Toán 10 Giải phương trình chứa trị tuyệt đối

Tiến Phùng

Cựu Cố vấn Toán
Thành viên
27 Tháng mười 2018
3,742
3,706
561
Hà Nội
Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội
[TẶNG BẠN] TRỌN BỘ Bí kíp học tốt 08 môn
Chắc suất Đại học top - Giữ chỗ ngay!!

ĐĂNG BÀI NGAY để cùng trao đổi với các thành viên siêu nhiệt tình & dễ thương trên diễn đàn.

* Lý thuyết: Để giải phương trình chứa trị tuyệt đối, dạng: [TEX]|f(x)|=|g(x)|[/TEX], ta thường làm như sau:
+Cách 1: chia 2 trường hợp:
TH1: [TEX]f(x)=g(x)[/TEX]
TH2: [TEX]f(x)=-g(x)[/TEX]

+Cách 2: Do cả 2 vế không âm nên ta bình phương 2 vế: [TEX]f^2(x)=g^2(x)[/TEX]
<=>[TEX][f(x)+g(x)][f(x)-g(x)]=0[/TEX]

Đối với phương trình dạng: [TEX]|f(x)|=g(x)[/TEX], cách làm có 1 chút phức tạp hơn:
+Cách 1: TH1:[TEX]f(x)=g(x) (f(x) \geq 0)[/TEX]
TH2: [TEX]-f(x)=g(x) (f(x) < 0)[/TEX]
+Cách 2: Điều kiện có nghiệm là: [TEX]g(x) \geq 0[/TEX], giải tìm điều kiện của x.
Khi đó, cả 2 vế không âm, ta thực hiện bình phương: [TEX]f^2(x)=g^2(x)[/TEX]

* Ví dụ:
1. Giải các phương trình:
a.[tex]|3x+2|=4x+8[/tex] (1)
Giải:
Theo cách 1:
TH1: [tex]3x+2=4x+8(x\geq \frac{-2}{3})<=>x=-6[/tex] (không thỏa mãn )
TH2: [tex]-3x-2=4x+8(x < \frac{-2}{3})<=>x=\frac{-10}{7}[/tex] (thỏa mãn )

Vậy phương trình có nghiệm duy nhất [TEX]x=\frac{-10}{7}[/TEX]

Theo cách 2: Để phương trình có nghiệm thì : [tex]4x+8\geq 0<=>x\geq -2[/tex]
Lúc này 2 vế không âm, ta bình phương 2 vế: [TEX](3x+2)^2=(4x+8)^2<=>7x^2+52x+60=0[/TEX]
<=>[TEX]x=-6[/TEX] hoặc [TEX]x=\frac{-10}{7}[/TEX]

Đối chiếu với điều kiện ta loại nghiệm x=-6

b. [TEX]|x^2+3x+3|=4x+3[/TEX]
Giải: Đối với bài này, giải điều kiện [TEX]4x+3 \geq 0[/TEX] dễ hơn, nên ta chọn theo cách 2:
PT<=>[tex]\left\{\begin{matrix} x\geq \frac{-3}{4}\\ (x^2+3x+3)^2=(4x+3)^2 \end{matrix}\right. <=>\left\{\begin{matrix} x\geq \frac{-3}{4}\\ (x^2-x)(x^2+7x+6)=0 \end{matrix}\right.[/tex]

<=>x=0 hoặc x=1

2. Biện luận phương trình sau theo giá trị của m:
[tex]|2x+m|=|mx+3|[/tex]

Giải:
PT<=>[TEX]2x+m=mx+3(1)[/TEX] hoặc [TEX]2x+m=-mx-3(2)[/TEX]
Giải(1): [TEX]x(2-m)=3-m[/TEX]
Nếu m=2 thì PT<=>[TEX]0x=1[/TEX] (vô nghiệm)
Nếu [TEX]m \neq 2[/TEX] thì PT có nghiệm duy nhất: [tex]x=\frac{3-m}{2-m}[/tex]

Giải(2): [TEX](m+2)x=-3-m[/TEX]
Nếu m=-2 PT<=>[TEX]0x=-5[/TEX]( vô nghiệm)
Nếu [TEX]m \neq -2[/TEX] thì PT có nghiệm duy nhất: [tex]x=\frac{-3-m}{m+2}[/tex]

Xét phương trình: [TEX]\frac{3-m}{2-m}=\frac{-3-m}{m+2}[/TEX] ( nghiệm ở 2 trường hợp là như nhau)
Quy đồng ta được phương trình bậc 2, có các nghiệm : [tex]m=\sqrt{6};m=-\sqrt{6}[/tex]

Kết luận: Nếu m=2 thì PT có nghiệm duy nhất:[tex]x=\frac{-3-m}{m+2}=\frac{-5}{4}[/tex]

Nếu m=-2 thì PT có nghiệm duy nhất: [tex]x=\frac{5}{4}[/tex]

Nếu [TEX]m=-\sqrt{6}[/TEX], PT có nghiệm duy nhất: [tex]x=\frac{\sqrt{6}-3}{2-\sqrt{6}}[/tex]

Nếu [tex]m=\sqrt{6}[/tex] , PT có nghiệm duy nhất : [tex]x=\frac{3-\sqrt{6}}{2-\sqrt{6}}[/tex]

Với các trường hợp khác của m, PT có 2 nghiệm phân biệt [TEX]x=\frac{-3-m}{m+2}[/TEX] hoặc
[tex]x=\frac{3-m}{2-m}[/tex]
 
  • Like
Reactions: Dora_Dora
Top Bottom