa học,chính luận, báo chí, hành chính công vụ, nghệ thuật
- Cách dẫn dắt:
*Trực tiếp: Để trong ngoặc kép hoặc chấm xuống dòng gạch đầu dòng trích dẫn.
*Gián tiếp: Để sau dấu 2 chấm không mở ngoặc kép.
+ Các phương thức trần thuật: trần thuật ngôi thứ nhất ( do nhân vật tự kể chuyện), trần thuật ngôi thứ ba (người kể chuyện tự giấu mình), trần thuật theo ngôi thứ ba theo điểm nhìn nhân vật (người kể chuyện tự giấu mình nhưng điểm nhìn và lời kể theo giọng của nhân vật)
+ Các phép liên kết hình thức: Phép nối, thế, lặp, liên tưởng, nghịch đối, liên tưởng
+ Biện pháp tu từ: so sánh, nhân hóa, ẩn dụ, hoán dụ, điệp ngữ, liệt kê...
+ Các kiểu câu:
*Câu chia theo mục đích nói ( câu tường thuật, cảm thán, cầu khiến, phủ định)
*Câu chia theo cấu trúc/ chức năng ngữ pháp; câu chủ động/bị động; câu đủ thành phần/câu rút gọn; câu đặc biệt/ câu đơn/ câu đơn mở rộng thành phần/câu ghép
- Cách trả lời:
*Trả lời trực tiếp vấn đề
+ Cần ngắn gọn và đủ ý
+Chú ý từ những là yêu cầu trả lời 2 ý trở lên
+ Chú ý từ nhất gồm 1 ý chính xác, duy nhất
2: Dạng câu hỏi thông hiểu:
*Kiến thức: Yêu cầu các câu hỏi sau:
- Nội dung chính của VB? Tóm tắt nội dung của VB trong một vài câu?
- Nếu VB không có nhan đề thì đề bài có thể sẽ yêu cầu học sinh đặt cho nó một nhan đề
- Trả lời các câu hỏi vì sao?
- Phân tích yếu tố nghệ thuật:
+Tác dụng biện pháp tu từ được sử dụng trong VB
+Ý nghĩa của một số từ ngữ đặc biệt trong VB, thường là những từ ngữ được dùng với nghĩa chuyển, nghĩa hàm ẩn
+ Phân tích được ý nghĩa và tác dụng của việc âm hưởng thơ, từ ngữ đặc sắc, cách ngắt nhịp
+ Phân tích được ý nghĩa của giọng văn, tác dụng của từ ngữ đặc sắc, cách lập luận.
* Cách trả lời:
- Trả lời trực tiếp
- Nếu đề yêu cầu tóm tắt:
+ Đầu tiên, đọc và xác định nội dung của văn bản thông qua từng câu hoặc từng đoạn
+ Chọn trình tự tóm tắt( theo thời gian hay thứ tự nội dung), ngôi tóm tắt
+ Cuối cùng, dựa vào yêu cầu tạo ra một dàn ý ngắn xem cần những gì
Như vậy, đảm bảo được tính hình thức, đảm bảo đủ ý về nội dung.
-Nếu đề yêu cầu đặt nhan đề cho đoạn trích, có thể
+ Xác định đề tài và chủ đề của VB đó trước rồi sau lấy ý chính của chủ đề hoặc hình tượng nổi bật để đặt nhan đề
+ Tìm ý nghĩa, bài học để đặt nhan đề cho VB
+ Xem phần chú thích dẫn cuối VB, không được đặt trùng tên với phần ghi chú.
-Nhan đề hay là phải: trọng tâm- ngắn gọn- thu hút.
- Các câu hỏi vì sao cần được nêu lại nội dung cần giải thích và đi thẳng vào phần trả lời, không cần dẫn dắt. Nếu có nhiều ý nên gạch đầu dòng và dùng từ chỉ thứ tự: Thứ nhất là, thứ hai là....
- Các câu hỏi liên quan đến tác dụng của một yếu tố nghệ thuật cần đảm bảo yêu cầu sau:
+ Nêu từ ngữ, biểu hiện cụ thể của yếu tố nghệ thuật đó.
+ Nêu tác dụng của yếu tố nghệ thuật tới hình thức, tính hấp dẫn của VB đó
+ Nêu tác dụng của yếu tố nghệ thuật tới nội dung tư tưởng, ý nghĩa của VB. Để làm rõ tác dụng cần trả lời các câu hỏi: Nếu không có yếu tố nghệ thuật này, nội dung VB có thiếu đi điều gì hay không? Từ đó nhận diện và nêu ngắn gọn tác dụng của nó đến khả năng biểu đạt nội dung, ý nghĩa của VB
3: Dạng câu hỏi vận dụng thấp:
*Kiến thức:
- Viết một đoạn văn ngắn trình bày ý kiến của bản thân liên quan đến chủ đề của VB
-Viết một đoạn văn ngắn thể hiện suy nghĩ, đánh giá của bản thân về một khía cạnh nội dung cụ thể
- Viết đoạn văn đưa ra dẫn chứng hoặc phân tích dẫn chứng liên quan đến VB.
* Cách trả lời:
- Ở phần vận dụng có thể viết các ý theo gạch đầu dòng cho rõ ràng, càng nhiều ý càng tốt. Lời văn ngắn gọn, rõ ràng, mạch lạc...
- Đối với yêu cầu viết thành đoạn văn, nên trình bày dài hơn yêu cầu một chút nhưng không được vượt quá yêu cầu
- Nếu đề trích một phần VB làm chủ đề, yêu cầu thí sinh bày tỏ suy nghĩ hoặc phân tích dẫn chứng cụ thể thì lấy phần trích dẫn làm phần chủ đề rồi triển khai thành đoạn cũng gồm 3 phần: Mở, thân, kết.
A: Kỹ năng nhận dạng câu hỏi:
Theo đề thi của BỘ thì đọc hiểu sẽ trích dẫn một văn bản hoặc đoạn trích. Câu hỏi ở phần đọc hiểu- NLXH thuộc kiểu câu hỏi ở mức độ nhận biết- thông hiểu- vận dụng thấp và vận dụng cao
- Ở mức nhận biết: Đề thường yêu cầu chỉ ra văn bản thuộc phong cách ngôn ngữ nào? Phương thức biểu đạt là gì? Thao tác lập luận, lỗi tu từ? Phép tu từ? Lỗi về tạo lập văn bản?...
- Ở mức thông hiểu: Câu hỏi thường yêu cầu xác định nội dung, chủ đề, bố cục, nội dung từng phần của văn bản ; nêu tác dụng phép tu từ được sử dụng trong đoạn văn
- Ở mức vận dụng thấp: Đề thường có nhiều cách hỏi về vận dụng: Từ chủ đề của VB, trình bày ý kiến của bản thân liên quan đến chủ đề đó; hoặc yêu cầu đưa thêm những ý kiến riêng của bản thân ngoài quan điểm, cách nhìn của tác giả.
- Ở mức vận dụng cao: Câu hỏi sẽ mang tính ứng dụng thực tiễn về vấn đề nghị luận vào đời sống, đưa ra biện pháp giải quyết cần thiết, chứng minh hay so sánh các quan điểm, tư tưởng khác nhau bằng lí lẽ và dẫn chứng thực tế.
B: Kỹ năng tiếp xúc với đề đọc hiểu:
- Khi bắt đầu làm phần này: Không nên đọc vào ngay vào văn bản mà nên đọc các câu hỏi định hướng yêu cần trước, sau đó mới đọc Vb để trả lời
- Khi đọc câu hỏi: Xác định số câu hỏi, gạch chân từ khóa để tránh nhầm lẫn. Cần phân tích sự liên quan giữa các câu hỏi vì có thể câu hỏi ở sau chính là gợi ý trả lời cho câu hỏi phía trước?
- Khi đọc VB: Xác định VB gồm bao nhiêu đoạn, bao nhiêu câu. Xác định VB đang nói về nội dung gì. Tận dụng thông tin đã cho ở dưới phần trích dẫn như nhan đề, nguồn gốc và xuất xứ từ đó đưa ra câu trả lời chứ không phải sao chép từ đó đưa vào bài làm.
- Khi trả lời: Trả lời trực tiếp, tránh vòng vo, giải thích vì khiến bài văn thêm lủng củng và dẫn đến lạc đề. Chú ý đến độ dài mà đề bài yêu cầu. Phân bổ thời gian hợp lý, nên dành cho phần đọc hiểu 25 phút.
C: Kỹ năng giải hóa các câu đọc hiểu:
1: Dạng câu hỏi nhận biết:
- Kiến thức cần học: Các câu hỏi ở dạng này bao gồm những vấn đề sau:
+ Thể thơ: lục bát, thất ngôn, ngữ ngôn ,tự do ....
+ Thể loại VB: thư từ, bài nghiên cứu, bài diễn thuyết, truyện ngắn, phóng sự, ...
+ Thao tác lập luận: Phân tích, chứng minh, so sánh, bình luận, bác bỏ, giải thích.
+ Phương thức biểu đạt: tự sự( kể), miêu tả (tái hiện đặc điểm), biểu cảm (bộc lộ cảm xúc), thuyết minh (giới thiệu), nghị luận (bàn luận), hành chính- công vụ (đơn từ).
+Phong cách ngôn ngữ chức năng : sinh hoạt, khoa học,chính luận, báo chí, hành chính công vụ, nghệ thuật
- Cách dẫn dắt:
*Trực tiếp: Để trong ngoặc kép hoặc chấm xuống dòng gạch đầu dòng trích dẫn.
*Gián tiếp: Để sau dấu 2 chấm không mở ngoặc kép.
+ Các phương thức trần thuật: trần thuật ngôi thứ nhất ( do nhân vật tự kể chuyện), trần thuật ngôi thứ ba (người kể chuyện tự giấu mình), trần thuật theo ngôi thứ ba theo điểm nhìn nhân vật (người kể chuyện tự giấu mình nhưng điểm nhìn và lời kể theo giọng của nhân vật)
+ Các phép liên kết hình thức: Phép nối, thế, lặp, liên tưởng, nghịch đối, liên tưởng
+ Biện pháp tu từ: so sánh, nhân hóa, ẩn dụ, hoán dụ, điệp ngữ, liệt kê...
+ Các kiểu câu:
*Câu chia theo mục đích nói ( câu tường thuật, cảm thán, cầu khiến, phủ định)
*Câu chia theo cấu trúc/ chức năng ngữ pháp; câu chủ động/bị động; câu đủ thành phần/câu rút gọn; câu đặc biệt/ câu đơn/ câu đơn mở rộng thành phần/câu ghép
- Cách trả lời:
*Trả lời trực tiếp vấn đề
+ Cần ngắn gọn và đủ ý
+Chú ý từ những là yêu cầu trả lời 2 ý trở lên
+ Chú ý từ nhất gồm 1 ý chính xác, duy nhất
2: Dạng câu hỏi thông hiểu:
*Kiến thức: Yêu cầu các câu hỏi sau:
- Nội dung chính của VB? Tóm tắt nội dung của VB trong một vài câu?
- Nếu VB không có nhan đề thì đề bài có thể sẽ yêu cầu học sinh đặt cho nó một nhan đề
- Trả lời các câu hỏi vì sao?
- Phân tích yếu tố nghệ thuật:
+Tác dụng biện pháp tu từ được sử dụng trong VB
+Ý nghĩa của một số từ ngữ đặc biệt trong VB, thường là những từ ngữ được dùng với nghĩa chuyển, nghĩa hàm ẩn
+ Phân tích được ý nghĩa và tác dụng của việc âm hưởng thơ, từ ngữ đặc sắc, cách ngắt nhịp
+ Phân tích được ý nghĩa của giọng văn, tác dụng của từ ngữ đặc sắc, cách lập luận.
* Cách trả lời:
- Trả lời trực tiếp
- Nếu đề yêu cầu tóm tắt:
+ Đầu tiên, đọc và xác định nội dung của văn bản thông qua từng câu hoặc từng đoạn
+ Chọn trình tự tóm tắt( theo thời gian hay thứ tự nội dung), ngôi tóm tắt
+ Cuối cùng, dựa vào yêu cầu tạo ra một dàn ý ngắn xem cần những gì
Như vậy, đảm bảo được tính hình thức, đảm bảo đủ ý về nội dung.
-Nếu đề yêu cầu đặt nhan đề cho đoạn trích, có thể
+ Xác định đề tài và chủ đề của VB đó trước rồi sau lấy ý chính của chủ đề hoặc hình tượng nổi bật để đặt nhan đề
+ Tìm ý nghĩa, bài học để đặt nhan đề cho VB
+ Xem phần chú thích dẫn cuối VB, không được đặt trùng tên với phần ghi chú.
-Nhan đề hay là phải: trọng tâm- ngắn gọn- thu hút.
- Các câu hỏi vì sao cần được nêu lại nội dung cần giải thích và đi thẳng vào phần trả lời, không cần dẫn dắt. Nếu có nhiều ý nên gạch đầu dòng và dùng từ chỉ thứ tự: Thứ nhất là, thứ hai là....
- Các câu hỏi liên quan đến tác dụng của một yếu tố nghệ thuật cần đảm bảo yêu cầu sau:
+ Nêu từ ngữ, biểu hiện cụ thể của yếu tố nghệ thuật đó.
+ Nêu tác dụng của yếu tố nghệ thuật tới hình thức, tính hấp dẫn của VB đó
+ Nêu tác dụng của yếu tố nghệ thuật tới nội dung tư tưởng, ý nghĩa của VB. Để làm rõ tác dụng cần trả lời các câu hỏi: Nếu không có yếu tố nghệ thuật này, nội dung VB có thiếu đi điều gì hay không? Từ đó nhận diện và nêu ngắn gọn tác dụng của nó đến khả năng biểu đạt nội dung, ý nghĩa của VB
3: Dạng câu hỏi vận dụng thấp:
*Kiến thức:
- Viết một đoạn văn ngắn trình bày ý kiến của bản thân liên quan đến chủ đề của VB
-Viết một đoạn văn ngắn thể hiện suy nghĩ, đánh giá của bản thân về một khía cạnh nội dung cụ thể
- Viết đoạn văn đưa ra dẫn chứng hoặc phân tích dẫn chứng liên quan đến VB.
* Cách trả lời:
- Ở phần vận dụng có thể viết các ý theo gạch đầu dòng cho rõ ràng, càng nhiều ý càng tốt. Lời văn ngắn gọn, rõ ràng, mạch lạc...
- Đối với yêu cầu viết thành đoạn văn, nên trình bày dài hơn yêu cầu một chút nhưng không được vượt quá yêu cầu
- Nếu đề trích một phần VB làm chủ đề, yêu cầu thí sinh bày tỏ suy nghĩ hoặc phân tích dẫn chứng cụ thể thì lấy phần trích dẫn làm phần chủ đề rồi triển khai thành đoạn cũng gồm 3 phần: Mở, thân, kết.
Last edited: