Toán 12 Hai đồ thị tiếp xúc

Tiến Phùng

Cựu Cố vấn Toán
Thành viên
27 Tháng mười 2018
3,742
3,706
561
Hà Nội
Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội
[TẶNG BẠN] TRỌN BỘ Bí kíp học tốt 08 môn
Chắc suất Đại học top - Giữ chỗ ngay!!

ĐĂNG BÀI NGAY để cùng trao đổi với các thành viên siêu nhiệt tình & dễ thương trên diễn đàn.

Hai đồ thị tiếp xúc nhau tại 1 điểm nào đó. Mô tả về mặt đồ thị sẽ như sau:
upload_2019-7-30_14-21-0.png

Chúng ta có thể thấy 2 đồ thị này tiếp xúc nhau tại điểm có hoành độ x=1.

Vậy cách làm sẽ như sau:
Cách 1:
Cho 2 đồ thị (c):f(x) và (d) : g(x). 2 đồ thị này tiếp xúc nhau tại 1 điểm M nếu hoành độ của M thỏa mãn hệ điều kiện sau:
[tex]\left\{\begin{matrix} f(x)=g(x)\\ f'(x)=g'(x) \end{matrix}\right.[/tex]

Nói cách khác, M chính là tiếp điểm của tiếp tuyến chung của (c) và (d).

Cách 2: 2 đồ thị tiếp xúc tại 1 điểm, thì hoành độ điểm đó chính là nghiệm bội chẵn của pt hoành độ giao điểm của 2 đồ thị. Vậy ta chỉ cần giải pt và tìm nghiệm bội chẵn là được.

Vận dụng:
1.
Tìm điểm tiếp xúc ( nếu có ) của 2 đồ thị hàm số sau: f(x)=[TEX]-3x^2+4x+4[/TEX] và g(x)=[TEX]-x^2+8x+6[/TEX]

Giải: Ta xét hệ :

[tex]\left\{\begin{matrix} f(x)=g(x)\\ f'(x)=g'(x) \end{matrix}\right. <=>\left\{\begin{matrix} -3x^2+4x+4=-x^2+8x+6\\ -6x+4=-2x+8 \end{matrix}\right. <=>\left\{\begin{matrix} x^2+2x+1=0\\ 4x=4 \end{matrix}\right. <=>x=1[/tex]

Vậy tiếp điểm của 2 đồ thị hàm f(x) và g(x) là điểm A(1;5)

2. Cho hàm số: [tex]f(x)=\frac{x^2-3x+3}{x-2}[/tex] có đồ thị (c), và đường thẳng (d):y=-3x+m.

Định m để đồ thị (c) tiếp xúc với (d).

Giải:
Cách 1:
Xét hệ pt :
[tex]\left\{\begin{matrix} \frac{x^2-3x+3}{x-2}=-3x+m\\ \frac{x^2-4x+3}{(x-2)^2}=-3 \end{matrix}\right. <=>\left\{\begin{matrix} \frac{x^2-3x+3}{x-2}=-3x+m\\ 4x^2-16x+15 \end{matrix}\right. <=>\left\{\begin{matrix} \frac{x^2-3x+3}{x-2}=-3x+m\\ x=1,5;x=2,5 \end{matrix}\right.[/tex]

Do hệ trên phải có nghiệm nên thay từng giá trị x đã tìm được ở pt 2 vào pt 1 ta sẽ tìm được m.

Với x=1,5 =>m=3
Với x=2,5=>m=11

Vậy có 2 giá trị thỏa mãn của m là m=3 hoặc m=11.

Cách 2: Xét pt hoành độ giao điểm của (c) và (d):

[tex]\frac{x^2-3x+3}{x-2}=-3x+m<=>4x^2-(m+9)x+3+2m=0(1)[/tex]

Pt (1) ở bên trên cần phải có nghiệm kép, tức [TEX]\delta[/TEX] = 0
<=>[tex](m+9)^2-16(3+2m)=0<=>m^2-14m+33=0<=>m=11;m=3[/tex]

Kết quả hoàn toàn giống.

Nhận xét: Với bài toán mà pt hoành độ giao điểm chỉ là pt bậc 2 thì nên áp dụng cách 2 để biện luận, sẽ nhanh hơn. Còn với pt bậc cao hơn 2, thì để biện luận ta nên dùng cách 1.

3. Tìm k để hai đồ thị sau tiếp xúc với nhau: [TEX]f(x)=x^3-3x+1,g(x)=k(x-1)-1[/TEX]
Đáp án: k=0, k=-9/4

4. Tìm m để 2 đồ thị sau tiếp xúc với nhau: [TEX]f(x)=x^2-4x+m,g(x)=x^3-3x^2+1[/TEX]
Đáp án: m=1, m=59/27
 

thaohien8c

Học sinh tiến bộ
Hội viên CLB Ngôn từ
Thành viên
12 Tháng mười hai 2015
1,076
1,093
256
22
Thái Bình
THPT Bắc Duyên Hà
Hai đồ thị tiếp xúc nhau tại 1 điểm nào đó. Mô tả về mặt đồ thị sẽ như sau:
View attachment 124018

Chúng ta có thể thấy 2 đồ thị này tiếp xúc nhau tại điểm có hoành độ x=1.

Vậy cách làm sẽ như sau:
Cách 1:
Cho 2 đồ thị (c):f(x) và (d) : g(x). 2 đồ thị này tiếp xúc nhau tại 1 điểm M nếu hoành độ của M thỏa mãn hệ điều kiện sau:
[tex]\left\{\begin{matrix} f(x)=g(x)\\ f'(x)=g'(x) \end{matrix}\right.[/tex]

Nói cách khác, M chính là tiếp điểm của tiếp tuyến chung của (c) và (d).

Cách 2: 2 đồ thị tiếp xúc tại 1 điểm, thì hoành độ điểm đó chính là nghiệm bội chẵn của pt hoành độ giao điểm của 2 đồ thị. Vậy ta chỉ cần giải pt và tìm nghiệm bội chẵn là được.

Vận dụng:
1.
Tìm điểm tiếp xúc ( nếu có ) của 2 đồ thị hàm số sau: f(x)=[TEX]-3x^2+4x+4[/TEX] và g(x)=[TEX]-x^2+8x+6[/TEX]

Giải: Ta xét hệ :

[tex]\left\{\begin{matrix} f(x)=g(x)\\ f'(x)=g'(x) \end{matrix}\right. <=>\left\{\begin{matrix} -3x^2+4x+4=-x^2+8x+6\\ -6x+4=-2x+8 \end{matrix}\right. <=>\left\{\begin{matrix} x^2+2x+1=0\\ 4x=4 \end{matrix}\right. <=>x=1[/tex]

Vậy tiếp điểm của 2 đồ thị hàm f(x) và g(x) là điểm A(1;5)

2. Cho hàm số: [tex]f(x)=\frac{x^2-3x+3}{x-2}[/tex] có đồ thị (c), và đường thẳng (d):y=-3x+m.

Định m để đồ thị (c) tiếp xúc với (d).

Giải:
Cách 1:
Xét hệ pt :
[tex]\left\{\begin{matrix} \frac{x^2-3x+3}{x-2}=-3x+m\\ \frac{x^2-4x+3}{(x-2)^2}=-3 \end{matrix}\right. <=>\left\{\begin{matrix} \frac{x^2-3x+3}{x-2}=-3x+m\\ 4x^2-16x+15 \end{matrix}\right. <=>\left\{\begin{matrix} \frac{x^2-3x+3}{x-2}=-3x+m\\ x=1,5;x=2,5 \end{matrix}\right.[/tex]

Do hệ trên phải có nghiệm nên thay từng giá trị x đã tìm được ở pt 2 vào pt 1 ta sẽ tìm được m.

Với x=1,5 =>m=3
Với x=2,5=>m=11

Vậy có 2 giá trị thỏa mãn của m là m=3 hoặc m=11.

Cách 2: Xét pt hoành độ giao điểm của (c) và (d):

[tex]\frac{x^2-3x+3}{x-2}=-3x+m<=>4x^2-(m+9)x+3+2m=0(1)[/tex]

Pt (1) ở bên trên cần phải có nghiệm kép, tức [TEX]\delta[/TEX] = 0
<=>[tex](m+9)^2-16(3+2m)=0<=>m^2-14m+33=0<=>m=11;m=3[/tex]

Kết quả hoàn toàn giống.

Nhận xét: Với bài toán mà pt hoành độ giao điểm chỉ là pt bậc 2 thì nên áp dụng cách 2 để biện luận, sẽ nhanh hơn. Còn với pt bậc cao hơn 2, thì để biện luận ta nên dùng cách 1.
Anh ơi, giờ anh cho bài tập đi ạ, làm xong rồi anh chữa :D:D??
 
  • Like
Reactions: Tiến Phùng
Top Bottom