HÓA HỌC VÀ SỨC KHỎE
Một số chất gây nghiện
Rượu (thành phần chính [tex]C_{2}H_{5}OH[/tex] ): tùy thuộc nồng độ và cách sử dụng, rượu có thể có tác dụng tốt hoặc làm yếu nghiêm trọng sức khỏe con người. Với nhiều người, uống một lượng nhỏ rượu cũng dẫn đến phản ứng chậm chạp , xử trí kém linh hoạt, thần kinh dễ bị kích động, gây ra những trường hợp đáng tiếc như tai nạn, hành động bạo ngược,… Trong rượu thường chứa một chất độc hại là etanal [tex]CH_{3}-CHO[/tex] , gây nôn nao khó chịu, nếu nồng độ cao có thể dẫn đến tử vong
Nicotin ([tex]C_{10}H_{14}N_{2}[/tex] ) có nhiều trong cây thuốc lá. Nó là chất lỏng sánh như dầu, không màu có mùi thuốc lá, tan được trong nước. Khi hút thuốc lá, nicotin đi vào phổi, thấm vào máu. Nicotin là một trong những chất độc mạnh (từ 1 đến 2 giọt nicotin có thể giết chết một con chó), tính độc của nó có thể so sánh với axit xianhidric HCN. Nicotin chỉ là một trong số các chất hóa học độc hại có trong thuốc lá (trong khói thuốc có chứa tới 1400 hợp chất hóa học khác nhau). Dung dịch nicotin trong nước được dùng làm thuốc trừ sâu cho cây trồng. Những người nghiện thuốc lá thường mắc bệnh ung thư phổi và những bệnh khác.
Cafein ([tex]C_{8}H_{10}N_{4}O_{2}[/tex] ) có nhiều trong hạt cà phê, lá chè. Cafein là chất kết tinh không màu, vị đắng, tan trong nước và rượu. Cafein dùng trong y học với lượng nhỏ có tác dụng gây kích thích thần kinh. Nếu dùng cafein quá mức sẽ gây bệnh mất ngủ và gây nghiện.
Moocphin: có trong cây thuốc phiện, còn gọi là cây anh túc. Moocphin có tác dụng làm giảm hoặc mất cảm giác đau đớn. Từ moocphin lại tinh chế được heroin có tác dụng mạnh hơn moocphin nhiều lần, độc và dễ gây nghiện.
Hassinh là hoạt chất có trong cây cần sa (còn gọi là bồ đà) có tác dụng chống co giật, chống nôn mửa nhưng có tác dụng kích thích mạnh và gây ảo giác.
Thuốc an thần như
seduxen,
meprobamat,… có tác dụng chữa bệnh, gây ngủ, làm dịu cơn đau nhưng gây nghiện.