Kêu khó thì đề nó cũng đâu có dễ hơn được. Bắt tay vào làm thôi! Phải làm sai vài lần thì mới biết làm đúng chứ. Mình cũng chả giỏi giang gì cái khoản thuyết minh nhưng mình sẽ làm thử dàn ý một đề. Các bạn giúp mình bổ sung nhé.
"Việc Nhân nghĩa cốt ở yên dân
Quân điếu phạt trước lo trừ bạo"
(Trích Bình Ngô Đại Cáo Của Nguyễn Trãi)
Dàn ý đề văn “Việc nhân nghĩa cốt ở yên dân
Quân điếu phạt cốt lo trừ bạo”
a)Đôi nét về Nguyễn Trãi : tự làm
b) Giải thích:
-Nhân nghĩa (tư tưởng nho giáo):
+Nhân là người
+Nghĩa là đạo lí
Nhân nghĩa: đạo lí ứng xử giữa con người với con người sao cho có tình nghĩa
+Yên dân: đem lại cuộc sống yên ổn cho dân chúng.
Giữa con người với nhau và giữa vua với dân, nếu muốn đôi bên hòa hợp, ứng xử với nhau có tình nghĩa, thì quan trọng nhất phải lấy lấy dân làm gốc, nghĩ cho dân, đấu tranh vì dân trước tiên.
-Quân điếu phạt trước lo trừ bạo: rút ý từ câu “Điếu dân phạt tội”, có nghĩa là thương xót nhân dân mà đánh kẻ có tội, diệt gian trừ bạo.
Hai câu trên khái quát được tư tưởng của Nguyễn Trãi trong công việc của bậc vua quan, rằng muốn thiên hạ thái bình thì phải lo trừ bạo để cuộc sống của dân được yên ổn.
c) Lí giải và dẫn chứng tại sao bậc vua quan phải lấy dân làm gốc, lo cho dân trước tiên:
-Nếu coi một dân tộc là một ngôi nhà thì mỗi người dân là một viên gạch. Những viên gạch cao nhất là vua, là quan. Một khi những viên gạch ở dưới đã mục ruỗng, những viên gạch ở trên có chắc đến mấy thì nhà vẫn đổ Dân là thành phần quyết định của dân tộc.
-Nếu dân mà không yên thì sinh mâu thuẫn giữa giữa dân với dân, và giữa dân với vua quan. (VD: Nếu hàng xóm mà có tranh chấp mà quan trên không giải quyết hợp lí thì sinh mâu thuẫn giữa hàng xóm với nhau và giữa kẻ bị thiệt với quan. )
-Giữa dân với nhau mà có mâu thuẫn thì ảnh hưởng đến cả xã hộidân tộc không yênvua quan cũng không được yên (VD: giữa tư sản và nông dân có mâu thuẫnnhững cuộc biểu tình, đình công, thậm chí bạo động (VD như các cuộc khởi nghĩa nông dân trong lịch sử VN và lịch sử thế giới từ trung đại đến cận đại và hậu quả của chúng là vua không thể tiếp tục trụ vững trên ngai vàng)
-Giữa dân với vua quan mà có mâu thuẫn thì vua quan cũng không trụ vững (VD các vị vua của VN và thế giới bị dân lật đổ, hay như triều Nguyễn do không được lòng dân nên phải dựa dẫm vào giặc Pháptrở thành bù nhìn không có quyền lực thật sựcuối cùng vẫn bại vong)
-Ngược lại, làm yên được lòng dân thì dân tộc thịnh vượng, triều đại được kéo dài, vua quan được vin danh sử sách (VD: sự lo cho dân của Lí Công Uẩn thể hiện trong Chiếu dời đôDân yên, Lí Công Uẩn đi vào sử sách, triều đại Lí lâu bền thịnh vượng, Hồ Chí Minh luôn lo cho dân nên được dân tin yêu nghe theogiành được tự do cho dân tộctrở thành tấm gương sáng ngời cho lớp lớp các thế hệ hôm nay và mai sau, …; vua nào lo cho dân, quan nào lo cho dân, khởi nghĩa nào vì dân cũng được dân ủng hộ và giành được những thắng lợi nhất định)
d) Cảm nhận:
-Nguyễn Trãi nghiệm được chân lí này thì ắt phải là người : học rộng hiểu sâu, luôn lo nghĩ cho dân
-Nhờ có những người như ông mà đất nước được thịnh vượng.
e) Liên hệ đến thực tế hiện tại:
-VN nay được hòa bình tự do nhờ có vị lãnh tụ vĩ đại Hồ Chí Minh-một người luôn vì dân vì nước, lấy dân làm gốc và nhờ có bộ máy chính quyền hiện tại luôn củng cố quốc phòng, thiết lập quan hệ ngoại giao tốt đẹp,..
-VN nay được yên ấm, phát triển mạnh mẽ, không chỉ dừng lại ở mức người dân ai ai cũng “có cơm ăn áo mặc”, cũng “được học hành”, mà còn đang từng bước vươn tới để “sánh vai với các cường quốc năm châu”, là nhờ công của Đảng và Nhà nước luôn lấy cuộc sống của nhân dân làm gốc, liên tục đưa ra những cihnsh sách phù hợp để nâng cao đời sống vật chất của nhân dân, nâng cao Giáo dục vì một tương lai tươi sáng.
-Ngày nay nhân dân nhìn chung có cuộc sống ổn định, bạo loạn không còn hoành hành khắp nơi nên đất nước mới phát triển được như vậyĐảng và Nhà nước được nhân dân tin yêuđúng với chân lí của Nguyễn Trãi.
-Chúng ta cần phải học tập tốt để tiếp bước cha ông, để sau này khi trở thành những chủ nhân tương lai của đất nước thì mới biết cách thực hiện đúng như đạo lí của Nguyễn Trãi.
Thiếu gì thì góp ý cho mình nhé. Thanks.
Các đề còn lại thì phải có thời gian nghiên cứu cái đã. Bây giờ sắp thi học kì rồi.
[TẶNG BẠN] TRỌN BỘ Bí kíp học tốt 08 môn